Η Τυνησία και το μέλλον της Αραβικής Επανάστασης
Του Άλαν Γουντς
Το θαυμάσιο επαναστατικό κίνημα των Τυνήσιων εργατών και νεολαίων αποτελεί έμπνευση και παράδειγμα για όλο τον κόσμο. Για περισσότερο από μία εβδομάδα η Τυνησία ζει μία επανάσταση επικών διαστάσεων. Η μαζική εξέγερση στην Τυνησία έληξε με την ανατροπή του μισητού δικτάτορα Ζινέ – Αμπιντίνε Μπεν Αλί μετά από 23 χρόνια στην εξουσία.
Η εξέγερση κατέλαβε σχεδόν τους πάντες εξ απήνης. Στις 6 Ιανουαρίου, ο «Economist» έγραφε με αυτοπεποίθηση : «Τα προβλήματα της Τυνησίας είναι αδύνατο να ανατρέψουν τον 74χρονο πρόεδρο ή ακόμα και να τραντάξουν το μοντέλο της απολυταρχίας του». Το βορειοαφρικανικό έθνος θεωρούταν σαν παράδεισος σταθερότητας και σχετικής ευημερίας μολονότι κυβερνιόταν με «σιδερένια γροθιά». Για τους ξένους επενδυτές η Τυνησία ήταν ένα ασφαλές μέρος για να επενδύσουν και να αξιοποιήσουν τη φτηνή εργατική δύναμη. Για τους τουρίστες ήταν ένα μέρος στο οποίο μπορούσαν να γευτούν τη ζωή και τον ήλιο.
Αλλά αυτό που φάνηκε σαν κεραυνός εν αιθρία στην πραγματικότητα προετοιμαζόταν για δεκαετίες και αντανακλούσε από τη μια μεριά τη χειροτέρευση της οικονομικής κατάστασης, η οποία είχε τρομερή επίπτωση στα κατώτερα λαϊκά στρώματα, αλλά επίσης αντανακλούσε και κάτι άλλο λιγότερο ορατό, αλλά πιο σημαντικό: Η επανάσταση δε μπορεί να εξηγηθεί μόνο από τη φτώχεια, από τη στιγμή που οι μάζες πάντα υπέφεραν από τη φτώχεια. Είναι μια διαλεκτική εξελικτική διαδικασία στην οποία χιλιάδες μικρές αδικίες συσσωρεύονται μέχρι που φθάνουν σε ένα κρίσιμο σημείο, στο οποίο μία έκρηξη είναι αναπόφευκτη. Όταν η κοινωνία φτάσει σε αυτό το σημείο κάθε τυχαίο γεγονός μπορεί να προκαλέσει την έκρηξη.
Σε αυτή την περίπτωση ήταν η αυτοχειρία ενός πωλητή φρούτων στην πόλη Σίντ Μπουζίντ που αποτέλεσε τη σπίθα που προκάλεσε μια γενικευμένη πυρκαγιά. Ο Μοχάμεντ Μπουαζίζι, ένας νέος που αυτοπυρπολήθηκε, ήταν απόφοιτος Πανεπιστημίου που όπως πολλοί άλλοι ήταν αδύνατο να βρει μια θέση εργασίας. Προσπάθησε να επιβιώσει πουλώντας φρούτα. Αλλά και αυτό αποδείχτηκε αδύνατο, όταν η αστυνομία του απαγόρευσε να πουλάει το εμπόρευμά του χωρίς άδεια. Σε κατάσταση απόγνωσης αποφάσισε να βάλει τέλος στην ζωή του με ένα δραματικό τρόπο. Πέθανε λίγες μέρες αργότερα. Αυτό το περιστατικό προκάλεσε ένα μαζικό κύμα διαδηλώσεων σε όλη τη χώρα .
Η άνοδος των τιμών των τροφίμων και των άλλων βασικών καταναλωτικών αγαθών, η αχαλίνωτη ανεργία και η έλλειψη ελευθερίας, προκάλεσαν ταραχές που εξαπλώθηκαν σε εθνικό επίπεδο. Μαζί με τους φτωχούς ανθρώπους που ξεκίνησαν τις κινητοποιήσεις, χιλιάδες φοιτητές και εργάτες βγήκαν στους δρόμους για να διαδηλώσουν το μίσος τους για το καθεστώς. Ένα νέο στοιχείο στην εξίσωση είναι η εμφάνιση ενός μεγάλου τμήματος μορφωμένων νέων που δεν έχουν καθόλου επαγγελματικές προοπτικές σε μια περίοδο, όπου εκατομμύρια έχουν πρόσβαση στην τηλεόραση και στο internet, όπου στα ΜΜΕ διαρκώς εμφανίζονται πλούσιοι άνθρωποι να ζουν μια πολυτελή ζωή. Η αδυναμία να ξεφύγουν από την απελπιστική φτώχεια και ανεργία μετατρέπεται σε όλο και λιγότερο ανεκτή κατάσταση.
Ο Μπεν Αλί και το γένος των Τραμπελσί είναι συνώνυμα της διαφθοράς, της τεράστιας ανισότητας και της πολιτικής καταπίεσης. Η διαφθορά τους ήταν τόσο μεγάλη που προκάλεσε αγανάκτηση στον Αμερικάνο πρέσβη, όπως ξέρουμε από τις αποκαλύψεις του «wiki leaks». Ξεκινώντας σαν μία διαμαρτυρία για τις μη ανεκτές συνθήκες ζωής, την ανεργία και το υψηλό κόστος ζωής, το μαζικό κίνημα απέκτησε γρήγορα πολιτικό χαρακτήρα, που συμπυκνώθηκε σε ένα και μοναδικό σύνθημα : «Ο Μπεν Αλί πρέπει να φύγει!».
Όταν τα πυρά ξεκίνησαν δεν υπήρχε δρόμος επιστροφής. Ένα κύμα δυσαρέσκειας σάρωσε την χώρα, με διαρκείς μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στην ανεργία, την άνοδο των τιμών και την διαφθορά.
Από την καταπίεση στην διαλλακτικότητα
Οι συγκρούσεις έγιναν πολύ πιο σκληρές το Σαββατοκύριακο 8 και 9 Ιανουαρίου και από τότε επεκτάθηκαν στην πρωτεύουσα Τύνιδα. Ταραγμένο από την λαϊκή αντεπίθεση στους δρόμους, το καθεστώς προσπάθησε να σώσει τον εαυτό του με έναν συνδυασμό καταπίεσης και παραχωρήσεων. Όπως πάντα, η πρώτη απάντηση ήταν η χρήση των όπλων των δακρυγόνων και των κλομπς. Η θηριωδία της αστυνομίας σόκαρε ακόμα και σκληραγωγημένους δυτικούς δημοσιογράφους. Είναι αδύνατο να πούμε πόσοι έχασαν την ζωή τους σε αυτές τις αιματηρές συγκρούσεις, αλλά σύμφωνα με τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τουλάχιστον 60 άνθρωποι δολοφονήθηκαν.
Αλλά μετά από μία εβδομάδα έγινε προφανές ότι αυτές οι μέθοδοι δεν λειτούργησαν. Αντιθέτως έριξαν περισσότερο «πετρέλαιο στις φλόγες». Όταν ολόκληρος ο λαός ξεσηκώνεται και λέει «όχι», ούτε το κράτος, ούτε ο στρατός, ούτε η αστυνομία δεν μπορεί να τον σταματήσει.
Όταν οι μάζες αρχίζουν να χάνουν τον φόβο τους, ένα δικτατορικό καθεστώς δεν μπορεί να διασώσει τον εαυτό του με την ενδυνάμωση της καταπίεσης.
Αρχικά ο πρόεδρος αρνήθηκε ότι η αστυνομία υπερέβαλε, λέγοντας ότι απλά υπεράσπισε την δημόσια περιουσία από μια μικρή ομάδα τρομοκρατών. Αυτό καθόλου δεν ειρήνευσε τους διαδηλωτές. Όλα τα πανεπιστήμια και τα σχολεία έκλεισαν, σε μια προσπάθεια να κρατηθούν οι νέοι άνθρωποι μακριά από τους δρόμους και να μείνουν στα σπίτια τους. Αυτό επίσης απέτυχε. Λίγο – λίγο, καθώς το καθεστώς κατέρρεε, η πραγματικότητα άρχισε να διεισδύει στο μυαλό του προέδρου.
Στις 12 Ιανουαρίου, απέλυσε τον υπουργό Εσωτερικών και διέταξε την απελευθέρωση όλων όσων συνελήφθησαν κατά την διάρκεια των ταραχών. Επίσης δημιούργησε μια ειδική επιτροπή για να διερευνήσει τη διαφθορά. Αυτά είναι σαν ο Σατανάς να ανακρίνεται από τον Βελζεβούλ… Επίσης υποσχέθηκε την αντιμετώπιση την ανεργίας με την δημιουργία 300.000 χιλ. θέσεων εργασίας. Αλλά η δυσαρέσκεια συνεχίστηκε και εξαπλώθηκε στο κέντρο της πρωτεύουσας στις 13 Ιανουαρίου, παρά την απαγόρευση κυκλοφορίας τη νύχτα.
Ο Μπεν Αλί τότε υποσχέθηκε την ανάσχεση της ανόδου της τιμής των τροφίμων, την ελεύθερη λειτουργία του ιντερνέτ και του Τύπου και την «εμβάθυνση της δημοκρατίας και την αναγέννηση του πλουραλισμού». Επίσης, είπε ότι δεν θα αλλάξει το Σύνταγμα για να μπορεί ο ίδιος να κατέβει υποψήφιος στις εκλογές το 2014. Σε μια τελευταία απέλπιδα κίνηση για να σώσει τον εαυτό του ο Μπεν Αλί εμφανίστηκε στην τηλεόραση υποσχόμενος ότι η αστυνομία δεν θα ξαναπυροβολήσει διαδηλωτές και ανακοίνωσε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις και παραχωρήσεις.
Ο Πρόεδρος διέταξε κατάπαυση του πυρός μόνο όταν ήταν ξεκάθαρο ότι περεταίρω σφαγές από την αστυνομία θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια ανταρσία στο στρατό, ακόμα και σε επίπεδο κορυφής. Ρεπορτάζ Γαλλόφωνων ιστοσελίδων ανέφεραν την ύπαρξη αναπτυσσόμενης δυσαρέσκειας στις ένοπλες δυνάμεις και μια ανοιχτή διάσπαση μεταξύ της αστυνομίας και του στρατού : «Μια από τις νέες εξελίξεις, νωρίς αυτή την εβδομάδα ήταν η απομάκρυνση ενός μέρους του στρατού από το καθεστώς». Τη Δευτέρα μία ντουζίνα στρατιώτες φρουρούσαν το δικαστικό μέγαρο της Κασρίν για να αποτρέψουν μια δυνατή εισβολή και για να προστατέψουν τους δικηγόρους, όπως αναφέρθηκε από διάφορες πηγές.
Υπήρχαν πολλές αναφορές για φαινόμενα συναδέλφωσης του λαού με το στρατό και σε κάποιες περιπτώσεις για περιστατική όπου ο στρατός προστάτεψε τις διαδηλώσεις ενάντια στις δυνάμεις της αστυνομίας. Αυτή ήταν η αιτία για την οποία ο στρατός αποσύρθηκε από τους δρόμους της πρωτεύουσας και αντικαταστάθηκε από τις δυνάμεις της αστυνομίας. Όταν η μαζική διαδήλωση έφθασε στο προεδρικό Μέγαρο, ο λαός και οι στρατιώτες αγκαλιάστηκαν.
Οι διαμαρτυρίες έφθασαν στο αποκορύφωμα τους την Παρασκευή, καθώς χιλιάδες λαού συγκεντρώθηκαν έξω από το υπουργείο Εσωτερικών, ένα σύμβολο του καθεστώτος. Πολλοί ανέβηκαν στην ταράτσα του. Η αστυνομία απάντησε με δακρυγόνα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Οι μάζες στους δρόμους κατέκτησαν αυτοπεποίθηση και σωστά αντιλήφθηκαν την ομιλία του προέδρου σαν ένα σημάδι αδυναμίας. Παντού το σύνθημα ρίχτηκε: ο Μπεν Αλί πρέπει να φύγει! Ο Μπεν Αλί είχε ήδη υποσχεθεί να αποχωρήσει το 2014. Αλλά αυτός ο υπολογισμός απεδείχθη κάτι πολύ αισιόδοξο. Ο λαός στους δρόμους απαιτούσε και τελικά πήρε την άμεση παραίτηση του.
Με μια απρεπή βιασύνη, ο πρώην πρόεδρος διέλυσε την κυβέρνηση του και το κοινοβούλιο της χώρας, μάζεψε τα πράγματα του και κατευθύνθηκε στο κοντινότερο αεροδρόμιο. Ο κύριος Μπεν Αλί και η οικογένεια του, άφησε την Τυνησία και αναζήτησε για ένα μέρος διαμονής. Αλλά αυτό είναι ευκολότερο να το λες από το να το κάνεις. Είναι λυπηρό γεγονός στη ζωή, ότι όταν ένας άνθρωπος είναι επιτυχημένος και ευημερεί έχει πλειάδα φίλων, αλλά ένας αποτυχημένος βρίσκει όλες τις πόρτες κλειστές.
Ο πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί ευγενικά αλλά σταθερά, απέρριψε το αίτημα του παλιού του φίλου να προσγειωθεί το αεροπλάνο στη Γαλλία. Τα τελευταία νέα λένε πως προσγειώθηκε στην Τζέντα, της Σαουδικής Αραβίας όπου θα λάβει μια πιο συμπαθητική υποδοχή από τα μέλη του οίκου του Σαούντ, που θα πρέπει να έχουν αρχίσει να ανησυχούν ότι ίσως βρίσκεται μπροστά τους μια ανάλογη μοίρα στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον.
Η γρήγορη αναχώρηση του προέδρου προετοίμασε το έδαφος για μια μανούβρα στη κορυφή, με την Ουάσινγκτον να αγωνιά κινώντας τα νήματα στο παρασκήνιο. Σαν ένα πρώτο βήμα σε τηλεοπτικό του διάγγελμα την Παρασκευή το απόγευμα, ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γκανούτσι ανακοίνωσε ότι θα αναλάβει καθήκοντα μεταβατικού προέδρου και ανακηρύχτηκε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Στρατιώτες ήδη άρχισαν να ξεκρεμούν τα πανταχού παρόντα πορτρέτα του κου Μπεν Αλί από τους υπαίθριους χώρους και τους τοίχους των δημόσιων κτιρίων, ανά τη χώρα. Οι ηγέτες ελπίζουν ότι αποσύροντας τα εξωτερικά σύμβολα του απολυταρχισμού, οι μάζες θα ικανοποιηθούν και θα πάνε στο σπίτι τους. Αλλά αυτό απλά θα επέτρεπε στους ίδιους ανθρώπους που κυβερνούσαν πριν να διατηρήσουν όλους τους μοχλούς εξουσίας και στον λαό να αποκτήσει την αυταπάτη ότι κάτι έχει αλλάξει.
Το να πιστεύεις ότι αυτοί οι άνθρωποι θα εισάγουν σημαντικές πολιτικές μεταρρυθμίσεις και θα διεξάγουν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές είναι ένα είδος ηλιθιότητας. Ο Μοχάμεντ Γκανούτσι είναι ένα ηγετικό μέλος του παλιού καθεστώτος. Είναι ο άνθρωπος του Μπεν Αλί ήταν ο αρχιτέκτονας των οικονομικών πολιτικών που οδήγησαν σε αυτό το χάος. Ήταν στην καρδιά του παλιού καθεστώτος από την αρχή. Δεν μπορεί κανείς να περιμένει από αυτόν να δράσει προς το συμφέρον του λαού. Ενώ εκφωνεί ωραίες ομιλίες για την δημοκρατία και το Σύνταγμα, βασίζει την εξουσία του σε μια κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» που στηρίζεται στο στρατό και στις δυνάμεις ασφαλείας.
Αυτή είναι μία τακτική, που στοχεύει στο να κερδίσει χρόνο ο στρατός και η άρχουσα ελίτ για να καταστείλει τις διαμαρτυρίες και μετά να παλινορθωθεί στην εξουσία. Η αλήθεια πίσω από το δημοκρατικό προσωπείο είναι η διατήρηση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης που σημαίνει την απαγόρευση των συγκεντρώσεων πάνω από τρία άτομα και επιβάλει απαγόρευση της κυκλοφορίας την νύχτα. Οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν εξουσιοδοτηθεί να πυροβολούν τον κάθε ένα που παραβαίνει αυτές τις διαταγές.
Υποκρισία των ιμπεριαλιστών
Όλα αυτά έχουν προκαλέσει συναγερμό στην Ουάσινγκτον, το Παρίσι και το Λονδίνο. Οι ιμπεριαλιστές έχουν σοκαριστεί από τα γεγονότα, τα οποία είναι αδύναμοι να ελέγξουν. Οι επαναστάσεις δεν σέβονται τα σύνορα και ιδιαίτερα τα τεχνητά σύνορα που έχουν εγκαθιδρυθεί από τον ιμπεριαλισμό στο παρελθόν, που χώρισαν το σώμα του Μαγκρέμπ.
Η βόρειος Αφρική και η Μέση Ανατολή είναι θεμελιώδους σημασίας για τους ιμπεριαλιστές και τα συμφέροντα, στρατηγικά και οικονομικά, των ΗΠΑ και της ΕΕ, ιδιαίτερα της Γαλλίας. Ένας αναλυτής των Αραβικών υποθέσεων στο BBC ο Μαγκντί Αμπντούλ Χαντί έγραψε: «η ανατροπή του κου Μπεν Αλί ίσως απειλεί την συνολική μετααποικιακή τάξη στην Βόρειο Αφρική και Αραβικό κόσμο». Αυτό είναι πολύ αληθινό και πηγαίνει στην «καρδιά» του ζητήματος.
Τώρα που οι μάζες έχουν ανατρέψει τον παλιό τύραννο με την ηρωική εξέγερσή τους, οι δυτικές κυβερνήσεις αρχίζουν να κάνουν εκκλήσεις για την δημοκρατία. Ο πρόεδρος Σαρκοζί δήλωσε πως είναι αλληλέγγυος με τον λαό της Τυνησίας, του πρώην προτεκτοράτου της χώρας του. Ο Νικολά Σαρκοζί έχει αναγάγει τον κυνισμό σε τέχνη. Αν υπήρχε ένα βραβείο Νόμπελ για την υποκρισία, αναπόφευκτα θα το είχε κερδίσει.
Στις 28 Απριλίου το 2008 κατά τη διάρκεια ενός ταξιδίου του στην Τυνησία δήλωνε: «Η χώρα σας είναι στην πρώτη γραμμή των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών». Λίγους μήνες αργότερα, ο διευθυντής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν, είπε στην Τυνησία ότι το καθεστώς του Μπεν Αλί ήταν «το καλύτερο μοντέλο για πολλές αναδυόμενες χώρες».
Αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να επικαλούνται την άγνοια. Για δεκαετίες οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατήγγελλαν αναρίθμητες παραβιάσεις στην Τυνησία, αλλά αυτό δεν εμπόδισε το γάλλο πρόεδρο από το να συγχαρεί τον Μπεν Άλι για άλλη μια φορά, μετά τις εκλογές νοθείας που τον ανέδειξαν στην εξουσία το 2009. Τώρα ο ίδιος άνθρωπος μπορεί ανερυθρίαστα να λέει : «Μόνο ο διάλογος μπορεί να φέρει μια δημοκρατική και οριστική λύση στην παρούσα κρίση».
Αυτά τα πανούργα λόγια αποτελούν παγίδες για όσους είναι αδαείς. Οι επαναστατικές μάζες καλούνται να σταματήσουν να παλεύουν και να μπουν σε ένα φιλικό διάλογο, αλλά με ποιον; Ένα διάλογο με τους ίδιους ανθρώπους που τους έκλεβαν και τους καταπίεζαν για δεκαετίες, με τους ίδιους ανθρώπους στα χέρια των οποίων υπάρχει το αίμα του λαού. Ποιος είναι ο άνθρωπος που προσφέρει αυτήν τη φιλική συμβουλή; είναι ο άνθρωπος που υποστήριξε τα δημοκρατικά δικαιώματα μόνο μετά την ανατροπή του Μπεν Αλί από τις μάζες. Κατά τη διάρκεια του ξεσηκωμού του λαού στην Τυνησία, ο Σαρκοζί ήταν σιωπηλός, αλλά η κυβέρνησή του προσπαθούσε να σώσει τον δικτάτορα.
Ενώ ο στρατός πυροβολούσε τον άοπλο λαό, ο εκπρόσωπος της γαλλικής κυβέρνησης Φρανσουά Μπαρουέν, έλεγε ότι η καταδίκη της σφαγής θα αποτελούσε παρέμβαση στα εσωτερικά της Τυνησίας! Σαν να μην αποτελεί παρέμβαση η παρουσία του γαλλικού στρατού σε πολλές βορειοαφρικάνικες χώρες.
Ο υπουργός γεωργίας Μπρούνο Λε Μέρ ήταν πολύ ευθύς στην υπεράσπιση του Τυνήσιου Δικτάτορα. Ο Μπεν Αλί «έχει παρεξηγηθεί», αλλά «έκανε πολλά πράγματα» είπε. Δεν ξέρουμε σε ποια «πράγματα» αναφέρονταν, καλά η κακά. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι ο γάλλος υπουργός εξωτερικών Άλιοτ Μαρί, πήγε ακόμα ποιο μακριά από το συνάδελφο του και προσέφερε στον Μπεν Αλί την «τεχνογνωσία των δικών μας δυνάμεων ασφαλείας». Έτσι οι δημοκράτες στο Παρίσι, πρόσφεραν στη δικτατορία να βοηθήσουν στην καταπίεση του λαού της χώρας που η Γαλλία κατείχε για 73 χρόνια. Οι παλιοί τρόποι πεθαίνουν δύσκολα.
Τρεις μέρες μετά τον πυροβολισμό των άοπλων ανθρώπων, ο Φρανσουά Φιγιόν είπε ότι ανησυχούσε για την «δυσανάλογη χρήση βίας», άποψη που έβαζε τα θύματα και τους θύτες στην ίδια θέση. Ακολουθώντας την γνωστή υπεκφυγή κάλεσε όλα τα κόμματα να καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου. Αλλά κανένας δεν εξήγησε πως είναι δυνατόν να γίνει αυτό με μια αστυνομία που πυροβολούσε ότι κινούταν.
Τώρα που το παιχνίδι έχει τελειώσει, όλοι αυτοί οι «δημοκράτες», αγωνιωδώς «συμβουλεύουν» τον Τυνησιακό λαό. Και όχι μόνο στο Παρίσι. Ο Μπάρακ Ομπάμα έχει μεγαλοφώνως καταδικάσει τη βία ενάντια στους πολίτες της Τυνησίας, «που ειρηνικά διαδηλώνουν για την άποψη τους», αλλά αυτός ο ίδιος άντρας όπως ξέρουμε, από το «wiki leaks» ήταν ενήμερος για τις βιαιότητες του καθεστώτος της Τυνησίας και δεν έκανε τίποτα για αυτές.
Τώρα αυτό ο ίδιος άνθρωπος λέει: «Χειροκροτώ το θάρρος και την αξιοπρέπεια του λαού της Τυνησίας». Αλλά προσέθεσε: «Καλώ όλες τις πλευρές να μείνουν ήσυχες και να αποφύγουν τη βία και καλώ την κυβέρνηση της Τυνησίας να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και να διεξάγει ελεύθερες και δίκαιες εκλογές στο άμεσο μέλλον που θα αντανακλούν την αληθινή θέληση και τις προσδοκίες του λαού της Τυνησίας».
Το ίδιο τραγούδι τραγουδήθηκε από όλες τις πλευρές. Είναι ένα νανούρισμα και όπως κάθε νανούρισμα, θέλει να στείλει τις μάζες πίσω «για ύπνο». Τους ζητάνε να μείνουν ήσυχοι και να αποφύγουν τη βία, όταν είναι οι πλούσιοι και οι ισχυροί αυτοί που μονοπωλούν τη βία και χρησιμοποιούν αυτό το μονοπώλιο για να υπερασπίσουν την εξουσία και τα προνόμια τους…
Ο λαός που αντιμετώπισε τα πυρά της αστυνομίας που είδε φίλους, συντρόφους και συγγενείς να χτυπιούνται σκληρά να συλλαμβάνονται και να βασανίζονται. Τους αρνήθηκαν ακόμα και να παραλάβουν τα πτώματα των συγγενών τους. Τώρα τους συμβουλεύουν να είναι ήσυχοι να αποφεύγουν τη βία και πάνω απ όλα, να φύγουνε από τους δρόμους για να αφήσουν τη συμμορία των κλεφτών να ορίζουν τη δική του μοίρα. Αυτό είναι ένα αστείο με πολύ κακό γούστο.
Η επανάσταση εξαπλώνεται
Η έκρηξη της λαϊκής δυσαρέσκειας στην Τυνησία και τη γειτονική Αλγερία, αποτελεί εφιάλτη για τους αυταρχικούς ηγέτες της Β. Αφρικής και του ευρύτερου αραβικού κόσμου. Τα διεφθαρμένα και αντιδραστικά καθεστώτα της Β. Αφρικής και της Μ. Ανατολής τρέμουν. Φοβούνται ότι το παράδειγμα που έδωσαν οι μάζες της Τυνησίας θα ακολουθηθεί από εργάτες και αγρότες χωρών που αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα, όπως τις υψηλές τιμές στη ζάχαρη, το γάλα και το αλεύρι. Για αυτόν τον λόγο εξαπλώθηκε μέσα σε μερικές μέρες η εξέγερση στην Αλγερία, που οδήγησε στον θάνατο τουλάχιστον πέντε ανθρώπων.
Το κανάλι «Al Jazeera» μετάδωσε πως η νεολαία φώναζε «φέρτε μας ζάχαρη» και πως οι διαδηλωτές εισέβαλαν σε αποθήκες για να κλέψουν σακιά αλεύρι, ως διαμαρτυρία ενάντια στις υψηλές τιμές τροφίμων, οι οποίες ανέβηκαν κατά 20-30% την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου. Σε μια προσπάθεια για να καλμάρει τους διαδηλωτές, η Αλγερινή κυβέρνηση επέβαλε περικοπές στους εισαγωγικούς δασμούς για να διευκολύνει τη μείωση των τιμών των τροφίμων, δηλώνοντας πως πλέον έχει γυρίσει σελίδα το εθνικό θέμα των τροφίμων.
Οι εξεγέρσεις σε αρκετές πόλεις της Αλγερίας εκτονώθηκαν, τη στιγμή που η κυβέρνηση υποσχέθηκε να κάνει τα αδύνατα δυνατά για να προστατέψει τους πολίτες από την ακρίβεια. Η Λιβύη, το Μαρόκο και η Ιορδανία ανακοίνωσαν επίσης σχέδια για την αντιμετώπιση του υψηλού κόστους τροφίμων. Αλλά η κατάσταση στην Αλγερία παραμένει ασταθής. Ας θυμηθούμε πως καθ’ όλη τη διάρκεια του 2001, η νότια βερβερική επαρχία της Αλγερίας (Καμπίλια), ήταν η εστία εξεγέρσεων ενάντια στο καθεστώς. Στο Μαρόκο επίσης, το αντιδραστικό καθεστώς του Βασιλιά Μοχάμεντ του 6ου βρίσκεται σε αστάθεια και παρουσιάζει πολλές ομοιότητες με την κατάσταση στην Τυνησία.
Λίγο πριν την πτώση του δικτάτορα της Τυνησίας, ο αρθρογράφος Abdelrahman al-Rashed σημείωνε στην εφημερίδα Ash-Sharq al-Awsat : «Αυτό που κατά βάση κρατά μακριά την διαμαρτυρία και την κοινωνική ανυπακοή, είναι ο ψυχολογικός φραγμός». Η πτώση του Μπεν Αλί και οι προσπάθειες της άρχουσας τάξης στην Αλγερία για τον κατευνασμό του θυμού για τις αυξημένες τιμές των τροφίμων, έσπασε τον φόβο των μαζών σε όλη τη περιοχή. Η δορυφορική μετάδοση των ειδήσεων και τα νέα μέσα, μπορούν να παραβλέψουν τις αυταρχικές τακτικές και να ενώσουν τους δυσαρεστημένους νέους από κάθε γωνιά σε ένα μαζικό λαϊκό κίνημα.
Η φλόγα της επανάστασης εξαπλώνεται και στις άλλες αραβικές χώρες. Αυτό το επαναστατικό κίνημα της Τυνησίας καλύφθηκε ειδησεογραφικά από τοπικά δορυφορικά κανάλια και μέσω ίντερνετ σε όλη τη Μ. Ανατολή, όπου η μεγάλη ανεργία, ο πληθωρισμός και η τεράστια ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλουσίων αποτελούν λάδι στη φωτιά.
Η Αλγερία είναι πολύ κοντά στην Τυνησία, αλλά το Αμμάν της Ιορδανίας είναι 2.500 χιλιόμετρα μακριά. Μολαταύτα ο λόγος των διαδηλώσεων στο Αμμάν ήταν ο ίδιος όπως και τα συνθήματα για παραίτηση του βασιλιά. Ο Αμπντουλάχ ο Β’, διαισθανόμενος πως το έδαφος τρίζει κάτω από τα πόδια του, διέταξε τη μείωση φόρων και τιμών στα τρόφιμα και τα καύσιμα. Η κυβέρνηση ενέκρινε 150 εκ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2011 για να επιχορηγήσει το ψωμί, από το οποίο πολλοί φτωχοί της χώρας αυτής εξαρτώνται. Τα λεφτά θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των τιμών των καυσίμων και για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αλλά στην περίπτωση της χώρας των 7 εκ. ανθρώπων, τα μέτρα αυτά είναι ανεπαρκή και έχουν παρθεί αργά.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του «Αλ Τζαζίρα», οι διαδηλωτές κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα όπως «Η Ιορδανία δεν ανήκει στους πλούσιους. Το ψωμί είναι η κόκκινη γραμμή. Η οργή μας και η πείνα μας, φόβος για τους πλουτοκράτες». Περισσότεροι από 5.000 διαδηλωτές συμμετείχαν στην ημέρα οργής στην Ιορδανία, οργής έναντι στα ακριβά τρόφιμα, την ανεργία, ενώ την ίδια μέρα σε ένα άλλο μέρος του αραβικού κόσμου, ο δικτάτορας της Τυνησίας εγκατέλειπε τη χώρα μετά από εβδομάδες βίαιων διαδηλώσεων.
Φοιτητές του Πανεπιστημίου της Ιορδανίας και υποστηρικτές του κόμματος Μπάαθ, οργάνωσαν διαδηλώσεις στις πόλεις Irbid, Karak, Salt και Maan, απαιτώντας την παραίτηση του πρωθυπουργού Samir Rifai. Επίσημες πηγές βεβαιώνουν πως η αστυνομία απώθησε τους διαδηλωτές από το να την περικυκλώσουν, χωρίς όμως να κάνει συλλήψεις. Βλέποντας τα γεγονότα στην Τυνησία, οι αρχές της Ιορδανίας συνειδητοποίησαν πως οι αιματηρές διαδηλώσεις μπορούν να εξελιχθούν σε πραξικόπημα.
Ο γνωστός ιστότοπος της Ιορδανίας «Αμμόν» περιγράφει τα συνθήματα που φώναζαν οι Ιορδανοί διαδηλωτές την Ημέρα Οργής: «Ενωμένη Τάξη, Ενωμένη η Κυβέρνηση που μας ρουφάει το αίμα», ενώ ανέμιζαν πανό και πλακάτ για την υψηλή τιμή του ψωμιού. «Διαδηλώνουμε ενάντια στις πολιτικές της κυβέρνησης, στις υψηλές τιμές και την φορολογία, που οδήγησαν τον λαό της Ιορδανίας να ξεσηκωθεί», αναφέρει ο πρώην δήμαρχος του Καράκ.
Ο Tom Pfeiffer, από το πρακτορείο Reuters, μεταδίδει ενδιαφέρουσες δηλώσεις το Σάββατο 15 Ιανουαρίου: «Αυτό μπορεί να συμβεί οπουδήποτε», λέει η Ιμάν, ιδιοκτήτης εστιατορίου στην Αίγυπτο, που αρνήθηκε να δώσε το πλήρες όνομα της. «Η δορυφορική τηλεόραση και το διαδίκτυο, επιτρέπει στους ανθρώπους που παλαιότερα θα πείθονταν, να βλέπουν ότι οι υπόλοιποι αγωνίζονται και παίρνουν αυτό που θέλουν».
«Δεν είμαστε συνηθισμένοι να βλέπουμε τέτοιες εικόνες σε αυτό το μέρος του κόσμου» λέει, ο Kamal Mohsen 23χρονος φοιτητής από το Λίβανο. «Είναι κάτι περισσότερο από όνειρο αυτό που συμβαίνει σε μια περιοχή όπου ο κόσμος διαρκώς αναρωτιέται τι μπορούμε να κάνουμε».
«Οι νέοι στον αραβικό κόσμο πρέπει να βγουν στους δρόμους και να κάνουν το ίδιο πράγμα. Ήρθε ο καιρός να διεκδικήσουμε τα δικαιώματα μας», λέει ο Λιβανέζος φοιτητής. «Οι Άραβες ηγέτες πρέπει να φοβούνται, γιατί δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν στον λαό παρά μόνο φόβο. Αν νικήσουν οι Τυνήσιοι, ο φόβος θα σπάσει, και αυτό που θα συμβεί θα είναι μεταδοτικό. Είναι ζήτημα χρόνου», πρόσθεσε.
Από όλες τις Αραβικές χώρες, η πιο σημαντική είναι η Αίγυπτος καθώς έχει την πιο δυναμική εργατική τάξη. Οι ανησυχία για το προσεχές μέλλον εκφράστηκε από αρθρογράφους του Λιβανέζικου αστικού τύπου (Daily Star ):
«Όποιος περιμένει επαναστατικές εξελίξεις στην περιοχή, καλά θα κάνει να κοιτάξει τι συμβαίνει στην Αίγυπτο, που εισάγει το 50% των τροφίμων που καταναλώνονται από 79 εκ. κατοίκους και η οποία πλήττεται από πληθωρισμό 10%.» Έχοντας ένα τεράστιο μηχανισμό ασφαλείας έτοιμο να καταστείλει τις μεγάλες διαδηλώσεις και με την αντιπολίτευση «Μουσουλμανική Αδελφότητα» να είναι πολιτικά εξόριστη από το κοινοβουλευτικό σύστημα, η μεγαλύτερη πρόκληση για το κράτος είναι οι απεργίες στη βιομηχανική ζώνη του Νείλου.
Στην Αίγυπτο υπάρχει ένα φαινόμενο διαχωρισμού μεταξύ της οικονομικής και πολιτικής πάλης, λέει ο Λαλε Καλίλ, ειδικός στα ζητήματα της Μ.Ανατολής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Οι απεργίες συνεχίζονται, αλλά δεν διαπερνούν τον ευρύ κοινωνικό ιστό. Αυτό όμως ενδέχεται να αλλάξει, αν συνδεθεί η ευρεία δυσαρέσκεια για την ακρίβεια στα τρόφιμα με την οικονομική συστολή και την έλλειψη ευκαιριών και ελευθερίας.
Το ΔΝΤ αναφέρει πως με την παρούσα υψηλότατη ανεργία, θα χρειαστεί να δημιουργηθούν στη περιοχή αυτή περίπου 100 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας έως το 2020. Αλλά σε μια κατάσταση όπου οι δημόσιοι προϋπολογισμού περικόπτονται από το αυξανόμενο κόστος εισαγόμενων τροφίμων και καυσίμων, αυτό θα είναι απίθανο, ιδίως στις χώρες με χαμηλά ενεργειακά αποθέματα.
Ο Σύμβουλος Εξωτερικών Υποθέσεων των ΗΠΑ, Stephen Cook προειδοποιεί πως αυτές μπορεί να είναι οι τελευταίες μέρες του Προέδρου Μουμπάρακ και όλων των «σκληροτράχηλων» ηγετών της Μ. Ανατολής. «Σίγουρα κάτι τρέχει στην περιοχή και δεν θα πρέπει να επαναπαυόμαστε», αναφέρει στη προσωπική του ιστοσελίδα.
Η ανάγκη για μια επαναστατική προοπτική
Οι αστοί πολιτικοί καθησυχάζονται στη σκέψη πως η κατάσταση στην Τυνησία δεν θα εξαπλωθεί στα υπόλοιπα αυταρχικά καθεστώτα, καθώς τα αντιπολιτευτικά κινήματα είναι αδύναμα και αποκαρδιωμένα. Αλλά αυτή είναι μια λανθασμένη εκτίμηση.
Η εξέγερση στην Τυνησία δεν ήταν οργανωμένη από την αντιπολίτευση, που ήταν αδύναμη. Ήταν μια αυθόρμητη εξέγερση των μαζών και ήταν ασταμάτητη ακριβώς επειδή δεν υπήρχε μια «υπεύθυνη» ρεφορμιστική οργάνωση για να την οδηγήσει σε «ασφαλή μονοπάτια». Η αδυναμία ή και απουσία μαζικών ρεφορμιστικών οργανώσεων δεν είναι αντικατοπτρίζει τη δύναμη των απολυταρχικών καθεστώτων, αλλά την αδυναμία τους, αφού μόλις οι μάζες θα κινητοποιηθούν θα είναι σαν ένα «αυτοκίνητο χωρίς φρένα».
Όπως τονίσαμε σε σχέση με το Ιράν, ο αυθόρμητος χαρακτήρας του κινήματος είναι ταυτόχρονα δύναμη και αδυναμία του. Στην Τυνησία, οι μάζες είναι αρκετά δυνατές για να ρίξουν το καθεστώς, αλλά το ερώτημα είναι: τι γίνεται τώρα;
«Το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι η έλλειψη πολιτικής προοπτικής» λέει ο Nizar Amami, ένας εκ των ηγετών του τομέα του «PTT UGTT», κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο speaking to Mediapart το μεσημέρι της Δευτέρα στην Τύνιδα. «Δεν αναδύθηκε κανένα κόμμα. Το Προοδευτικό Δημοκρατικό Κόμμα (το νόμιμο αντιπολιτευτικό κόμμα) είναι πολύ αδύναμο. Η UGTT παίζει πλέον το ρόλο της αντιπολίτευσης προπαγανδίζοντας πράξεις αλληλεγγύης κλπ. αλλά όσον αφορά το πολιτικό ζήτημα, το καθεστώς είναι πολύ ασταθές και αυτή η κατάσταση είναι άνευ προηγουμένου».
Η Emma Murphy είναι καθηγήτρια στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Durham και ειδική στα θέματα της Τυνησίας. Σε ερωτήματα που της τέθηκαν από το BBC απάντησε ακολούθως:
«Μπορεί η νόμιμη αντιπολίτευση να προσφέρει κάτι στο λαό της Τυνησίας;»
Και εκείνη απαντά:
«Μάλλον τίποτα. Αλλά αν η δημοκρατία έλθει θα πρέπει η ηγεσία να δείξει πρόθυμη και έτοιμη να κάνει ουσιαστικές αλλαγές στο πολιτικό και κομματικό σύστημα, στην εκλογική διαδικασία, στην ελευθερία συνάθροισης, τα πολιτικά δικαιώματα και την ελευθερία του τύπου, πριν από τις εκλογές».
Μια πρώιμη έξοδος από την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και μια ένδειξη ότι η Επιτροπή κατά της διαφθοράς που συστάθηκε προ ημερών θα εξετάσει τα αδικήματα του Μπεν Αλί και των συμμοριών Trabelsi, δεν είναι αρκετή για να πείσει τους Τυνήσιους ότι αυτή τη φορά οι υποσχέσεις για συνταγματική διακυβέρνηση και εθνική συμφιλίωση θα πραγματοποιηθούν και ότι ο στρατός θα υποστηρίζει την σταθερότητα και όχι το αυταρχικό καθεστώς.
Μπορούμε με σιγουριά να προβλέψουμε πως τις επόμενες εβδομάδες μια στρατιά από «Φίλους της Δημοκρατίας» θα καταφθάσει στην Τύνιδα: Εκπρόσωποι του ελεύθερου εμπορίου με χαρτοφύλακες γεμάτους δολάρια από την Ευρώπη, την Αμερική και διάφορες «ΜΚΟ», όπως και καμιά ντουζίνα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή και το Ίδρυμα Ebert και άλλοι σοβαροί κύριοι με κοστούμια, πράκτορες της CIA, πρόθυμοι να προσφέρουν υλικούς πόρους σε όποιους είναι πρόθυμοι να τους λάβουν. Ο σκοπός αυτών των ανθρώπων μπορεί να συνοψιστεί ως εξής: «Η αποκατάσταση της Τάξης».
Η τάξη μπορεί να αποκατασταθεί με διαφορετικά μέσα. Η αντεπανάσταση δύναται να διεξαχθεί, είτε με μια δημοκρατική, είτε με δικτατορική μεταμφίεση. Ότι δεν κατάφερε ο Μπεν Αλί με σφαίρες, οι ακόλουθοι του και οι ιμπεριαλιστές υποστηριχτές τους θα καταφέρουν με χαμόγελα και ωραία λόγια με τη βοήθεια βεβαίως εκατομμυρίων δολαρίων και ευρώ. Ωστόσο, ο στόχος παραμένει ίδιος: να μην είναι ο κόσμος στους δρόμους, να πάει ο εργάτης στη δουλειά, ο αγρότης στη φάρμα του και ο μαθητής στο σχολείο του. Αυτό που διακαώς επιθυμούν είναι η επιστροφή στη ρουτίνα, με άλλα λόγια μια ταχεία επιστροφή στην σκλαβιά με άλλη ονομασία.
Δεν πρέπει να υπάρχει απολύτως καμία εμπιστοσύνη στους υποκριτές δημοκράτες.
Αυτές οι ίδιες κυβερνήσεις στήριζαν το δικτατορικό καθεστώς του Μπεν Αλί. Οι επιχειρηματίες τις Δύσης κέρδισαν εκατομμύρια δολάρια και δεν παραπονιούνταν για τους χαμηλούς μισθούς, καθώς αυτοί αποτελούσαν τη βάση της κερδοφορίας τους. Αυτοί οι κύριοι παρέμεναν σιωπηλοί για δεκαετίες σχετικά με το σάπιο και καταπιεστικό καθεστώς. Τώρα που το καθεστώς έπεσε, ξαφνικά μιλούν για την ανάγκη επικράτησης τάξης και ηρεμίας.
Τα γεγονότα κινούνται με αστραπιαία ταχύτητα. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, ο Γκανούτσι ήδη αντικαταστάθηκε από τον εκπρόσωπο τύπου του Κοινοβουλίου Φούεντ Μπάζαα, που προσπαθεί να δημιουργήσει μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας για τη διεξαγωγή νέων εκλογών σε 60 ημέρες. Αυτό δείχνει ότι το καθεστώς είναι αδύναμο και διασπασμένο.
Οι εργαζόμενοι και νεολαίοι της Τυνησίας πρέπει να βρίσκονται σε επιφυλακή. Οι κατακτήσεις τους ήταν το αποτέλεσμα των ηρωικών αγώνων και θυσιών. Δεν πρέπει να επιτρέψουν όσα κατακτήθηκαν με αίμα να χαθούν από απάτη. Δεν πρέπει να εμπιστευθούν απλώς ωραίες ομιλίες και άδειες υποσχέσεις. Το μόνο που πρέπει να εμπιστεύονται είναι η δύναμή τους, η αυτό-οργανωσή τους και η αποφασιστικότητα τους.
Η ιδέα μιας «εθνικής κυβέρνησης», που θα περιλαμβάνει τα διάφορα νόμιμα κόμματα και ίσως κάποια από εκείνα που ο στρατός δεν τα θεωρεί ως απειλή για τη σταθερότητα της χώρας και τις σχέσεις της με ισχυρούς συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ, είναι μία ακόμα παγίδα για την επανάσταση. Η «νόμιμη αντιπολίτευση» είναι μια αγέλη αδύναμων, δειλών οπορτουνιστών, συμβιβασμένων μετά από χρόνια υποταγής ή και φιλίας με το καθεστώς του Μπεν Αλί.
Ο λαός της Τυνησίας δεν είναι ανόητος ή μικρά απιδιά, για να αποκοιμηθούν με υποκριτικά λόγια. Δεν πρέπει να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις τους, αλλά αντίθετα, πρέπει να τις κλιμακώσουν και μάλιστα με ένα οργανωμένο και γενικευμένο τρόπο. Τα απομεινάρια του παλαιού καθεστώτος δεν πρέπει να έχουν καμιά ευκαιρία να αναδιοργανωθούν. Δεν πρέπει να επιτραπεί στους μαφιόζους του παλιού καθεστώτος να οργανώσουν μια νέα «δημοκρατική» εκδοχή του παλιού καθεστώτος. Ο χρόνος των συνομιλιών έχει προ πολλού παρέλθει. Πρέπει να απαιτήσουμε την πτώση της κυβέρνησης, άμεση παύση της κατάστασης ανάγκης, πλήρη ελευθερία έκφρασης, ελευθερία του «συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι», μια επαναστατική Συντακτική συνέλευση, την άμεση διάλυση των οργάνων καταστολής και την λαϊκή δίκη για τους δολοφόνους και τους βασανιστές του καθεστώτος.
Για να γίνουν πραγματικότητα αυτά τα αιτήματα, θα πρέπει να οργανωθεί μια εθνική γενική απεργία. Η εργατική τάξη είναι η μόνη ικανή δύναμη για την ανατροπή του παλιού καθεστώτος και την εκ βάθρων ανοικοδόμηση της κοινωνίας. Το προλεταριάτο πρέπει να θέσει τον εαυτό του στην πρώτη γραμμή. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος προς τα μπροστά. Το κάλεσμα σε μια γενική απεργία ήδη έχει βρει απήχηση σε μέλη της UGTT. Σύμφωνα με αναφορές, την περασμένη εβδομάδα έλαβαν χώρα αρκετές περιφερειακές γενικές απεργίες (στις περιοχές Kasserine, Sfax, Gabes, Kairouan και Jendouba).
Για να προετοιμαστεί η γενική απεργία θα πρέπει να σχηματιστούν επιτροπές δράσης σε όλα τα επίπεδα: τοπικές, περιφερειακές και εθνικές. Η ίδια η ζωή μας έχει δείξει ότι ο μόνος δρόμος για την ελευθερία και τη δικαιοσύνη είναι η μαζική άμεση δράση. Στην Τυνησία, το ζήτημα της εξουσίας τίθεται άμεσα. Είναι αναγκαίο να οργανωθεί και να κινητοποιηθεί ολόκληρος ο λαός για την πτώση του παλιού καθεστώτος.
Υπήρξαν αναφορές εκτεταμένων δολιοφθορών τις προηγούμενες νύχτες. Αυτές οργανώθηκαν ξεκάθαρα από τις αστυνομικές δυνάμεις και προβοκάτορες, πιστούς στο Μπεν Αλί. Θέλουν να δημιουργήσουν μια κατάσταση χάους, την οποία πιστεύουν ότι θα μπορέσουν να εκμεταλλευτούν για να εκτροχιάσουν την επανάσταση και να προετοιμάσουν την επιστροφή του καθεστώτος. Υπήρξαν ακόμη αναφορές για τη δημιουργία αμυντικών επιτροπών γειτονιάς.
Οι εργάτες πρέπει να αδελφοποιηθούν με τους στρατιώτες που βρίσκονται στο πλευρό τους. Θα πρέπει να γίνει έκκληση στους απλούς στρατιώτες για τη δημιουργία στρατιωτικών επιτροπών που θα συνδεθούν με το λαό. Οι εργάτες και οι αγρότες θα πρέπει να διατηρήσουν τον οπλισμό τους για αυτοάμυνα και να δημιουργήσουν λαικές πολιτοφυλακές σε κάθε εργοστάσιο, γειτονιά και χωριό για την διατήρηση της τάξης και την αυτοάμυνα τους από αντεπαναστατικά στοιχεία. Αυτό είναι ύψιστη ανάγκη για την επανάσταση.
Η ανανέωση του Αραβικού μαρξισμού
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα υπάρξουν κάποιοι «έξυπνοι» άνθρωποι που, για κάποιον παράξενο λόγο, θεωρούν τους εαυτούς τους μαρξιστές και θα πουν ότι αυτό που συμβαίνει στην Τυνησία «δεν είναι επανάσταση», αλλά για να είναι ειλικρινείς, δεν ξέρουν τι ακριβώς είναι. Στο βιβλίο του, «Διαρκής Επανάσταση», ο Τρότσκι συγκρίνει τους μενσεβίκους με έναν γέρο δάσκαλο, που για πολλά χρόνια δίδασκε το πώς είναι η άνοιξη. Ώσπου κάποια μέρα, ανοίγει το παράθυρο και όταν βλέπει μια ανοιξιάτικη εικόνα, κλείνει αμέσως το παράθυρο και χαρακτηρίζει αυτά που είδε ως ένα τερατούργημα της φύσης.
Οι γνήσιοι Μαρξιστές κοιτάζουν την ίδια την πραγματικότητα και όχι κάποια άψυχα σχήματα. Η επανάσταση στη Τυνησία θυμίζει σε πολλά σημεία την επανάσταση του Φλεβάρη του 1917 στη Ρωσία. Η επανάσταση έχει σίγουρα ξεκινήσει, αλλά και προφανώς δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Κατάφερε να ανατρέψει το παλιό καθεστώς, αλλά δεν κατάφερε να φέρει κάτι για να το αντικαταστήσει. Επομένως, είναι πιθανό να ηττηθεί η επανάσταση, χωρίς την παρουσία μιας γνήσιας επαναστατικής ηγεσίας.
Αν δεν υπήρχε το μπολσεβίκικο κόμμα, η Φεβρουριανή Επανάσταση θα είχε ηττηθεί. Επιπλέον, χωρίς την παρουσία των Λένιν και Τρότσκυ, το μπολσεβίκικο κόμμα δεν θα μπορούσε να παίξει το ρόλο που έπαιξε. Η ηγεσία θα είχε παραμείνει στους ρεφορμιστές ηγέτες των σοβιέτ και η επανάσταση θα κατέληγε σε καταστροφή. Αν αυτό είχε συμβεί, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ίδιοι «έξυπνοι» μαρξιστές θα έγραφαν περισπούδαστα βιβλία εξηγώντας ότι δεν υπήρξε επανάσταση στη Ρωσία εξαιτίας διάφορων λόγων.
Κατά την προετοιμασία αυτού του άρθρου, διαβάσαμε και κάποια «μπλόγκ» αναρχικών. Και φάνηκε ότι τέτοιοι «ευφυείς» άνθρωποι υπάρχουν όχι μόνο ανάμεσα στους μαρξιστές, αλλά και τους αναρχικούς. Ο συγγραφέας ενός από αυτά τα «μπλόγκ», παραπονιόταν πικραμένος για την έλλειψη υποστήριξης στην επανάσταση της Τυνησίας, επειδή δεν ακολουθεί τις αναρχικές μεθόδους. Τουλάχιστον ο ίδιος έδειξε υγιή επαναστατικά ένστικτα, αντίθετα με εκείνους που αρνούνται να εκδώσουν πιστοποιητικό γεννήσεως στην επανάσταση, επειδή δεν ακολουθεί τις δικές τους, ηλίθιες προκαταλήψεις.
Για δεκαετίες, είχε προσεκτικά καλλιεργηθεί η ιδέα ότι δεν υπάρχει η βάση για το σοσιαλισμό και τον Μαρξισμό μέσα στις μάζες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Το επιχείρημα αυτό υποστηρίζει ότι όπου υπήρξε αντιπολίτευση, αυτή είχε ως έμβλημα τον ισλαμικό φονταμενταλισμό. Αλλά το επιχείρημα αυτό είναι λανθασμένο ως τον πυρήνα του και τα ίδια τα γεγονότα το αποδεικνύουν. Οι νέες γυναίκες που κατέβηκαν στους δρόμους και αντιμετώπισαν την αστυνομία δεν φορούσαν μπούργκα. Είναι έξυπνοι και μορφωμένοι άνθρωποι, που μιλούν καλά γαλλικά και αγγλικά. Δεν ζητούν την εφαρμογή του «νόμου της σαρία», αλλά δημοκρατικά δικαιώματα και δουλειές.
Οι υποτιθέμενοι αριστεροί που φλερτάρουν με τον ισλαμικό φονταμενταλισμό, ουσιαστικά δείχνουν την απαξία τους απέναντι στο επίπεδο κατανόησης των αράβων εργατών και νεολαίων. Το να απεικονίζουμε τους φονταμενταλιστές ως μια επαναστατική τάση, είναι προδοσία του σοσιαλισμού. Η μελλοντική αραβική επανάσταση δεν θα γίνει υπό το μαύρο λάβαρο του ισλαμικού φονταμενταλισμού, αλλά υπό το κόκκινο του σοσιαλισμού.
Στο παρελθόν, υπήρχαν ισχυρές σοσιαλιστικές και κομμουνιστικές παραδόσεις στον αραβικό κόσμο. Αλλά τα εγκλήματα του σταλινισμού, έπαιξαν και εκεί το πιο καταστροφικό ρόλο. Τα μαζικά κομμουνιστικά κόμματα στο Ιράκ και το Σουδάν καταστράφηκαν από την προδοτική «Θεωρία των σταδίων», που παρέδωσε στο πιάτο την εξουσία σε υποτίθεται «προοδευτικούς αστούς» όπως ο Κασσίμ και ο Νιμειρί. Αυτό οδήγησε στην καταστροφή της κομμουνιστικής πρωτοπορίας και την άνοδο και εγκατάσταση δικτατορικών καθεστώτων όπως εκείνο του Σαντάμ Χουσσείν, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους λαούς της Μέσης Ανατολής.
Η φύση απεχθάνεται το κενό. Αυτό ισχύει και στην πολιτική. Στο κενό που άφησε η κατάρρευση του σταλινισμού, αναδύθηκαν οι ισλαμιστές φονταμενταλιστές, που εμφανίστηκαν ως «αντι-ιμπεριαλιστές», παρά το γεγονός ότι υποστηρίχθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό ενάντια στον «κομμουνισμό» και τις σοβιετικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν. Αρκεί να θυμηθούμε ότι ο Οσάμα Μπιν Λάντεν ήταν πράκτορας της CIA μέχρι που διαφώνησε με τους παλιούς φίλους του στην Ουάσιγκτον.
Στη διαδήλωση στις Βρυξέλλες αυτό το απόγευμα (στις 15 Ιανουαρίου), ένας σύντροφος μετέφερε μια συζήτηση με μία ηλικιωμένη Τυνήσια. Εκείνη ρώτησε: «Έχεις δει ανθρώπους με μακριές γενειάδες στις διαδηλώσεις στην Τυνησία; Όχι! Επειδή δε χρειαζόμαστε αυτούς τους ανθρώπους για να ελευθερωθούμε!». Οι φονταμενταλιστές παίζουν πάντα το ρόλο του αποπροσανατολισμού των μαζών από τη σοσιαλιστική επανάσταση. Δεν είναι τυχαίο, ότι ο Ρασίντ Γκανούσσι, ένας ισλαμιστής ηγέτης, επέστρεψε από την εξορία και προβάλλεται από τα ΜΜΕ της Τυνησίας. Πολλοί όμως λένε: «Δεν διώξαμε τον Μπεν Αλί για να μας έρθουν οι ισλαμιστές!».
Είναι πολύ σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι είναι η πρώτη φορά που ένας Άραβας δικτάτορας ανατράπηκε από τον ίδιο το λαό, χωρίς εξωτερική παρέμβαση. Αυτό αντιπροσωπεύει ένα αποφασιστικό χτύπημα στην ηττοπαθή θέση που δυστυχώς έχει γίνει κυρίαρχη στον αραβικό κόσμο, και που υποστηρίζει ότι: «ναι, έχουν υπάρξει πολλοί αγώνες αλλά πάντα ηττούμαστε». Είναι πολλοί σημαντικό, ότι στη διαδήλωση στις Βρυξέλλες, το βασικό σύνθημα ήταν: «Ναι μπορούμε!».
Ως προς την επίδραση που είχε στις υπόλοιπες χώρες, ένας ακτιβιστής του κινήματος, γράφοντας στο site nawaat.org, μια πύλη-φωνή της επανάστασης, είπε: «Ο λαός της Τυνησίας έδωσε ένα μάθημα στον υπόλοιπο κόσμο και κυρίως στον καταπιεσμένο αραβικό κόσμο: μην περιμένετε τίποτα από τους άλλους αλλά περιμένετε τα πάντα από τις δυνάμεις σας και ξεπεράστε το φόβο που παραλύει και εσάς και τη δυναμικότητά σας».
Οι σοσιαλιστικές παραδόσεις ζουν ακόμα και ενδυναμώνονται. Μια νέα γενιά Αράβων ακτιβιστών εμφανίζεται υπό το πρίσμα της κρίσης του καπιταλισμού. Στην πορεία του αγώνα, μαθαίνουν γρήγορα. Αυτό που αναζητούν είναι οι ιδέες του μαρξισμού. Η εκπληκτική δουλειά του Marxy.com, αρχίζει να αποδίδει σημαντικά αποτελέσματα, όχι μόνο στη διάδοση των ιδεών και των αρχών του μαρξισμού, αλλά και στην οργάνωση πρακτικής επαναστατικής δουλειάς και αλληλεγγύης, με την καμπάνια τους για την υπεράσπιση της επανάστασης στην Τυνησία.
Στις 14 Ιανουαρίου, σε ένα πρόγραμμα του τηλεοπτικού δικτύου της Τυνησίας «Νεσσμά» (την τηλεόραση του Μαγκρέμπ) με διανοούμενος και δημοσιογράφους, ανέκυψε το ερώτημα για το πώς θα επιστραφεί ο πλούτος που έκλεψε η οικογένεια του Μπεν Αλί από το λαό. Ένας δημοσιογράφος είπε: «Πρέπει να εθνικοποιήσουμε τις τράπεζες και όλα τα περιουσιακά στοιχεία της φατρίας του Μπεν Αλί.» Μέτα κάποιος αναφέρθηκε στο άρθρο μας «Η τυνησιακή άνοιξη», το πρώτο άρθρο στο Marxy.com για την τυνησιακή επανάσταση, ενώ κάποιος άλλος προσέθεσε ότι «ναι, έχουμε διαβάσει το μαρξιστικό αυτό άρθρο, αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμα στην άνοιξη αυτή».
Αυτό αποτελεί μια μικρή ένδειξη της απήχησης που έχουν οι ιδέες του μαρξισμού στην Αριστερά της Τυνησίας. Αυτό που παρακολουθούμε στην Τυνησία δεν είναι παρά η αρχή της Αραβικής Επανάστασης, που θα έχει κολοσσιαία αποτελέσματα για την παγκόσμια Ιστορία. Από τη μία χώρα στην άλλη, οι φλόγες της εξέγερσης θα φτάσουν από τον Ατλαντικό, ως τον Ευφράτη. Το επαναστατικό κίνημα θα αναπτυχθεί, θα ωριμάσει και θα ανεβεί στο ύψος των καθηκόντων της Ιστορίας. Αγωνιζόμενες στο πλευρό των μαζών και οι δυνάμεις του μαρξισμού θα αναπτυχθούν. Η Αραβική Επανάσταση ή θα θριαμβεύσει ως σοσιαλιστική επανάσταση ή θα ηττηθεί.
Κάτω το καθεστώς του Φουέντ Μπαζάα!
Πλήρη δημοκρατικά δικαιώματα τώρα!
Για το σχηματισμό μιας επαναστατικής συνταχτικής Εθνοσυνέλευσης!
Για την απαλλοτρίωση όλου του κλεμμένου πλούτου του Μπεν Αλί και της φατρίας του!
Νίκη για τους Τυνήσιους εργάτες και νεολαίους!
Ζήτω η Αραβική Σοσιαλιστική Επανάσταση!
Λονδίνο, 15 Ιανουαρίου 2011
Μετάφραση : Σοφία Παπακωνσταντίνου, Αμαλία Γιακουμίδου
