Αγώνας ενάντια στην κλιματική καταστροφή: η καπιταλιστική αναρχία πρέπει να αντικατασταθεί με τον σοσιαλιστικό σχεδιασμό
Οι Δανοί Μαρξιστές που εκδίδουν το περιοδικό «Σόσιαλιστ Στάντπακτ» μοίρασαν την ακόλουθη προκήρυξη στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας που έγιναν έξω από την σύνοδο της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή. Εξηγούν την ανάγκη να συνδυαστεί ο αγώνας ενάντια στην κλιματική καταστροφή με την πάλη για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, για το δημοκρατικό σχεδιασμό της παραγωγής σύμφωνα με τις ανάγκες των εργαζόμενων ανθρώπων και όχι για τα κέρδη.
Όλοι οι πολιτικοί και οι επικεφαλής της κοινωνίας μιλούν για την ανάγκη να σωθεί ο πλανήτης από την κλιματική αλλαγή. Αλλά μένουν μόνο στα λόγια. Όταν έρχεται η ώρα για πράξεις, τα πράγματα κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση. Έχουμε δει πως η μια μετά την άλλη, οι φιλικές στο περιβάλλον εταιρείες, ανακοινώνουν μαζικές απολύσεις και «λουκέτα». Θα μπορούσαμε μόνο να αναφέρουμε την «Vestas», τη «Siemens» ή τα Δανέζικα ναυπηγεία στον Λίντο.
Ένα ταξικό ζήτημα
Κάποια άνθρωποι, υποστηρίζουν ότι στα ζητήματα του κλίματος και του περιβάλλοντος «είμαστε όλοι στο ίδιο πλοίο». Αυτό δεν είναι αληθές. Αυτό το ζήτημα – όπως όλα τα άλλα σημαντικά ζητήματα – είναι ζήτημα ταξικών συμφερόντων.
Είναι η άρχουσα τάξη που ωφελείται από τη μόλυνση, από τη στιγμή που της παρέχει κέρδη. Είναι η εργατική τάξη και η οικογένειές της – η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας – που έχουν συμφέρον να διασφαλίσουν ότι η παραγωγή, οι κατασκευές και οι μεταφορές θα σχεδιάζονται με έναν υπεύθυνο τρόπο.
Κέρδος: απειλή για το περιβάλλον
Είναι σκέτη τρέλα να διακοπεί η υψηλή τεχνολογία και η φιλική προς το περιβάλλον παραγωγή. Σε πολλές περιπτώσεις, η παραγωγή μεταφέρεται στις χώρες της Ασίας, όπου η παραγωγή είναι σε χαμηλότερο τεχνολογικό επίπεδο και με μεγαλύτερο κόστος για το περιβάλλον – αλλά οι μισθοί είναι χαμηλότεροι και το κέρδος κάπως μεγαλύτερο. Σε άλλες περιπτώσεις, η παραγωγή από τις ανεμογεννήτριες διακόπτεται λόγω «έλλειψης ζήτησης», παρόλο που μπορεί να αποφέρει αξιόλογο κέρδος.
Σε όλες τις περιπτώσεις, το κέρδος είναι ο καθοριστικός παράγοντας. Το ζήτημα όσον αφορά το κλίμα του πλανήτη, είναι ότι καθορίζεται από μια μικρή ομάδα μη εκλεγμένων μετόχων, οι οποίοι ενδιαφέρονται για το πως θα έχουν μεγαλύτερο κέρδος από τους εργαζομένους. Αυτό δεν είναι τυχαίο – αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει η καπιταλιστική «οικονομική αγορά».
Ο Καπιταλισμός είναι το πρόβλημα
Όσο η οικονομία κατευθύνεται προς αυτό το δρόμο, τα πράγματα δεν θα αλλάξουν ποτέ. Στον καπιταλισμό, το κέρδος προηγείται του περιβάλλοντος. Είναι παράδοξο, το ότι ενώ η ανθρωπότητα ποτέ της δεν είχε καλύτερα μέσα στη διάθεσή της, ώστε να λύσει όλα της τα προβλήματα, εμείς βρισκόμαστε μπροστά στη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία του πλανήτη. Η ανθρωπότητα έχει στη διάθεσή της επαρκή τεχνολογία και μέσα παραγωγής, ώστε να αντιμετωπίσει την πείνα και τις ασθένειες όπως η μαλάρια και η φυματίωση, οι οποίες κάθε χρόνο σκοτώνουν χιλιάδες ανθρώπους, Διαθέτει εξαιρετικές τεχνολογίες στο πεδίο της ηλιακής ενέργειας και της αιολικής και μια ελπιδοφόρα προοπτική στο πεδίο της πυρηνικής σύντηξης.
Το μόνο πράγμα που εμποδίζει αυτή τη δυνατότητα, που αρμόζει στην πραγματικότητα σε όλα τα πεδία, είναι το γεγονός ότι η παραγωγή και η έρευνα διαχειρίζονται με σκοπό το κέρδος, αντί για το συμφέρον της κοινωνίας. Ο καπιταλισμός εμποδίζει το δρόμο στην ανθρωπότητα να λύσει τα προβλήματα της.
Ο Σοσιαλισμός είναι η λύση
Οι πολιτικοί σε όλο τον κόσμο, μπορεί τελικά και να καταλήξουν σε κάποιες συμφωνίες, όπως υποσχέθηκαν. Μπορούν να υπογράφουν όπου θέλουν. Αυτό δεν θα βοηθήσει ποτέ να εμποδιστεί η κλιματική αλλαγή. Δεν ελέγχουν την παραγωγή και κανείς δεν μπορεί να ελέγξει αυτό που δεν του ανήκει. Το μόνο πράγμα που μπορεί να κάνει τη διαφορά, είναι το αν οι μεγαλύτερες και πιο σημαντικές επιχειρήσεις στον κόσμο αρχίσουν τη φιλική προς το κλίμα παραγωγή, κάτω από έναν δημοκρατικό σχεδιασμό.
Αυτό δε μπορεί να συμβεί όσο η οικονομία λειτουργεί συμφώνα με την καπιταλιστική αναρχία. Μπορεί να συμβεί μόνο αν οι μεγάλες επιχειρήσεις κοινωνικοποιηθούν και τεθούν κάτω από ένα δημοκρατικό, σοσιαλιστικό σχέδιο. Ένα μέρος αυτού του σχεδίου θα πρέπει να περιλαμβάνει την τεράστια ανάπτυξη μιας φιλικής προς το περιβάλλον τεχνολογίας. Αυτό δε θα συμβεί από μόνο του. Θα συμβεί μόνο αν εμείς προβούμε σε μαζικές κινητοποιήσεις, στους χώρους εργασίας και να απαιτήσουμε την εθνικοποίηση των μεγάλων επιχειρήσεων.
Προκήρυξη των Δανών Μαρξιστών που μοιράστηκε στην Κοπεγχάγη
(by Socialistisk Standpunkt)
Μετάφραση: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος – Συμεώνα Σαφλούκα
