Θεωρία - Ιστορία - Σελίδα 7

Μέρος Α´ | Μέρος Β´ | Μέρος Γ´ Σοκ στις αλυσίδες εφοδιασμού Είναι σαφές, λοιπόν, ότι το πλασματικό κεφάλαιο – με τη μορφή των κρατικών ενισχύσεων και της ποσοτικής χαλάρωσης από τις κεντρικές τράπεζες – είναι τουλάχιστον εν μέρει υπεύθυνο για την επιδημία του πληθωρισμού που εμφανίστηκε επιπρόσθετα στην επιδημία της COVID-19. Αλλά η εκτόξευση της ζήτησης είναι μόνο η μία πλευρά της εξίσωσης. Η άλλη είναι τα προβλήματα στην προσφορά, που διαλύουν την παγκόσμια οικονομία, με την εμφάνιση σημείων συμφόρησης στις αλυσίδες εφοδιασμού και τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού να περιορίζουν την παραγωγή πολλών βασικών αγαθών. Οι αλυσίδες τροφοδοσίας «ξεχειλώνονται» πέρα από τα όριά τους. Τα δίκτυα και οι κόμβοι στις μεταφορές προβλέπεται να εμφανίζουν συμφόρηση για μήνες, ακόμα και χρόνια. Και οι επιχειρήσεις σε πολλούς τομείς εξακολουθούν να δυσκολεύονται να καλύψουν τις κενές θέσεις εργασίας. Την ίδια στιγμή,τα προβλήματα σε έναν τομέα μπορούν να προκαλέσουν ισχυρούς κραδασμούς στην ευρύτερη οικονομία. Η αύξηση της ζήτησης για μικροτσίπ, για παράδειγμα, οδήγησε σε διακοπές της παραγωγής άλλες βιομηχανίες, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία. Σε αυτό το χάος προστίθεται και το γεγονός ότι μια σειρά κραδασμοί εμπόδισαν τη διοχεύτευση στην παγόσμια οικονομία μεγάλων προμηθειών βασικών εμπορευμάτων. Πολύ σημαντικός είναι και ο αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία και των κυρώσεων της Δύσης...

«Πόσο παράλογος είναι ο άνθρωπος. Δεν ξέρει πώς να δημιουργήσει ούτε ένα σκουλήκι και όμως δημιουργεί θεούς με τη ντουζίνα» (Μονταίν). «Ολόκληρη η Μυθολογία υπερβαίνει, κυριαρχεί και μορφοποιεί τις δυνάμεις της φύσης στη φαντασία και με τη φαντασία· κατά συνέπεια εξαφανίζεται με την έλευση της πραγματικής κυριαρχίας πάνω σε αυτές» (Μαρξ). Τα ζώα δεν έχουν θρησκεία, και στο παρελθόν λεγόταν πως αυτό αποτελούσε την κύρια διαφορά μεταξύ ανθρώπου και «κτήνους». Αλλά αυτός είναι απλώς ένας άλλος τρόπος για να πούμε ότι μόνο οι άνθρωποι κατέχουν συνείδηση, με την πλήρη σημασία της λέξης. Τα τελευταία χρόνια έχει υπάρξει μια αντίδραση ενάντια στην ιδέα ότι ο Άνθρωπος είναι ένα ειδικό και μοναδικό Δημιούργημα. Αυτό είναι αναμφισβήτητα σωστό, με την έννοια ότι οι άνθρωποι εξελίχθηκαν από τα ζώα και σε ένα μεγάλο βαθμό παραμένουν ζώα. Όχι μόνο μοιραζόμαστε πολλές από τις σωματικές μας λειτουργίες με άλλα ζώα, αλλά η γενετική διαφορά μεταξύ ανθρώπων και χιμπατζήδων είναι λιγότερο από 2%. Αυτή είναι μια αποστομωτική απάντηση στις ανοησίες των οπαδών της Δημιουργίας. Πρόσφατες έρευνες με τους χιμπατζήδες μπονόμπο απέδειξαν πέρα από κάθε αμφιβολία πως τα πρωτεύοντα που βρίσκονται πιο κοντά στους ανθρώπους είναι ικανά για κάποιο επίπεδο διανοητικής δραστηριότητας, παρόμοιας από κάποια σκοπιά με εκείνη ενός ανθρώπινου...

Μέρος Α´ | Μέρος Β´ | Μέρος Γ´ Τα όρια του Κεϋνσιανισμού Κατά ειρωνικό τρόπο, ο ίδιος ο Κέινς δεν ήταν οπαδός του πληθωρισμού. Απλώς, ως αυτοαποκαλούμενος υπέρμαχος της «μορφωμένης αστικής τάξης», έβλεπε τα επεκτατικά μέτρα ως αναγκαίο κακό για τη διάσωση του καπιταλισμού – σε περιόδους κρίσης – από τους κινδύνους της ύφεσης και του αποπληθωρισμού. Η διαφορά του Κέινς με τους μονεταριστές δεν ήταν ως προς την υπάρξη της απειλής του πληθωρισμού, αλλά για το πώς θα πρέπει να καταπολεμηθεί. Ενώ οι αντίπαλοί του, οπαδοί της απόλυτα ελεύθερης αγοράς, επικεντρώθηκαν στον έλεγχο της προσφοράς χρήματος, εκείνος τόνισε την ανάγκη διαχείρισης από την πλευρά της ζήτησης ώστε να δαμαστούν οι τιμές. Κατά κύριο λόγο, για τον Άγγλο οικονομολόγο, αυτό σήμαινε περιορισμό των μισθών των εργαζομένων. Για παράδειγμα, έχοντας πρώτα υποστηρίξει την ανάγκη κρατικών δαπανών για την τόνωση της ζήτησης στη Μεγάλη Ύφεση, κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ο Κέινς πρότεινε μια πολιτική «αναβαλλόμενης αμοιβής» προκειμένου να περιοριστεί η ζήτηση εν καιρώ πολέμου και έτσι να μειωθούν οι τιμές. Σήμερα, ωστόσο, οι Κεϋνσιανές πολιτικές (ελλειμματικοί προϋπολογισμοί και κρατικές επιδοτήσεις) είναι συνώνυμες με τον πληθωρισμό. Την ίδια στιγμή, οι σύχρονοι μαθητές του Κέινς – συμπεριλαμβανομένων των αριστερών ρεφορμιστών, που έχουν ασπαστεί ολόψυχα το...

Μέρος Α´ | Μέρος Β´ | Μέρος Γ´ Σε όλο τον κόσμο, η μάστιγα του πληθωρισμού πλημμυρίζει με φόβο τόσο την εργατική τάξη όσο και την άρχουσα τάξη. Για τους εργαζόμενους, η γενική ανοδική τάση των τιμών – από την ενέργεια μέχρι τη στέγαση, τις μεταφορές, το φαγητό – οδηγεί σε ένα πανύψηλο κόστος ζωής. Εξ ορισμού, ο πληθωρισμός σημαίνει την υποτίμηση του νομίσματος: με το ίδιο χρήμα αγοράζονται λιγότερα αγαθά και υπηρεσίες απ’ ό,τι πριν. Έτσι, η αγοραστική δύναμη των μισθών έχει μειωθεί. Ακόμα και εκεί όπου οι εργαζόμενοι καταφέρνουν να κερδίσουν αυξήσεις, αυτές γενικά υπολείπονται των αυξήσεων στα νοίκια και τους λογαριασμούς, οδηγώντας σε μείωση των πραγματικών εισοδημάτων των νοικοκυριών. Την στιγμή που γράφουμε, ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει φτάσει το 9%, το ψηλότερο επίπεδο εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Και προβλέπεται ότι θα μπορούσε να ανέβει πάνω από 10% αργότερα μέσα στο έτος. Παρόμοιους αριθμούς έχουμε επίσης δει στις ΗΠΑ, με τις τιμές να εκτοξεύονται κατά 8,5% τον Μάρτιο σε σύγκριση με πριν 12 μήνες. Στην Ευρώπη, ο αντίστοιχος αριθμός είναι 7,5%. Στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες του ΟΟΣΑ είναι 7,7%. Για τους πολιτικούς και τους φορείς χάραξης πολιτικής, δεν είναι μόνο η κοινωνική και οικονομική αστάθεια τις οποίες προκαλεί ο...

Το κείμενο που ακολουθεί είναι η ομιλία που εκφώνησε ο αρχισυντάκτης των περιοδικών «Επανάσταση» και «Μαρξιστική Φωνή», Σταμάτης Καραγιαννόπουλος, σε πρόσφατη εκδήλωση που διοργανώθηκε στο πλαίσιο της Καμπάνιας για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι η σύντομη ομιλία-χαιρετισμός του Σταμάτη Καραγιαννόπουλου εκ μέρους των εκδόσεων «Μαρξιστική Φωνή» στην πρόσφατη εκδήλωση παρουσίασης της μπροσούρας με τίτλο «Η φασιστική στροφή στη Γερμανία: Ένα ανέκδοτο κείμενο των τροτσκιστών από τις φυλακές του Βερχνιεουράλσκ». Αφού συγχαρώ τους συντρόφους για την εξαιρετικά προσεγμένη αυτή έκδοση, με τον πάρα πολύ εύστοχο πρόλογο και την πολύ καλή μετάφραση, θα ήθελα να τονίσω ότι αυτή δεν είναι μια έκδοση «ρετρό», μια πράξη νοσταλγίας για ένα ηττημένο-ξεκληρισμένο πολιτικό ρεύμα. Είναι μια έκδοση εξαιρετικής πολιτικής επικαιρότητας, με μια διπλή έννοια. Γιατί η μπροσούρα αυτή είναι γεμάτη από πολιτικά μαθήματα χρήσιμα για τους σημερινούς αγώνες. Γιατί και μόνο η ύπαρξη της, είναι γεγονός ικανό να μας προσφέρει αμέτρητη επαναστατική έμπνευση. Ας σκεφτούμε ποιοι και πότε έγραψαν αυτό το κείμενο. Το έγραψαν φυλακισμένοι και βασανισμένοι αγωνιστές μέσα στις συνθήκες που μπορούν να γεννήσουν στο μυαλό ενός μαρξιστή αγωνιστή τη μεγαλύτερη δυνατή απελπισία. Στις φυλακές της σταλινικής αντεπανάστασης, που σε βαρβαρότητα μπορούσαν να συγκριθούν μόνο με τα στρατόπεδα των ναζί. Χωρίς καμιά βάσιμη ελπίδα για ένα κίνημα που θα μπορούσε να τους απελευθερώσει άμεσα, με την εκτέλεση να είναι η πιο πιθανή τους κατάληξη. Όπως πράγματι συνέβη 2 χρόνια μετά, στο κολαστήριο της Βορκούτα,...

Ο Μιχαήλ Σεργκέϊεβιτς Γκορμπατσώφ, ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, πέθανε χθες σε ηλικία 91 ετών. Οι πολιτικές του για τη μεταρρύθμιση της ΕΣΣΔ «από τα πάνω», υπό τη σημαία της γκλάσνοστ και της περεστρόικα, αντιπροσώπευαν μια αποτυχημένη προσπάθεια διατήρησης των προνομίων της σταλινικής γραφειοκρατίας, ενώ παράλληλα έσπασε μερικούς από τους χειρότερους φραγμούς στη σοβιετική οικονομία. Η αναπόφευκτη αποτυχία αυτών των μέτρων άνοιξε την πόρτα για την αποκατάσταση του καπιταλισμού στη Ρωσία, την καταστροφή της σχεδιασμένης οικονομίας και τη φτωχοποίηση εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτή η καταστροφή είναι η κληρονομιά του Γκορμπατσώφ. Ο Γκορμπατσώφ εξελέγη γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης το 1985 μετά τον πρόωρο θάνατο των προηγουμένως επιλεγμένων διαδόχων του Λεονίντ Μπρέζνιεφ, ο οποίος είχε πεθάνει το 1982. Ο Γκορμπατσώφ βρισκόταν στην κορυφή ενός αρτηριοσκληρωτικού συστήματος. Ο οικονομικός σχεδιασμός είχε αποδείξει την τεράστια υπεροχή του έναντι της καπιταλιστικής αναρχίας στην τεράστια οικονομική ανάπτυξη της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία ήταν χωρίς προηγούμενο στην ανθρώπινη ιστορία. Αλλά στην εποχή του Μπρέζνιεφ, η στασιμότητα είχε επικρατήσει. Η καρκινική ανάπτυξη μιας προνομιούχας γραφειοκρατίας πολλών εκατομμυρίων καριεριστών είχε γίνει ένα τεράστιο φρένο σε ολόκληρη την οικονομία, πνίγοντας τους πόρους της. Στο 27ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος το 1987, ο Γκορμπατσώφ ανακοίνωσε μια σειρά μεταρρυθμίσεων, οι...

Το φετινό Αύγουστο συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από την έναρξη των εφιαλτικών Δικών της Μόσχας, που διοργάνωσε ο δήμιος της Ρώσικης Επανάστασης Ιωσήφ Στάλιν και στις οποίες με χαλκευμένες κατηγορίες εξοντώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων συνεπών κομμουνιστών  αντιπολιτευόμενων, καθώς και ολόκληρης της εναπομείνασας ηγεσίας του Μπολσεβίκικου κόμματος της εποχής του Λένιν.

Το International Marxist University (#IMU22), που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 23 και 26 Ιουλίου, ξεπέρασε κάθε προσδοκία! Συνολικά εγγράφηκαν 7.333 άτομα – μια αύξηση άνω των 1.000 ατόμων από το προηγούμενο IMU το 2020! Από τη Βολιβία μέχρι το Βέλγιο, από το Βιετνάμ έως τη Βενεζουέλα και από το Πακιστάν ως το Περού, επαναστάτες εργάτες και νεολαίοι συνέρρευσαν στο μεγαλύτερο μαρξιστικό σχολείο που διοργάνωσε ποτέ η Διεθνής Μαρξιστική Τάση (ΙΜΤ), ακούγοντας συζητήσεις ανώτατου πολιτικού επιπέδου και μάς ενίσχυσαν οικονομικά με πάνω από 825.000 ευρώ να μαζεύονται για την οικονομική εκστρατεία μας, η οποία θα αξιοποιηθεί για την αγορά ενός νέου γραφείου της ΙΜΤ στο Λονδίνο. Εκατοντάδες σύντροφοι συμμετείχαν σε δια ζώσης συναντήσεις για να παρακολουθήσουν το International Marxist University (ΙΜU) 2022 σε όλο τον κόσμο, ενώ κάποιοι σύντροφοι ανέβηκαν κυριολεκτικά σε βουνά στις κορυφές του Μπαλουχιστάν για να πιάσουν σήμα για να καταφέρουν έτσι να λάβουν μέρος! Το IMU αποτελεί φάρο για τη μαρξιστική θεωρία και την επαναστατική αισιοδοξία, και αναμφίβολα θα είναι ένα γεγονός ορόσημο στον αγώνα για την οικοδόμηση των δυνάμεων του μαρξισμού παγκοσμίως. Μέχρι την ολοκλήρωση της τελευταίας συνεδρίας, συμμετείχαν αγωνιστές από 145 χώρες, κάνοντας το IMU 2022 μια πραγματικά διεθνιστική συγκέντρωση μαρξιστών όπως καμία άλλη στο παρελθόν. Οι χώρες...

Δημοσιεύουμε στα ελληνικά ένα άρθρο του Τεντ Γκραντ  για την εξέλιξη των γεγονότων στην Κύπρο το 1974. Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά σε δυο μέρη, στις 20 και 27 του Σεπτέμβρη 1974, στην βρετανική μαρξιστική εφημερίδα Militant. Όπως και με τον πόλεμο στην Κύπρο το 1974, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) δεν μπορεί να προσφέρει καμία λύση στον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία, όπου συγκρούεται ο δυτικός με τον ρωσικό ιμπεριαλισμό. Οι ρεφορμιστές ηγέτες του εργατικού κινήματος συνεχίζουν να κάνουν εκκλήσεις και να έχουν αυταπάτες στον ΟΗΕ και δεν παίρνουν καμία σοβαρή πρωτοβουλία εναντίον των αστικών κυβερνήσεών τους με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε τελική ανάλυση μόνο η ανατροπή του καπιταλισμού σε Ρωσία, Ουκρανία και Δύση θα μπορέσει να βάλει ένα τέλος στην αιματοχυσία που βλέπουμε τους τελευταίους μήνες. Οι αντιπαραθέσεις που οδήγησαν στην σύγκρουση του 1974 δεν έχουν λυθεί. Σε καπιταλιστική βάση, καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας επιβραδύνεται, η ανεργία, οι επιθέσεις στα δικαιώματα των εργαζομένων και η γενική επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου, θα δημιουργήσουν ξανά τις συνθήκες για μια σύγκρουση μεταξύ των δύο κοινοτήτων του νησιού. Όπως και το 1974, αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι μια πολιτική βασισμένη στα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Η ενότητα της εργατικής...