Όπως έχουμε εξηγήσει επανειλημμένα σε κείμενα και άρθρα μας, το ενδεχόμενο της επιστροφής της Ελλάδας σε εθνικό νόμισμα είναι πολύ πιθανό, σαν αποτέλεσμα της κλιμάκωσης της κρίσης και της κίνησης προς μια ανοικτή χρεοκοπία. Ανεξάρτητα από την μορφή που θα πάρει η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα (συναινετική με τους δανειστές ή όχι, αποτέλεσμα άτακτης χρεοκοπίας), πάνω στο έδαφος του καπιταλισμού θα έχει ολέθρια αποτελέσματα για την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα.
Το νέο νόμισμα, σύμφωνα με δεκάδες μελέτες που έχουν κατά καιρούς δημοσιευθεί (π.χ από μεγάλες διεθνείς τράπεζες όπως η Citigroup, η ING και η UBS) θα τείνει να απαξιωθεί από την αρχή και θα υποτιμηθεί ραγδαία, χάνοντας τουλάχιστον το μισό της αξίας του. Αυτό θα έχει σαν συνέπεια μια μεγάλη μείωση του εισοδήματος της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Ο πληθωρισμός θα γιγαντωθεί σαν αποτέλεσμα της διοχέτευσης πληθωριστικού χρήματος στην κυκλοφορία για αναγκαίες πληρωμές (χρήμα που δεν θα αντανακλά πραγματικές παραγόμενες αξίες), αλλά και της ακρίβειας των χιλιάδων αναγκαίων εισαγόμενων εμπορευμάτων. Το κρατικό χρέος – ακόμα και αν η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα συνοδευτεί από μια δραστική του περικοπή – θα πολλαπλασιαστεί πολύ γρήγορα, καθώς ο δανεισμός του κράτους (αλλά και των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων) λόγω των υποτιμήσεων και του πληθωρισμού, θα γίνει πανάκριβος. Η συνέπεια όλων αυτών θα είναι μια ακόμα μεγαλύτερη ύφεση, με μια νέα απότομη πτώση του ΑΕΠ.
Η αναγνώριση από τους μαρξιστές των συνθηκών που θα δημιουργηθούν με την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα πάνω στο έδαφος του καπιταλισμού, δεν ισοδυναμεί καθόλου με την υποστήριξη του ευρώ και των αντιδραστικών πολιτικών που συνοδεύουν την απόπειρα για τη διάσωσή του. Αυτό που πρέπει να έχουμε κατά νου, είναι ότι πάνω στο έδαφος του καπιταλισμού, σε τελική ανάλυση, είτε με ευρώ, είτε με εθνικό νόμισμα, η πτώση του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης, θα διαφέρει κύρια στους ρυθμούς και τη μορφή και λιγότερο στην έκταση.
Η πιθανή επιστροφή της καπιταλιστικής Ελλάδας στο εθνικό νόμισμα, θα αποτελέσει κάποια στιγμή ένα «αναγκαίο κακό», που θα επιβληθεί στους έλληνες αστούς, από την ταχύτατη ανάπτυξη της κρίσης και τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα του ελληνικού καπιταλισμού. Οι έλληνες αστοί, μη έχοντας καμία πρόθεση να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού καπιταλισμού με σοβαρές επενδύσεις στη βιομηχανία, την τεχνολογία, την επιστήμη και την έρευνα, θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν την επιστροφή στο υποτιμημένο εθνικό νόμισμα για να αποκτήσουν ένα τεχνητό πλεονέκτημα στις εξαγωγές τους, τσακίζοντας έτσι επίσης, πιο αποτελεσματικά το εργατικό κόστος. Όμως καθώς το μεγαλύτερο τμήμα των ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται σε χώρες της ΕΕ, οι ευρωπαίοι αστοί δεν πρόκειται να επιτρέψουν μια ανενόχλητη εισβολή φθηνών ελληνικών εμπορευμάτων στις αγορές τους. Έτσι, αναπόφευκτα η έξοδος από το ευρώ θα συνοδευτεί από μια σειρά μέτρων προστατευτισμού ενάντια στην Ελλάδα και πιθανότατα, από την έξωσή της και από την ίδια την Ε.Ε.
Οι υποστηρικτές της εξόδου από το ευρώ μέσα στην Αριστερά, επικαλούνται το παράδειγμα της Αργεντινής, η οποία έχοντας στα χέρια της το υποτιμημένο «πέσο», ανέκαμψε σχετικά γρήγορα μετά από την κατάρρευση του 2001. Όμως η οικονομία της Αργεντινής είχε ωφεληθεί τότε από την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη και την αυξανόμενη ζήτηση για τα αγροτικά της προϊόντα, κύρια από την Κίνα. Αντίθετα, μια ελληνική χρεοκοπία με υιοθέτηση εθνικού νομίσματος, θα λάβει χώρα μέσα σε εντελώς διαφορετικές διεθνείς συνθήκες, σε μια παγκόσμια ύφεση, με συρρικνωμένες αγορές και αυξανόμενο προστατευτισμό.
Οι Μαρξιστές δεν υποστηρίζουν τη μια ή την άλλη νομισματική πολιτική των αστών, το ένα ή το άλλο νόμισμα. Το καθήκον τους είναι να υπερασπίζουν την αναγκαιότητα του σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας. Η υπεράσπιση του ευρώ σημαίνει ταυτόχρονα και υπεράσπιση της μόνης πολιτικής που είναι εφικτή πάνω στο έδαφος της σημερινής καπιταλιστικής Ευρωζώνης, δηλαδή της άγριας λιτότητας. Η υπεράσπιση του ευρώ πάνω στο έδαφος του καπιταλισμού δεν είναι καθόλου μια «διεθνιστική στάση». Ισοδυναμεί στην πράξη, με την υποστήριξη του ευρωπαϊκού κεφαλαίου ενάντια στην ευρωπαϊκή εργατική τάξη.
Από την άλλη πλευρά, η υπεράσπιση του εθνικού νομίσματος σαν μέσου αντιμετώπισης της κρίσης σε καπιταλιστική βάση, ισοδυναμεί με την υπεράσπιση της αυταπάτης του εθνικού προστατευτισμού σαν λύση για τα προβλήματα της εργατικής τάξης. Ταυτόχρονα, σημαίνει «ντε φάκτο» αποδοχή σαν αναγκαία λύση όλων των δεινών που θα φέρει για τις μάζες η νομισματική υποτίμηση και ο υπερπληθωρισμός. Αποτελεί πρακτικά, την υποστήριξη ενός πιο προχωρημένου σταδίου ανάπτυξης της καπιταλιστικής κρίσης έναντι του σημερινού.
Ασφαλώς μια επαναστατική σοσιαλιστική κυβέρνηση, θα υποχρεωθεί να τυπώσει νέο νόμισμα για να αντιμετωπίσει τη βέβαιη απόπειρα επιβολής «νομισματικής ασφυξίας» από την ΕΕ και να κάνει τις αναγκαίες πληρωμές. Όμως αυτή θα είναι μια αναγκαστική ενέργεια για να στηριχθεί το πρόγραμμα εγκαθίδρυσης μιας κοινωνικοποιημένης, σχεδιασμένης οικονομίας. Η έκδοση νέου νομίσματος δεν θα πραγματοποιηθεί σαν ένα μέτρο αστικού, εθνικού προστατευτισμού, αλλά στην υπηρεσία των σκοπών της σοσιαλιστικής επανάστασης, ενταγμένη στην υπόθεση της εξάπλωσής της στην Ευρώπη, που προοπτικά συνεπάγεται την ενοποίηση της ηπείρου γύρω από ένα κοινό νόμισμα – σύμβολο της κοινωνικοποιημένης, σχεδιασμένης οικονομίας.
Η Συντακτική Επιτροπή
{fcomment}
