Ελληνικές εξελίξεις και προοπτικές – Μέρος Ε’

 

Η συντριπτική, ιστορική ήττα της Ν.Δ στις εκλογές, σε συνδυασμό με την αθροιστική πτώση των αστικών κομμάτων σε αντίθεση με την αθροιστική άνοδο των εργατικών κομμάτων, αποτέλεσε την αντανάκλαση ενός νέου αρνητικού συσχετισμού που διαμορφώνεται στην κοινωνία και σήμανε «συναγερμό» στο στρατόπεδο της αστικής τάξης. Όπως ακριβώς είχαμε προβλέψει πέρσι, ο μόνος δρόμος που είχαν οι αστοί μετά από μια τέτοια ήττα, ήταν να επιχειρήσουν ένα γρήγορο «λίφτινγκ» στην κορυφή, μέσα από την εκλογή μια νέας ηγεσίας.

Το γεγονός ότι οι αστοί, για να νομιμοποιήσουν κοινωνικά και να δώσουν μεγαλύτερη ισχύ στην εκλογή νέου αρχηγού του παραδοσιακού τους κόμματος, αναγκάστηκαν για πρώτη φορά να κινητοποιήσουν και να εμπιστευθούν την κοινωνική βάση του κόμματός τους, αλλά και το γεγονός ότι στηρίζουν πλέον τις ελπίδες τους στον ηγέτη που 16 χρόνια πριν το «έριξε» από την κυβέρνησή και του προκάλεσε μια σοβαρή διάσπαση, φανερώνει το μεγάλο πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η άρχουσα τάξη στην Ελλάδα.

Η υποψηφιότητα Σαμαρά στηρίχθηκε από ένα σημαντικό τμήμα των επιτελικών κέντρων και των ισχυρότερων συμφερόντων του κεφαλαίου. Για αυτούς τους εκπροσώπους της άρχουσας τάξης, μετά την παταγώδη αποτυχία της μέχρι πρότινος κυρίαρχης ηγετικής ομάδας της ΝΔ να εφαρμόσει απρόσκοπτα την πολιτική της και να διατηρήσει την απήχηση του κόμματος σε υψηλά επίπεδα, η λύση του «άφθαρτου» και «αντάρτη» Σαμαρά, σε αντίθεση με εκείνη της εκτεθειμένης εξαιτίας της πιστής υπεράσπισης της πολιτικής Καραμανλή και φερόμενης ως αναμεμιγμένης στο σκάνδαλο της «Siemens» Ν. Μπακογιάννη, ήταν η μόνη που θα μπορούσε να συσπειρώσει την «παραδοσιακή», δεξιά κοινωνική βάση της ΝΔ. Αυτές οι μερίδες της αστικής τάξης, συνειδητοποίησαν ότι η προτεραιότητα για το κόμμα τους σε μια εποχή ραγδαίας συρρίκνωσης της απήχησής του, δεν είναι η αφηρημένη «αμφίπλευρη διεύρυνση» που επαγγέλλονταν η Ντόρα Μπακογιάννη, αλλά η σωτηρία του παραδοσιακού πυρήνα των δεξιών ψηφοφόρων της ΝΔ, οι οποίοι την εγκατέλειπαν με γοργούς ρυθμούς, αποσταθεροποιώντας έτσι τα ίδια τα θεμέλια της επιρροής της.

Τώρα ο νέος πρόεδρος της ΝΔ, το πιθανότερο είναι να κλιμακώσει τις «κορώνες» περί πατριωτισμού και ηθικής, για να δείξει ότι ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των δεξιών ψηφοφόρων και να «επαναπατρίσει» όσους είχαν στραφεί στο ΛΑΟΣ. Πάνω στη βάση αυτής της τακτικής, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ακόμα και μια μελλοντική απόπειρα συνεννόησης με την ηγεσία του ΛΑΟΣ για την επιστροφή της στη Ν.Δ.

Το αντιδραστικό ΛΑΟΣ, δέχεται ήδη τρομερές πιέσεις από την εκστρατεία επανασυσπείρωσης των «παραδοσιακών», δεξιών ψηφοφόρων από τη νέα ηγεσία της ΝΔ, γεγονός που αποδεικνύει την ορθότητα της παλαιότερης εκτίμησής μας για την αδυναμία του να παίξει έναν ανεξάρτητο ρόλο στο πολιτικό στρατόπεδο της αστικής τάξης. Η εντυπωσιακή αδυναμία του ΛΑΟΣ να ωφεληθεί από την μεγαλύτερη πολιτική κρίση στην ιστορία του παραδοσιακού κόμματος του κεφαλαίου και το γεγονός ότι και το ίδιο υφίσταται αυτή την κρίση σαν οργανικό τμήμα του πολιτικού στρατοπέδου των αστών με την διακύβευση της ίδιας του της βιωσιμότητας, δείχνει πόσο λαθεμένες και επιφανειακές ήταν οι κυρίαρχες εκτιμήσεις στην Αριστερά που έκαναν λόγο όλη την προηγούμενη περίοδο για το «μεγάλο κίνδυνο της ανεχόμενης ακροδεξιάς του ΛΑΟΣ». 

Ταυτόχρονα, αναπόφευκτα η νέα ηγεσία – όπως και ο Καραμανλής όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση – θα παίξει το «χαρτί» της δημαγωγίας, κατηγορώντας την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για «κοινωνική αναλγησία», προσπαθώντας να εμφανιστεί σαν μια «κοινωνική» εναλλακτική λύση με στόχο μια μελλοντική εκλογική εκμετάλλευση της σύγχυσης και της απελπισίας που εκτείνεται σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας. Ασφαλώς όμως όλα αυτά, θα επιχειρηθεί να συνδυαστούν με την αμέριστη και ουσιαστική στήριξη κάθε σημαντικής πολιτικής επιλογής της κυβέρνησης υπέρ των συμφερόντων του κεφαλαίου.

Αλλά ανεξάρτητα από την τακτική που θα χρησιμοποιήσει ο Σαμαράς, δεν πρόκειται να βγάλει τη ΝΔ από το σημερινό αδιέξοδο. Το κόμμα του στηρίζεται πάνω στα σαθρά θεμέλια του ελληνικού καπιταλισμού, σε μια περίοδο βαθειάς καπιταλιστικής κρίσης. Είναι καταδικασμένο να αναπαράγει πολιτικά το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η αστική τάξη, καθώς για να διατηρήσει την παρασιτική της κυριαρχία είναι υποχρεωμένη να σπρώχνει την εργαζόμενη πλειονότητα της κοινωνίας στην εξαθλίωση. Μέσα σε αυτή την πλειονότητα εντάσσονται σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό και οι παραδοσιακοί «δεξιοί» ψηφοφόροι της Ν.Δ που πήγαν στις κάλπες την 28η Νοεμβρίου, δηλαδή τα πιο καθυστερημένα πολιτικά στρώματα των μικροαστών, των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων, που θα τείνουν να αμφισβητούν τη νέα ηγεσία, καθώς εκείνη θα ταυτίζεται όλο και πιο ανοικτά με τις πολιτικές επιταγές των ντόπιων και ξένων αφεντικών της.

Η σύγκρουση στο εσωτερικό της Ν.Δ δεν πρόκειται να σταματήσει. Η σύγκρουση αυτή, δεν είναι κατά βάση ιδεολογική και αυτό αποδείχθηκε από την υποστήριξη που παρείχαν στην «κεντρώα» Μπακογιάννη επιφανή στελέχη της λεγόμενης «λαϊκής» Δεξιάς, όπως ο Γιακουμάτος και ο Κιλτίδης και από την άλλη πλευρά, από την αντίστοιχη υποστήριξη που παρείχαν στον «δεξιό» Σαμαρά, παραδοσιακοί κεντρώοι, όπως ο Αβραμόπουλος. Είναι κύρια, μια σύγκρουση διαφορετικών αστικών συμφερόντων και διαρκώς ανασυντιθέμενων πολιτικών «φατριών», που όλα τα μέλη τους από κοινού «ορκίζονται» στην υπεράσπιση του καπιταλισμού και αλλάζουν εσωκομματικά στρατόπεδα για λόγους ιδιοτέλειας.
Ασφαλώς, είναι βέβαιο ότι τα επιτελεία του κεφαλαίου, «σαλπίζοντας» ήδη μια γενικευμένη επίθεση στα εργατικά δικαιώματα, θα επιδιώξουν με κάθε τρόπο να διαφυλάξουν την ενότητα των πολιτικών γραμμών της τάξης τους. Όμως μέσα στο τοπίο έντασης των ενδο-αστικών συγκρούσεων που διαμορφώνει η κρίση του καπιταλισμού και η αυξανόμενη ριζοσπαστικοποίηση της κοινωνίας, η ενότητα της Ν.Δ θα κρέμεται διαρκώς από μια «κλωστή» και μια σοβαρή διάσπαση θα παραμένει πάντα πολύ πιθανή.