[nextpage title=”Μέρος 1ο” ]
Η ταξική πάλη στην Ελλάδα συνεχίζεται. Μια γενική απεργία των εργαζόμενων στα ΜΜΜ στην Αθήνα έληξε μετά από πέντε ημέρες, όταν η κυβέρνηση ανάγκασε τους εργαζομένους να επιστρέψουν στη δουλειά, χρησιμοποιώντας μια αντιδραστική νομοθεσία που ξέμεινε από την περίοδο της δικτατορίας. Μια εβδομάδα μετά, η ίδια μοίρα ανέμενε τους ναυτεργάτες. Η κυβέρνηση Σαμαρά περνά στην επίθεση. Αυτό το χρόνο μόνο, τουλάχιστον 25.000 θέσεις εργασίας στο δημόσιο θα καταστραφούν σαν αποτέλεσμα της συμφωνίας με την τρόικα. Παρόλα αυτά δεν έχει υπάρξει ακόμα μια σοβαρή απάντηση εκ μέρους των ηγετών των ελληνικών συνδικάτων.
Τα τελευταία τρία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα όχι λιγότερες από είκοσι μία 24ωρες και τρεις 48ωρες γενικές απεργίες. Το σύνολο των ημερών που οι εργαζόμενοι κατέβηκαν σε γενικές απεργίες φθάνουν σχεδόν τις τριάντα. Αυτοί οι αριθμοί δεν περιλαμβάνουν ένα μεγάλο αριθμό μεμονωμένων απεργιών σε διάφορους τομείς. Το πρόβλημα είναι ότι όλες αυτές οι απεργίες έγιναν διασκορπισμένα, σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα και επομένως έχασαν μεγάλο μέρος από τον πιθανό αντίκτυπό τους. Είναι ακριβώς όπως ο ατμός που διαλύεται στον αέρα αν η ενέργεια του δεν συγκεντρωθεί στο έμβολο της μηχανής. Οι απεργίες και οι διαδηλώσεις πρέπει να συγκεντρωθούν και να γίνουν συντονισμένα, ειδάλλως καθίστανται άχρηστες, ή ακόμα και αντιπαραγωγικές. Οι εργαζόμενοι ήδη το καταλαβαίνουν αυτό.
Οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα έχουν δείξει αξιοθαύμαστη αγωνιστική διάθεση. Τι περισσότερο μπορεί να ζητηθεί από την ελληνική εργατική τάξη; Έχουν κάνει ήδη ό,τι είναι δυνατό από τη μεριά τους για να σταματήσουν την επίθεση στο βιοτικό τους επίπεδο. Όμως η σταθερή επανάληψη εικοσιτετράωρων γενικών απεργιών δεν έχει τα αποτελέσματα που θα περίμενε κανείς. Κάθε φορά που οι εργαζόμενο κατεβαίνουν σε γενική απεργία είναι όλο και λιγότερο βέβαιοι ότι αυτό δεν θα έχει καμία επίδραση στην κυβέρνηση. Αυτό που ξεκίνησε ως επίδειξη δύναμης της εργατικής τάξης, αργά αλλά σταθερά μετατρέπεται σε επίδειξη αδυναμίας. Αντί για αύξηση της αυτοπεποίθησης και της αγωνιστικής διάθεσης των μαζών, οι επαναλαμβανόμενες εικοσιτετράωρες απεργίες οδηγούν τελικά στο αντίθετο αποτέλεσμα.
Η κυβέρνηση παραμένει σταθερή, ενώ το αγωνιστικό πνεύμα των εργαζομένων εξανεμίζεται βαθμιαία. «Γιατί να απεργήσω και να χάσω ένα μεροκάματο, όταν δεν έχει κανένα αποτέλεσμα;». Αυτή είναι η αντίδραση πολλών Ελλήνων εργαζομένων σήμερα. Επικρατεί κούραση, ακόμη και απελπισία που είναι το φυσιολογικό αποτέλεσμα επαναλαμβανόμενων προσπαθειών που δεν οδηγούν πουθενά. Αυτό το γεγονός και τίποτα άλλο, εξηγεί τη σχετικά αδύνατη πρόσφατη γενική απεργία. Μία αντίδραση ήταν: «Δεν έμοιαζε με Γενική Απεργία.» Δεν είναι να απορεί κανείς. Πολλοί εργάστηκαν κανονικά. Οι διαδηλώσεις βέβαια, ως συνήθως, ήταν μεγάλες και μαχητικές. Παρόλα αυτά σ’ αυτές συμμετείχαν κυρίως συνταξιούχοι και άνεργοι.
Οι εργαζόμενοι διακατέχονται από μεγάλη οργή και πικρία, υπάρχει όμως και σύγχυση. Το ερώτημα που έρχεται στο μυαλό κάθε εργαζόμενου είναι: «Και τώρα τί;» Είναι σαφές ότι η τακτική της 24ωρης γενικής απεργίας έχει χάσει πλέον την αξία της. Σε συνθήκες μαζικής ανεργίας και εξαθλίωσης οι εργαζόμενοι φοβούνται για τις δουλειές τους. Προτού να διακινδυνεύσουν μια απεργία, οι εργαζόμενοι, θα θελήσουν μια λογική εγγύηση ότι η απεργία θα είναι επιτυχής. Αλλά όλες οι μονοήμερες Γενικές Απεργίες μέχρι τώρα δεν έχουν κάνει την κυβέρνηση να υποχωρήσει ούτε μια ίντσα.
Οι συνδικαλιστές ηγέτες τρομοκρατούνται στην ιδέα να καλέσουν σε πιο δυναμικές κινητοποιήσεις. Αλλά αυτό που χρειάζεται είναι ακριβώς πιο δυναμικές κινητοποιήσεις. Η ηγεσία δεν έχει καμία προοπτική. Φαίνεται ότι προσκολλώνται ακόμα στην ελπίδα ότι η κυβέρνηση θα ακούσει τα λογικά επιχειρήματά τους και θα διαπραγματευτεί ένα συμβιβασμό. Μάταιη ελπίδα! Η αδυναμία έλκει την επιθετικότητα. Όσο πιο διαλλακτικοί γίνονται οι ηγέτες των συνδικάτων, τόσο πιο επιθετική θα γίνεται η κυβέρνηση.
Μια 24ωρη γενική απεργία μπορεί να είναι ένα χρήσιμο όπλο υπό ορισμένες συνθήκες. Σε μια χώρα όπως τη Μεγάλη Βρετανία, παραδείγματος χάριν, όπου δεν έχει γίνει γενική απεργία εδώ και δεκαετίες, το σύνθημα μιας 24ωρης γενικής απεργίας θα αντιπροσώπευε ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός. Αλλά στην Ελλάδα, όπου η κρίση του καπιταλισμού έχει φθάσει στην πιο ακραία έκφρασή της και που οι μονοήμερες απεργίες έχουν επαναληφθεί πολλές φορές, αυτό το σύνθημα είναι κάτι χειρότερο από άχρηστο. Στην πραγματικότητα, οι ηγέτες των συνδικάτων έχουν χρησιμοποιήσει τις 24ωρες γενικές απεργίες ως μέσο εκτόνωσης της αγωνιστικής διάθεσης των εργαζομένων και για την αποφυγή πιο αποφασιστικών ενεργειών.
Μία 24ωρη γενική απεργία είναι στην πραγματικότητα μόνο μια επίδειξη δύναμης. Είναι σαν να δείχνεις τη γροθιά σου στην κυβέρνηση. Υπό ορισμένες συνθήκες, τέτοιες επιδείξεις μπορούν επηρεάσουν μια κυβέρνηση και να την εξαναγκάσουν να αλλάξει κατεύθυνση. Τώρα όμως δεν έχουμε μια τέτοια περίπτωση. Η κρίση είναι πάρα πολύ βαθιά και τα προβλήματα εξαιρετικά δυσεπίλυτα για την κυβέρνηση και την άρχουσα τάξη που βρίσκεται πίσω της, για να προβούν σε οποιεσδήποτε σοβαρές παραχωρήσεις. Αυτό που είναι στην ημερήσια διάταξη από τη σκοπιά της αστικής τάξης δεν είναι παραχωρήσεις, αλλά περαιτέρω και βαθύτερες επιθέσεις στο βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων.
Για αυτόν το λόγο, το μόνο σωστό σύνθημα για την Ελλάδα είναι: «Να προετοιμαστούμε για μια γενική απεργία διαρκείας.» Πρέπει να καταλάβουμε εντούτοις ότι μια γενική απεργία διαρκείας δεν είναι απλά μια διαδήλωση. Θέτει το ζήτημα της εξουσίας. Τίθεται το ερώτημα: ποιος είναι ο αφέντης του σπιτιού, αυτοί ή εμείς; Δεν είναι ένα όπλο που μπορεί να χρησιμοποιείται ελαφρόμυαλα. Αλλά για τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα, είναι το μόνο σωστό σύνθημα.
Οι ρεφορμιστές ηγέτες θα προσπαθήσουν να εκφοβίσουν τους εργαζομένους με τρομερές προειδοποιήσεις. Φοβούνται να θέσουν το ζήτημα της εξουσίας. Σε αυτές τις σκοτεινές προειδοποιήσεις απαντάμε ως εξής: Υπάρχει κάποιος στην Ελλάδα με σώας τας φρένας που να πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει οποιοδήποτε μέλλον για το λαό της Ελλάδας, όσο η χώρα κυριαρχείται από την ίδια συμμορία πλούσιων παρασίτων που έκαναν τη χώρα ερείπια; Προκειμένου να βρεθεί μια έξοδος από την κρίση, είναι αναγκαίο να απομακρυνθούν οι τραπεζίτες, οι κεφαλαιοκράτες, οι μεγιστάνες και τα άλλα παράσιτα από την εξουσία. Η εξουσία πρέπει να είναι στα χέρια του λαού, δηλαδή στους εργαζόμενους και τους αγρότες που δημιουργούν όλο τον πλούτο στην Ελλάδα, και που συστηματικά ληστεύονται για να ξεπληρώσουν για τα εγκλήματα των καπιταλιστών. Οποιαδήποτε άλλη λύση είναι ψέμα και εξαπάτηση του λαού.
Ποιες είναι οι πιθανότητες νίκης του αγώνα; Η εργατική τάξη αποτελεί τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού έθνους. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών ή τεσσάρων ετών έχει κατ’ επανάληψη δείξει την επιθυμία της να αγωνιστεί. Οι εργαζόμενοι είναι κουρασμένοι από τα ημίμετρα και τις μετριοπαθείς προτάσεις δράσης. Χρειάζονται αποφασιστική δράση. Απαιτούν αποφασιστική δράση. Και οι εργαζόμενοι δεν είναι μόνοι. Οι αγρότες της Ελλάδας έχουν επίσης δείξει αγωνιστική διάθεση. Τον Φεβρουάριο οι αγρότες κατέβηκαν σε μπλόκα σε όλη την Ελλάδα. Έδειξαν επίσης την αλληλεγγύη τους στην απεργία των ναυτεργατών. Εδώ έχουμε ένα άριστο παράδειγμα της μαχητικής ενότητας στον αγώνα των εργαζομένων και των αγροτών – τα δύο θεμελιώδη συστατικά μέρη του εργαζόμενου λαού στην Ελλάδα.
Η νεολαία στην Ελλάδα έχει δείξει ξεκάθαρα επαναστατικά χαρακτηριστικά. Οι νέοι κατέβηκαν μαζικά στις πλατείες σε όλη τη χώρα. Συμμετέχουν σε κάθε απεργία, στις γενικές απεργίες και τις διαδηλώσεις. Συγκρούονται με την αστυνομία. Η νεολαία της Ελλάδας θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή μιας επαναστατικής γενικής απεργίας διαρκείας.
Οι άνεργοι, ο αριθμός των οποίων αυξάνεται μέχρι σήμερα, εναποθέτουν όλες τους τις ελπίδες στη δύναμη της ελληνικής εργατικής τάξης. Τα συνδικάτα πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να κινητοποιήσουν τους ανέργους και να τους τραβήξουν πιο κοντά στους αδελφούς και τις αδελφές τους στα εργοστάσια. Οι γυναίκες της Ελλάδας πρέπει να σηκώσουν το μεγάλο βάρος της κρίσης του καπιταλισμού. Βλέπουνε τις οικογένειές τους χωρίς απασχόληση, χωρίς χρήματα, χωρίς μέλλον και χωρίς ελπίδα. Το κόστος ζωής αυξάνεται συνεχώς. Είναι δύσκολο να πληρωθεί το νοίκι και να εξασφαλιστεί το φαγητό. Οι γυναίκες της Ελλάδας αναπόφευκτα θα βρεθούν στις πρώτες γραμμές ενός επαναστατικού κινήματος, εφόσον αυτό αποκτήσει μια θαρραλέα ηγεσία.
Και η μεσαία τάξη; Η ελληνική μεσαία τάξη έχει καταστραφεί από την κρίση. Οι μικρές επιχειρήσεις και τα καταστήματα χρεοκοπούν καθημερινά ελλείψει δανεισμού, ενώ οι τραπεζίτες και οι κεφαλαιοκράτες πλουτίζουν και στέλνουν τα κέρδη τους στις ελβετικές τράπεζες. Οι επαγγελματίες, γιατροί, δάσκαλοι, νοσοκόμες… βλέπουν τις δουλειές τους να απειλούνται, τις συνθήκες εργασίας και διαβίωσης να επιδεινώνονται και τα δικαιώματά τους να καταργούνται. Όλα αυτά τα στρώματα παίρνουν τη θέση τους στις τάξεις του προλεταριάτου, τη μόνη τάξη με τη δύναμη να αλλάξει την κοινωνία.
Αν κάποιος απαριθμήσει όλες αυτές τις δυνάμεις, είναι δύσκολο να βρει έναν καλό λόγο για τον οποίο η ηγεσία αρνείται να δώσει έναν αποφασιστικό αγώνα. Το πρόβλημα δεν είναι ότι οι εργαζόμενοι δεν είναι έτοιμοι να παλέψουν. Το πρόβλημα είναι ότι οι απεργίες γίνονται χωρίς συντονισμό και αποφασιστική ηγεσία. Οι ηγέτες των συνδικάτων εκλέχτηκαν στις θέσεις τους για να ηγηθούν του αγώνα. Εάν δεν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν, πρέπει να απομακρυνθούν και να αντικατασταθούν από αγωνιστές που είναι έτοιμοι να παλέψουν. Αλλά το πρόβλημα της ελληνικής εργατικής τάξης δεν είναι μόνο η έλλειψη ηγεσίας σε συνδικαλιστικό επίπεδο. Υπάρχει επίσης σοβαρότατο πρόβλημα και σε πολιτικό επίπεδο. Ο Αντώνης Σαμαράς είναι ο υπάκουος λακές της Μέρκελ και της ελληνικής αστικής τάξης. Με την υιοθέτηση μιας δουλικής στάσης απέναντι στα αφεντικά του στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, ελπίζει να αποσπάσει κάποιες παραχωρήσεις. Σωστότερα, είναι όπως ένα δειλό σκυλί που μαζεύεται και τρέμει με την ελπίδα να αποφύγει ακόμα μία κλωτσιά από την μπότα του αφεντικού του.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η τρόικα να ρίξει τελικά στο σκυλί ένα κόκαλο. Αποδέσμευσαν ευγενικά τα χρήματα που στην πραγματικότητα τα είχαν υποσχεθεί πολύ καιρό πριν και χάρισαν στο φίλο τους Σαμαρά λίγο περισσότερο χρόνο για να στύψει τους εργαζόμενους. Αυτή η μίζερη παραχώρηση προκάλεσε παράλογη και υπερβολική αισιοδοξία στην Αθήνα. Ο Σαμαράς είναι πεισμένος ότι η τακτική του λειτουργεί. Αλλά πρόκειται μόνο για μια ψευδαίσθηση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή βάση για αυτήν την ψεύτικη αισιοδοξία.
Μετά από έξι χρόνια συνεχούς κατρακυλίσματος, το ΑΕΠ της Ελλάδας βρίσκεται μπροστά σε μια άλλη πτώση 5% το 2013. Η ανεργία συνεχίζει να αυξάνεται. Ο επίσημος αριθμός για την ανεργία που υποτιμά αναμφισβήτητα την πραγματική κατάσταση, είναι 28%. Ο αριθμός για την Αθήνα είναι πιο κοντά στο 30%. Τα συνδικάτα υπολογίζουν ότι το πραγματικό ποσοστό είναι 35%. Τα καταστροφικότερα αποτελέσματα της ανεργίας εμφανίζονται κύρια στους νέους μεταξύ 18 και 24 ετών. Όχι λιγότεροι από το 62% των νέων είναι άνεργοι. Δηλαδή, για κάθε τρεις νέους στην Ελλάδα, δύο είναι άνεργοι. Παντού αυτό που βλέπουμε είναι μια κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου.
Από ένα σύνολο πληθυσμού περίπου 11 εκατομμυρίων, σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια (πάνω από 30%) ζουν στο όριο ή κάτω από το όριο της φτώχειας. Υπολογίζεται ότι από το Γενάρη του 2010 μέχρι τώρα, έχει υπάρξει πτώση 50% σε μισθούς και συντάξεις. Η κατάσταση είναι απελπιστική. Οι μάζες δεν μπορούν να ανεχτούν περαιτέρω επιθέσεις στο βιοτικό τους επίπεδο και όμως για την Μέρκελ και την ελληνική αστική τάξη αυτό δεν είναι ακόμα ικανοποιητικό. Απαιτούν νέες επιθέσεις, νέες περικοπές, νέες προσβολές. Αυτό οδηγεί αναπόφευκτα σε όξυνση της ταξικής πάλης.
Μπορεί το κίνημα βραχυπρόθεσμα να γνωρίζει κάποια υποχώρηση. Αυτό δεν εκφράζει την απροθυμία των μαζών να παλέψουν. Είναι αντανάκλαση της κρίσης ηγεσίας, των συνεχών ταλαντεύσεων, των υπεκφυγών στην κορυφή και της έλλειψης διάθεσης να αγωνιστεί ως το τέλος. Εντούτοις, κάθε υποχώρηση της ταξικής πάλης το επόμενο διάστημα θα είναι ένα προσωρινό φαινόμενο. Η εργατική τάξη μαθαίνει από την εμπειρία της και προσπαθεί μετά από κάθε αγώνα να βγάλει τα κατάλληλα συμπεράσματα. Αλλά η ίδια η ζωή δεν θα της επιτρέψει πολύ μεγάλο διάστημα περισυλλογής. Νέες εκρήξεις ετοιμάζονται.
Μία πρόσφατη δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε από τη 1η έως την 3η Φλεβάρη, δείχνει ξεκάθαρα τόσο το θυμό, όσο και τη σύγχυση που αντανακλάται στις αντιφατικές διαθέσεις. Στην ερώτηση εάν υποστήριζαν την κυβερνητική αντιαπεργιακή νομοθεσία, το 40% των ερωτηθέντων ήταν κατά και 39% υπέρ. Όταν ερωτήθηκαν τι είναι σημαντικότερο, η δημοκρατία ή ο νόμος και η τάξη, το 44% είπε ότι η δημοκρατία ήταν σημαντικότερη, ενώ το 32% προτίμησε το νόμο και την τάξη.
Φυσικά, το αποτέλεσμα οποιασδήποτε δημοσκόπησης πρέπει να αντιμετωπίζεται με σύνεση. Είναι σαν στιγμιότυπα που δείχνουν μερικώς τις διαθέσεις διαφορετικών τμημάτων της κοινωνίας σε μία δεδομένη στιγμή. Μετά από τέσσερα χρόνια συνεχούς αναστάτωσης, που οδήγησαν σε μια σοβαρή εξάρθρωση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής στην Ελλάδα, ένα στρώμα του πληθυσμού – κυρίως μικροαστοί και ηλικιωμένοι – είναι κουρασμένο και φοβισμένο. Λαχταρούν ειρήνη και ηρεμία. Γι’ αυτό τείνουν να υποστηρίξουν το νόμο και την τάξη (αν και είναι, κατά ένα ενδιαφέροντα τρόπο, μειοψηφία σε αυτήν την ερώτηση). Όμως, επιστροφή στην ηρεμία δεν είναι δυνατή. Η οικονομική κρίση και οι βάναυσες πιέσεις από την τρόικα, αποκλείουν κάθε τέτοια προοπτική.
Αφού κέρδισε την συναίνεση, ο Σαμαράς κέρδισε προσωρινά λίγο χρόνο. Η αξιοπιστία του αυξήθηκε σε τμήματα των μικροαστών και στα πιο συντηρητικά στρώματα της κοινωνίας που δεν θέλουν τίποτα περισσότερο από μια επιστροφή στην κανονικότητα. Αλλά αυτές οι διαθέσεις είναι επιφανειακές και ήδη γρήγορα εξαφανίζονται. Είναι όπως ο αφρός στην επιφάνεια του ωκεανού που εμφανίζεται και εξαφανίζεται χωρίς ίχνος. Η ίδια δημοσκόπηση παρουσίασε ένα πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα που δείχνει τις ισχυρές επαναστατικές διεργασίες που βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της ελληνικής κοινωνίας.
Στην ερώτηση εάν η οικονομία είναι σε χειρότερη κατάσταση τώρα, το 43% απάντησε ναι, νούμερο που αντιπροσωπεύει μια αύξηση από τον Ιανουάριο. Πιο σημαντικό απ’ αυτό όμως ήταν ότι στην ερώτηση τι χρειάζεται για να ξεπεραστεί η κρίση, επιμέρους μεταρρυθμίσεις, ριζικές μεταρρυθμίσεις ή επανάσταση, οι απαντήσεις ήταν οι εξής: για τις επιμέρους μεταρρυθμίσεις, 12% απάντησε θετικά, για τις ριζικές μεταρρυθμίσεις 60% και για την επανάσταση 23%. Η διαφορά μεταξύ των ριζικών μεταρρυθμίσεων και της επανάστασης δεν είναι πολύ σαφής. Αλλά το γεγονός ότι 83% του ελληνικού λαού είναι υπέρ μιας από αυτές τις δύο προαιρετικές επιλογές, αποκαλύπτει σαφώς μια επαναστατική τάση στην κοινωνία.
Την επόμενη περίοδο θα υπάρξουν νέες εκρήξεις της ταξικής πάλης, οι οποίες θα διακόπτονται από σύντομες υποχωρήσεις. Αυτό απεικονίζει, εν μέρει, την είσοδο νέων στρωμάτων στον αγώνα, ενώ άλλα στρώματα υποχωρούν, εξαντλημένα από τις προσπάθειες τους. Θα υπάρξουν αναπόφευκτα περίοδοι κούρασης, απογοήτευση, ακόμη και απελπισία. Θα υπάρξουν επίσης μερικές ήττες. Από τη μια μεριά, καμία μόνιμη λύση δεν μπορεί να βρεθεί χωρίς μια θεμελιώδη αναδιάρθρωση της κοινωνίας. Κάθε περίοδος ηρεμίας στην ταξική πάλη θα αποτελεί μόνο το προοίμιο στις νέες εκρήξεις. Στην αναζήτησή τους για μια έξοδο από την κρίση, οι μάζες θα εξετάσουν κάθε κόμμα, συνδικάτο και ηγέτη. Εκείνοι που αποτυγχάνουν, θα απομακρυνθούν χωρίς οίκτο. Αυτό βλέπουμε να συμβαίνει στο ΠΑΣΟΚ. Και άλλοι ηγέτες και κόμματα θα αναδειχθούν και θα πέσουν. Το κοινωνικό εκκρεμές θα ταλαντευτεί βίαια αριστερά και δεξιά. Αλλά στο άμεσο μέλλον η γενική κατεύθυνση θα είναι αναμφίβολα στα αριστερά.
[/nextpage]
[nextpage title=”Μέρος 2ο” ]
Ο παρών κυβερνητικός συνασπισμός είναι εγγενώς ασταθής και δεν μπορεί να διαρκέσει. Το ΠΑΣΟΚ που κάποτε είχε κυρίαρχο ρόλο στην κοινωνία και την εργατική τάξη, έχει δει τα ποσοστά του να καταρρέουν στο 6 ή 7%. Οι ηγέτες του ΠΑΣΟΚ πλήρωσαν το τίμημα για τον οπορτουνισμό και τις προδοσίες τους. Η αυτοαποκαλούμενη «Δημοκρατική Αριστερά» έχει λιγότερο από 4%, ενώ η ΝΔ, το βασικό κόμμα των αστών, φαίνεται να σταθεροποιείται περίπου στο 22 με 23%. Με άλλα λόγια, τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, όλα μαζί, έχουν μόνο 35%, και αυτός ο αριθμός πέφτει. Προκειμένου να κρατηθούν στην εξουσία έχουν προσπαθήσει να περάσουν δρακόντειους αντιαπεργιακούς νόμους. Αυτό είναι μια πρώιμη προσπάθεια να κινηθούν βαθμιαία στην κατεύθυνση του κοινοβουλευτικού βοναπαρτισμού. Αλλά θα διαπιστώσουν ότι στηρίζονται σε σπασμένο μπαστούνι.
Ο Σαμαράς προσεύχεται ότι μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου στην Γερμανία, η Μέρκελ θα μαλακώσει την καρδιά της και θα του χαρίσει τα χρέη του. Θα συμφωνήσουν άραγε η Μέρκελ και η τρόικα να διαγράψουν τα χρέη της Ελλάδας; Εάν έκαναν κάτι τέτοιο, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία θα απαιτούσαν το ίδιο πράγμα. Δεν πρέπει να αναμένει κανείς ιδιαίτερη βοήθεια από αυτήν την πλευρά. Και σε κάθε περίπτωση μας χωρίζουν αρκετοί μήνες από τώρα μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η οικονομία είναι ακόμα σε ελεύθερη πτώση και η δυσαρέσκεια αυξάνεται. Εβδομήντα πέντε τοις εκατό του ελληνικού χρέους είναι τώρα στα χέρια της τρόικας. Τα συνολικά χρέη της Ελλάδας ανέρχονται τώρα σε 165% του ΑΕΠ. Αλλά αυτό που συμφωνήθηκε με την τρόικα ήταν 120%. Με άλλα λόγια, όλες οι προσπάθειες, οι θυσίες και το βάσανα του ελληνικού λαού κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών ήταν μάταια. Όσο συρρικνώνεται το βιοτικό επίπεδο, τόσο το έλλειμμα αυξάνει.
Τους τελευταίους μήνες έχουμε δει μια αξιοσημείωτη αύξηση στην εκλογική υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό αποτέλεσε μια ξεκάθαρη ψήφο για την αριστερά. Ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας γέννησε υψηλές προσδοκίες με τους αριστερούς ριζοσπαστικούς του λόγους για την αψήφηση της τρόικας και την καταγγελία του χρέους. Αλλά πλησιάζοντας την εξουσία, ο Τσίπρας άρχισε να γίνεται όλο και πιο μετριοπαθής στις δημόσιες δηλώσεις του. Προφανώς επιθυμεί να εμφανίζεται υπεύθυνος, όχι μπροστά στον ελληνικό λαό, αλλά μπροστά στους Ευρωπαίους και Αμερικάνους ηγέτες. Τον Δεκέμβριο επισκέφτηκε την Βραζιλία, την Αργεντινή και έπειτα την Γερμανία και τις ΗΠΑ. Πιθανώς δεν είναι συμπτωματικό το γεγονός ότι η Βενεζουέλα, την οποία είχε επισκεφτεί στο παρελθόν, δεν αποτέλεσε τμήμα της διαδρομής του.
Ο Τσίπρας συχνά υπέδειξε την Αργεντινή ως ένα μοντέλο που θα μπορούσε να ακολουθήσει η Ελλάδα. Αυτό δείχνει μια σοβαρή παρανόηση της πραγματικότητας. Η Αργεντινή κατόρθωσε να αναδυθεί από μια βαθειά ύφεση σε μια περίοδο παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, όπου οι εξαγωγές της είχαν ζήτηση ιδιαίτερα από την Κίνα. Δεν υφίσταται αναλογία με την Ελλάδα στα πλαίσια μια παγκόσμιας ύφεσης. Εκτός αυτού, η οικονομία της Αργεντινής κατευθύνεται ήδη προς μια ύφεση. Για κάποιο λόγο η Κριστίνα Κίσνερ δεν δέχθηκε να τον συναντήσει. Παρόλα αυτά είχε καλύτερη τύχη στην Βραζιλία, όπου ο Λούλα τον δέχθηκε, αλλά μόνο για να τον συμβουλέψει να συνεργαστεί πλήρως με το ΔΝΤ. Στην Γερμανία συναντήθηκε με τον Υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος τήρησε μια πολύ σκληρή γραμμή, επιμένοντας ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εκπληρώσει όλες τις υποχρεώσεις της. Στις ΗΠΑ πραγματοποίησε συνάντηση στο Υπουργείο Εξωτερικών, αλλά το περιεχόμενο αυτής της συνάντησης δε δημοσιοποιήθηκε.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι ηγέτες του ΣΥΡΙΖΑ υπαναχωρούν από τις πρωτύτερες ριζοσπαστικές δηλώσεις τους. Πλέον δεν μιλούν για την άρνηση του χρέους. Ο Τσίπρας συνεχίζει να πραγματοποιεί δημόσιους ριζοσπαστικούς λόγους, αλλά συγχρόνως έχει μιλήσει για μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας και πρότεινε ακόμα τη σύσταση μιας επιτροπής τεχνοκρατών για τη διαμόρφωση του προγράμματος του κόμματος. Αυτή η σύγχυση και η ασάφεια έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και ρήγματα στην ηγεσία.
Συνέπεια αυτών ήταν η πτώση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις από το 30%, στα ίδια περίπου επίπεδα που βρίσκεται η Νέα Δημοκρατία. Όπως αναφέρεται στη Βίβλο: «Κανένας δεν μπορεί να υπηρετεί δύο αφέντες». Είτε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα παλέψει για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, γεγονός που σημαίνει αποφασιστική ρήξη με τον καπιταλισμό, ή θα αναγκαστεί να υπακούσει στις υποδείξεις της Τρόικα και η μπουρζουαζία θα συνεχίσει την επίθεση στις δουλειές και το βιοτικό επίπεδο. Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.
Δεν υπάρχει τρόπος με τον οποίο η Ελλάδα να μπορέσει να εκπληρώσει τις επονομαζόμενες υποχρεώσεις της απέναντι στην Τρόικα και ταυτόχρονα να σώσει τον ελληνικό λαό από το να βυθιστεί στην άβυσσο. Για να πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αναγκαίο να εγκαταλείψει όλη αυτή την ασάφεια και να υιοθετήσει μια ξεκάθαρη σοσιαλιστική πολιτική. Πρέπει να σπάσει με την Τρόικα και την μπουρζουαζία, να παλέψει για την εκλογή του πάνω σε ένα ξεκάθαρο σοσιαλιστικό πρόγραμμα και να απαλλοτριώσει τις μεγάλες τράπεζες και τα μονοπώλια, ελληνικά και ξένα. Οι Μαρξιστές στον ΣΥΡΙΖΑ έχουν σχηματίσει ένα αριστερό ρεύμα που ονομάζεται «Πρωτοβουλία Κομμουνιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ», που παλεύει ακριβώς για ένα τέτοιο πρόγραμμα. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος.
Εν τω μεταξύ υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις στο Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΕ). Το επόμενο συνέδριο του κόμματος θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο του 2013, και η κεντρική προγραμματική πρόταση της Κεντρικής Επιτροπής αφορά στην εγκατάλειψη της παλιάς σταλινικής θεωρίας των δύο σταδίων και στην υιοθέτηση του συνθήματος για μια κυβέρνηση των εργατών και του λαού και για μια σχεδιασμένη οικονομία. Η ηγεσία δεν μιλά πλέον με όρους πατριωτισμού, αλλά μάλλον διεθνισμού. Αυτό αποτελεί αναμφισβήτητα ένα μεγάλο βήμα μπροστά σε σχέση με το παρελθόν.
Το ΚΚΕ ασκεί κριτική στο ΣΥΡΙΖΑ από τα αριστερά, θέτοντας κάποια βάσιμα επιχειρήματα. Δυστυχώς, οι επαναστατικές τους φράσεις συνοδεύονται από μια απαισιόδοξη προοπτική. Βλέπουν την κατάσταση στην Ελλάδα ως μία περίοδο μαύρης αντίδρασης. Γι’ αυτό και οποιαδήποτε προοπτική για επανάσταση έχει υποβαθμιστεί σε ένα λίγο πολύ μακρινό μέλλον. Αυτό θυμίζει μια από τις διάσημες φράσεις του Αγίου Αυγουστίνου: «Θεέ μου, κάνε με αγνό, αλλά όχι ακόμα.»
Σε αντίθεση με αυτή την αριστερή στροφή στο ΚΚΕ, έχει σχηματισθεί ανεπίσημα μια δεξιά σταλινική φράξια, η οποία κατηγορεί την ηγεσία του ΚΚΕ για «Τροτσκισμό». Η εφημερίδα και η ιστοσελίδα του ΚΚΕ, την περίοδο του προσυνεδριακού διαλόγου γέμισαν με άρθρα, τα οποία εξέφραζαν απόψεις από διαφορετικές σκοπιές. Αυτό αποτελεί μια καλοδεχούμενη εξέλιξη σε σύγκριση με τον ασφυκτικό εσωκομματικό διάλογο του παρελθόντος. Ολόκληρη η ιστορία του Μπολσεβίκικου Κόμματος του Λένιν ήταν μια ιστορία συνεχούς διαμάχης και του διαλόγου. Μόνο κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί η αναγκαία πολιτική σαφήνεια.
Ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός για την ελληνική εργατική τάξη είναι ο σχηματισμός ενός ενιαίου μετώπου όλων των γνήσιων Κομμουνιστικών και Σοσιαλιστικών τάσεων. Πάνω απ’ όλα, είναι αναγκαία η πάλη για τη δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου μεταξύ του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η θέση βρίσκει αντίθετα τμήματα του ΚΚΕ που φοβούνται ότι το κόμμα μπορεί να συρθεί στην κατεύθυνση του οπορτουνισμού και της Σοσιαλδημοκρατίας. Βρίσκουν καταφύγιο σε ένα είδος αφηρημένου επαναστατισμού, ο οποίος ακούγεται πολύ ριζοσπαστικός, αλλά στην πράξη χρησιμεύει ως ένα μεγάλο φύλλο συκής για να καλυφθεί η αδυναμία και η έλλειψη εμπιστοσύνης στην εργατική τάξη και στη σοσιαλιστική επανάσταση.
Το ΚΚΕ πρέπει να παλέψει για μια ασυμβίβαστη επαναστατική πολιτική. Αλλά αυτό από μόνο του δεν λύνει τίποτα. Είναι επίσης αναγκαίο να βρει ένα δρόμο προς τις μάζες. Χωρίς μια μαζική βάση, ακόμα και το καλύτερο πρόγραμμα στον κόσμο είναι άχρηστο. Αυτό είχε γίνει πολύ καλά κατανοητό από τον Λένιν, ο οποίος παρότρυνε τους κομμουνιστές να βρουν μια δίοδο προς τα εκατομμύρια εργατών που παρέμεναν υπό την επιρροή των ρεφορμιστών ηγετών, προσφέροντάς τους ένα ενιαίο μέτωπο.
Ο Λένιν επίσης εξήγησε ότι η νεολαία ήταν το κλειδί για την προλεταριακή επανάσταση. Η ριζοσπαστική διάθεση της νεολαίας φαίνεται στα γκάλοπ, όπου τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ στους νέους ανέρχονται σε 35%, ενώ του ΚΚΕ σε 15%. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον η μισή νεολαία στην Ελλάδα υποστηρίζει την Αριστερά. Επιδιώκοντας ενεργά το σύνθημα του ενιαίου μετώπου των εργατών, το ΚΚΕ και η οργάνωση της νεολαίας του θα κερδίσουν το σεβασμό και την εμπιστοσύνη της μάζας των νεολαίων και των εργατών υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό θα αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για το ζήτημα της σοσιαλιστικής επανάστασης στην Ελλάδα.
Σύντροφοι του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ! Η μοίρα της Ελλάδας εξαρτάται από εσάς. Η εργατική τάξη δεν καταλαβαίνει γιατί τα πολιτικά της κόμματα είναι διασπασμένα και συγκρούονται μεταξύ τους, αντί να παλεύουν ενάντια στον κοινό εχθρό, την Τρόικα και τους ντόπιους υπαλλήλους της, την ελληνική μπουρζουαζία. Οι εργάτες απαιτούν ενότητα και έχουν δίκιο. Κάποιοι θα πουν «Ναι στην ενότητα, αλλά όχι με οποιοδήποτε τίμημα». Δεν ζητάμε από το ΚΚΕ να εγκαταλείψει τη δέσμευσή του για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Αντιθέτως, πιστεύουμε ότι αυτή αποτελεί τη μόνη σωστή πολιτική. Αλλά ο δρόμος για τη σοσιαλιστική επανάσταση πρέπει να ετοιμαστεί σωστά, με μια σειρά μικρών μαχών. Χωρίς αυτό, τότε δεν μένει παρά μια αφηρημένη ιδέα, μια άδεια φράση.
Ένα ενιαίο μέτωπο δεν σημαίνει ότι τα κόμματα πρέπει να εγκαταλείψουν το πρόγραμμα και τις αρχές τους. Σημαίνει ενότητα για πρακτικούς σκοπούς, προκειμένου να επιτευχθούν συγκεκριμένα αιτήματα. Είναι αναγκαίο να πολεμήσουμε την ανεργία και το κλείσιμο εργοστασίων, να παλέψουμε ενάντια στις οποιεσδήποτε μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, να ικανοποιηθούν άμεσα τα αιτήματα των αγροτών, των ανέργων, των γυναικών, της νεολαίας και των συνταξιούχων. Δεν είναι δυνατή η επεξεργασία ενός τέτοιου προγράμματος και η οργάνωση ενός ενωτικού αγώνα γύρω από αυτά τα αιτήματα;
Στις παρούσες συνθήκες, ωστόσο, δεν είναι εύκολη η δικαίωση αυτών των αιτημάτων. Είναι αναγκαία η διεξαγωγή ενός σοβαρού αγώνα. Αυτό που απαιτείται είναι το σύνθημα μιας γενικής απεργίας διαρκείας. Η γενική απεργία δεν μπορεί να οργανωθεί όμως απλά με μια έκκληση. Πρέπει να προετοιμαστεί διεξοδικά μέσω μιας μαζικής καμπάνιας , στην οποία θα συμμετέχουν τα συνδικάτα, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ, οι οργανώσεις της νεολαίας, των φοιτητών, των αγροτών και όλων αυτών που επιθυμούν να παλέψουν ενάντια στην Τρόικα και την αστική τάξη. Αυτό το κίνημα πρέπει να ενωθεί σε επιτροπές δράσης, να οργανωθεί σε κάθε χώρο εργασίας και συνοικία, σε κάθε σχολείο, πανεπιστήμιο και χωριό.
Πρέπει να κληθούν μαζικές συναντήσεις για να συζητηθεί η κατάσταση και να κατατεθούν προτάσεις. Οι επιτροπές πρέπει να συνδεθούν σε κάθε επίπεδο, τοπικό, συνοικιακό, περιφερειακό και εθνικό. Στόχος θα πρέπει να είναι η διεξαγωγή ενός εθνικού συνεδρίου των επιτροπών δράσης που στο μέλλον θα μπορεί να μετατραπεί σε ένα κέντρο εξουσίας του επαναστατημένου λαού.
Συγχρόνως, πρέπει να διεξαχθεί ένας αγώνας ενάντια στην κυβέρνηση Σαμαρά, με το αίτημα να πέσει η κυβέρνηση και να διεξαχθούν νέες εκλογές. Να παλέψουμε για μια κυβέρνηση ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ με ένα αντικαπιταλιστικό πρόγραμμα! Να απαλλοτριωθούν οι τράπεζες και τα μονοπώλια κάτω από το δημοκρατικό έλεγχο και διαχείριση των εργατών!
Κάποιοι όμως θα φέρουν την αντίρρηση: «Δεν μπορούμε να παλέψουμε μόνοι μας ενάντια στην Ευρώπη.» Εάν όμως οι Έλληνες εργαζόμενοι κάνουν ένα αποφασιστικό βήμα, σύντομα θα ανακαλύψουν ότι δεν είναι μόνοι τους. Όλη η Ευρώπη θα διαδηλώσει για την υποστήριξη ενός κράτους των Ελλήνων εργαζομένων. Όχι βέβαια οι κυβερνήσεις, οι οποίες είναι εχθρικές απέναντι στα συμφέροντα των Ελλήνων εργαζομένων, όπως ακριβώς είναι εχθρικές απέναντι στα συμφέροντα των δικών τους εργαζομένων. Η εργατική τάξη όμως, η οποία αποτελεί τη συντριπτική πλειοψηφία της Ευρώπης, θα είναι ολοκληρωτικά με το μέρος μιας σοσιαλιστικής Ελλάδας, όπως ήταν και στην Ρωσική Επανάσταση το 1917.
Μια σοσιαλιστική Ελλάδα, θα έκανε διεθνιστική έκκληση στους εργάτες και τη νεολαία της Ευρώπης να ακολουθήσουν το παράδειγμά της, να ανατρέψουν τους μισητούς τραπεζίτες και τους καπιταλιστές και να πάρουν στα χέρια τους την εξουσία. Αυτή η έκκληση θα έβρισκε άμεσα την ανταπόκριση των εργατών της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ιταλίας που υφίστανται τις ίδιες επιθέσεις. Σύντομα και η υπόλοιπη Ευρώπη θα ακολουθούσε. Έτσι, θα μπορούσε να τεθεί η βάση για μια γνήσια Ευρωπαϊκή Ένωση – όχι μια κάλπικη και άδικη Ένωση των τραπεζιτών και των καπιταλιστών, αλλά μια γνήσια ενωμένη Ευρώπη βασισμένη σε κοινά συμφέροντα και την αλληλεγγύη. Δηλαδή για τις Ενωμένες Σοσιαλιστικές Πολιτείες της Ευρώπης.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα αποξένωνε τον κόσμο; Το αντίθετο. Τα προαναφερθέντα γκάλοπ δείχνουν ξεκάθαρα ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων υποστηρίζουν είτε ριζικές μεταρρυθμίσεις, είτε την επανάσταση. Σε ένα τέτοιο πρόγραμμα και μια τέτοια κυβέρνηση θα ανταποκρίνονταν με ενθουσιασμό. Αυτή αποτελεί τη μόνη βιώσιμη επιλογή για την εργατική τάξη. Για την Ελλάδα αποτελεί το μόνο δρόμο προς τα εμπρός.
Λονδίνο, 6 Μαρτίου 2013
[/nextpage]
