Θεωρία - Ιστορία - Σελίδα 48

Σημειώσεις πάνω στη ζωή και το έργο του Βίλχελμ Ράιχ. Τα γραπτά του Βίλχελμ Ράιχ αποτελούν ανεκτίμητες πηγές για την κατανόηση των σχέσεων ανάμεσα στο Μαρξισμό και τη Ψυχανάλυση, χωρίς να απαιτούν την εξειδικευμένη προσέγγιση ή γνώση ενός σπουδαστή ψυχολογίας. Αν και παρεξηγημένος και μη αναγνωρισμένος ακόμα και σήμερα, πολλές σημαντικές εργασίες του αξιοποιήθηκαν από διάφορους ερευνητές και ιδιαίτερα από τη περιβόητη σχολή της Φρανκφούρτης.

Η ύπαρξη του έθνους, του εθνικού κράτους και της εθνικής συνείδησης είναι χαρακτηριστικό στοιχείο της εποχής του καπιταλισμού. Πριν από την εμφάνιση του καπιταλισμού, δεν υπήρχε καμιά εθνική συνείδηση με την έννοια της σύγχρονης εποχής. Η φεουδαρχική κοινωνία κυριαρχείτο από τον ατομικισμό και ο κόσμος έβλεπε τον εαυτό του ως μέλος του χωριού, της πόλης, της περιφέρειας, κλπ. Χρειάστηκε η ανάπτυξη του καπιταλισμού, μια οικονομική επανάσταση, για να οδηγηθούν τα πράγματα στην οικογενειακή αγορά και τη συνένωση των ανθρώπων σε έθνος.

Συνέντευξη με τον Τεντ Γκραντ, ιδρυτή της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης και ιστορικό ηγέτη του βρετανικού τροτσκισμού. Ο Γκραντ δίνει μια θεωρητική προσέγγιση στα αίτια της αποσύνθεσης της 4ης Διεθνούς μετά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το κείμενο αυτό αναλύει σύντομα τις αιτίες που οδήγησαν στη γραφειοκρατικοποίηση του πρώτου στην ιστορία εργατικού κράτους, όπως αυτές διατυπώθηκαν από τον Β. Λένιν και τον Λ. Τρότσκι.

Ο Λένιν, λίγο πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση, περιέγραψε με οξυδέρκεια τη φύση του εργατικού κράτους στο βιβλίου του «Κράτος και Επανάσταση»: «Μαζί με την τεράστια επέκταση της δημοκρατίας, που για πρώτη φορά γίνεται δημοκρατία για τους φτωχούς, η δικτατορία του προλεταριάτου φέρνει μαζί της μια σειρά περιορισμούς στην ελευθερία των καταπιεστών, των εκμεταλλευτών, των καπιταλιστών...»

Οι πολιτικές της «Τρίτης Περιόδου» που υιοθετήθηκαν από την Κομμουνιστική Διεθνή από το 1928 και μετά έπαιξαν έναν ιδιαίτερα ολέθριο ρόλο. Είχαν σαν άμεσο αποτέλεσμα τις διαιρέσεις μέσα στη γερμανική εργατική τάξη, χάρη στις οποίες έβαλαν στους σοσιαλδημοκράτες εργάτες την ταμπέλα των «σοσιαλφασιστών» και τελικά οδήγησαν στη νίκη του Χίτλερ το 1933, ο οποίος κόμπαζε ότι ανέβηκε στην εξουσία «χωρίς να σπάσει ούτε μία τζαμαρία»...

Στις 29 Ιουλίου του 2005, άφησε την τελευταία του πνοή ο μεγάλος Γάλλος ιστορικός και μαχητής της εργατικής τάξης και του διεθνούς τροτσκιστικού κινήματος, ο Πιερ Μπρουέ.

Ένα κείμενο-σταθμός του Τεντ Γκραντ, ιστορικού ηγέτη του βρετανικού τροτσκιστικού κινήματος και ιδρυτή της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης. Η σχέση των μαρξιστών με τις μαζικές οργανώσεις της εργατικής τάξης τίθεται στο επίκεντρο της ανάλυσης του Γκραντ, όπου πάντα, ξεκινώντας από τις στοιχειώδεις αρχές της μαρξιστικής σκέψης, εμπλουτίζει τα συμπεράσματά του στο φως της σύγχρονής του ιστορικής εμπειρίας. Πρόκειται για ένα κείμενο γεμάτο διδάγματα.

Η ιστορική κρίση του καπιταλισμού, η συνείδηση των μαζών και ο ρόλος των μαζικών οργανώσεων της εργατικής τάξης αποτελούν τις συνιστώσες ενός θεωρητικού ζητήματος ιδιαίτερα απαιτητικού. Ουσιαστικά αποτελεί το θέμα της διαφωνίας των περισσοτέρων τάσεων μέσα στους κόλπους του σοσιαλιστικού κινήματος. Το κείμενο επιχειρεί να συμπυκνώσει τη μαρξιστική απάντηση.

Ένα σύντομο χρονικό μιας επανάστασης που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.