Η 6ήμερη εργασία άρχισε να εφαρμόζεται επίσημα στην Ελλάδα από την 1η Ιουλίου. Ο νόμος αυτός θεσμοθετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2023, αλλά η εφαρμογή του τέθηκε σε ισχύ από τον προηγούμενο μήνα. Έτσι, η κυβέρνηση δίνει τη δυνατότητα στους καπιταλιστές να απασχολούν το προσωπικό τους 6 μέρες κάθε βδομάδα, με την προϋπόθεση την έκτη ημέρα εργασίας οι εργαζόμενοι να λαμβάνουν κατά 40% προσαυξημένο το ημερομίσθιό τους, ενώ τις αργίες η προσαύξηση να φτάνει μέχρι και το 115% του ημερομισθίου τους. Παράλληλα, η υπερεργασία/υπερωρία καταργείται τυπικά για τις επιχειρήσεις που θα επιλέξουν την εξαήμερη εργασία.
Βέβαια με την εισαγωγή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, οι εργαζόμενοι δουλεύουν περισσότερη ώρα γιατί – για παράδειγμα – το διάλειμμα δεν θεωρείται μέρος του εργάσιμου χρόνου. Οπότε στην πράξη οι εργαζόμενοι δουλεύουν παραπάνω από 8ωρο αλλά δεν αμείβονται για τις επιπλέον ώρες εργασίας επειδή θεωρούνται χρόνος «μη ενεργής εργασίας». Η Ελλάδα ήδη έχει τον μεγαλύτερο μέσο όρο ωρών εργασίας ανά εβδομάδα στην ΕΕ, ενώ ξεπερνάει τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Οπότε η κυβέρνηση έχει νομοθετήσει την ακόμα πιο σκληρή εκμετάλλευση της εργατικής τάξης στην Ελλάδα επιδιώκοντας να ενισχύσει το καπιταλιστικό κέρδος και την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού καπιταλισμού.
Ο συγκεκριμένος νόμος θα ισχύει για ιδιωτικές επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας (δηλαδή που λειτουργούν σε 24ωρη βάση), αλλά και για αυτές που δεν είναι από τη φύση τους συνεχούς λειτουργίας, οι οποίες όμως μπορούν να λειτουργήσουν από Δευτέρα μέχρι Σάββατο επί 24ώρου με το σύστημα των εναλλασσόμενων βαρδιών, σε περιπτώσεις μεγάλου φόρτου εργασίας. Κατά συνέπεια, αυτό το καθεστώς θα μπορεί να ισχύσει για το σύνολο των επιχειρήσεων που μπορούν να επικαλεστούν «μεγάλο φόρτο εργασίας». Ο νόμος αφορά τη βιομηχανία, τις μεταφορές, τα λιμάνια, τις φορτοεκφορτώσεις, τις αποθήκες και τα σούπερ μάρκετ.
Με την εφαρμογή αυτού του νόμου οι καπιταλιστές θα πληρώνουν ουσιαστικά λιγότερο για τις επιπλέον 8 ώρες εργασίας κατά την έκτη ημέρα εργασίας. Και αυτό γιατί στην περίπτωση της υπερεργασίας υπάρχει προσαύξηση πληρωμής 20% με βάση το ωρομίσθιο, ενώ στην υπερωρία υπάρχουν δύο κλίμακες 40% και 60% με βάση το ωρομίσθιο. Επίσης υπάρχει η προσαύξηση αμοιβής του 120% με βάση το ωρομίσθιο για την αδήλωτη/παράνομη υπερωριακή εργασία. Συνεπώς, με την καθιέρωση της 6ήμερης εργασίας, τα αφεντικά θα αυξήσουν τα κέρδη τους πληρώνοντας λιγότερο τους εργαζομένους τους για τις 8 ώρες εργασίας της έκτης ημέρας σε σύγκριση με τις υπερωρίες, καθώς η προσαύξηση του 40% του ημερομισθίου της έκτης ημέρας σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι ως επί το πλείστον θα λαμβάνουν λιγότερα χρήματα για την εργασία τους σε σύγκριση με την αμοιβή των υπερωριών.
Η εφαρμογή αυτού του αντεργατικού νόμου έχει σχολιαστεί από μεγάλα μέσα ενημέρωσης παγκόσμιας εμβέλειας όπως η Ηandelsblatt, ο Guardian, το BBC, η Washington Post, το CNBC και οι New York Times. Αυτός ο νόμος σχολιάστηκε μέχρι και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις 9-11 Ιουλίου! Την ίδια στιγμή, είναι ειρωνικό το ό,τι σε πολλές χώρες της αναπτυγμένης καπιταλιστικής Δύσης και σε συγκεκριμένους κλάδους προωθείται η καθιέρωση της τετραήμερης εργασίας, αφού σύμφωνα με σχετικές έρευνες αυτό συμφέρει τους καπιταλιστές ιδιοκτήτες.
Ο λόγος για αυτό το αντεργατικό μέτρο είναι η χαμηλή παραγωγικότητα και κατά συνέπεια η χαμηλή ανταγωνιστικότητα του ελληνικού καπιταλισμού. Με αυτό το μέτρο η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να προσελκύσει επενδύσεις από το εξωτερικό παρέχοντας στους καπιταλιστές ένα υπερ-εκμεταλλευόμενο εργατικό δυναμικό.
Η στάση των εργατικών ηγεσιών και τα καθήκοντα του εργατικού κινήματος
Πέρσι κατά την περίοδο από την κατάθεση αυτού του νομοσχεδίου στη Βουλή μέχρι και τη ψήφισή του το εργατικό κίνημα δεν πάλεψε ενιαία εναντίον της κυβέρνησης, καθώς η ΑΔΕΔΥ προκήρυξε απεργία χωρίς κάποιο σχέδιο κλιμάκωσης, ενώ η ΓΣΕΕ δεν κάλεσε σε απεργία ούτε για τα προσχήματα. Έτσι, η κυβέρνηση κατάφερε να θεσμοθετήσει σχεδόν ανενόχλητη την 6ήμερη εργασία αισθανόμενη πανίσχυρη μετά την πρωτιά της στις εκλογές του Ιουνίου που κατάφερε να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών του κοινοβουλίου. Και αυτό μπόρεσε να γίνει ύστερα από το έγκλημα των Τεμπών και το μαζικό κίνημα του Μαρτίου του 2023, κατά το οποίο οι ηγεσίες του εργατικού κινήματος απέφυγαν να θέσουν το ζήτημα της πτώσης της κυβέρνησης.
Το εργατικό κίνημα θα πρέπει να παλέψει ενάντια σε αυτόν τον αντεργατικό νόμο ξεκινώντας από μια καλά προετοιμασμένη γενική απεργία στη βάση μιας διακηρυγμένης πρόθεσης κλιμάκωσης του αγώνα από τα συνδικάτα και στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου σχεδίου το οποίο θα συζητηθεί και θα αποφασιστεί σε συνελεύσεις των σωματείων σε κάθε χώρο δουλειάς.
Στα αιτήματα των αναγκαίων κινητοποιήσεων θα πρέπει να συνδέεται ο αγώνας για μείωση των ωρών εργασίας με τον αγώνα ενάντια στην ακρίβεια και για την ανατροπή της κυβέρνησης. Επιπλέον, η εργατική τάξη θα πρέπει να παλέψει ενωμένη με τον από κοινού συντονισμό όλων των μαζικών εργατικών οργανώσεων που υποστηρίζουν αυτόν τον αγώνα στη βάση ενός Ενιαίου Εργατικού Μετώπου.
Στο επίκεντρο των αιτημάτων θα πρέπει να είναι η μείωση των ωρών εργασίας, με ταυτόχρονη αύξηση των μισθών σε αξιοπρεπή επίπεδα, ώστε να μπορέσουν να βρουν όλοι οι άνεργοι δουλειά μέσα από τις αναγκαίες προσλήψεις. Μόνο έτσι οι εργαζόμενοι θα έχουν περισσότερο χρόνο για την ανάπαυσή τους και την αναγκαία συμμετοχή τους στη συλλογική ζωή και δράση της τάξης τους σήμερα, και στις ίδιες της κρατικές υποθέσεις μιας δικής τους εξουσίας αύριο, ενώ παράλληλα θα μπορέσουμε να εξαλείψουμε την ανεργία η οποία παραμένει υψηλή (τον Ιούνιο ήταν στο 9,6%) μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Φυσικά μια τέτοιου είδους μείωση των ωρών εργασίας δεν θα γίνει αποδεκτή από τους καπιταλιστές, καθώς θα επικαλεστούν ότι θα σημειώσουν ζημιές και θα τους είναι ασύμφορο κάτι τέτοιο. Στην πραγματικότητα όμως οι 500 μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις σημειώνουν σημαντική αύξηση των κερδών τους κατά τα δυο τελευταία χρόνια. Για να αυξήσουν τα κέρδη τους οι Έλληνες καπιταλιστές καταφεύγουν στα ελαστικά ωράρια εργασίας και τις υπερωρίες και την εντατικοποίηση της εργασίας (με συνεπακόλουθη την αύξηση των εργατικών ατυχημάτων). Επιπλέον αυξάνουν διαρκώς τις τιμές των εμπορευμάτων τους (ιδιαίτερα στον κλάδο της Ενέργειας και των Τροφίμων) για τη μεγιστοποίηση των κερδών. Η απόρριψη αυτών των ζωτικών αιτημάτων του εργατικού κινήματος από τους καπιταλιστές θα θέσει το ζήτημα της απαλλοτρίωσης χωρίς αποζημίωση των μεγάλων επιχειρήσεων, έτσι ώστε η εργαζόμενη πλειοψηφία της κοινωνίας να εξασφαλίσει μια αξιοβίωτη ζωή για την ίδια.
Κωνσταντίνος Αυγέρος
