Η ιστορική κρίση του καπιταλισμού έχει τυλίξει την ανθρωπότητα μ’ ένα αξεδιάλυτο κουβάρι εκρηκτικών αντιθέσεων. Στα πεδία του αντιδραστικού πόλεμου μεταξύ της ουκρανικής μαριονέτας του ΝΑΤΟ και της προσβεβλημένης από τις νατοϊκές επεμβάσεις στην «αυλή» της, καπιταλιστικής Ρωσίας, όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε πλέον στο τελευταίο στάδιο. Μετά από μια σειρά καταστροφικές ήττες του ουκρανικού στρατού τον τελευταίο χρόνο, διαφαίνεται μια κατάληξη που θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη ήττα του αμερικάνικου και γενικότερα του δυτικού ιμπεριαλισμού τις τελευταίες δεκαετίες. Αυτό που επιδίωκε από την αρχή του πολέμου, δηλαδή η στρατιωτική και οικονομική εξουθένωση της Ρωσίας όχι μόνο δεν επιτεύχθηκε, αλλά βλέπουμε να πραγματοποιείται το αντίθετο σενάριο.
Η ρωσική προέλαση στην Ουκρανία
Στις 10 Μαΐου ξεκίνησε μια νέα ρωσική επίθεση με κατεύθυνση το Χάρκοβο με σκοπό να πιεστεί ασφυκτικά ο ουκρανικός στρατός για να οδηγηθεί στην κατάρρευση. Το αποτέλεσμα είναι μια αυξανόμενη προέλαση, με το 25% του ουκρανικού εδάφους πλέον να έχει περιέλθει στον έλεγχο της Ρωσίας, την ώρα που οι απώλειες του ουκρανικού στρατού (νεκροί και τραυματίες) υπολογίζονται από δυτικούς αναλυτές περίπου στο μισό εκατομμύριο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές η αναλογία στις απώλειες μεταξύ ουκρανικού και ρωσικού στρατού βρίσκεται στο 8 προς 1. Ταυτόχρονα, 1.000 ουκρανικές πόλεις και χωριά είναι σήμερα χωρίς ρεύμα, ενώ έχουν καταστραφεί κρίσιμες υποδομές από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς.
Οι ίδιοι οι Ουκρανοί αξιωματούχοι, όπως το κορυφαίο στέλεχος των μυστικών υπηρεσιών του ουκρανικού στρατού στρατηγός Σκιμπίτσκι, παραδέχονται ότι δεν είναι δυνατό να αποφευχθεί η ήττα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα του ουκρανικού στρατού είναι η έλλειψη του αναγκαίου αριθμού αξιόμαχων στρατιωτών, αφού ο μέσος όρος ηλικίας στην πρώτη γραμμή είναι πλέον τα 43 χρόνια! Αποφασιστικής σημασίας πρόβλημα είναι επίσης η καταστροφή της ουκρανικής αεράμυνας, με τις 10 από τις 15 συστοιχίες πυραύλων Patriot που προμηθεύτηκε η Ουκρανία από διάφορες δυτικές χώρες να έχουν καταστραφεί.
Ο μόνος τρόπος για να υπάρξει ριζική αλλαγή στο πεδίο της μάχης είναι να συμμετάσχει πιο άμεσα στον πόλεμο το ΝΑΤΟ και οι δυτικοί προστάτες του Ζελένσκι. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να συμβεί, καθώς ήδη η μεγάλη πλειονότητα των λαών στις ΗΠΑ και την ΕΕ είναι ξεκάθαρα ενάντια στη συνέχιση αυτού του πολέμου και μια περαιτέρω κλιμάκωση της δυτικής εμπλοκής στην κατεύθυνση της πραγματοποίησης των (άσφαιρων) απειλών τύπου Μακρόν και Κάμερον θα αποσταθεροποιούσε σοβαρά τα δυτικά αστικά καθεστώτα, οξύνοντας τη ριζοσπαστικοποίηση στις επικράτειές τους.
Τα 60 δισ. δολάρια στρατιωτικής βοήθειας που ενέκρινε η Βουλή των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ στα τέλη Απρίλη δεν μπορούν να αλλάξουν τη μοίρα του πολέμου. Ήρθαν πολύ αργά και το μεγαλύτερο μέρος τους θα διοχετευθεί για αναπληρώσεις υλικού που έχει ήδη δοθεί στην Ουκρανία.
Σε αυτές τις συνθήκες, η αρχή του τέλους του πολέμου είναι πολύ πιθανό να προέλθει από την κλιμάκωση της κρίσης στο εσωτερικό της ουκρανικής άρχουσας τάξης, με τμήματά της να κινούνται ενάντια στην κλίκα Ζελένσκι (ήδη έχουν διαρρεύσει στα δυτικά ΜΜΕ περιπτώσεις αποπειρών ανατροπής ή και δολοφονίας του προέδρου) κατανοώντας ότι η νίκη της Ρωσίας είναι αναπότρεπτη. Η στασίαση τμημάτων του στρατού ή ακόμα και οι κινητοποιήσεις ενάντια στο καθεστώς τμημάτων της εξουθενωμένης ουκρανικής νεολαίας – η οποία έχει ήδη αρχίσει να κρύβεται για να μη στρατευθεί – από έναν πόλεμο που παρατάθηκε στο βωμό των νατοϊκών σχεδίων, θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να παρουσιαστούν καταλυτικά στο προσκήνιο.
Η ισραηλινή γενοκτονία στη Γάζα και το τεράστιας σημασίας κίνημα στις ΗΠΑ
Μετά τις απανωτές αψιμαχίες Ισραήλ-Ιράν που δημιούργησαν παγκόσμιο τρόμο για μια ενδεχόμενη πυρηνική σύρραξη, η ισραηλινή πολεμική μηχανή κλιμακώνει την απόπειρα εξόντωσης εκατοντάδων χιλιάδων Παλαιστινίων στη Ράφα. Η έναρξη στρατιωτικών επιχειρήσεων ενάντια σε άμαχους πρόσφυγες υπογραμμίζει τον γενοκτονικό χαρακτήρα του πολέμου που διεξάγει η ισραηλινή άρχουσα τάξη, με τα ακροδεξιά γεράκια της κυβέρνησης Νετανιάχου να αποτελούν τα πιο αυθεντικά της τέκνα.
Ωστόσο, η αντίσταση στην βαρβαρότητα του Ισραήλ και των δυτικών προστατών του 7 μήνες μετά την έναρξη της εισβολής στη Γάζα απέκτησε πλέον τον πιο δυναμικό και αυθεντικό της εκφραστή. Αυτός δεν είναι ούτε τα φιλολογικά ψηφίσματα του ΟΗΕ, ούτε η υποκριτικά φιλική στους Παλαιστίνιους και στρατηγική σύμμαχος της ιμπεριαλιστικής Δύσης Τουρκία, ούτε τα διεφθαρμένα αραβικά καθεστώτα της Μ. Ανατολής, ούτε το αντιλαϊκό καθεστώς των μουλάδων στο Ιράν, ούτε τα αντίποινα των Χούθι στην Ερυθρά θάλασσα. Είναι το εκπληκτικό, μαζικό κίνημα της νεολαίας στις ΗΠΑ, το οποίο έχει πλέον εξαπλωθεί σε πάνω από 100 πανεπιστημιουπόλεις.
Αυτό το κίνημα έχει γίνει παγκόσμιο σημείο αναφοράς για τις δράσεις αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη και έχει ήδη προκαλέσει τους πρώτους σοβαρούς τριγμούς στη σχέση των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Έκφρασή τους ήταν η αναστολή από την Ουάσιγκτον της αποστολής βαρέων, «bunker-busting» βομβών στο Ισραήλ και η προειδοποίηση του Μπάιντεν στις 8 Μάη ότι θα μπορούσε να σταματήσει εντελώς η προμήθεια αμερικανικών όπλων αν υπάρξουν εκτεταμένες στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Ράφα.
Το μαζικό κίνημα της αμερικανικής νεολαίας, από τη στιγμή που δεν εμφανίζεται σε κάποια ήσσονος οικονομικής και πολιτικής σημασίας «γωνιά» του πλανήτη, αλλά στην καρδιά της σημαντικότερης καπιταλιστικής υπερδύναμης, δεν μπορεί παρά να αντανακλά τεράστιας σημασίας διεθνείς κοινωνικές και πολιτικές τάσεις. Αυτό είχε συμβεί και με το μαζικό κίνημα ενάντια στον πόλεμο στο Βιετνάμ στα τέλη της δεκαετίας του 1960, το οποίο υπήρξε ο προάγγελος μιας ολόκληρης δεκαετίας ριζοσπαστικοποίησης των εργατικών μαζών και της νεολαίας σε ολόκληρο τον καπιταλιστικό κόσμο.
Η κατάσταση στην αμερικανική κοινωνία εμπνέει πλέον σοβαρή ανησυχία στα στρατηγικά μυαλά της αστικής τάξης διεθνώς. Ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς τους εκπροσώπους στην Ελλάδα, ο διευθυντής της Καθημερινής, Αλέξης Παπαχελάς, έγραφε χαρακτηριστικά στις 4 Μάη: «Το βέβαιο είναι ότι η σημερινή Αμερική βρίσκεται σε κρίση και είναι πολύ “αγχωμένη”. Τους επόμενους μήνες θα δούμε αν θα κατρακυλήσει σε σκοτεινά μονοπάτια ακόμη μεγαλύτερου διχασμού και βίας».
Δικαίως ανησυχούν οι άρχουσες τάξεις διεθνώς. Το εξελισσόμενο μαζικό κίνημα στις ΗΠΑ αποτελεί την πιο ηχηρή έκφραση της αντικαπιταλιστικής δυσαρέσκειας και του επαναστατικού αναβρασμού που αναπτύσσονται στα πιο νεαρά και αλώβητα από τις ήττες του παρελθόντος τμήματα της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων των πόλεων σε ολόκληρη την καπιταλιστική Δύση, ως αποτέλεσμα της εκρηκτικής ακρίβειας στο κόστος ζωής, της κλιματικής καταστροφής, της έξαρσης των πολέμων και της επανεμφάνισης του κινδύνου μιας πυρηνικής καταστροφής. Αντιπροσωπεύει ένα αυθεντικό δείγμα της επερχόμενης επαναστατικής καταιγίδας ενάντια στον καπιταλισμό. Ένα δείγμα που «θρέφει» την αλματώδη ανάπτυξη του αμερικάνικου τμήματος της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Διεθνούς και υπογραμμίζει τις πολιτικές δυνατότητες και τα ιστορικά καθήκοντα που διαμορφώνονται διεθνώς για τις δυνάμεις του επαναστατικού κομμουνισμού.
Ευρωεκλογές: ταξική ψήφος και αγώνας για της Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης
Οι Ευρωεκλογές του Ιουνίου συνδυάζονται με την κορύφωση της ληστρικής ακρίβειας, ιδιαίτερα στα τρόφιμα και τα ενοίκια. Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση ο καπιταλισμός αποδεικνύεται οργανικά ανίκανος να διασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση της πλειονότητας των ανθρώπων της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων στα αγαθά της τροφής και της στέγασης.
Στην Ελλάδα εκδηλώνεται η πιο ακραία εκδοχή της κρίσης του ευρωπαϊκού, και γενικότερα του ανεπτυγμένου καπιταλισμού. Η χώρα κατέχει μια από τις χειρότερες επιδόσεις στον ΟΟΣΑ όσον αφορά τον πληθωρισμό στα τρόφιμα, με την 4η χειρότερη επίδοση μεταξύ 38 ανεπτυγμένων κρατών. Τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν ότι ο πληθωρισμός στην Ελλάδα παρέμεινε σταθερά υψηλός τον Απρίλιο, με αύξηση 3,1% σε ετήσια βάση (από 3,2% τον Μάρτιο), με τις τιμές στα τρόφιμα όμως να αυξάνονται κατά 5,4%. Μάλιστα η τιμή του ζωτικού για μια υγιεινή διατροφή ελαιολάδου αυξήθηκε κατά 63,7% (!), ενώ και σε εξίσου βασικά είδη όπως τα ψάρια και τα φρούτα η αύξηση ήταν 10,6% και 11,6% αντίστοιχα.
Μήπως όμως ο ελληνικός καπιταλισμός εμφανίζει μια δυναμική ανάπτυξης που θεωρητικά θα μπορούσε να οδηγήσει μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητάς του σε βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του λαού; Το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο που διαψεύδει κάθε τέτοια εκτίμηση είναι η σοβαρή επιδείνωση στο ελληνικό εμπορικό ισοζύγιο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το α’ τρίμηνο του 2024 είχαμε σε ετήσια βάση σημαντική μείωση της αξίας των εξαγωγών κατά 11% και αύξηση του εμπορικού ελλείμματος κατά 8,7%.
Στην πραγματικότητα, αν κάποιος λάβει υπόψη την τεχνητή διόγκωση της αξίας του ΑΕΠ ως αποτέλεσμα του επίμονου πληθωρισμού, ο ελληνικός καπιταλισμός (όπως και συνολικά ο δυτικός καπιταλισμός) βρίσκεται ήδη σε ύφεση. Σε αυτές τις συνθήκες, το πρόβλημα του κρατικού χρέους θα επανέλθει στο προσκήνιο. Παρότι η Ελλάδα έχει μειώσει το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 161,9% και παρότι τα 230 από τα 357 δισ. ευρώ του χρέους βρίσκονται στα χέρια του «επίσημου» τομέα (EFSF και ESM) σε χαμηλά επιτόκια, τα αυξημένα επιτόκια μακροχρόνιου δανεισμού που συνεπάγεται ο συνδυασμός ύφεσης και παράτασης της πολιτικής των υψηλών επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες διεθνώς, θα αυξήσουν αποφασιστικά το χρέος και θα ξανακάνουν την εξυπηρέτησή του μια δύσκολη υπόθεση.
Σε αυτή τη δυσοίωνη κατάσταση για τον ελληνικό καπιταλισμό, η άρχουσα τάξη είναι στην ευχάριστη θέση να διαθέτει μια κυβέρνηση που κυβερνά ουσιαστικά χωρίς πολιτική αντιπολίτευση. Αυτό της επιτρέπει να ελπίζει ότι το βασικό της κόμμα, η ΝΔ θα διασωθεί στις Ευρωεκλογές, παρά την ανελέητη επίθεση των καπιταλιστών στο βιοτικό επίπεδο του λαού με την αισχροκέρδεια, και παρά την αυξανόμενη λαϊκή οργή για τα συνεχόμενα κυβερνητικά σκάνδαλα, με πιο τρανταχτό και πρόσφατο την κλιμάκωση της απόπειρας συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχοντας ήδη με τη βασική πολιτική ευθύνη του καιροσκόπου καριερίστα Αλέξη Τσίπρα μεταλλαχθεί σ’ ένα πρώην αριστερό κόμμα αδύναμης επιρροής, έχει παραδοθεί στις επιδιώξεις ενός νεόπλουτου αστού τυχοδιώκτη και της κλίκας του, και δεν μπορεί να αποτελέσει ούτε στοιχειωδώς έναν αντιπολιτευτικό πόλο συσπείρωσης για τις πλατιές εργατικές μάζες. Στα μάτια τους επίσης, το ΠΑΣΟΚ, ως ένα συνονθύλευμα αστών καριεριστών με αδύναμες ρίζες στους εργαζόμενους, υπολείπεται σε πολιτική αξιοπιστία ακόμα και από αυτόν τον ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη.
Με δεδομένη αυτή την άθλια πολιτική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, το γεγονός ότι τα δυο αυτά κόμματα εμφανίζουν σε όλες τις δημοσκοπήσεις ισχυρότερη εκλογική απήχηση από το ΚΚΕ, συνιστά από μόνο του μια παταγώδη αποτυχία για την πολιτική της ηγεσίας του. Το κόμμα δεν έχει πείσει στοιχειωδώς τους εργαζόμενους ότι αντιπροσωπεύει μια εναλλακτική λύση εξουσίας, ως αποτέλεσμα της μόνιμης απροθυμίας του να προβάλει μια τέτοια συγκεκριμένη, επαναστατική λύση, αλλά και να συμβάλει ουσιαστικά στην κλιμάκωση των πολλά υποσχόμενων κινητοποιήσεων της εργατικής τάξης, της νεολαίας και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, όπου και όταν αυτές ξεσπούν. Η πιο πρόσφατη περίπτωση ήταν η επιτυχημένη 24ωρη απεργία της 28ης Φλεβάρη, η οποία με καθοριστική ευθύνη της ηγεσίας του ΚΚΕ έμεινε ασυντόνιστη με τις μαζικές κινητοποιήσεις αγροτών και φοιτητών, και δεν είχε καμία συνέχεια, καταλήγοντας στο φιάσκο της αναιμικής 24ωρης «γενικής απεργίας» της ΓΣΕΕ στις 17 Απρίλη.
Αυτή η παθητική πολιτική της ηγεσίας του ΚΚΕ διαψεύδει στην πράξη την πομπώδη προεκλογική δέσμευσή της για «μαχητική αντιπολίτευση» και συνδυασμένη με τα κύματα απογοήτευσης που δημιούργησε στην πρωτοπόρα νεολαία η αυθεντικά σταλινική εναντίωση στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, υπονομεύει την απήχηση του κόμματος και πλήττει την εικόνα που έχουν για τον κομμουνισμό οι νέοι που ριζοσπαστικοποιούνται σήμερα.
Ωστόσο, παρά τα μόνιμα και πολύ σοβαρά λάθη της ηγεσίας του ΚΚΕ, οι εργαζόμενοι και οι νέοι δεν διαθέτουν μια άλλη, εναλλακτική εκλογική επιλογή που να είναι ικανή να στείλει ένα ταξικά ξεκάθαρο μήνυμα εναντίωσης στην άρχουσα τάξη και τον καπιταλισμό. Η Νέα Αριστερά δεν είναι τίποτα άλλο παρά ο μνημονιακός ΣΥΡΙΖΑ του 2015-2019. Το προσωποπαγές κόμμα της Κωνσταντοπούλου, με πάρα πολύ επιείκεια κάποιος θα δικαιούταν να το κατατάξει στην Αριστερά, ενώ το ΜέΡΑ25, με τη συγχυσμένη και άτολμη σοσιαλδημοκρατική του πολιτική δεν μπορεί να εμπνεύσει τους εργαζόμενους και τη νεολαία Έτσι, κατά την άποψή μας, οι εργαζόμενοι και οι νέοι θα πρέπει να ψηφίσουν στις Ευρωεκλογές το ΚΚΕ, τοποθετούμενοι όμως ταυτόχρονα κριτικά απέναντι στη λαθεμένη, μη επαναστατική του πολιτική και χωρίς αυταπάτες γι’ αυτήν.
Αυτό που έχει την πιο αποφασιστική σημασία στον αγώνα για την αλλαγή της κοινωνίας δεν είναι η ψήφος στις εκλογές, αλλά ο οργανωμένος, διαρκής και συστηματικός αγώνας για την ανατροπή του καπιταλισμού. Σας καλούμε λοιπόν να οργανωθείτε στην Επαναστατική Κομμουνιστική Διεθνή και το ελληνικό της τμήμα και να αγωνιστείτε μαζί μας ενάντια στην κυβέρνηση της ΝΔ, για μια εργατική κυβέρνηση που θα εφαρμόσει ένα αντικαπιταλιστικό-κομμουνιστικό πρόγραμμα! Ενάντια στην καπιταλιστική Ευρωπαϊκή Ένωση, για τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης!
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
