Η κρίση του «Τρίτου Κόσμου»
Η παρούσα κρίση θα χτυπήσει αναμφίβολα τις φτωχές χώρες της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής πολύ σκληρότερα. Ακόμα και κατά την περίοδο ανάπτυξης η συντριπτική πλειοψηφία είχε λίγα ή και μηδενικά οφέλη. Έχει δημιουργηθεί τεράστια πόλωση μεταξύ πλούσιων και φτωχών σε όλες τις χώρες. Το δύο τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει σήμερα περισσότερο από το μισό του παγκόσμιου πλούτου. 1,2 δις ανδρών, γυναικών και παιδιών ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Οκτώ εκατομύρια πεθαίνουν από την πείνα κάθε χρόνο. Αυτό ήταν το καλύτερο που είχε να προσφέρει ο καπιταλισμός. Τι θα γίνει από εδώ και πέρα;
Εκτός από την κατάρρευση των εξαγωγών, η οποία θα χτυπήσει όλα τα προϊόντα (εκτός από τον χρυσό και το ασήμι), συμπεριλαμβανομένου και του πετρελαίου, έρχονται αντιμέτωποι με την αύξηση του κόστους της τροφής, που είναι και το σοβαρότερο αποτέλεσμα της κερδοσκοπίας. Μία πρόσφατη αναφορά της Banco Interamericano προειδοποίησε ότι η αύξηση του κόστους των τροφίμων θα ωθήσει 26 εκατομμύρια ανθρώπους στην Λατινική Αμερική στην απόλυτη φτώχεια. Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Robert Zoellick έχει επισημάνει ότι οι φτωχότεροι του κόσμου αντιμετωπίζουν τον «τριπλό κίνδυνο» των τροφίμων, των καυσίμων και των οικονομικών: « Δεν μπορεί να ζητηθεί από τους φτωχότερους να πληρώσουν το υψηλότερο τίμημα. Υπολογίζουμε ότι 44 εκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι θα υποφέρουν από υποσιτισμό φέτος σαν αποτέλεσμα των υψηλών τιμών στα τρόφιμα. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε μια οικονομική κρίση να γίνει ανθρωπιστική κρίση.» Αυτά είναι όμορφα λόγια αλλά όπως λέει ένα παλιό Αγγλικό ρητό τα όμορφα λόγια δεν βουτυρώνουν την φρυγανιά.
Η παγκόσμια φτώχεια και πείνα θα αυξηθούν σαν αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και τα μέτρα «δομικής προσαρμογής» της ελεύθερης αγοράς υπό την εποπτεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (Δ.Ν.Τ.). Αυτό είναι το αναπόφευκτο συμπέρασμα της τελευταίας έρευνας για την παγκόσμια φτώχεια που εκδόθηκε από την Παγκόσμια Τράπεζα. Η Τράπεζα συμπέρανε ότι ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν με λιγότερο από 1 δολάριο την ημέρα αυξάνεται και μπορεί να φτάσει τα 1,5 δις μέχρι το τέλος αυτού του έτους. Περίπου 200 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν βρεθεί στην απόλυτη φτώχεια από την τελευταία αποτίμηση του 1993. Στην Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αναμένεται αρνητικό. Συνοψίζοντας την κατάσταση, ο διευθυντής της Παγκόσμιας Τράπεζας, για την μείωση της φτώχειας και της Οικονομικής Διαχείρισης, Michael Walton είπε: «Η παγκόσμια εικόνα που προκύπτει στο τέλος της δεκαετίας του ’90 είναι μια εικόνα αργόσυρτης προόδου ως αποτέλεσμα της ανατολικο-ασιατικής κρίσης, του αυξανόμενου αριθμού φτωχών ανθρώπων στην Ινδία, των συνεχών εξεγέρσεων στην υποσαχάρια Αφρική, και της έντονης επιδείνωσης στην Ευρώπη και την κεντρική Ασία.»
Στην Ινδονησία μόνο, το ποσοστό των ανθρώπων που αναγκάστηκε να ζήσει με λιγότερο από $1 ανά ημέρα αυξήθηκε από 11% το 1997 σε 19.9% το 1998, κάτι που υπονοεί μια αύξηση 20 εκατομμυρίων στις τάξεις των «πρόσφατα φτωχών» – αριθμός αντίστοιχος με ένα μέσου μεγέθους έθνος όπως η Αυστραλία. Στη Νότια Κορέα, η επίπτωση της αστικής ένδειας πήγε από 8.6 τοις εκατό το 1997 σε 19.2 τοις εκατό το 2007. Ο αριθμός των ανθρώπων με εισόδημα κάτω από τα $1 ανά ημέρα στην Ινδία είχε αυξηθεί σε 340 εκατομμύρια, από τα κατ’ εκτίμηση 300 εκατομμύρια προς το τέλος της δεκαετίας του ’80. Τα πρόσφατα στοιχεία όσον αφορά τη στασιμότητα στις αγροτικές αμοιβές προοιωνίζουν μια περαιτέρω αύξηση στα ποσοστά φτώχειας σε αυτή την χώρα. Και αυτό συνέβαινε σε μία οικονομία με τους ρυθμούς ανάπτυξης κοντά στο 10% σε ετήσια βάση. Οι επίσημοι αριθμοί υπολογίζουν ότι η οικονομική ανάπτυξη διακόπτεται ήδη. Τον Αυγούστου του 2008 η βιομηχανική αύξηση ήταν 1.3% σε ετήσια βάση, μια πολύ κακή παραγωγή σε σχέση με την αύξηση του προηγούμενου χρόνου πάνω από 10%
Το ΔΝΤ απαιτεί να ανοίξουν οι φτωχές χώρες τις αγορές τους για τη διείσδυση του διεθνούς κεφαλαίου. Απαιτεί τις περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, την κατάργηση των επιχορηγήσεων στα τρόφιμα και άλλα προϊόντα ευρείας κατανάλωσης και την ιδιωτικοποίηση των κρατικών επιχειρήσεων. Ο στόχος που προβάλλεται είναι ενθάρρυνση για «βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.» Στην πραγματικότητα σημαίνει την καταστροφή των εθνικών βιομηχανιών τους και της γεωργίας και μια απότομη αύξηση στην ανεργία και την φτώχεια.
Μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε ότι υπήρξε καθαρή μεταφορά πληρωμών περισσότερων από 1 δισεκατομμυρίων $ από τις αφρικανικές κυβερνήσεις στο ΔΝΤ το 1997 και το 1998. Εντούτοις, παρά αυτές τις αυξημένες επιστροφές, το αφρικανικό χρέος συνέχισε να αυξάνεται, αυξημένο κατά 3 τοις εκατό. Ενώ οι χώρες της Αφρικής πρέπει επειγόντως να αυξήσουν τα έξοδα στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, και την υγιεινή, τα μέτρα διαρθρωτικής προσαρμογής του ΔΝΤ τις έχουν αναγκάσει να μειώσουν τέτοια έξοδα, με τα κατά κεφαλήν έξοδα στην εκπαίδευση να έχουν μια πραγματική μείωση μεταξύ 1986 και 1996.
Η καταστροφή του «τρίτου κόσμου» έχει προκληθεί από τον άνθρωπο. Δεν υπάρχει τίποτα αυτόματο σε αυτό. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει λόγος να λιμοκτονήσει κανείς στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Τα χρήματα που έχουν δοθεί στις τράπεζες θα μπορούσαν να έχουν λύσει το πρόβλημα της παγκόσμιας πείνας, σώζοντας εκατομμύρια ζωές. Τον Ιουνίο του 2008 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων ζήτησε 30 δισεκατομμύρια $ για την τόνωση της γεωργίας και την αποτροπή των μελλοντικών ελλείψεων τροφής. Έλαβε μόνο επτάμιση δισεκατομμύρια, πληρωτέα σε τέσσερα έτη, τα οποία αντιστοιχούν σε περίπου 1.8 δισεκατομμύρια $ ετησίως. Αυτό το ποσό αντιστοιχεί σε δύο δολάρια ημερησίως για κάθε έναν που λιμοκτονήσει.
Είναι σύνηθες στη Δύση να τίθεται το ζήτημα της «λύσης» των προβλημάτων αυτών των χωρών από την άποψη της ενίσχυσης. Οι «πλούσιες» χώρες ωθούνται να δώσουν περισσότερα χρήματα στις «φτωχές» χώρες. Αλλά κατά πρώτο λόγο, τα ποσά της αποκαλούμενης ενίσχυσης αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικροσκοπικό μέρος του πλούτου που λεηλατείται από την Ασία, την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και τη Λατινική Αμερική. Αφετέρου, αυτή η ενίσχυση συνδέεται συχνά με τις εμπορικές συναλλαγές, τα στρατιωτικά ή διπλωματικά συμφέροντα των χωρών δοτών, και επομένως αντιπροσωπεύει την υπαγωγή των πρώην αποικιακών εθνών στους πρώην κυρίους τους.
Σε κάθε περίπτωση, είναι απαράδεκτο ότι χώρες με απέραντους πόρους αναγκάζονται να ζητούν φιλανθρωπίας όπως οι επαίτες που παρακαλούν για ένα ξεροκόμματο από το τραπέζι του πλούσιου. Ο πρωταρχικός όρος είναι να σπάσει η κυριαρχία του ιμπεριαλισμού και να νικηθεί η εξουσία των διεφθαρμένων τοπικών κυβερνητών που δεν είναι τίποτε άλλο από τα ντόπια παιδιά του ιμπεριαλισμού και των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων. Ούτε η ενίσχυση ούτε η φιλανθρωπία αλλά μόνο μια θεμελιώδης αλλαγή στην κοινωνία είναι η απάντηση στη παγκόσμια φτώχεια.
Σε πολλές χώρες η εργατική τάξη, μετά από χρόνια εξαθλίωσης, παίρνει το δρόμο του αγώνα. Η πάλη των Παλαιστινίων ενάντια στην ισραηλινή κατοχή συνεχίζεται. Αλλά είναι η ισχυρή εργατική τάξη στις χώρες όπως τη Νότια Αφρική, τη Νιγηρία και την Αίγυπτο που κρατά το κλειδί του μέλλοντος. Στην Αίγυπτο έχουμε γίνει μάρτυρες ενός κύματος απεργιών και καταλήψεων εργοστασίων ενάντια στην ιδιωτικοποίηση, ή για την υπεράσπιση των εργατών, συμπεριλαμβανομένης της νικηφόρας απεργίας με την κατάληψη από περισσότερους από 20.000 εργάτες στα κλωστοϋφαντουργεία Mahalla. Οι Ιρανοί εργαζόμενοι είναι επίσης σε κίνηση. Έχει υπάρξει ένα σημαντικό κύμα απεργιών, που εμπλέκει μεγάλα τμήματα της εργατικής τάξης: οι εργαζόμενοι λεωφορείων, των ναυπηγείων, των σιδηρόδρομων, των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο ζάχαρης haft-Tapeh, στα εργοστάσια πετρελαίου και σε άλλους τομείς. Αυτές οι απεργίες μπορεί να άρχισαν με απλές οικονομικές διεκδικήσεις, αλλά λόγω της φύσης του καθεστώτος θα πάρουν αναπόφευκτα έναν όλο και περισσότερο πολιτικό και επαναστατικό χαρακτήρα.
Στη Νιγηρία, οι εργαζόμενοι οργάνωσαν μια σειρά γενικών απεργιών (8 τα τελευταία 8 χρόνια!), παραλύοντας τη χώρα και θέτοντας το ζήτημα της εξουσίας, για να προδοθούν μια ακόμη φορά από τους συνδικαλιστές ηγέτες. Στη Νότια Αφρική επίσης, το ισχυρό κίνημα των εργαζομένων έχει οργανώσει τη μία γενική απεργία μετά την άλλη, με τις πιο πρόσφατες τον Ιούνιο του 2007 και τον Αύγουστο του 2008. Έχουμε δει τις εντυπωσιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο Μαρόκο, την Ιορδανία, και το Λίβανο και επίσης στο Ισραήλ, τον προμαχώνα της αντίδρασης στη Μέση Ανατολή. Έχουν υπάρξει επίσης μαζικοί αγώνες των εργατών και των αγροτών στο Πακιστάν, την Ινδία, το Μπανγκλαντές και το Νεπάλ, όπου οδήγησαν στη συντριβή της μοναρχίας.
Η Λατινική Αμερική είναι στο επίκεντρο μιας επαναστατικής κίνησης από τη Γη του Πυρός μέχρι το Ρίο Γκράντε με τη Βενεζουέλα στην πρωτοπορία. Οι εκκλήσεις του Ούγκο Τσάβες για σοσιαλισμό βρίσκουν ανταπόκριση. Το ζήτημα του σοσιαλισμού βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη. Στη Βολιβία και τον Ισημερινό η κίνηση των μαζών ενάντια στην αστική τάξη και τον ιμπεριαλισμό συνεχίζεται παρά την άγρια αντίσταση των ολιγαρχιών που υποστηρίζονται από την Ουάσιγκτον. Είναι απαραίτητο να τεθεί στην ημερήσια διάταξη η πάλη για πολιτικές υπέρ της εργατικής τάξης, για την προλεταριακή διεθνή αλληλεγγύη και την πάλη για το σοσιαλισμό ως τη μόνη μόνιμη λύση για τα προβλήματα των μαζών
Απαιτούμε:
1) Την άμεση ακύρωση όλων των χρεών του Τρίτου Κόσμου.
2) Κάτω η ατομική ιδιοκτησία και ο καπιταλισμός!
3) Την απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας των μεγάλων γαιοκτημόνων και την αγροτική μεταρρύθμιση. Οπουδήποτε είναι δυνατόν, τα μεγάλα κτήματα πρέπει να οργανωθούν σε κολλεκτίβες, χρησιμοποιώντας τις σύγχρονες μεθόδους γεωργίας για να ωθήσουν την παραγωγή.
4) Απελευθέρωση από την ιμπεριαλιστική κυριαρχία! Εθνικοποιείστε την ιδιοκτησία των μεγάλων πολυεθνικών.
5) Για ένα πρόγραμμα πάλης για να καταργηθεί ο αναλφαβητισμός και να δημιουργηθεί ένα ειδικευμένο και μορφωμένο εργατικό δυναμικό.
6) Για δωρεάν και προσιτή υγειονομική περίθαλψη για όλους.
7) Κάτω η καταπίεση των γυναικών! Πλήρης νομική, κοινωνική και οικονομική ισότητα για τις γυναίκες!
8) Κάτω η διαφθορά και η εκμετάλλευση! Για πλήρη δημοκρατικά δικαιώματα και τη συντριβή των τοπικών φερέφωνων του ιμπεριαλισμού.
