Το ακόλουθο σημείωμα που δημοσιεύεται για πρώτη φορά στα ελληνικά, γράφτηκε από τον Λέον Τρότσκι στα τέλη του Μαρτίου του 1917, στη Νέα Υόρκη, οπού ο μεγάλος επαναστάτης είχε καταφύγει (από τις 13 Ιανουαρίου του ίδιου χρόνου), μετά την απέλασή του για αντιπολεμική πολιτική δραστηριότητα από τη Γαλλία και την Ισπανία διαδοχικά, έχοντας από το 1907 δραπετεύσει από την εξορία του στη Σιβηρία. Στη Ν. Υόρκη, ο Τρότσκι έγραφε στη ρωσόφωνη σοσιαλιστική εφημερίδα «Novy Mir» και έδινε ομιλίες σε Ρώσους μετανάστες.
Στο μικρό αυτό σημείωμα, ο Τρότσκι, παρά την αντικειμενική αδυναμία της μεγάλης του απόστασης από το πεδίο των γεγονότων, αναλύει με συνοπτικό, αλλά αριστοτεχνικό τρόπο τον χαρακτήρα της σύγκρουσης για την εξουσία που ανέδειξε η επανάσταση. Ιδιαίτερο θεωρητικό και πολιτικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι θέσεις που αναπτύσσει για τη σχέση της αστικής τάξης με τη μοναρχία και για το ζήτημα της Συντακτικής Συνέλευσης, το οποίο προσεγγίζει με έναν αληθινά επαναστατικό, διαλεκτικό τρόπο.
Μια ανοικτή σύγκρουση, ανάμεσα στις δυνάμεις της Επανάστασης καθοδηγούμενες από το προλεταριάτο των πόλεων και την αντεπαναστατική φιλελεύθερη αστική τάξη που προσωρινά είναι επικεφαλής της κυβέρνησης, είναι όλο και πιο κοντά. Δεν μπορεί να αποφευχθεί. Φυσικά, η φιλελεύθερη αστική τάξη και οι οιονεί Σοσιαλιστές του χυδαίου τύπου, θα βρουν μια συλλογή από πολύ συγκινητικά συνθήματα όπως αυτό της «εθνικής ενότητας», μιλώντας ενάντια στους ταξικούς διαχωρισμούς. Κανείς όμως ακόμα, δεν κατάφερε να εξαλείψει τις κοινωνικές αντιθέσεις με ταχυδακτυλουργικές λέξεις ή αναχαιτίζοντας τη φυσική ανάπτυξη του επαναστατικού αγώνα.
Η εσωτερική ιστορία των γεγονότων που συνέβησαν στη Ρωσία, είναι γνωστή σ’ εμάς μόνο αποσπασματικά, μέσω ευκαιριακής παρακολούθησης των επίσημων τηλεγραφημάτων. Αλλά ακόμα και έτσι, είναι προφανές ότι σε δύο σημεία, το επαναστατικό προλεταριάτο είναι σίγουρο ότι θα έρθει σε σύγκρουση με τη φιλελεύθερη μπουρζουαζία, με μια ολοένα αυξανόμενη αποφασιστικότητα.
Η σύγκρουση ήδη επήλθε γύρω από το πρώτο ζήτημα, αυτό του σχηματισμού της κυβέρνησης. Η Ρωσική αστική τάξη χρειάζεται τη μοναρχία. Σε όλες τις χώρες που εφαρμόζεται μια ιμπεριαλιστική πολιτική, παρατηρούμε μια ασυνήθιστη αύξηση της προσωπικής εξουσίας. Η πολιτική των παγκόσμιων σφετερισμών, των μυστικών συμφωνιών και της απροκάλυπτης δολιότητας, απαιτεί ανεξαρτησία από τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και μια εγγύηση ενάντια σε αλλαγές στην πολιτική, που προκαλούνται από αλλαγές στη σύνθεση των κυβερνήσεων. Επιπρόσθετα, για τις ιδιοκτήτριες τάξεις, η μοναρχία είναι ο πιο ασφαλής σύμμαχος στον αγώνα τους ενάντια στην επαναστατική επίθεση του προλεταριάτου.
Στη Ρωσία και οι δύο αυτές αιτίες είναι πιο αποτελεσματικές από οπουδήποτε αλλού. Η Ρωσική αστική τάξη το βρίσκει αδύνατο να αρνηθεί το καθολικό εκλογικό δικαίωμα, γνωρίζοντας καλά ότι αυτό θα οδηγήσει σε αντιπολιτευτικές διαθέσεις για την Προσωρινή Κυβέρνηση μεταξύ των μαζών και θα δώσει ώθηση στην αριστερή, την πιο αποφασιστική πτέρυγα του προλεταριάτου στην επανάσταση. Ακόμα και αυτός ο εφεδρικός μονάρχης, Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς (σ.τ.μ: ο μικρότερος αδελφός του ανατραπέντος από τη Φεβρουαριανή επανάσταση Τσάρου Νικόλαου Ρομανώφ), καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να κατακτήσει το θρόνο χωρίς να υποσχεθεί «καθολικό, ίσο και άμεσο εκλογικό δικαίωμα».
Είναι το πιο ουσιαστικό ζήτημα για την αστική τάξη, το να δημιουργήσει αμέσως τώρα ένα μοναρχικό αντίβαρο ενάντια στις βαθύτατες κοινωνικο-επαναστατικές διεκδικήσεις των εργατικών μαζών. Τυπικώς, στα λόγια, η αστική τάξη είχε συμφωνήσει να αφήσει το ζήτημα του σχηματισμού μιας κυβέρνησης στη διακριτική ευχέρεια της Συντακτικής Συνέλευσης. Πρακτικώς, παρ’ όλα αυτά. η Οκτωβριστική (σ.τ.μ: «Οκτωβριστές», το φιλομοναρχικό κόμμα)– Καντέτικη («Καντέ», «Συνταγματικοί Δημοκράτες», το φιλελεύθερο αστικό κόμμα) Προσωρινή Κυβέρνηση θα στρέψει όλη την προπαρασκευαστική δουλειά για τη Συντακτική Συνέλευση σε μια καμπάνια υπέρ της μοναρχίας και ενάντια στη Δημοκρατία.
Ο χαρακτήρας της Συντακτικής Συνέλευσης σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί από τον χαρακτήρα αυτών που θα τη συγκαλέσουν. Γι’ αυτό, είναι προφανές ότι αμέσως τώρα, το επαναστατικό προλεταριάτο θα πρέπει να δημιουργήσει τα δικά του όργανα, τα Συμβούλια των Εργατών, Στρατιωτών και Αγροτών Αντιπροσώπων, ενάντια στα εκτελεστικά όργανα της Προσωρινής Κυβέρνησης.
Σ’ αυτό τον αγώνα, το προλεταριάτο πρέπει να ενώσει γύρω από τον εαυτό του τις ανερχόμενες μάζες του λαού, με έναν σκοπό: την κατάκτηση της εξουσίας. Μόνο μια Επαναστατική Εργατική Κυβέρνηση μπορεί να διαθέτει τον πόθο και την ικανότητα να παράσχει στη χώρα μια διεξοδική δημοκρατική κάθαρση κατά τη διάρκεια της προπαρασκευαστικής εργασίας για τη Συντακτική Συνέλευση, να αναδιοργανώσει το στρατό από την κορφή ως τα νύχια, να τον μετατρέψει σε μια επαναστατική πολιτοφυλακή και να δείξει στους φτωχότερους αγρότες στην πράξη, ότι η δική τους σωτηρία βρίσκεται στην υποστήριξη ενός επαναστατικού εργατικού καθεστώτος.
Μια Συντακτική Συνέλευση που συγκαλείται μετά από μια τέτοια προπαρασκευαστική δουλειά θα εκφράζει αληθινά τις επαναστατικές, δημιουργικές δυνάμεις της χώρας και θα γίνει ένας πανίσχυρος παράγοντας στην περεταίρω ανάπτυξη της Επανάστασης.
Το δεύτερο ζήτημα που είναι βέβαιο ότι θα φέρει το διεθνές Σοσιαλιστικό προλεταριάτο σε αντίθεση με την ιμπεριαλιστική φιλελεύθερη αστική τάξη, είναι το ζήτημα του πολέμου και της ειρήνης.
Πηγή: ιστοσελίδα “In defence of October” – www.bolshevik.info
Μετάφραση: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
