Ο Λένιν καταγγέλλει τη γραφειοκρατία
Ο Λένιν τα τελευταία χρόνια της ζωής του, με όποιες δυνάμεις μπορούσε να διαθέσει, τα αφιέρωσε στην μάχη ενάντια στο κίνδυνο της γραφειοκρατίας. Γι’ αυτό, οι σύντροφοι, που πραγματικά τους ενδιαφέρει να μάθουν την αλήθεια για τις αιτίες της αντεπανάστασης, χρειάζεται να ξεκινήσουν μελετώντας τα τελευταία έργα του Λένιν.
Αντιγράφω ένα εξαιρετικό κομμάτι από κείμενο του προσυνεδριακού διαλόγου με τίτλο, «Σοσιαλισμός και γραφειοκρατία». Ξεκινάει με το σχόλιο ότι: «Το κείμενο της ΚΕ (….), υπάρχει ένας παράγοντας της καπιταλιστικής παλινόρθωσης με τον οποίο ελάχιστα ασχολείται. Αναφέρομαι στο ζήτημα της γραφειοκρατίας (πού συνδέεται και με την οικονομία)». Για να πει παρακάτω: «1 . Ο Λένιν ασχολήθηκε επισταμένα με τον κίνδυνο της γραφειοκρατίας. Έγραφε: «ο εχθρός μας, αν πρόκειται να μιλήσουμε για εσωτερικό εχθρό, είναι τώρα όχι τόσο ο καπιταλιστής και ο τσιφλικάς [….] ο εχθρός μας είναι οι κερδοσκόποι και οι γραφειοκράτες» και «μας κατατρώει η γραφειοκρατία, που είναι πολύ δύσκολο να κατανικηθεί. Πρέπει να την καταπολεμήσουμε εντατικά, πρέπει να βάλλουμε στα ιδρύματα πιο πολλούς εργάτες». Επίσης: «…μιλάμε για ένα μερικό ξαναζωντάνεμα της γραφειοκρατίας μέσα στο σοβιετικό καθεστώς» και «δεν μπορείς να ξεκάνεις τον καπιταλισμό μονομιάς, αυτός ξαναγεννιέται με τη μορφή των ‘’σοβιετογραφειοκρατών’’, της σοβιετικής γραφειοκρατίας…» Ακόμα: «στη μάζα των συνδικάτων δημιουργήθηκε ένα πνεύμα δυσαρέσκειας απέναντι στα λάθη μας, από τη γραφειοκρατία που αφήσαμε να αναπτυχθεί στα ανώτερα κλιμάκια και από εμένα τον ίδιο» και «είναι ευνόητο η γραφειοκρατία που έχει αναβιώσει στις κρατικές υπηρεσίες, δεν μπορούσε παρά να έχει ολέθρια αποτελέσματα και μέσα στις κομματικές οργανώσεις, γιατί οι κορυφές του κόμματος είναι και κορυφές του κρατικού μηχανισμού: είναι το ίδιο πράγμα».( Ρ 29/1/09) Τον Οχτώβρη του 1921, 4η χρονιά μετά την κατάληψη της εξουσίας ο Λένιν θέτει ανοιχτά το ερώτημα: «Ποιος θα νικήσει-ο καπιταλιστής ή η Σοβιετική εξουσία;». (Τ. 44 σελ 160)
Καλούσε τους κομμουνιστές σε πάλη ενάντια σε τρείς(3) βασικούς εχθρούς: «Πρώτος εχθρός-η κομμουνιστική υπεροψία. Δεύτερος-η αγραμματοσύνη και τρίτος-η δωροδοκία».(οπ π σελ 173) Κατήγγειλε ανοιχτά ότι: «Οι ξένοι ήδη τώρα με δωροδοκίες εξαγοράζουν τους γραφειοκράτες αξιωματούχους μας και ΄΄ εξάγουν τα υπολείμματα της Ρωσίας ΄΄. Και θα τα εξάγουν».(οπ π σελ 428) Συμβουλεύει: «Ούτε ίχνος εμπιστοσύνης, ούτε στα διατάγματα, ούτε στα ιδρύματα. Μονάχα να γίνεται έλεγχος στην πρακτική και να δίνεται αυστηρό μάθημα για γραφειοκρατία». Ζητά να παρθούν μέτρα: «Λόγω του αίσχους της γραφειοκρατίας σχετικά με τη συναλλαγή(την τάδε) για την αγορά τροφίμων με σοβιετικά ρούβλια να δοθεί διαταγή στην Κρατική Πολιτική Διεύθυνση (χρειάζεται να τους φοβερίσουμε !) να αναζητήσει τα ένοχα για τη γραφειοκρατία πρόσωπα και να φυλακίσουν για 6 ώρες αυτούς που δουλεύουν στο οικονομικό όργανο του κυβερνείου της Μόσχας και για 36 ώρες αυτούς που δουλεύουν στο Λαϊκό Επιτροπάτο Εξωτερικού Εμπορίου….».( οπ π σελ 429) Σε γράμμα του: « ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΚ .Γ. ΣΟΚΟΛΝΙΚΟΦ», επισημαίνει με αγωνία τον κίνδυνο που εκπροσωπεί η γραφειοκρατία: «[….] Όλη η δουλιά όλων των οικονομικών οργάνων μας υποφέρει πιο πολύ από τη γραφειοκρατία. Οι κομμουνιστές έγιναν γραφειοκράτες. Αν υπάρχει κάτι που θα μας καταστρέψει είναι αυτό».(Τ 54 σελ 180 υπογρ. δική μου)
Ωστόσο έχει την απάντηση για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας: «Οι σοβιετικοί νόμοι είναι πολύ καλοί, γιατί δίνουν σε όλους τη δυνατότητα να καταπολεμήσουν τη γραφειοκρατία […], δυνατότητα που κανένα καπιταλιστικό κράτος δεν δίνει στον εργάτη και τον αγρότη. […]. Τι εμποδίζει την πάλη ενάντια σ΄αυτό το φαινόμενο; Οι νόμοι μας; Η προπαγάνδα μας; Αντίθετα ! Νόμους έχουμε όσους θέλετε ! Γιατί λοιπόν δεν σημειώνουμε προόδους σ’ αυτή την πάλη; Διότι δεν είναι δυνατό η πάλη αυτή να γίνεται μόνο με την προπαγάνδα, μπορεί όμως να ολοκληρωθεί μόνο με τη βοήθεια της λαϊκής μάζας. Στη χώρα μας οι κομμουνιστές, τουλάχιστο οι μισοί, δεν ξέρουν να παλεύουν, αφήνουμε πια εκείνους που μπαίνουν εμπόδιο στην πάλη». ( Τ 44 σελ 171 υπογρ δική μου).
Ο Λένιν προτείνει την εκκαθάριση του κόμματος από τους γραφειοκράτες
Εδώ ο Λένιν θίγει δύο σημαντικά ζητήματα, πρώτο τον αποφασιστικό ρόλο « της λαϊκής μάζας» στη καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και δεύτερο την όχι καλή κατάσταση που επικρατεί στο κόμμα. Την ανάγκη να στηριχτεί η σοβιετική εξουσία και η σοσιαλιστική οικοδόμηση, για να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους, που τους απειλούν στη «λαϊκή μάζα» των εργατών και των αγροτών, την συναντάμε συνεχώς τη σκέψεις και τις προτάσεις του Λένιν. Βάζει ανοιχτά το ζήτημα της εκκαθάρισης του κόμματος: «Ελπίζω πως θα διαγράψουμε από το κόμμα μας 100 ως 200 χιλιάδες κομμουνιστές που παρεισέφρησαν στο κόμμα και που όχι μόνο δεν ξέρουν να παλεύουν ενάντια στην κωλυσιεργία και στη δωροδοκία, μα εμποδίζουν και την καταπολέμηση τους».( οπ π σελ 171) Το μεγάλο δίδαγμα είναι η μέθοδος με την οποία πρότεινε την εκκαθάριση του κόμματος: «[…] από τα στοιχεία που έχουν, αποκοπεί από τις μάζες ( δεν μιλάμε εδώ για στοιχεία που ντροπιάζουν το κόμμα στα μάτια της μάζας).» Η μέθοδος: «[…]. Όταν όμως πρόκειται να κρίνουμε τους ανθρώπους και να πάρουμε θέση απέναντι στους «παρείσακτους», απέναντι σε όσους «επιτροποιήθηκαν» και «γραφειοκρατικοποιήθηκαν» είναι εξαιρετικά πολύτιμες οι υποδείξεις της εξωκομματικής μάζας και σε πολλές περιπτώσεις και οι υποδείξεις της εξωκομματικής μάζας. Η εργαζόμενη μάζα με εξαιρετική ευαισθησία συλλαμβάνει τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στους τίμιους και αφοσιωμένους στον κομμουνισμό και σε όσους προκαλούν αποστροφή στον άνθρωπο που κερδίζει το ψωμί του με τον ιδρώτα του προσώπου του, στον άνθρωπο που δεν έχει κανένα προνόμιο, δεν έχει « υψηλούς προστάτες».
«Είναι μεγάλη δουλιά να ξεκαθαρίζεται το κόμμα, παίρνοντας υπόψη τις υποδείξεις που κάνουν οι εξωκομματικοί εργαζόμενοι. Θα μας δόσει σοβαρά αποτελέσματα. Θα κάνει το κόμμα πρωτοπορία της τάξης πολύ πιο δυνατή από πριν, θα το κάνει πρωτοπορία πιο στενά συνδεδεμένη με την τάξη, πιο ικανή να την οδηγήσει στη νίκη μέσα από ένα σωρό δυσκολίες και κινδύνους».
«Σαν ειδικό καθήκον για το ξεκαθάρισμα του κόμματος θα ήθελα να τονίσω επίσης και το ξεκαθάρισμα από τους πρώην μενσεβίκους».( οπ π σελ 122-123)
Και συνοψίζει: «Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το Κόμμα από τους απατεώνες, από τους γραφειοκράτες, από τους μη τίμιους, από τους ασταθείς κομμουνιστές και από τους μενσεβίκους που έβαψαν την «πρόσοψη», μα έμειναν στην ψυχή μενσεβίκοι». (οπ π σελ 124 υπογρ δική μου)
Προσέξτε, ένα εξαιρετικά σημαντικό σημείο που επισημαίνει ο Λένιν για το κόμμα της επανάστασης: «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το κόμμα μας σήμερα, ως προς την πλειοψηφία των μελών του, δεν είναι όσο πρέπει προλεταριακό. [….] δεν είναι τόσο διαπαιδαγωγημένο πολικά, όσο χρειάζεται για μια πραγματική προλεταριακή καθοδήγηση σε τέτοια δύσκολη στιγμή,….». (Τ45 σελ 19) Ωστόσο όπως επισημαίνει παρακάτω αυτό αναπληρώνεται: «Αν δεν κλείνουμε τα μάτια μας μπροστά στην πραγματικότητα, πρέπει να παραδεχτούμε πως σήμερα η προλεταριακή πολιτική του κόμματος μας καθορίζεται όχι από τη σύνθεση του, αλλά από το τεράστιο, το απόλυτο κύρος του λεπτότατου εκείνου στρώματος, που μπορεί να ονομαστεί η παλιά φρουρά του Κόμματος».(οπ π σελ 20).
Εδώ αξίζει να δούμε, ότι τα έργα του Στάλιν πολιτικού ηγέτη της γραφειοκρατίας, ήτανε από κάθε άποψη, σε κατάφωρη αντίθεση με τη σκέψη και τα έργα του Λένιν. Ο «περίφημος» Στάλιν αντί να ξεκαθαρίσει το κόμμα από τους «παρείσακτους», τους «γραφειοκράτες» και ειδικά «από τους πρώην μενσεβίκους», καθάρισε το κόμμα από την «παλιά φρουρά», αυτούς που με «το τεράστιο, το απόλυτο κύρος» τους, καθόριζαν την προλεταριακή καθοδήγηση του Κόμματος, με την βοήθεια του πρώην δεξιού μενσεβίκου Δικαστή Βισίνσκι, αφού πρώτα τους υπόσκαψε « το τεράστιο, το απόλυτο κύρος»,όχι βέβαια σύμφωνα « με τις εξαιρετικά πολύτιμες υποδείξεις της εξωκομματικής μάζας των εργαζομένων», αλλά με τις στημένες συκοφαντίες των χαφιέδων και προβοκατόρων του κρατικού μηχανισμού. Και εδώ είναι « το σημείο στροφής» και όχι στο 20ο Συνέδριο. Εδώ τελείωσε « η προλεταριακή πολιτική του Κόμματος», το κόμμα μπήκε καθόλα στην υπεράσπιση των ιδιαιτέρων συμφερόντων και προνομίων της γραφειοκρατίας!! Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ το1995: «Η κριτική που άσκησε το 20ο Συνέδριο ΤΟΥ ΚΚΣΕ (1956) […..] επικεντρώθηκε στο θέμα της προσωπολατρίας, ζήτημα που από μόνο του δεν μπορεί να δώσει ολοκληρωμένες απαντήσεις για τα προβλήματα της περιόδου, όπως και για αρνητικά φαινόμενα στη λειτουργία και δράση του Κόμματος».(σελ 40) Πράγμα που σημαίνει ότι είχαμε απλά αποσταλινοποίηση και όχι απογραφειοκρατικοποίηση, δηλαδή στην ουσία δεν άλλαξε το γραφειοκρατικό καθεστώς να υπάρχει με τα προνόμια του, όπως επί εποχής Στάλιν, με μόνη ουσιαστική διαφορά, για λόγους που θα εξηγήσουμε παρακάτω, η γραφειοκρατία όφειλε την δοσμένη στιγμή να διαχωρίσει τη θέση της από τον «Πατερούλη». Το 20ο ήτανε η συνέχεια και όχι «σημείο στροφής»!!!
Ο Λένιν επισημαίνει την κατάσταση στο κρατικό μηχανισμό: «Ο κρατικός μας μηχανισμός, […], αποτελεί επιβίωση του παλιού και .έχει υποστεί τις λιγότερες κάπως σοβαρές αλλαγές. Καλλωπίστηκε μόνο λιγάκι εξωτερικά κατά τα άλλα αποτελεί τον πιο χαρακτηριστικό τύπο του παλιού κρατικού μας μηχανισμού».(Τα 45 σελ 383)
Και παρακάτω συνεχίζει: «Τα πράγματα στον κρατικό μας μηχανισμό είναι τόσο θλιβερά, για να μην πω αηδιαστικά, ώστε πρέπει πρώτα να σκεφτούμε στα σοβαρά με τι τρόπο θα αντιπαλέψουμε τις ελλείψεις του, χωρίς να ξεχνάμε ότι οι ελλείψεις αυτές έχουν τις ρίζες τους στο παρελθόν πού, αν και ανατράπηκε, όμως δεν εξαλείφθηκε, δεν πέρασε στο στάδιο ενός πολιτισμού πού ανήκει πια στο μακρινό παρελθόν».(οπ π σελ 390)
«Πέντε τώρα χρόνια ματαιοπονούμε να καλυτερεύσουμε τον κρατικό μας μηχανισμό, μα όλα αυτά δεν ήταν παρά άσκοπες ακριβώς κινήσεις που μέσα σε πέντε χρόνια απόδειξαν πώς κάναμε μια δουλιά ακατάλληλη, άχρηστη κι’ ακόμη επιζήμια.»
«Όλες αυτές οι άσκοπες κινήσεις μας έδιναν την εντύπωση πώς δουλεύουμε, ενώ στην ουσία γεμίζαμε σαβούρα τους οργανισμούς και τα μυαλά μας».
«Πρέπει, επιτέλους, να αλλάξει η κατάσταση».(οπ π σελ 392)
Πρότεινε: «Πρέπει για την ανανέωση του κρατικού μας μηχανισμού να βάλλουμε οπωσδήποτε το σαν καθήκον μας: πρώτο- να μαθαίνουμε, δεύτερο- να μαθαίνουμε και τρίτο-να μαθαίνουμε, και μετά να κάνουμε έλεγχο, ώστε οι γνώσεις μας να μην μένουν γράμμα νεκρό ή φράση της μόδας…».(οπ π σελ 391)
Προειδοποιούσε το κόμμα για τα σχέδια της αντεπανάστασης: «Οι πιο έξυπνοι αρχηγοί της μεγαλοαστικής τάξης σκέφτηκαν : Δεν μπορούμε να νικήσουμε αμέσως στη Ρωσία. Γι΄αυτό, το σύνθημα μας πρέπει να είναι : «Σοβιέτ χωρίς μπολσεβίκους».(Τ 44 σελ53) Για την αντιμετώπιση των σχεδίων της αντεπανάστασης πρότεινε: «…και για να βγούμε κι εδώ νικητές, πρέπει απαραίτητα να στηριχτούμε στην τελευταία πηγή δυνάμεων. Και η τελευταία πηγή δυνάμεων είναι η μάζα των εργατών και των αγροτών, η συνειδητότητα τους, η οργάνωση τους..». (οπ π σελ 163 υπογρ δική μου)
