Τα τελευταία χρόνια η κυβέρνηση Πρόντι βοήθησε ώστε να περάσει μια «μεταρρύθμιση της κοινωνικής πρόνοιας», στην πραγματικότητα όμως ένα πακέτο από περικοπές που επιδείνωσαν τις εργασιακές συνθήκες. Πράγματι, επιδείνωσε τις συνθήκες για όσους εργάζονται ως συμβασιούχοι, έδωσε κίνητρα στ’ αφεντικά ώστε να εκμεταλλεύονται περισσότερο την υπερωριακή εργασία και συνέβαλε στη διάλυση του συστήματος των εθνικών εργασιακών διαπραγματεύσεων.
Τα συνδικάτα οργάνωσαν ψηφοφορίες στις οποίες εκατομμύρια εργαζομένων συμμετείχαν. Η συντριπτική πλειοψηφία της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας έριξε το βάρος της στο σύνθημα για ψήφο-επιλογή του «ναι» και παραπλάνησε ως προς τη σημασία της συμφωνίας παρουσιάζοντας την σαν ένα βήμα προς τα εμπρός. Παρόλα αυτά, πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζομένων ψήφισαν «όχι». Ιδιαίτερης σημασίας είναι το γεγονός ότι η θέση αυτή ήταν πολύ ισχυρή στην βιομηχανία μετάλλου. Στα περισσότερα εργοστάσια, όπως η Fiat υπήρχε πλειοψηφία του «όχι».
Κάτι παρόμοιο παρουσιάστηκε κατά τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις για τις εργασιακές συμβάσεις στη βιομηχανία μετάλλου. Η γραφειοκρατία κατάφερε ξανά να σπρώξει προς μια πλειοψηφία της ψήφου στο «ναι». Αλλά σε εργοστάσια, όπως η Fiat, η Ferrari, η Piaggio, η Aprilia, η ναυπηγοκατασκευαστική βιομηχανία και άλλα πολλά εργοστάσια, διαμορφώθηκε μια πλειοψηφία του «όχι» ή τουλάχιστον ένα ικανοποιητικό ποσοστό αυτού. Κάτι τέτοιο αντανακλά την πραγματική διάθεση των προχωρημένων στρωμάτων της εργατικής τάξης.
Ένα σημαντικό περιστατικό φανέρωσε την πραγματική διάθεση των εργατών στην Ιταλία στα τέλη του προηγούμενου χρόνου. Επτά εργαζόμενοι στο Thyssen–Krupp, εργοστάσιο στο Τορίνο, κάηκαν ζωντανοί λόγω ατυχήματος, όπου ήταν φανερή η ευθύνη της διεύθυνσης της επιχείρησης που δεν είχε τηρήσει όλα τα μέτρα ασφαλείας που απαιτεί ο νόμος.
Ένα συλλαλητήριο οργανώθηκε στο Τορίνο για τους εργάτες που είχαν πεθάνει. Όταν οι συνδικαλιστικοί και πολιτικοί ηγέτες (μεταξύ αυτών και ο Μπερτινότι απ’ το PRC) ανέβηκαν επάνω στο βήμα να μιλήσουν γιουχαΐστηκαν πολύ έντονα από τους χιλιάδες παρόντες εργάτες. Κάτι που προβλήθηκε και στην εθνική τηλεόραση. Ήταν εύκολο να δει κανείς τους εξαγριωμένους εργάτες, να φωνάζουν, «Προδότες, έχετε ξεπουληθεί». Αυτό ήταν το αληθινό πρόσωπο της Ιταλικής εργατικής τάξης. Οι εργαζόμενοι νιώθουν να μην εκπροσωπούνται από τους παραδοσιακούς ηγέτες τους.
Με τον Πρόντι οι αρχισυνδικαλιστές μπορούσαν να κρατούν τους εργαζόμενους κάπως ήσυχους χρησιμοποιώντας το παλιό καλό κόλπο ότι πρόκειται για την «κυβέρνησή μας». Οι εργαζόμενοι δεν θα μπορέσουν να δουν με τον ίδιο τρόπο την νέα κυβέρνηση του Μπερλουσκόνι. Οι μισοί από όσους ψήφισαν, δεν ψήφισαν τον Μπερλουσκόνι και την παρέα του. Ένα πέμπτο δεν ψήφισε κανέναν εντέλει. Και ανάμεσα στους εργαζόμενους αναπτύσσεται θυμός.
Αυτή είναι μια συνταγή για ανανεωμένη ταξική πάλη. Ένα χρόνο πριν είδαμε τον Σαρκοζί να επικρατεί στη Γαλλία. Αμέσως μετά, όλη η συζήτηση είχε να κάνει με «την στροφή στα δεξιά, με το τέλος της αριστεράς». Μέσα σε μια πολύ σύντομη χρονική περίοδο είχε καταφέρει να εξοργίσει τους σπουδαστές, τους σιδηροδρομικούς και άλλους κλάδους και μετά από δέκα μήνες η προηγούμενη υψηλή δημοτικότητά του είχε πέσει κατακόρυφα και έχασε στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου, με το ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ να επανέρχεται δυναμικά και ακόμη το ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ, που τα είχε πάει πολύ άσχημα στις προηγούμενες εκλογές, να σημειώνει κέρδη.
Ο Μπερλουσκόνι καυχιόταν μετά τα αποτελέσματα αυτού του Σαββατοκύριακου ότι είχε συνομιλήσει με τον Σαρκοζύ και ότι είχε λάβει «ένα όμορφο και μεγάλης διάρκειας τηλεφώνημα» συγχαρητηρίων. Μάλλον ανακάλυψε ότι μπορεί να μάθει κάτι από την εμπειρία του Σαρκοζύ και αυτό γιατί το να κυβερνάς απέναντι στην εργατική τάξη δεν είναι εύκολο!
Οι Ιταλοί εργάτες έχουν αποκαρδιωθεί στο εκλογικό μέτωπο, αλλά η ζωή γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Οι μισθοί είναι άθλια χαμηλοί, η ελαστικότητα της εργασίας απλώνεται ραγδαία και οι τιμές εκτοξεύονται στα ύψη. Θα πρέπει να επιστρέψουν στο μέτωπο εντός των εργοστασίων, που σημαίνει απεργιακές δράσεις και διαμαρτυρίες.
Εδώ είναι το σημείο που μπαίνει το ζήτημα του ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ. Ο Μπερλουσκόνι ο ίδιος έχει πράγματι σημειώσει πως στο πρόγραμμα του ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ υπάρχουν «πολλά σημεία που θα μπορούσαν να προστεθούν σ’ εκείνα του δικού μας προγράμματος». Είναι σαν το δίλημμα μεταξύ της «Κικής και της Κοκώς», δύο αστικά κόμματα στην υπηρεσία της άρχουσας τάξης. Αν και πολλοί εργάτες δεν αντιλαμβάνονται την κατάσταση με αυτό τον τρόπο. Παρά το γεγονός ότι μετασχηματίστηκαν σε ένα αστικό κόμμα, οι ηγέτες του πρώην PDS αντιμετωπίζονται ακόμη από πολλούς εργαζόμενους ως κάτι διαφορετικό. Το ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ακόμη έχει την υποστήριξη ενός σημαντικού στρώματος από τα ανώτερα εργατικά στρώματα εντός των συνδικάτων. Συνεπώς, όταν η πρώτη ομάδα του Μπερλουσκόνι είναι εκτεθειμένη, εκείνοι θα αναδείξουν την «αναπληρωματική ομάδα» (του Δημ. Κόμματος).
Εδώ είναι το σημείο που μπαίνει στο ζήτημα της ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗΣ. Έχει συντριβεί στις εκλογές. Ο Μπερτινότι ήταν επιτακτικός στη δημιουργία ενός «νέου» αριστερού κόμματος, που θα συμπεριλάμβανε τους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ, τους ΙΤΑΛΟΥΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ και το μικρό τμήμα που προερχόταν από το PDS. Ο Μπερτινότι δεν οργάνωσε κομματικό συνέδριο, αλλά πήγε και απευθύνθηκε δημόσια για να δηλώσει τις επιδιώξεις του ότι τα κόμματα που συναπαρτίζουν το ΑΡΙΣΤΕΡΌ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ θα πρέπει να ενωθούν σε ένα κόμμα, όπου ο κομμουνισμός θα θεωρούνταν απλά και μόνο μια «κουλτούρα» όπως ο φεμινισμός και η οικολογία!
Ο Μπερτινότι έχει πια δηλώσει την παραίτησή του και σωστά έπραξε. Αλλά ακόμη επιμένει στο σχέδιο του για ένα «νέο κόμμα». Είναι αναμφίβολα πεπεισμένος ότι το όνομα «Κομμουνιστικό» και η Κόκκινη Σημαία και το Σφυροδρέπανο είναι αποτυχημένα εκλογικά. Αυτό δείχνει πόσο επιφανειακή είναι η προσέγγισή του. Ο λόγος που το κόμμα πήγε τόσο άσχημα είναι επειδή ήταν αναπόσπαστο μέρος της κυβέρνησης Πρόντι. Πήρε επάνω του την ευθύνη για όλες τις απαίσιες πολιτικές της κυβέρνησης Πρόντι, ώστε να φτάσει να γίνει δυσδιάκριτο από το ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ. Στο μυαλό πολλών εργαζομένων η λογική πρέπει να ήταν «γιατί να ψηφίσω ένα τόσο μικρό σχηματισμό όταν υπάρχει το ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ, που είναι λίγο-πολύ το ίδιο;». Επίσης, και η επιθυμία να εμποδιστεί ο Μπερλουσκόνι να έλθει στην εξουσία θα ώθησε τους εργαζομένους να συσπειρωθούν γύρω από το ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ.
Ο μόνος τρόπος που η ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗ θα μπορούσε να ελπίζει πως θα διαδραμάτιζε κάποιο ρόλο θα ήταν εάν δεν είχε μπει στην πρώτη γραμμή της κυβέρνηση Πρόντι! Θα έπρεπε να έχουν βασιστεί στο πραγματικό μαχητικό πνεύμα που υπάρχει μεταξύ ενός σημαντικού στρώματος της εργατικής τάξης και της νεολαίας και να έχτιζαν πάνω σε αυτό.
Τώρα το κόμμα αντιμετωπίζει μια μεγάλη αποτυχία πολύ χειρότερη από αυτήν του ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ. Η συνέπεια είναι μια τεράστια κατάρρευση του κύρους της ηγεσίας. Η πολιτική του έχει αποτύχει και απέτυχε οικτρά. Οι Μαρξιστές εντός του κόμματος προειδοποιούσαν συνέχεια ενάντια στις καταστροφικές πολιτικές που είχε υιοθετήσει η ηγεσία. Τώρα είναι ο καιρός για μιαν επανεκτίμηση όλης της προηγούμενης περιόδου. Το κόμμα πρέπει να αλλάξει κατεύθυνση άμεσα. Το συνέδριο του κόμματος που η ηγεσία είχε με σκανδαλώδη τρόπο αναβάλλει πρέπει τώρα να επισπευτεί. Αφήστε τα απλά μέλη του κόμματος να μιλήσουν και να αποφασίσουν.
Δεν είναι ο κομμουνισμός που πέθανε στην Ιταλία. Αυτό που έχει αποτύχει είναι η ανοιχτά ρεφορμιστική στάση της ηγεσίας του κόμματος. Οι Μπερτινότηδες αυτού του κόσμου δεν θ’ αμφιβάλλουν πως εντέλει «πρέπει να μετριάσουνε και άλλο τη στάση μας». Το αντίθετο είναι αναγκαίο. Το κόμμα πρέπει να τοποθετηθεί στην κεφαλή των προχωρημένων στρωμάτων. Είναι γεγονός ότι τα απλά μέλη και τα εργατικά στοιχεία μες στο κόμμα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του ριζοσπαστισμού που λαμβάνει χώρα σε πολλούς χώρους εργασίας. Εκεί είναι όπου πρέπει το κόμμα να συγκεντρώσει τις δυνάμεις του τώρα.
Εκεί ακριβώς θα υπάρξει μια βίαιη αντίδραση των εργατών σε κάποια σημεία στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον. Οι γνήσιοι κομμουνιστές θα αποτελέσουν μέρος αυτού του κινήματος. Σε αυτές τις συνθήκες, αρκετά μέλη του κόμματος και ακτιβιστές, που στο παρελθόν ίσως είχαν ακούσει τους Μαρξιστές, αλλά θα μπορούσαν ακόμη να έχουν κάποιες ψευδαισθήσεις για την κομματική ηγεσία, θα είναι τώρα ακόμη πιο ανοιχτοί. Μακροπρόθεσμα, το μέλλον του κόμματος εξαρτάται από τη δυναμική της Μαρξιστικής πτέρυγας.
Την εποχή που το αίσθημα της απογοήτευσης πρέπει να περισφίγγει πολλούς απ’ την αριστερά στην Ιταλία, οι ιδέες του Μαρξισμού προσφέρουν τη μόνη πραγματική εξήγηση για ό,τι έχει συμβεί και τη διέξοδο από αυτή την κατάσταση!
Fernando D’Alessandro από την ιστοσελίδα www.marxist.com
Μετάφραση : Γιώργος Σ.
