Τα τελευταία χρόνια αμέτρητες και βίαιες είναι οι αλλαγές στην κοινωνία. Μετά τη σύντομη περίοδο της ευμάρειας, ο καπιταλισμός κατρακύλησε στην παγκόσμια κρίση και στην παρακμή που οδηγήθηκε, καταδικασμένος από την ελλατωματική φύση του.
Με ένα καράβι που βουλιάζει μοιάζει ο κόσμος. Στον πανικό του ναυαγίου δεν υπάρχουν μόνο τα τρωκτικά που πρώτα πέφτουν να σωθούν από τον πνιγμό, αλλά και οι πανικόβλητοι και άπειροι από ναυάγια και έκτακτες καταστάσεις στην θάλασσα, επιβάτες. Οι απαθείς μουσικοί συνεχίζουν τις σονάτες στο σεληνόφως, ενώ ο καπετάνιος και το πλήρωμα καθησυχάζουν τους έντρομους ταξιδιώτες. Κι ενώ το ναυάγιο είναι γεγονός και ο χαμός σίγουρος, αντί να αρπάξουν τα σωσίβια και να τρέξουν στις σωστικές λέμβους, οι υποψήφιοι ναυαγοί βαυκαλίζονται με τα παραμύθια του ανεύθυνου καπετάνιου. Τους λέει ότι μια μικρή βλάβη έχει συμβεί η οποία πολύ σύντομα θα επισκευαστεί και η ζημιά θα αποκατασταθεί πλήρως, ότι τα νερά που έχουν μπάσει τα αμπάρια δεν πρέπει να τους ανησυχούν. Κι αφού κάπως τους πείσει μηχανεύεται κι άλλα κόλπα. Κατηγορεί το ένα ή το άλλο μέλος του πληρώματος για την κατάσταση κι όταν και αυτό δεν αποδίδει πλέον, κατηγορεί κάποιον ή κάποιους από τους επιβάτες και έτσι μαστόρικα στρέφει τον ένα εναντίον του άλλου κι αποφεύγει όχι μόνο τον γενικό ξεσηκωμό, αλλά και τη βίαιη απώλεια της ηγεσίας. Προτιμά το ναυάγιο και το θάνατο το δικό του και των υπολοίπων παρά να χάσει την αρχηγία και την κατοχή του πλοίου.
Η εποχή μας και όσα ζούμε δεν απέχουν πολύ από αυτή την μικρή απλοϊκή ιστορία. Ο καπιταλισμός καταδικασμένος από τις αυταπάτες και την πλεονεξία όσων βρίσκονται στην κορυφή της πυραμίδας των τάξεων, είναι σίγουρο ότι ξεψυχά. Η υπερπαραγωγή, ο ανταγωνισμός συμφερόντων μεταξύ των αστών, ο υδροκεφαλισμός των μονοπωλίων, οι αδιέξοδες πολιτικές και επιλογές έχουν φέρει τον σύγχρονο κόσμο σε ένα αδιέξοδο όχι πρωτοφανές τον τελευταίο ενάμιση αιώνα. Μέχρι τώρα, κάθε φορά που συνέβαινε κάτι παρόμοιο, πολύ απλά οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, παρακινημένες από τις αστικές τάξεις τους ξεκινούσαν έναν παγκόσμιο πόλεμο, γινόταν μια παγκόσμια καταστροφή μέσων παραγωγής και έτσι μετά το τέλος του πολέμου, οι νικητές έκαναν αναδιανομή του πλούτου και της κυριαρχίας. Οι σημερινές όμως τεχνολογικές δυνατότητες δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο. Ακόμη κι αν επιζούσαν κάποιοι, ποιος θα ήθελε να έχει την κυριαρχία ενός χωρίς τη δυνατότητα επιστροφής του οικοσυστήματος σε βιώσιμα επίπεδα για πολλές χιλιάδες χρόνια;
Οπότε πανικόβλητοι οι αστοί βλέπουν το σύστημά τους να καταρρέει. Προκειμένου να πετύχουν τους σκοπούς τους και να ελέγξουν τις μάζες, υποστηρίζουν και προπαγανδίζουν ιδέες που ουδέποτε ενστερνίστηκαν πραγματικά οι ίδιοι. Ανάμεσά τους και ο «πατριωτισμός». Και εδώ έρχεται να ταιριάξει γάντι ο φασισμός, που ντύνεται την προβιά του πατριωτισμού…
Ανέκαθεν τα μαντρόσκυλα των αφεντικών ήταν οι φασίστες. Από παλιά τραμπούκοι και νταήδες των αφεντικών, παρακράτος των αντιδραστικών καθεστώτων, συνεργάτες κατακτητών και ορκισμένοι εχθροί κάθε επανάστασης. Δεν θα μπορούσαν να λείψουν από τα σχέδια των αστών για την απεγνωσμένη διάσωση της εξουσίας και των (υπέρ) κερδών τους.
Στην Ελλάδα δεν ήταν μόνο οι «αιμοδοσίες και τα συσσίτια μόνο για Έλληνες» ούτε μόνο η αντιποίηση αρχής με την «ανάληψη αστυνομικών καθηκόντων» που τους προσέδωσαν εκλογική υποστήριξη από σεβαστό μέρος της κοινωνίας. Δεν ήταν μόνο η αγανάκτηση και η απελπισία των πιο εξαθλιωμένων και καθυστερημένων πολιτικά και κοινωνικά τμημάτων της εργατικής τάξης, ούτε μόνο ο φόβος των αστών και των μικροαστών για την επανάσταση.
Δεν έγινε τρίτο «κόμμα» σε εκλογική δύναμη η ναζιστική συμμορία της Χρυσής Αυγής, ακόμη και μετά την αποκάλυψη της δολοφονικής και εγκληματικής δράσης της, μόνο λόγω της τυφλής αντίδρασης πολλών στον αστικό κοινοβουλευτισμό και τα κυρίαρχα αστικά κόμματά του. Οι ρίζες του φαινομένου είναι πολλές. Μια από αυτές είναι και η καλλιέργεια και η εκμετάλλευση του «πατριωτισμού».
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι ίσως δεν υπάρχει άνθρωπος «άπατρις». Πατρίδα του μπορεί να θεωρεί το χωριό του, την πόλη του, το νησί του, την περιφέρεια, τη χώρα στην οποία κατοικεί. Ακόμη και αν εθνοφυλετικά δεν ανήκει στην πλειοψηφία του πληθυσμού της.
Αυτό το αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου να θεωρεί έναν συγκεκριμένο τόπο αγαπημένο είτε γιατί είναι η γενέτειρά του, είτε γιατί είναι ο τόπος καταγωγής ή κατοικίας του, συνδεδεμένος με αγαπημένα πρόσωπα και βιώματα, δεν μπορεί φυσικά να θεωρηθεί ως αιτία αντιδραστικών ιδεών και συμπεριφορών.
Όμως βλέπουμε καθημερινά τα αποτελέσματα της εξαπάτησης. Σε συζητήσεις, πολλοί είναι αυτοί που κατηγορούν για την σημερινή κατάσταση τους «προδότες που ξεπούλησαν την πατρίδα» και την «κατέστρεψαν» αλλά και τους «ξένους που εισέβαλαν» με τη βοήθεια των «εχθρικών ξένων δυνάμεων» που απεργάζονται την «εθνική καταστροφή και εξαφάνιση του έθνους». Τόσο γενικόλογα και τόσο χοντροκομμένα.
Η λύση λοιπόν είναι να είμαστε «πατριώτες» και να «αγωνιστούμε για την πατρίδα…». Ποιοι ακριβώς πρέπει να είμαστε πατριώτες; «Όλοι οι Έλληνες» απαντούν. Και ποια είναι η πατρίδα; «Η επικράτεια του ελληνικού κράτους» απαντούν. Όλοι οι Έλληνες λοιπόν, όσοι ανήκουν ή τουλάχιστον θεωρούν ότι ανήκουν σε κάποιον «εθνοφυλετικό κορμό» έχουν ένα κοινό «πατριωτικό καθήκον και αποστολή» και βεβαίως κοινά «πατριωτικά συμφέροντα»…Το πράγμα ξεπερνά τα όρια της λογικής και του ρεαλισμού.
Ο αστός (καπιταλιστής, αστός πολιτικός κτλ) και ο φασίστας τραμπούκος εντάσσονται σε αυτόν τον «πατριωτικό αγώνα» μαζί με τον εργάτη, τον φτωχό μικρό – αγρότη, τον άνεργο, τον συνταξιούχο! Όλοι έχουν τα ίδια συμφέροντα! Όλοι θέλουν τον ίδιο κόσμο!
Πως μπορεί ο καπιταλιστής να θέλει τα ίδια με τον εργάτη; Πως ο εκμεταλλευτής μπορεί να έχει κοινά συμφέροντα με τον εκμεταλλευόμενο, ο καταπιεστής με τον καταπιεζόμενο; Θέλουμε όλοι τον ίδιο κόσμο; Θέλουμε όλοι την ίδια «πατρίδα» στην τελική;
Οι αστοί κάθε χώρας έχουν κίνητρα συνεργασίας με οποιοδήποτε καπιταλιστή σε ολόκληρο τον πλανήτη φτάνει τα συμφέροντά τους να μην συγκρούονται. Όταν η συνεργασία είναι αδύνατη και ο ανταγωνισμός ξεπερνά το επιχειρηματικό επίπεδο, τότε πιέζουν τα αστικά κράτη που επηρεάζουν, να ξεκινήσουν ιμπεριαλιστικούς πολέμους για το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών τους. Αυτό εξυπηρετούν τα σύνορα των αστικών κρατών, οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, οι θρησκευτικές και εθνικές αντιπαλότητες και συγκρούσεις ως μέσο διαχωρισμού, άρα και ελέγχου των εργατών όπου γης! «Διαίρει και βασίλευε»!
Στις επικράτειες αστικών κρατών, κλείνονται οι εξαπατημένες μάζες που μαθαίνουν να λατρεύουν μια κατασκευασμένη «εθνική ιδέα» (μιας και πριν τον 19ο αιώνα δεν υπήρχε παγκοσμίως η έννοια του έθνους – κράτους) που συντηρεί μια αυτοκαταστροφική ταύτιση των συμφερόντων τους με τους αστούς, οι οποίοι βεβαίως και δεν είναι «πατριώτες»! Οι φασίστες προκειμένου να γίνουν αρεστοί στις μάζες ιδιοποιούνται αναλόγως τα τοπικά «εθνικά – πατριωτικά» σύμβολα, εμφανίζονται ως οι γνήσιοι υπερασπιστές της «πατρίδας», ενώ στην πραγματικότητα επιδιώκουν μόνο τη διατήρηση του συστήματος που τους γέννησε : του καπιταλισμού.
Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για κάθε εργάτη, κάθε μη προνομιούχο, κάθε αδικημένο, κάθε εξαθλιωμένο αλλά και κάθε άνθρωπο που θέλει έναν κόσμο δίκαιο και ελεύθερο να συνειδητοποιήσει ότι η εθνικότητα, η γλώσσα και η θρησκεία είναι απλώς δευτερεύοντα γνωρίσματα της προσωπικής του ταυτότητας. Από εκεί και πέρα δεν έχει να χωρίσει τίποτα με τον αλλοεθνή και αλλόθρησκο εργάτη. Η ταξική συνείδηση είναι αυτό που λείπει σε μεγάλο βαθμό και είναι μια από τις προϋποθέσεις για την πρόοδο! Αμέτρητοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και τα σφαγεία των δύο τελευταίων παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών πολέμων είναι αρκετά για να μας γίνουν μάθημα.
Η ύπαρξη των αστικών πατρίδων και ο πόλεμος του εργάτη με τον εργάτη συμφέρουν αποκλειστικά τα αφεντικά! Μόνο η παγκόσμια διάδοση της διαρκούς επανάστασης και το όραμα της αδελφωμένης σοσιαλιστικής ανθρωπότητας μπορούν να εγγυηθούν έναν κόσμο προόδου, ειρήνης και ευτυχίας. Έναν κόσμο όπως τον οραματίζονται και για τον οποίο αγωνίζονται και θυσιάζονται οι Κομμουνιστές!
Μιχάλης Δημητρουλάκης
