Τα Γεγονότα στο Παρίσι
Η αντίθεση ανάμεσα στην αντιδραστική εθνοσυνέλευση και στον εργατικό πληθυσμό μέσα στο πολιορκημένο από τους Γερμανούς Παρίσι κάθε μέρα και οξύνεται περισσότερο. Ο στρατηγός Βινουά, κυβερνήτης του Παρισιού, σχεδιάζει τον αφοπλισμό της Εθνοφρουράς.
Τη νύχτα της 17 προς την 18 Μαρτίου 1871: Ο στρατηγός Λεκόντ, επικεφαλής χωροφυλάκων και μεταμφιεσμένων αστυνομικών, επιχειρεί με πραξικόπημα να καταλάβει τα κανόνια της Εθνοφρουράς που, ήταν τοποθετημένα στο λόφο της Μονμάρτης. Η διαταγή του ήταν να πυροβολήσουν σ’ όποιον θα αντιστεκόταν. Το πραξικόπημα αποτυγχάνει και ο ίδιος ο στρατηγός Λεκόντ συλλαμβάνεται αιχμάλωτος.
18 Μαρτίου: Στρατός και οπλισμένοι εργάτες συναδελφώνονται και επαναστατούν. Οι στρατηγοί Λεκόντ και Κλεμάν Τομάς ντουφεκίζονται από τους επαναστάτες.
19 Μαρτίου: Ο Θιέρσος και ο στρατηγός Βινουά καταφεύγουν στις Βερσαλίες όπου συγκαλείται η εθνοσυνέλευση.
26 Μαρτίου: Εκλογές για την Κομμούνα του Παρισιού. Μεταξύ των άλλων εκλέγονται οι πολίτες: Μελίν, Λεφρανσέ, Αρνούλντ, Αμαρούξ, Ζουρντ, Βαρλέν, Μπιγκόλ, Βαγιάν, Ρανκ, Πιατ, Φορτινέ, Ντελεκλούζ, Εντ, Βαλέ, Μπιλιορεΐ, Μπλανκί, Κλεμάν, Φερέ, Γκρουσέ, Βερμορέλ, Μπερζερέ, Φλουράνς.
29 Μαρτίου: Η Κομμούνα καταργεί την υποχρεωτική στρατολογία. Εκδίδει διάταγμα για την αναστολή πληρωμής των ενοικίων.
Από τις 19 Μαρτίου ως τις 2 Απριλίου: η κυβέρνηση των Βερσαλιών διαπραγματεύεται με τη διοίκηση του γερμανικού στρατού την απελευθέρωση Γάλλων στρατιωτών απ’ αυτούς που είχαν συλληφθεί αιχμάλωτοι στο Σεντάν μαζί με τον Ναπολέοντα Γ΄, για να τους χρησιμοποιήσει εναντίον του επαναστατημένου Παρισιού. Η κυβέρνηση των Βερσαλιών πετυχαίνει την απελευθέρωση πρώτα 40.000, ύστερα 80.000 και τελικά 100.000.
31 Μαρτίου: Η Κομμούνα, «θεωρώντας ότι η Σημαία της είναι η Σημαία της παγκόσμιας δημοκρατίας», αποφασίζει να δεχτεί ξένους επαναστάτες στους κόλπους της.
2 Απριλίου: Μάχες στο Κουρμπεβουά και στη λεωφόρο Νεϊγί. Η Κομμούνα αποφασίζει το χωρισμό της Εκκλησίας από το Κράτος.
3 Απριλίου: Ο Γκουστάβ Φλουράνς μέλος της Κομμούνας, σκοτώνεται στο Μεντόν από τους Βερσαλιέζους.
4 Απριλίου: Ο στρατηγός της Κομμούνας, Ντιβάλ συλλαμβάνεται αιχμάλωτος και ντουφεκίζεται από τους Βερσαλιέζους.
6 Απριλίου: Η Κομμούνα αποφασίζει να συλλάβει ομήρους. Ο λαός του Παρισιού καίει την γκιλοτίνα. Ο Ντομπρόφσκι, Πολωνός επαναστάτης, διορίζεται φρούραρχος του Παρισιού.
7 Απριλίου: Η Κομμούνα αντικαθιστά την τρίχρωμη σημαία με την κόκκινη του σοσιαλισμού.
3-16 Απριλίου: Συλλήψεις ομήρων από την Κομμούνα. Ανάμεσα τους και ο αρχιεπίσκοπος Ντιμπουά.
12 Απριλίου: Η Κομμούνα αποφασίζει την κατεδάφιση της στήλης του Βαντόμ.
16 Απριλίου: Η Κομμούνα αποφασίζει την απαλλοτρίωση προς όφελος των εργατικών οργανώσεων των εργοστασίων που εγκατέλειψαν οι ιδιοκτήτες τους. Συμπληρωματικές εκλογές μελών της Κομμούνας. Μεταξύ άλλων εκλέγονται: Κλιζερέ, Κουρμπιέ, Μενότι, Γκαριμπάλντι (Ιταλός).
18 Απριλίου: Η Κομμούνα δίνει ν προθεσμία τριών χρόνω στους οφειλέτες για να τακτοποιήσουν τα χρέη τους.
1 Μαΐου: Συγκρότηση της Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας (Αρνό, Μεγιέ, Ρανβιέ, Πιάτ, Ζεραρντέν).
6 Μαΐου: Η Κομμούνα αποφασίζει την κατεδάφιση του παρεκκλησίου όπου εξομολογούνταν ο Λουδοβίκος ο 16ος. Διάταγμα για τη δωρεάν απόδοση των ενεχυριασμένων αντικειμένων κάτω των 20 φράγκων.
10 Μαΐου: Η Κομμούνα αποφασίζει την κατάσχεση της περιουσίας του Θιέρσου και την κατεδάφιση του σπιτιού του.
16 Μαΐου: Η Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας διορίζει πολιτικούς επιτρόπους κοντά στους στρατηγούς της Κομμούνας.
17 Μαΐου: Πράκτορες των Βερσαλιών ανατινάζουν την πυριτιδαποθήκη της λεωφόρου Ραπ. Τα θύματα είναι πάνω από 100.
22 Μαΐου: Οι Βερσαλιέζοι μπαίνουν στο Παρίσι από την πύλη του Σεν-Κλου.
23 Μαΐου: Τα ανάκτορα του Κεραμικού καίγονται. Οι Βερσαλιέζοι καταλαμβάνουν την Μονμάρτρη. Πρώτες σφαγές των κομμουνάρων.
24 Μαΐου: Τα μέγαρα της Λεγεώνος της Τιμής, του Ελεγκτικού Συνεδρίου, του Συμβουλίου Επικρατείας, του υπουργείου Δικαιοσύνης, του Δημαρχείου καίγονται. Οι ερσαλιέζοι καταλαμβάνουν τα Πάνθεο και το Λουξεμβούργο. Οι κομμουνάροι απαντούν στις συστηματικές σφαγές των εργατών από τους Βερσαλιέζους με το ντουφεκισμό 10 ομήρων.
25 Μαΐου: Το φρούριο Μοντρούς καταλαμβάνεται, το Μπελβίλ και το Μενιλμοντάν περικυκλώνονται.
26 Μαΐου: Καταλαμβάνεται η Βαστίλη. Οι κομμουνάροι ντουφεκίζουν 34 ακόμα ομήρους.
27 Μαΐου: Καταλαμβάνονται οι λόφοι Σομόν και Περ Λασέ. Η επανάσταση καταπνίγεται. Η ένοπλη πάλη έχει λήξει, εκείνο που συνεχίζεται είναι η σφαγή των άοπλων προλετάριων, ανδρών και γυναικών, από τα στίφη των Βερσαλιών.
* * *
Η Κομμούνα ντουφέκισε λιγότερο από 90 πρόσωπα (ομήρους, κατασκόπους, προβοκάτορες κλπ.).
Οι απώλειες των Βερσαλιέζων στις μάχες που έγιναν στους δρόμους του Παρισιού είναι: 83 αξιωματικοί νεκροί και 430 τραυματίες, 790 στρατιώτες νεκροί και 5.990 τραυματίες.
Οι Βερσαλιέζοι σφάξανε περισσότερο από 80 χιλιάδες εργάτες και εργάτριες του Παρισιού.
Συνελήφθησαν 38 χιλιάδες (κι ανάμεσά τους 860 γυναίκες και 650 παιδιά) αμέσως και με τόση βιασύνη, ώστε 19 χιλιάδες αναγνωρίστηκαν απ’ τους ίδιους τους αντιδραστικούς σαν αθώοι και απολύθηκαν. Στα κάτεργα και στις αφρικανικές αποικίες στάλθηκαν 28 χιλιάδες. Απ’ αυτούς χιλιάδες πέθαναν από τις κακουχίες και τις επιδημίες.
Στις Επαρχίες
Η εξέγερση του Παρισιού έγινε δεκτή με την πιο θερμή συμπάθεια σ’ όλα τα μεγάλα κέντρα της χώρας. Στις 19 Μαρτίου ανακηρύσσεται η Κομμούνα στη Λυών. Κράτησε μέχρι τις 25 Μαρτίου. Νικήθηκε υστέρα από αιματηρές μάχες στους δρόμους. Η αντίδραση ντουφέκισε πολλούς επαναστάτες.
Στο Σεντ-Ετιέν, η Κομμούνα κράτησε από τις 26 έως τις 28 Μαρτίου.
Στη Μασσαλία, από τις 22 Μαρτίου έως τις 4 Απριλίου. Η αντίδραση δεν επιβλήθηκε παρά μόνο ύστερα από μια μάχη τόσο δύσκολη ώστε χρησιμοποιήθηκε τo πυροβολικό εναντίον των οδοφραγμάτων. Ο Γκαστόν Γκρεμιέ είναι ένας απ’ αυτούς που ντουφεκίστηκαν.
Στη Ναρμπόν η σημαία της Κομμούνας κυματίζει από τις 24 έως τις 31 Μαρτίου.
Τα Περπινιάν και Μπερζιέρ, ακολουθούν. Το κίνημα πνίγεται ατό αίμα. Στην Κρεζό και στη Λιμόζ ταραχές υπέρ της Κομμούνας. Στην Τουλούζ η Κομμούνα ανακηρύσσεταιμ αλλά το κίνημα αποτυγχάνει. Στο Μπορντό, Νεβέρ, Εξ, Βιεζόν, Καν, Ναντ, Γκρενόμπλ, Βαλένς, Μακόν, Τρουάγ, Αβινιόν, Σαλόν, Ρουάν, Ταράρ, Λοντέβ, Μοντελιμάρ, Παμιέρ, Ντραγκουϊνιάν, Βιεν, Αζέν, Σαρολέ, Ρουέν, Μονπελιέ, Μελέ κ.α, οι εργάτες με διαδηλώσεις εκδηλώνουν τη συμπάθεια τους στο επαναστατημένο Παρίσι.
Δημοσιεύτηκε στο παράνομο «Μαρξιστικό Δελτίο», Νο 28, Απρίλης 1964 (σελ. 24-27).
