– Τα Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών, αγροτών κλπ. βουλευτών δεν κατανοήθηκαν όχι μόνο από την άποψη ότι για την πλειονότητα δεν είναι σαφής η ταξική τους σημασία και ο ρόλος τους στη Ρωσική Επανάσταση. Δεν κατανοήθηκαν ακόμη και από την άποψη ότι αποτελούν καινούργια μορφή, πιο σωστά, καινούργιο τύπο κράτους.
Ο πιο τέλειος, ο πιο προοδευτικός τύπος αστικού κράτους είναι ο τύπος της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, η εξουσία ανήκει στο κοινοβούλιο, η κρατική μηχανή, ο μηχανισμός και τα όργανα διοίκησης είναι τα συνηθισμένα: τακτικός στρατός, αστυνομία, υπαλληλία, ουσιαστικά μη ανακλητή, προνομιούχα που στέκει πάνω από το λαό.
Από τα τέλη όμως του 19ου αιώνα, οι επαναστατικές εποχές προωθούν έναν ανώτερο τύπο δημοκρατικού κράτους, τέτοιου κράτους που από ορισμένες απόψεις παύει ήδη, σύμφωνα με την έκφραση του Ενγκελς, να είναι κράτος, «δεν είναι κράτος στην κυριολεξία». Αυτό είναι το κράτος τύπου Κομμούνας του Παρισιού, που αντικαθιστά το χωρισμένο από το λαό στρατό και την αστυνομία με τον απευθείας και άμεσα εξοπλισμένο λαό. Σ’ αυτό βρίσκεται η ουσία της Κομμούνας, που τη δυσφήμησαν και την κατασυκοφάντησαν οι αστοί συγγραφείς, οι οποίοι, ανάμεσα στ’ άλλα, της απέδωσαν λαθεμένα την πρόθεση να «εισαγάγει» αμέσως το σοσιαλισμό.
Ακριβώς ένα κράτος τέτοιου τύπου άρχισε να δημιουργεί η Ρωσική Επανάσταση το 1905 και το 1917. Η Δημοκρατία των Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών, αγροτών, κλπ. βουλευτών, ενωμένοι στην Πανρωσική Συντακτική Συνέλευση των λαϊκών αντιπροσώπων ή στο Πανρωσικό Σοβιέτ των Σοβιέτ κλπ. – να τι γίνεται κιόλας πραγματικότητα στη χώρα μας σήμερα, αυτή τη στιγμή, με την πρωτοβουλία των εκατομμυρίων του λαού, που αυτόβουλα και με τον τρόπο του δημιουργεί τη δημοκρατία, χωρίς να περιμένει ούτε πότε οι κ.κ. καντέτοι καθηγητές θα γράψουν τα νομοσχέδιά τους για μια κοινοβουλευτική αστική δημοκρατία, – ούτε πότε οι σχολαστικοί και οι ρουτινιάρηδες της μικροαστικής «σοσιαλδημοκρατίας», σαν τον κ. Πλεχάνοφ ή τον Κάουτσκι, θα παραιτηθούν από τη διαστρέβλωση από μέρους τους της διδασκαλίας του μαρξισμού για το ζήτημα του κράτους.
Ο μαρξισμός διαφέρει από τον αναρχισμό στο ότι παραδέχεται την αναγκαιότητα του κράτους και της κρατικής εξουσίας στην επαναστατική περίοδο γενικά, στην εποχή του περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό ειδικά.
Ο μαρξισμός διαφέρει από το μικροαστικό, οπορτουνιστικό σοσιαλδημοκρατισμό» των κ.κ. Πλεχάνοφ, Κάουτσκι και Σία στο ότι παραδέχεται για τις προαναφερόμενες περιόδους την αναγκαιότητα ενός κράτους όχι σαν τη συνηθισμένη κοινοβουλευτική αστική δημοκρατία, αλλά ενός κράτους σαν την Κομμούνα του Παρισιού.
Οι κύριες διαφορές αυτού του τελευταίου τύπου κράτους από τον παλιό είναι οι ακόλουθες:
Η επιστροφή από την κοινοβουλευτική αστική δημοκρατία στη μοναρχία είναι (όπως ακριβώς το απόδειξε η ιστορία) πάρα πολύ εύκολη, γιατί παραμένει άθικτη όλη η μηχανή της καταπίεσης: ο στρατός, η αστυνομία, η υπαλληλία. Η Κομμούνα και τα Σοβιέτ των εργατών, στρατιωτών, αγροτών κλπ. βουλευτών τσακίζουν και παραμερίζουν αυτή τη μηχανή.
Η κοινοβουλευτική αστική δημοκρατία στενεύει, πνίγει την ανεξάρτητη πολιτική ζωή των μαζών, την άμεση συμμετοχή τους στη δημοκρατική οικοδόμηση όλης της κρατικής ζωής, από τα κάτω ως τα πάνω. Τα Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών κάνουν το αντίθετο.
Αυτά τα τελευταία αναπαράγουν εκείνο τον τύπο του κράτους, που επεξεργάστηκε η Κομμούνα του Παρισιού και που ο Μαρξ τον ονόμασε «πολιτική μορφή που ανακαλύφθηκε επιτέλους και με την οποία μπορεί να συντελεστεί η οικονομική απελευθέρωση των εργαζομένων».
Συνήθως αντιτείνουν: ο ρωσικός λαός δεν είναι ακόμη ώριμος για την «εισαγωγή» της Κομμούνας. Αυτό είναι σαν το επιχείρημα των φεουδαρχών, που έλεγαν ότι οι αγρότες δεν είναι ώριμοι για την ελευθερία. Η Κομμούνα, δηλαδή τα Σοβιέτ των εργατών και αγροτών βουλευτών, δεν «εισάγει», δε σκοπεύει να «εισάγει» και δεν πρέπει να εισάγει κανενός είδους μετασχηματισμούς, που δεν έχουν ωριμάσει απόλυτα και στην οικονομική πραγματικότητα και στη συνείδηση της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού.
Όσο πιο μεγάλη είναι η οικονομική κατάρρευση και η κρίση που γεννάει ο πόλεμος, τόσο επιτακτικότερη είναι η ανάγκη για μια όσο το δυνατό τελειότερη πολιτική μορφή, που να κάνει πιο εύκολη την επούλωση των φοβερών πληγών, τις οποίες προξένησε ο πόλεμος στην ανθρωπότητα. Όσο λιγότερη οργανωτική πείρα έχει ο ρωσικός λαός, τόσο αποφασιστικότερα πρέπει να καταπιαστούμε με την οργανωτική οικοδόμηση από τον ίδιο το λαό, και όχι μόνο από τους αστούς πολιτικάντηδες και υπαλλήλους με τις «προσοδοφόρες θεσούλες».
Όσο πιο γρήγορα πετάξουμε από πάνω μας τις παλιές προλήψεις του διαστρεβλωμένου από τους κ.κ. Πλεχάνοφ, Κάουτσκι και Σία ψευδομαρξισμού, με όσο πιο μεγάλο ζήλο καταπιαστούμε να βοηθήσουμε το λαό να δημιουργήσει αμέσως και παντού Σοβιέτ των εργατών και αγροτών βουλευτών, που να πάρουν στα χέρια τους όλη τη ζωή, όσο περισσότερο θα παρελκύουν οι κ.κ. Λβοφ και Σία τη σύγκληση της Συντακτικής Συνέλευσης, τόσο πιο εύκολα θα είναι για το λαό να κάνει (μέσω της Συντακτικής Συνέλευσης ή χωρίς αυτή, αν ο Λβοφ αργήσει πολύ να τη συγκαλέσει) την εκλογή του υπέρ της Δημοκρατίας των Σοβιέτ των εργατών και αγροτών βουλευτών. Λάθη στη νέα οργανωτική οικοδόμηση, που γίνεται από τον ίδιο το λαό, είναι στην αρχή αναπόφευκτα, καλύτερα όμως να κάνεις λάθη και να τραβάς μπροστά, παρά να περιμένεις πότε θα γράψουν οι νομομαθείς καθηγητές, που συγκάλεσε ο Λβοφ, τους νόμους για τη σύγκληση της Συντακτικής Συνέλευσης και για τη διαιώνιση της κοινοβουλευτικής αστικής δημοκρατίας, για το στραγγαλισμό των Σοβιέτ των εργατών και αγροτών βουλευτών.
Αν οργανωθούμε και κάνουμε επιδέξια την προπαγάνδα μας όχι μόνο οι προλετάριοι, μα και τα εννιά δέκατα της αγροτιάς θα ταχθούν ενάντια στην ανασύσταση της αστυνομίας, ενάντια στη μόνιμη και προνομιούχα υπαλληλία, ενάντια στο χωρισμένο από το λαό στρατό. Και μόνο σ’ αυτό συνίσταται ακριβώς ο νέος τύπος κράτους.
– Η αντικατάσταση της αστυνομίας με τη λαϊκή πολιτοφυλακή είναι ένας μετασχηματισμός που πήγασε από όλη την πορεία της επανάστασης και εφαρμόζεται σήμερα στα περισσότερα μέρη της Ρωσίας. Πρέπει να εξηγούμε στις μάζες ότι στις περισσότερες αστικές επαναστάσεις συνηθισμένου τύπου ένας τέτοιος μετασχηματισμός ήταν εξαιρετικά βραχύχρονος και η αστική τάξη, ακόμη και η πιο λαοκρατική και δημοκρατική, ανασύσταινε την αστυνομία του παλιού, τσαρικού τύπου, αστυνομία χωρισμένη από το λαό, και με αστική διοίκηση, ικανή να καταπιέζει το λαό με κάθε τρόπο.
Υπάρχει μονάχα ένα μέσο για να μην επιτρέψουμε την ανασύσταση της αστυνομίας: η δημιουργία παλλαϊκής πολιτοφυλακής, η συγχώνευσή της με το στρατό (αντικατάσταση του τακτικού στρατού με το γενικά εξοπλισμένο λαό).
Σε μια τέτοια πολιτοφυλακή, πρέπει να μετέχουν όλοι χωρίς εξαίρεση οι πολίτες και οι πολίτισσες από 15 ως 65 χρονών, αν μ’ αυτές τις ηλικίες, που πήραμε κατά προσέγγιση, είναι δυνατό να καθορίσουμε τη συμμετοχή των εφήβων και των γερόντων. Οι καπιταλιστές πρέπει να πληρώσουν τους μισθωτούς εργάτες, το υπηρετικό προσωπικό κλπ. για τις μέρες που αφιερώνουν σε κοινωνική υπηρεσία στην πολιτοφυλακή. Χωρίς την προσέλκυση των γυναικών στην ανεξάρτητη συμμετοχή όχι μονάχα στην πολιτική ζωή γενικά, μα και στη μόνιμη, καθολική κοινωνική υπηρεσία, δεν μπορεί ούτε λόγος να γίνει όχι μονάχα για σοσιαλισμό, μα και για πλήρη και σταθερή δημοκρατία. Οι τέτοιες αρμοδιότητες της «αστυνομίας», όπως η φροντίδα για τους αρρώστους, για τα απροστάτευτα παιδιά, για την υγιεινή διατροφή κλπ. δεν μπορούν γενικά να πραγματοποιηθούν ικανοποιητικά, χωρίς την ισοτιμία των γυναικών στην πράξη και όχι μονάχα στα χαρτιά.
Να μην επιτρέψουμε να ανασυσταθεί η αστυνομία, να τραβήξουμε τις οργανωτικές δυνάμεις όλου του λαού στη δημιουργία καθολικής πολιτοφυλακής – αυτά είναι τα καθήκοντα που το προλεταριάτο πρέπει να προπαγανδίζει στις μάζες προς το συμφέρον της περιφρούρησης, της στερέωσης και της ανάπτυξης της επανάστασης.
* Β. Ι. ΛΕΝΙΝ: Άπαντα, τόμ. 31, σελ. 162-165.
