Ταυτότητα

Θεμελιώδεις Ιδέες

Συχνές Ερωτήσεις

Επικοινωνία

ΑρχικήΕπικαιρότηταΔιεθνήΗ επανάσταση στην Τυνησία

Αγωνίσου μαζί μας!

Η Επαναστατική Κομμουνιστική Οργάνωση, το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης (IMT), χρειάζεται τη δική σου ενεργή στήριξη στον αγώνα της υπεράσπισης και διάδοσης των επαναστατικών σοσιαλιστικών ιδεών.

Ενίσχυσε οικονομικά τον αγώνα μας!

Η επανάσταση στην Τυνησία

Η καρδιά της παγκόσμιας επανάστασης χτυπάει τον τελευταίο μήνα στην Τυνησία. Ένα θαυμάσιο μαζικό κίνημα αναπτύχθηκε στους δρόμους όλων των σημαντικών πόλεων της χώρας, το οποίο κατόρθωσε να ανατρέψει το δικτάτορα Μπεν Αλί στις 14 Γενάρη και με αμείωτη ένταση συνεχίζει να διεκδικεί τον ανεξάρτητο ρόλο του στη ζωή της χώρας, με προοπτικές επέκτασής του σε ολόκληρη την περιοχή του Μαγκρέμπ και τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο.

Πώς φτάσαμε στην επανάσταση

Μέχρι να ξεσπάσει η επανάσταση, η Τυνησία καταγραφόταν ως μια από τις πλέον επιτυχημένες οικονομικά χώρες του σύγχρονου κόσμου. Με ρυθμούς ανάπτυξης σταθερά γύρω στο 5% εδώ και δύο δεκαετίες και με υψηλή θέση στον πίνακα ανταγωνιστικότητας, είχε αναπτύξει στενότατες εμπορικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και είχε πολλές φορές πάρει τα εύσημα διεθνών οργανισμών για την επιτυχημένη οικονομική φιλελευθεροποίηση που υλοποίησε. Οι παραινέσεις για μεγαλύτερο σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, εκδημοκρατισμό και διαφάνεια, ήταν απλά παραφωνίες στη γενικότερη στήριξη και συνεργασία του δυτικού ιμπεριαλισμού προς τον Μπεν Αλί, καθώς αυτός μπορούσε, κρατώντας τον πλήρη έλεγχο της χώρας να εξασφαλίζει τα κέρδη τους.

Ο λαός της Τυνησίας από την απελευθέρωσή του από τους Γάλλους αποικιοκράτες μέχρι σήμερα, στην ουσία κυβερνιέται δικτατορικά από ένα κόμμα και μια πανίσχυρη άρχουσα κλίκα, η οποία αρχικά συσπειρωνόταν γύρω από τον Habib Bourguiba (1956-1987) και στη συνέχεια γύρω από τον Μπεν Αλί. Η κλίκα αυτή συγκεντρώνει αμύθητο πλούτο στα χέρια της, κατέχοντας μεγάλο μέρος από τις πρώτες ύλες και τα μέσα παραγωγής της χώρας. Η περίοδος Μπεν Αλί χαρακτηρίστηκε από τη ραγδαία φιλελευθεροποίηση της οικονομίας, με την ιδιωτικοποίηση σημαντικών κρατικών επιχειρήσεων και τη διαρκή εφαρμογή σκληρών δημοσιονομικών πολιτικών για τον έλεγχο του χρέους.

Την ίδια στιγμή, η μεγάλη πλειοψηφία του λαού της Τυνησίας υποφέρει από την καταπίεση, την υψηλή ανεργία, τη φτώχεια και την έλλειψη προοπτικής. Τα γεγονότα του τελευταίου μήνα δεν έπεσαν από καθαρό ουρανό. Τα τελευταία τρία χρόνια, υπήρχαν αναφορές για σημαντικά, αποσπασματικά όμως, επεισόδια της ταξικής πάλης, τα οποία το καθεστώς κατάφερε να ελέγξει εγκαίρως. Αυτή τη φορά όμως, κάτω από την επίδραση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η απελπισία του λαού μετασχηματίστηκε σε ένα κίνημα κολοσσιαίων διαστάσεων, που εξελίσσεται ταχύτατα σε καθημερινή βάση και προσφέρει μαθήματα δημιουργικότητας και θάρρους στο παγκόσμιο εργατικό κίνημα.

Πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα

Το κίνημα ξεκίνησε στην πόλη Sidi Bouzid στις 17 Δεκεμβρίου. Αφορμή γι’ αυτό στάθηκε ο αυτοπυρπολισμός ενός νέου ανθρώπου, πτυχιούχου ανέργου, όταν αστυνομικοί κατάσχεσαν τον πάγκο με τον οποίο πουλούσε παρανόμως φρούτα. Αυτό το γεγονός αρχικά προκάλεσε ένα κύμα αυτοκτονιών απελπισμένων ανθρώπων σε ολόκληρη τη χώρα, αλλά και σε γειτονικές όπως η Αλγερία και η Αίγυπτος. Πολύ γρήγορα όμως, η συσσωρευμένη οργή οδήγησε στο ξέσπασμα ενός αυθόρμητου και θαρραλέου κινήματος διαμαρτυρίας στους δρόμους.
Το κίνημα μαζικοποιήθηκε γρήγορα και σταδιακά απέκτησε συνείδηση της δύναμής του. Παρά τη βίαιη και αιματηρή καταστολή από τις δυνάμεις κυρίως της αστυνομίας, ο λαός κινήθηκε αποφασιστικά ενάντια στο δικτατορικό καθεστώς του Μπεν Αλί και πέτυχε τελικά την απομάκρυνσή του από τη χώρα στις 14 Γενάρη.

Με τη πτώση του Μπεν Αλί, δόθηκε στον εδώ και 11 χρόνια πρωθυπουργό Ghannouchi η εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης. Πολύ γρήγορα η εντολή αυτή μεταφέρθηκε στον πρόεδρο της Βουλής Mebazaa, ο οποίος με τη σειρά του ανέθεσε ξανά στον Ghannouchi το καθήκον να διερευνήσει τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης «εθνικής ενότητας».

Το καθεστώς στην προσπάθεια του να διασωθεί κάλεσε να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση διάφορους «αριστερούς» εταίρους του – στελέχη του πρώην σταλινικού ΚΚ, σοσιαλδημοκράτες και ηγέτες συνδικάτων – και υποσχέθηκε στο λαό «αλλαγή σελίδας» και «τομή με το παρελθόν», ξεκινώντας με την απελευθέρωση χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων. Η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» που ανακοινώθηκε στις 19 Γενάρη δεν ήταν παρά ένα φιάσκο. Στις θέσεις – κλειδιά διατηρήθηκαν τα βασικά στελέχη του καθεστώτος Μπεν Αλί, τα οποία μάλιστα προκειμένου να «αποσυνδεθούν» από το πολιτικό παρελθόν τους, παραιτήθηκαν από την κομματική τους ιδιότητα, ώστε η νέα κυβέρνηση να μην έχει στη σύνθεσή της μέλη του! Στην κυβέρνηση επίσης δεν κλήθηκαν οι μέχρι πρότινος παράνομοι ισλαμιστές, οι οποίοι δήλωσαν όμως τη διάθεση να συμμετάσχουν στην κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» εφόσον προσκληθούν. Οι ισλαμιστές δεν έπαιξαν κανένα ρόλο στο κίνημα και στη φάση αυτή δεν αποτελούν σοβαρό πολιτικό παράγοντα στη χώρα.

Η κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» από την πρώτη της στιγμή είναι ασταθής. Ο λαός δεν πείθεται καθόλου από τις άτσαλες μανούβρες της. Οι τρεις υπουργοί που ανήκουν στην ηγεσία της εργατικής συνομοσπονδίας UGTT, κάτω από την πίεση των μαζών, παραιτήθηκαν από την κυβέρνηση πριν καν γίνει η πρώτη συνεδρίασή της. Το ίδιο έκανε λίγο μετά και ένας σοσιαλδημοκράτης υπουργός. Το πρώην ΚΚ, αν και διαμαρτυρήθηκε για την παρουσία των συνεργατών του Μπεν Αλί, παρέμεινε στην κυβέρνηση.

Μόνο ο στρατός διατηρεί σήμερα το κύρος του στο λαό, κυρίως γιατί μεγάλος αριθμός στρατιωτών συναδελφώθηκαν με τους διαδηλωτές σε διάφορες περιπτώσεις κατά τις κρίσιμες ημέρες του αγώνα ενάντια στον πρώην δικτάτορα. Επίσης όταν ο Μπεν Αλί διέταξε τη συντριβή των διαδηλώσεων με κάθε τρόπο, η ηγεσία του στρατού συχνά αρνήθηκε να υπακούσει. Αυτό όμως δε σημαίνει πως ο στρατός δε θα υπερασπιστεί λυσσαλέα το αστικό κράτος όταν η επανάσταση θέσει αιτήματα που το αμφισβητούν.

Στοιχεία δυαδικής εξουσίας

Οι μάζες όμως αυτή τη στιγμή έχουν την πρωτοβουλία των κινήσεων. Μεγάλες διαδηλώσεις πραγματοποιούνται σε όλες τις πόλεις της χώρας με κύριο αίτημα την παραίτηση της νέας κυβέρνησης. Στοιχεία δυαδικής εξουσίας εμφανίζονται παντού. Επιτροπές που φροντίζουν για την οργάνωση των αγώνων, τη διατήρηση της δημόσιας ασφάλειας, αλλά και για την προστασία του λαού από τα υπολείμματα του καθεστώτος (αστυνομία, προεδρική φρουρά κλπ.) έχουν σχηματιστεί σε πολλές πόλεις. Μάλιστα στην πόλη Sidi Bou Ali, μια μεγάλη λαϊκή συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στην κεντρική πλατεία της πόλης, αποφάσισε την εκλογή προσωρινού τοπικού συμβουλίου που θα αναλάβει τη διοίκησή της, θα αναζητήσει έναν πανεθνικό συντονισμό και θα τεθεί αντιμέτωπη με τη νέα κυβέρνηση.

Στη φάση αυτή το κίνημα αγωνίζεται για το ξερίζωμα του καθεστώτος, το οποίο μέσω της κυβέρνησης «εθνικής ενότητας» προσπαθεί να διατηρήσει τη θέση του και να ελέγξει σταδιακά το λαό. Είναι απαραίτητο η επανάσταση να κινηθεί αποφασιστικά προς τη ανατροπή αυτής της κυβέρνησης και την τιμωρία των στελεχών του καθεστώτος – ουσιαστικά στη διάλυση του παλιού κρατικού μηχανισμού. Για να γίνει αυτό πρέπει να οργανωθούν και να ενισχυθούν οι επιτροπές του λαού σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, να δημιουργηθούν δημοκρατικά σώματα μέσα στο στρατό και τελικά να σχηματιστεί μια δημοκρατική Συντακτική Συνέλευση από τις επιτροπές που θα κρίνει το μέλλον της χώρας.

Όμως η επανάσταση δε μπορεί να σταματήσει στην υλοποίηση αυτών των καθηκόντων, αν δε λύσει και τα θεμελιώδη προβλήματα που βρίσκονται στην οικονομική σφαίρα. Δε θα πρέπει εξάλλου να μας διαφεύγει πως η κλίκα που βρισκόταν γύρω από τον Μπεν Αλί, είναι μια καπιταλιστική συμμορία που εμπλέκεται και ελέγχει όλους τους κλάδους της οικονομίας. Κανένα πρόβλημα του λαού της Τυνησίας δεν πρόκειται να λυθεί, καμιά δημοκρατική μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να διασφαλιστεί, αν ο πλούτος της χώρας, ξεκινώντας από αυτόν που κατέχεται από αυτή την κλίκα, δεν περάσει στα χέρια και στο δημοκρατικό έλεγχο της ίδιας της κοινωνίας. Η υλοποίηση ενός σοσιαλιστικού προγράμματος είναι απαραίτητη.

Τα βλέμματα των εργαζομένων σε ολόκληρο τον κόσμο είναι στραμμένα σήμερα στην Τυνησία. Μια νικηφόρα επανάσταση εκεί, θα επεκταθεί γρήγορα σε ολόκληρο τον Αραβικό κόσμο και θα δώσει το παράδειγμα και στους εργαζόμενους στη Δύση που δέχονται μια άνευ προηγουμένου επίθεση από τις καπιταλιστικές τους κυβερνήσεις και που προς το παρόν κάνουν αμυντικούς αγώνες για τη διάσωση των βασικών κεκτημένων δικαιωμάτων τους.

Άγγελος Ηρακλείδης
 
 
Σημείωση:
 
Για ανταποκρίσεις από την Τυνησία και ανάλυση της καθημερινής ροής των γεγονότων στη χώρα, επισκεφθείτε τη σελίδα:
 
http://www.marxist.com/tunisia/

Πρόσφατα Άρθρα

Σχετικά άρθρα