Στις 26 Νοεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν οι εθνικές εκλογές στην Ονδούρα. Στις εκλογές αναμετρήθηκαν δύο κύριες δυνάμεις: αυτές που υποστηρίζουν τον Πρόεδρο Χουάν Ορλάντο Ερνάντες, ο οποίος επιδιώκει την επανεκλογή του και αυτές που στηρίζουν τον υποψήφιο της Συμμαχίας Ενάντια στο Πραξικόπημα, Σαλβαδόρ Νασράλα.
Το πρώτο μπλοκ αποτελείται από τις πιο αντιδραστικές δυνάμεις που επιδιώκουν να διατηρήσουν τα προνόμιά τους, με πρώτο το Εθνικό Κόμμα, την κύρια πολιτική δύναμη της ολιγαρχίας. Το δεύτερο στηρίζεται από τις μάζες των εργαζομένων και των αγροτών, οι οποίοι δεν μπορούν άλλο να ανέχονται την εκμετάλλευση, τη φτώχεια, τη βία και την έλλειψη δημοκρατίας και προσδοκούν μία ριζική αλλαγή στην κοινωνία.
Την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2017, είχαμε μία από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην ιστορία της Ονδούρας, συγκρίσιμη σε μέγεθος με εκείνη της 5ης Ιουλίου του 2009, όταν ο πρόεδρος που ανατράπηκε από το πραξικόπημα, ο Μανουέλ Σελάγια, προσπάθησε να επιστρέψει στη χώρα εν μέσω του πραξικοπήματος, το οποίο επέβαλε τον διαβόητο Μισελέτι ως πρόεδρο της χώρας.
Οι εκλογές της 26ης Νοεμβρίου χαρακτηρίστηκαν από αναρίθμητες παρατυπίες και νοθεία για να εξασφαλιστεί έτσι ο θρίαμβος του Εθνικού Κόμματος. Υπήρξε ευρεία εξαγορά ψήφων και το κυβερνών κόμμα βασιζόταν στη μεγάλη αποχή για να εξασφαλίσει την εκλογή του. Ωστόσο η συμμετοχή ήταν μαζική και η ήττα του Εθνικού Κόμματος ήταν καταφανής. Αλλά, λίγες ώρες μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων, ο ΧΟΕ αυτοανακηρύχθηκε νικητής, ανεξάρτητα από τη βούληση του λαού.
Όλος ο κρατικός μηχανισμός βρίσκεται στα χέρια της ολιγαρχίας, ωστόσο, μέχρι αυτή τη στιγμή δεν έχουν καταφέρει να επιβάλουν τον υποψήφιο τους, λόγω της αντίδρασης των μαζών. Το αποτέλεσμα των εκλογών θα κριθεί τελικά στους δρόμους. Το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο (TSE) αναγκάστηκε να αναγνωρίσει ότι ο Σαλβαδόρ Νασράλα είχε προβάδισμα 5% στην καταμέτρηση.
Λαϊκή εξέγερση και καταστολή
Την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου, το σύστημα υπολογιστών που διενεργούσε τη καταμέτρηση κατέρρευσε. Η δικαιολογία ήταν ότι ο σκληρός δίσκος ήταν υπερφορτωμένος, ένα γελοίο και απαράδεκτο επιχείρημα για μια εκλογική διαδικασία που έχει κοστίσει εκατομμύρια λεμπίρα (το νόμισμα της χώρας). Όταν το σύστημα επανήλθε, ο ΧΟΕ βρέθηκε ξαφνικά μπροστά.
Ο λαός της Ονδούρας κατάλαβε αμέσως το τέχνασμα και η απάντηση ήταν μια γιγαντιαία λαϊκή εξέγερση που δεν είχε προετοιμαστεί από καμία οργάνωση, αλλά από τοπικές ομάδες και πάνω απ’ όλα, από την αγανάκτηση του εργαζόμενου λαού που πήρε την κατάσταση στα χέρια του. Η απάντηση του κράτους ήταν η σκληρή καταστολή. Είναι εμπαιγμός το γεγονός ότι κατηγορούν τώρα την αντιπολίτευση για «διχασμό και βία».
Το κράτος χρησιμοποίησε δακρυγόνα ενάντια σε διαδηλώσεις, ενώ σημειώθηκαν πυροβολισμοί σε άοπλα πλήθη, με αρκετούς να έχουν σκοτωθεί. Αυτό δεν έχει σταματήσει τις διαδηλώσεις που έχουν εξαπλωθεί σε κάθε γωνιά αυτής της χώρας της Κεντρικής Αμερικής.
Η απάντηση του ΧΟΕ σε αυτό το ασταμάτητο επαναστατικό κίνημα είναι η απαγόρευση κυκλοφορίας, κατά την οποία δεν μπορεί κανείς να συναθροιστεί, να διαδηλώσει ή ακόμα και να φύγει από το σπίτι του από τις 18:00 μέχρι τις 6:00 το πρωί. Σε μία προσπάθεια τρομοκράτησης των διαδηλωτών, οι ένοπλες δυνάμεις έδρασαν με ιδιαίτερη βιαιότητα.
Συνελήφθησαν περίπου 100 άτομα, υπήρξαν βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έδειχναν άγριους ξυλοδαρμούς ανθρώπων από τους στρατιώτες στους δρόμους. Ένα κορίτσι 19 χρονών, η Κίμπελι Φονσέκα, δολοφονήθηκε όταν οι στρατιώτες άνοιξαν πυρ εναντίον του πλήθους. Η σοκαριστική εικόνα του αιματοβαμμένου άψυχου κορμιού της στο δρόμο, είναι μία σκηνή που από μόνη της δείχνει το αληθινό πρόσωπο της υποτιθέμενης Δημοκρατίας της Ονδούρας.
Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης Νασράλα, κάλεσε τον ΟΑΚ (Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών), την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ να επέμβουν για να διορθώσουν τις παρατυπίες στις εκλογές. Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης προέρχεται από ένα κόμμα που δεν μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα ριζοσπαστικό, ωστόσο έχει αναγκαστεί να αναφερθεί στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο λαός και έχει γίνει ένα σημείο αναφοράς μέσα από το οποίο εκφράζεται η λαϊκή δυσαρέσκεια. Οι εκλογές δεν κερδήθηκαν λόγω του Νασράλα, αλλά ενάντια στον Νασράλα. Ο λαός θα απαιτήσει τη λύση των πιεστικών προβλημάτων του μόλις καταφέρει να ανατρέψει το δικτατορικό καθεστώς. Σε μία περίοδο παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, πιστεύουμε ότι ο μόνος τρόπος για να λυθούν τα πιεστικά προβλήματα των εργαζομένων είναι με την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος και τον κεντρικό και δημοκρατικό σχεδιασμό της οικονομίας. Γι’ αυτό το λόγο, είναι απαραίτητο να χτίσουμε μία ισχυρή επαναστατική τάση που θα αγωνιστεί μέσα στο μαζικό κίνημα υπερασπιζόμενη ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα και μία εργατική δημοκρατία.
Ο Νασράλα και η ηγεσία του Κόμματος της Ελευθερίας κινούνται στα παρασκήνια του αγώνα του λαού. Το μόνο πράγμα που οργάνωσαν ήταν ένα συλλαλητήριο την επομένη των εκλογών, κατά του Aνώτατου Eκλογικού Δικαστηρίου, αλλά το ίδιο το κίνημα αναπτύχθηκε και απέκτησε μια εθνική διάσταση, με εκατοντάδες χιλιάδες αυθόρμητες ενέργειες του πληθυσμού σε ολόκληρη την χώρα. Μέχρι να κηρυχτεί η απαγόρευση της κυκλοφορίας από τον ΧΟΕ, η ηγεσία του κόμματος “Libre”, μέσω του ίδιου του ηγέτη του, Μανουέλ Σελάγια, κάλεσε για κάποιες επιμέρους δράσεις: για μια διαμαρτυρία ενάντια στην απαγόρευση κυκλοφορίας με τα “cacerolazos” (με χτυπήματα σε κατσαρόλες και τηγάνια).
Ο λαός της Ονδούρας βρήκε στο “cacerolazo” ένα τρόπο να εκδηλώσει την δυσαρέσκειά του. Η ανταπόκριση ήταν μαζική. Υπάρχουν εκείνοι που συγκρίνουν το τι συνέβη την Πέμπτη το βράδυ με τον εορτασμό του νέου έτους, όσον αφορά το αριθμό των ανθρώπων στους δρόμους και το μέγεθος του θορύβου. Ο λαός απάντησε στο βίαιο πραξικόπημα της ολιγαρχίας με μαχητικότητα, αψηφώντας την απαγόρευση της κυκλοφορίας σε κάθε εργατική συνοικία της χώρας.
Η αδυναμία του κινήματος στα πρώτα του στάδια, βρίσκεται στην έλλειψη συντονισμού. Οι διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στις κύριες πόλεις, όπως η Τεγκουσιγκάλπα, το Σαν Πέδρο Σούλα, η Χολουτέκα και σε άλλα σημεία. Περίπου 300.000 άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους (σε μια χώρα με πληθυσμό περίπου 9 εκατομμύρια). Είναι σαφές ότι αυτός ο αγώνας βγάζει στους δρόμους νέα στρώματα, που δεν είχαν κινητοποιηθεί το 2009 (στον αγώνα κατά του πραξικοπήματος). Στις τάξεις του λαού στους δρόμους υπάρχει μια αυξανόμενη περιφρόνηση για το καθεστώτος και μία αμφισβήτηση του καπιταλιστικού συστήματος.
Η προσωπικότητα μπορεί να διαδραματίσει έναν ρόλο στην ιστορία. Ο Ερνάντες με την επιμονή του να διατηρήσει την εξουσία, έχει επιτείνει τις αντιφάσεις, δημιουργώντας ακόμη και δυσαρέσκεια στις τάξεις του Εθνικού Κόμματος. Αυτός δεν εκπροσωπεί τίποτα παραπάνω από ένα μη βιώσιμο καπιταλιστικό σύστημα, που έχει στην κορυφή του ένα σάπιο καθεστώς, όμως έχει και τις δικές του προσωπικές φιλοδοξίες. Η άρχουσα τάξη της Ονδούρας δεν μπορεί να εξασφαλίσει τα στοιχειώδη δικαιώματα και κάθε δημοκρατική κατάκτηση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί από την εργατική τάξη και τους αγρότες με αγώνα.
Ο έλεγχος των παρατυπιών
Ο Νασράλα λέει ότι πριν από την «πτώση» του συστήματος καταμέτρησης, είχε ήδη βγει λίγο περισσότερο από το 70% των καταγραφών από τα εκλογικά τμήματα και ο ίδιος βρισκόταν μπροστά με 117.671 ψήφους. Μετά την «πτώση» του συστήματος, οι καταγραφές έδειχναν προβάδισμα του ΧΟΕ. Για να επιτευχθεί αυτό, τροφοδοτήθηκαν τα απαραίτητα στοιχεία στο σύστημα από τα γραφεία του Εθνικού Κόμματος. Για την ολιγαρχία η Δημοκρατία είναι απλή υπόθεση: αν δεν σου αρέσουν τα αποτελέσματα, άλλαξέ τα!
Εν μέσω διαμαρτυριών, το TSE έκανε αποδεκτή την εκτίμηση για παρατυπίες που αφορούν τα 1.006 από τα 12.900 εκλογικά τμήματα συνολικά. Αλλά η αντιπολίτευση, απαιτεί τον έλεγχο των παρατυπιών σε 5.179 τμήματα, οι οποίες προστέθηκαν μετά την πτώση του συστήματος και έχει παράσχει μια πλήρη λίστα αυτών των τμημάτων. Επιπλέον, η αντιπολίτευση ζητά μια επανάληψη της καταμέτρησης σε τρία τμήματα, όπου το επίπεδο της ψηφοφορίας ήταν πολύ πάνω από τον μέσο όρο και το Εθνικό κόμμα κέρδισε. Αυτά είναι τα τμήματα στα οποία έγινε εκτεταμένη νοθεία.
Τα αιτήματα της αντιπολίτευσης είναι πραγματικά λειψά δεδομένης μίας τόσο εκτεταμένης νοθείας, ωστόσο το ΤSE αρνείται να συμμορφωθεί ακόμα και με αυτά τα στοιχειώδη ζητήματα μίας δημοκρατικής διαδικασίας. Μετά την κινητοποίηση της 3ης Δεκέμβρη, το TSE έσπευσε να ελέγξει παρατυπίες σε 1006 εκλογικά κέντρα, δίνοντας ένα μικρό προβάδισμα στον ΧΟΕ με 42.98 % των ψήφων, ενώ ο Νασράλα πήρε 41.39%.
Ούτε η Συμμαχία Ενάντια στο Πραξικόπημα, ούτε ο λαός θα αποδεχθούν αυτά τα «αποτελέσματα». Θα παλέψουν για την ανακαταμέτρηση του συνόλου των ψήφων στα εκλογικά κέντρα που έχουν υποδείξει. Ο αγώνας τους έχει προκαλέσει ήδη ρωγμές στον κρατικό μηχανισμό. Ο δικαστής του TSE, Μάρκο Ραμίνο Λόμπο, έχει επικρίνει τη διαδικασία και έχει υποστηρίξει την ανάγκη για ανακαταμέτρηση σε 5.000 εκλογικά τμήματα. Το κράτος, λόγω της παρούσας δύναμης του μαζικού κινήματος, θα μπορούσε να παρατείνει τη διαδικασία περιμένοντας τις κινητοποιήσεις του λαού να καταλαγιάσουν.
Οι ιμπεριαλιστές θέλουν τους παραδοσιακούς ιστορικούς τους συμμάχους στην ηγεσία της Ονδούρας, ωστόσο η τεράστια απώλεια κύρους, θέτει σε αμφισβήτηση την ικανότητα τους να ανακτήσουν τον έλεγχο της κατάστασης, ιδιαίτερα μετά τις γιγαντιαίες διαδηλώσεις.
Οι ιμπεριαλιστές δεν αποκλείουν επομένως το ενδεχόμενο να έρθει στη εξουσία ο Νασράλα και έτσι προσπαθούν να δέσουν τα χέρια του, ώστε αυτός να παραμείνει εντός ασφαλών ορίων. Ο ΟΑΚ ζήτησε να γίνει ανακαταμέτρηση σε περισσότερα από 5.000 εκλογικά κέντρα. Ωστόσο γι’ αυτούς, παρά τη μετριοπάθεια του, ο Νασράλα δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Φοβούνται το λαό που βρίσκεται πίσω από το Νασράλα και παλεύει όχι μόνο για να διώξει τον ΧΟΕ, αλλά για να λύσει τα πιεστικά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα. Η μόνη εγγύηση για τη νίκη είναι οι εργάτες και οι αγρότες, μαζί με τον υπόλοιπο λαό, να συντρίψουν το καθεστώς της δικτατορίας.
Και τώρα;
Η αποφασιστικότητα των μαζών για αγώνα είχε την επίδρασή της ακόμα και στις τάξεις της αστυνομίας. Ο κρατικός μηχανισμός αρχίζει να εμφανίζει ρωγμές. Στην πρωτεύουσα της Τεγκουσιγκάλπα, οι άνδρες μιας μονάδας των ΜΑΤ στασίασαν, απαιτώντας υψηλότερες αμοιβές και δηλώνοντας ότι δεν είναι έτοιμοι να επιτεθούν στο λαό. Υπήρξαν απειλές από τη στρατιωτική αστυνομία ενάντια σε άλλες μονάδες της αστυνομίας. Βλέπουμε στάσεις στην αστυνομία σε διάφορα μέρη της χώρας και έχουν υπάρξει περιπτώσεις συναδέλφωσης με το λαό. Αξιωματικοί της αστυνομίας δεν υπακούουν στους διοικητές τους και θέτουν τις μονάδες τους στην διεύθυνση κατώτερων αξιωματικών.
Ο λαός της Ονδούρας έχει δείξει την επαναστατική του δυναμική. Η ηγεσία του Libre δεν έχει προβάλει ένα σαφές σχέδιο δράσης για τις επόμενες μέρες. Η δράση στο μυαλό των μαζών είναι μια εθνική απεργία τις επόμενες ημέρες. Αλλά αυτό που χρειάζεται, είναι μια πραγματική γενική απεργία, που θα παραλύσει τους χώρους εργασίας, δείχνοντας την πραγματική δύναμη της εργατικής τάξης. Η ηγεσία του Libre και τα συνδικάτα πρέπει να οργανώσουν τον αγώνα με τον τρόπο αυτό. Η γενική απεργία είναι μέρος της επαναστατικής παράδοσης του προλεταριάτου της Ονδούρας: πρέπει να ανακτηθεί η κληρονομιά του κινήματος του 1954. Η γενική απεργία πρέπει να οργανωθεί από επιτροπές αγώνα στις γειτονιές και τους χώρους δουλειάς, να συντονιστεί σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, με εκλεγμένους και ανακλητούς αντιπροσώπους. Τέτοιες επιτροπές αγώνα πρέπει επίσης να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα αυτοάμυνας ενάντια στη βάναυση κρατική καταστολή.
Τέλος ο αγώνας για την ανάδειξη των πραγματικών αποτελεσμάτων των εκλογών πρέπει να συνδεθεί στενά με την πάλη για εργασία, συνδικαλιστικά δικαιώματα, στέγαση, εκπαίδευση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και αυτά τα αιτήματα μπορούν να επιτευχθούν μόνο με την απαλλοτρίωση των 5 μεγαλύτερων οικογενειών της καπιταλιστικής ολιγαρχίας. Αυτές οι οικογένειες αντιπροσωπεύουν το 3% του πληθυσμού που ελέγχει το 40% της εθνικής παραγωγής και κρατά 70% του πληθυσμού σε κατάσταση φτώχειας. Οι πέντε αυτές οικογένειες βρίσκονται πίσω από το πραξικόπημα του 2009 και την τρέχουσα απόπειρα να ληστέψουν το δικαίωμα της ψήφου από τον εργαζόμενο λαό. Ο αγώνας για τα δημοκρατικά δικαιώματα, συνεπώς, είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την πάλη για την απαλλοτρίωση της ολιγαρχίας.
Η Διεθνής Μαρξιστική Τάση (IMT) εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη στο λαό της Ονδούρας. Ο αγώνας του είναι ένα λαμπρό παράδειγμα για όλους και τα μάτια των συνειδητών εργατών της Λ. Αμερικής είναι στραμμένα πάνω τους. Ένας θρίαμβος του κινήματος αυτού θα είναι πηγή έμπνευσης για τους εργάτες όλης της ηπείρου και ολόκληρου του κόσμου. Οι σύντροφοι της IMT στην Ονδούρα συμμετέχουν ήδη, στο βαθμό που τους επιτρέπουν οι δυνάμεις τους, στο μαζικό κίνημα. Κάνουμε έκκληση για διεθνή αλληλεγγύη και για το σπάσιμο του αποκλεισμού που έχουν επιβάλει τα διεθνή ΜΜΕ για το τι πραγματικά συμβαίνει στην Ονδούρα.
-
Εργάτες, νεολαίοι, ακτιβιστές, οργανώστε διαδηλώσεις στις πρεσβείες της Ονδούρας απαιτώντας το τέλος της καταπίεσης, τον σεβασμό του εκλογικού αποτελέσματος!
-
Καταγγείλετε τις κυβερνήσεις και τους διεθνείς οργανισμούς που με τη σιωπή τους γίνονται συνένοχοι στο πραξικόπημα που προετοιμάζεται στην Ονδούρα!
Ο λαός της Ονδούρας αξίζει να ζει με αξιοπρέπεια, με δουλειά, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αξιοπρεπή εκπαίδευση. Εάν αυτή η μάχη χαθεί, ο εφιάλτης θα συνεχιστεί. Οι πραξικοπηματίες δε θέλουν να εγκαταλείψουν την εξουσία, πρέπει να τους αναγκάσουμε να το κάνουν με την επαναστατική κινητοποίηση των μαζών.
Ρικάρντο Αγιάλα
Μετάφραση από την ιστοσελίδα www.marxist.com: Ηλίας Κυρούσης