Τα πολιτικά συμπεράσματα που προκύπτουν από τη χθεσινή κρίσιμη συνεδρίαση της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ.
Η προεδρική ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, με μικρή αλλά διακριτή πλειοψηφία (δεν έγινε συγκεκριμένη καταμέτρηση) πέρασε τελικά στη χθεσινή συνεδρίαση της ΚΕ την πρότασή της για τη σύγκληση Εκτάκτου Συνέδριου μετά την επικείμενη υπογραφή του νέου Μνημονίου, τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποίησε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης στην ομιλία του, το συνέδριο αυτό προορίζεται να αποτελέσει για την ηγετική ομάδα ένα «συνέδριο επανίδρυσης», με άλλα λόγια, ένα συνέδριο που θα δημιουργήσει έναν νέο ΣΥΡΙΖΑ στα πρότυπα ενός μνημονιακού, κεντροαριστερού κόμματος. Με αυτό το συνέδριο η ηγετική ομάδα θα επιχειρήσει να σφραγίσει την απόπειρά της να νομιμοποιήσει πολιτικά τις μνημονιακές επιλογές τις κυβέρνησης και να ανταποκριθεί στην απαίτηση της άρχουσας τάξης για ένα «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» με την «ενοχλητική» αριστερή πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ.
Η χθεσινή επιτυχία της προεδρικής ηγετικής ομάδας οφείλεται στην απαράδεκτη, συμφιλιωτική με τις μνημονιακές επιλογές της κυβέρνησης στάση του μεγαλύτερου τμήματος της τάσης των «53», αλλά και στη λαθεμένη τακτική που ακολούθησαν με διαφορετική μορφή οι ηγετικοί εκπρόσωποι της ΚΟΕ, αλλά και της Αριστερής Πλατφόρμας.
Συνθηκολόγηση της πλειοψηφίας των «53» και φυγομαχία της ΚΟΕ
Τα περισσότερα από τα στελέχη των «53», ενώ στις τοποθετήσεις τους κατήγγειλαν την κυβερνητική πολιτική, στο τέλος υπερψήφισαν την πρόταση της ηγετικής ομάδας.Η στάση αυτή επιβεβαιώνει την εκτίμηση της Κομμουνιστικής Τάσης ότι αυτά τα στελέχη, συμμετέχοντας στον πυρήνα του κομματικού μηχανισμού και σε κυβερνητικές θέσεις, έχουν συγκεκριμένα, αντικειμενικά όρια στις αντιπολιτευτικές τους διαθέσεις έναντι της προεδρικής ηγετικής ομάδας και γι΄ αυτό, ακόμα και τώρα, μετά την ανοικτή μνημονιακή της στροφή εμφανίζουν δειλία και απροθυμία να την αμφισβητήσουν.
Ωστόσο, ένα μειοψηφικό τμήμα αυτών των στελεχών, έδειξαν με τις ομιλίες τους και τη στάση τους στην ψηφοφορία ότι θα μπορούσαν να συμπαραταχθούν με την αριστερή πτέρυγα του κόμματος, αν εκείνη διεξήγαγε μια πραγματική, συστηματική μάχη για να κερδίσει τον έλεγχο του κόμματος.
Τα ηγετικά στελέχη της ΚΟΕ ανακοινώνοντας την παραίτησή τους από την ΚΕ και την αποχώρησή τους από το κόμμα, πέρασαν απότομα από τη συστηματική υποστήριξη των βασικών επιλογών της ηγεσίας όπως εκφράστηκε σε πολλές προηγούμενες συνεδριάσεις στο «άλλο άκρο», αυτό της βιαστικής εγκατάλειψης του κόμματος, χωρίς καμία πολιτική μάχη.
Αν η ηγεσία της ΚΟΕ στη χθεσινή συζήτηση και στις ψηφοφορίες συμπαρατασσόταν συντονισμένα με τις υπόλοιπες δυνάμεις της αριστερής πτέρυγας, τότε το αποτέλεσμα θα ήταν αμφίρροπο και η ηγετική ομάδα θα έχανε, αν όχι την ίδια τη μάχη, σημαντικά αποθέματα γοήτρου και ηθικού. Η στάση αυτή των αποχωρήσεων χωρίς μάχη, αντικειμενικά δεν θίγει ούτε στο ελάχιστο την απόπειρα της ηγετικής ομάδας να πάρει όμηρο τον ΣΥΡΙΖΑ στο πολιτικό στρατόπεδο των Μνημονίων και της άρχουσας τάξης. Αντίθετα τα ευνοεί, αποδυναμώνοντας την αριστερή πτέρυγα.
Λαθεμένη η τακτική της Αριστερής Πλατφόρμας
Τα ηγετικά στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας (Αριστερό Ρεύμα και Κόκκινο Δίκτυο) σωστά έθεσαν την ανάγκη να συγκληθεί ένα συνεδριακό σώμα πριν την τελική υπογραφή του νέου Μνημόνιου, για να το καταδικάσει πολιτικά και να απονομιμοποιήσει την απόπειρα να περάσει στη Βουλή. Όμως η επιλογή του Διαρκούς Συνεδρίου δεν ήταν η ενδεδειγμένη, γιατί περιλαμβάνοντας τους αντιπροσώπους του ιδρυτικού συνεδρίου που είχε συγκληθεί πριν από 2 χρόνια, το σώμα αυτό δεν αντανακλά τη σημερινή βούληση της βάσης. Επίσης, δεν έχει το δικαίωμα από το Καταστατικό να αλλάξει την ηγεσία, αλλά ούτε και τη γενική πολιτική γραμμή, λόγω του μονοθεματικού του χαρακτήρα.
Αυτό που ανέδειξε η επιλογή να προταθεί ένα Διαρκές συνέδριο είναι η ατολμία της ηγεσίας της Αριστερής Πλατφόρμας να αμφισβητήσει αποφασιστικά την προεδρική ηγετική ομάδα και την κυβέρνηση. Ακόμα και τώρα, μετά την κατάφωρη καταπάτηση των θεμελιωδών πολιτικών, προγραμματικών και καταστατικών αρχών του ΣΥΡΙΖΑ από την προεδρική ομάδα, η Αριστερή Πλατφόρμα αρνείται να θέσει θέμα ηγεσίας στο κόμμα, αλλά και να άρει ξεκάθαρα κάθε στήριξη στη μνημονιακή κυβέρνηση. Η στάση αυτή δημιουργεί πολιτική σύγχυση στους καλύτερους αγωνιστές και επιτείνει τις διαθέσεις για αποστράτευση που εμφανίζονται στις γραμμές τους.
Αυτό που θα έπρεπε να έχει ήδη κάνει η ηγεσία της Αριστερής Πλατφόρμας αμέσως μετά την υπογραφή της μνημονιακής συμφωνίας από την κυβέρνηση στη Σύνοδο Κορυφής, θα ήταν να θέσει ξεκάθαρα θέμα ηγεσίας και να υποστηρίξει της σύγκληση ενός Εκτάκτου Συνεδρίου. Στην πραγματικότητα η Αριστερή Πλατφόρμα διαθέτει πολύ περισσότερα μέλη από αυτά που απαιτεί το Καταστατικό να υπογράψουν για να διεξαχθεί ένα Έκτακτο Συνέδριο (το 15% των μελών του κόμματος). Η ηγεσία της Αριστερής Πλατφόρμας θα έπρεπε να δηλώσει ανοικτά και καθαρά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να περάσει στα χέρια της αριστερής πτέρυγας και να καλέσει τα μέλη σε συσπείρωση γι’ αυτό το σκοπό, λαμβάνοντας την πρωτοβουλία για μια πλατιά ενότητα όλων των αριστερών δυνάμεων μέσα στο κόμμα. Θα έπρεπε ξεκάθαρα να ταχθεί υπέρ της διενέργειας εθνικών εκλογών για να εκλεγεί μια πραγματικά αριστερή κυβέρνηση που θα καταργήσει τα Μνημόνια και τη λιτότητα.
Ο ισχυρισμός ότι πλέον δεν υπάρχει χρόνος να διεξαχθεί ένα Έκτακτο Συνέδριο πριν την υπογραφή του νέου Μνημονίου που επικαλέστηκαν τα ηγετικά στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας αντικρούοντας τη σχετική πρόταση της Κομμουνιστικής Τάσης κατά τη χθεσινή συνεδρίαση, δεν ευσταθεί. Η αριστερή πτέρυγα θα μπορούσε να προτείνει χτες να αποφασιστεί από την ΚΕ ρητά ότι πριν να ολοκληρωθούν κανονικά οι εργασίες του Εκτάκτου Συνεδρίου η κυβέρνηση δεν θα είναι νομιμοποιημένη να υπογράψει νέο Μνημόνιο. Έτσι αν η ηγετική ομάδα τολμούσε να καταπατήσει μια ακόμα απόφαση της ΚΕ, το Έκτακτο Συνέδριο θα είχε μια ακόμα ισχυρή αιτία για να αλλάξει την ηγεσία του κόμματος. Αντίθετα, με την επιμονή της να προτείνει Διαρκές αντί για Έκτακτο Συνέδριο, η ηγεσία της Αριστερής Πλατφόρμας διευκόλυνε το σφετερισμό του Έκτακτου Συνεδρίου από την ηγετική ομάδα, που επιχείρησε μέσω αυτού να εμφανιστεί και τιμητής της εσωκομματικής δημοκρατίας, ενώ έχει παραβιάσει όλες τις συλλογικές κομματικές αποφάσεις.
Αντί να προβεί σε όλα αυτά τα αναγκαία πολιτικά βήματα που περιγράψαμε, η ηγεσία της Αριστερής Πλατφόρμας άφησε το χρόνο να κυλά χωρίς μια ξεκάθαρη τακτική για αποφασιστική μάχη. Έτσι έδωσε τον απαραίτητο χρόνο στην ηγετική προεδρική ομάδα να ανασυγκροτηθεί και να αντεπιτεθεί. Κι ενώ μέχρι πριν λίγες μέρες το πεδίο για την αριστερή πτέρυγα στο κόμμα διαμορφωνόταν εξαιρετικά ευνοϊκά με την μια Οργάνωση Μελών μετά την άλλη, αλλά και πολλές Νομαρχιακές Επιτροπές να λαμβάνουν αποφάσεις ενάντια στο νέο Μνημόνιο και με την ΚΕ να εμφανίζεται στην πλειονότητά της επικριτική για την προεδρική ομάδα, η τελευταία, εκμεταλλευόμενη την τακτική της παθητικής αναμονής από την πλευρά της Αριστερής Πλατφόρμας, στάθηκε ικανή να επικρατήσει στην χθεσινή κρίσιμη ψηφοφορία στο ανώτερο ηγετικό κομματικό όργανο, αλλάζοντας το τοπίο.
Και τώρα;
Η καθαρή επικράτηση της προεδρικής ομάδας στη χτεσινή συνεδρίαση της ΚΕ είναι μια σημαντική εξέλιξη. Έχει δημιουργήσει απογοήτευση στις γραμμές των αριστερών αγωνιστών που περίμεναν ένα τουλάχιστον οριακό αποτέλεσμα και έχει επιτείνει τις διαθέσεις για αποχώρηση ανάμεσά τους. Πολλά από αυτά τα μέλη, με την διάθεσή τους για αποστράτευση ή την υποστήριξη στην ιδέα ίδρυσης ενός νέου αριστερού κόμματος δεν εκφράζουν μόνο κούραση ή έλλειψη πίστης στη δυνατότητα να αλλάξει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και έλλειψη εμπιστοσύνης στην τακτική και την πολιτική της ηγεσίας της αριστερής πτέρυγας.
Ακόμα και τώρα, αν η ηγεσία της Αριστερής Πλατφόρμας διέθετε ένα ξεκάθαρο σχέδιο πολιτικής μάχης με σκοπό να περάσει το κόμμα στα χέρια της αριστερής πτέρυγας, θα μπορούσε να ανατρέψει την κατάσταση και να δώσει με αξιώσεις την τελική, αποφασιστική μάχη στο επερχόμενο Έκτακτο Συνέδριο τον Σεπτέμβρη. Η προεδρική ηγετική ομάδα είναι ισχυρή μόνο σε επίπεδο στελεχών. Σε επίπεδο βάσης το πολιτικό της γόητρο έχει υποστεί πολύ σοβαρό πλήγμα. Κάθε μέρα που περνά και θα εφαρμόζει στην κυβέρνηση της μνημονιακές της δεσμεύσεις, θα τείνει να χάνει όλο και περισσότερους υποστηρικτές στη βάση του κόμματος. Όμως ένα τέτοιο σχέδιο για αποφασιστική μάχη δεν το έχει σήμερα η ηγεσία της Αριστερής Πλατφόρμας.
Επιπρόσθετα, η λαθεμένη επιμονή της – που εμφανίστηκε και στις βασικές τοποθετήσεις των στελεχών της στη χθεσινή συνεδρίαση της ΚΕ – να υπερασπίζει σαν επίκεντρο της εναλλακτικής λύσης στην μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης τη μετάβαση στο εθνικό νόμισμα, επισκιάζοντας με αυτή τα αναγκαία αριστερά, ριζοσπαστικά μέτρα, υπονομεύει την επιρροή της αριστερής πτέρυγας του κόμματος. Η άποψη περί «δικτατορίας του ευρώ» που υπεράσπισε στην ομιλία του στην ΚΕ ο ηγέτης της Αριστερής Πλατφόρμας σ. Παναγιώτης Λαφαζάνης, δεν βοηθά στην αναγκαία από τη σκοπιά του μαρξισμού υπόθεση της συνειδητοποίησης των αντικαπιταλιστικών πολιτικών καθηκόντων από την πλευρά των αριστερών αγωνιστών. Την ώρα που η άθλια προπαγάνδα της αστικής τάξης εμφανίζει την Αριστερή Πλατφόρμα σαν εκφραστή της «συνομωσίας της δραχμής», η πρόταξη του ζητήματος του εθνικού νομίσματος σε βάρος των αναγκαίων ριζοσπαστικών, αντικαπιταλιστικών θέσεων, συνιστά μια στάση εντελώς ακατάλληλη για να απαντηθεί και να περιθωριοποιηθεί αυτή η προπαγάνδα.
Η ανακοίνωση που εξέδωσε η Αριστερή Πλατφόρμα μετά τη χθεσινή ΚΕ δεν μιλά ξεκάθαρα για το τι πρέπει να γίνει τώρα. Χαρακτηρίζει το Έκτακτο Συνέδριο ένα «συνέδριο χωρίς νόημα», αφήνοντας να εννοηθεί ότι ίσως δεν θα συμμετάσχει σε αυτό. Ο συσχετισμός δύναμης στο εσωτερικό της αριστερής πτέρυγας του κόμματος διαμορφώνει σήμερα συγκεκριμένους, αντικειμενικούς πολιτικούς όρους. Η Κομμουνιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να επιβάλει με τις μικρές της δυνάμεις την αναγκαία αποφασιστική μάχη για να περάσει το κόμμα στα χέρια της αριστερής πτέρυγας. Δεν ήμασταν και συνεχίζουμε να μην είμαστε υπέρ μιας αποχώρησης από το κόμμα πριν εξαντληθούν όλες οι δυνατότητες να περάσει ο έλεγχός του στα χέρια της αριστερής πτέρυγας. Αλλά αυτό το ζήτημα αντικειμενικά δεν εξαρτάται από εμάς. Εξαρτάται σχεδόν αποκλειστικά από την Αριστερή Πλατφόρμα.
Έτσι είναι φυσικό η τακτική και ο άμεσος προσανατολισμός της Κομμουνιστικής Τάσης να αποφασιστεί από τα μέλη της αφού πρώτα ξεκαθαριστεί και ληφθεί υπόψη η στάση που θα διαμορφώσει για το επόμενο διάστημα η Αριστερή Πλατφόρμα. Σε κάθε περίπτωση, το βασικό κριτήριο γι’ αυτές τις αποφάσεις θα είναι η ανάγκη να γίνει ακόμα ισχυρότερο το νήμα που συνδέει τις ιδέες και το πρόγραμμα του μαρξισμού που υπερασπίζει με συνέπεια η Κομμουνιστική Τάση με τη μεγάλη πλειοψηφία των αριστερών αγωνιστών του ΣΥΡΙΖΑ.
