Εκφράζοντας την πλήρη διαφωνία μου με τα τρία ντοκουμέντα, επισημαίνω τέσσερα σημεία:
Η Λαϊκή Συμμαχία (Λ.Σ.) αποκλείεται, με βάση όσα αναγράφονται στις θέσεις, να διαμορφώσει οργανωτικό σχήμα, οργανωτικές δομές. Εν τούτοις, η Λ.Σ. είναι, πάντα με βάση την λογική του κειμένου, το άρμα που θα οδηγήσει στην επανάσταση. Αυτή είναι ελευθεριακή αντίληψη. Η απουσία οργανωτικής δομής είτε θα οδηγήσει σε περαιτέρω συγχύσεις ανάμεσα στις δυνάμεις που συμμετέχουν στη συμμαχία, είτε στη διάλυσή της. Το «οργανωτικό» αυτό σχήμα φαίνεται ότι το υιοθετούμε συνολικά πια, αφού και για τις Λαϊκές Επιτροπές, τονίζουμε κυρίως την ατομική ευθύνη του να συμμετέχει κάποιος σε αυτές και λιγότερο ή καθόλου προσπαθούμε να φέρουμε σε αυτές μαζικούς φορείς. Τα δε κριτήρια που θέτουμε για να συμπαραταχθεί κάποιος με το ΚΚΕ ή και με τη Λ.Σ. είναι τέτοια που χαρακτηρίζουν ένα μέλος του Κόμματος και όχι κάποιον σύμμαχό του ή της Λ.Σ.
Αναφέρεται (σελ. 60, θέση 77): «…ώστε να επιτευχθεί η πλήρης αδρανοποίηση των μηχανισμών της αστικής εξουσίας και η εξουδετέρωσή τους…». Ο Λένιν ήταν σαφής: «να συντριβεί αυτή η μηχανή, να τσακιστεί». Ο κρατικός μηχανισμός των αστών δε θα αδρανοποιηθεί σε καμία περίπτωση. Θα τεθεί άμεσα σε δράση εναντίον της επανάστασης και, όποιος πιστεύει ότι θα αδρανοποιηθεί, απλά δε σχεδιάζει να κάνει επανάσταση ή νομίζει ότι θα είναι «λαϊκός περίπατος». Ουσιαστικά, από τη στιγμή που θεωρούμε ότι η επανάσταση θα είναι νικηφόρα μόνο και μόνο με το να καταλάβουμε τις μεγάλες παραγωγικές μονάδες, σπέρνουμε την αυταπάτη ότι οι αστοί, όταν δουν αυτήν τη «νίκη» (που παραπέμπει σαφώς στον οικονομισμό) θα σηκώσουν τα χέρια ψηλά και θα πουν ότι έχασαν το παιχνίδι και θα μας παραδώσουν την εξουσία, αφού με αυτόν τον τρόπο θα έχει «αδρανοποιηθεί» ο μηχανισμός. Ουσιαστικά, σπέρνουμε την αυταπάτη ότι δε θα κινηθεί ο κατασταλτικός μηχανισμός εναντίον της επανάστασης, όταν οι μεγάλες παραγωγικές μονάδες περάσουν στα χέρια της εργατικής τάξης. Οσο και το αρνούμαστε, αυτό το παράδειγμα το ακολούθησαν και οι Ιταλοί κατά την δεκαετία του ’70 με καταστροφικές συνέπειες για το κίνημα, το ακολουθούν και σήμερα οι εργαζόμενοι της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής στη Θεσσαλονίκη. Αναφέρουν μάλιστα σε ανακοίνωσή τους: «Για να περάσουν τα εργοστάσια και όλη η παραγωγή στα χέρια των εργατών και να οργανώσουμε την οικονομία και την κοινωνία που θέλουμε, μία κοινωνία χωρίς αφεντικά!». Και αν κάποιος πει ότι είναι οπορτουνιστές και ότι θέλουν να στήσουν «σοσιαλιστική νησίδα», θα πρέπει να παραδεχθεί ότι δεν είναι λιγότερο κακός οπορτουνισμός το να περιμένει ότι ο αστικός κρατικός μηχανισμός θα «αδρανοποιηθεί» λόγω της οικονομίας.
Ο μηχανισμός του κράτους πρέπει να τσακιστεί. Αυτό πρέπει να είναι το πρώτο καθήκον. Η καταστροφή αυτής της μηχανής. Αφού γίνει αυτό, η εξουσία θα είναι ευκολότερο να κατακτηθεί, αφού ο κρατικός μηχανισμός θα είναι πλέον στη δική μας διεύθυνση. Στις κρίσιμες στιγμές που θα ακολουθήσουν, θα μπορέσουμε να πάρουμε και τον οικονομικό έλεγχο, χωρίς φυσικά να σημαίνει αυτό ότι το ζήτημα της εξουσίας θα λήξει έτσι εύκολα: η διεθνής στήριξη του κεφαλαίου στο κεφάλαιο στην Ελλάδα είναι δεδομένη. Το αν θα καταφέρουν οι αστοί να ανακάμψουν στην εξουσία, είναι άλλης τάξεως ζήτημα. Πρέπει να λάβουμε υπόψιν τη γεωστρατηγική μας θέση και να υπολογίζουμε ανάλογη επίθεση αλλά και το πώς θα έχει επηρεαστεί το λαϊκό κίνημα σε μία σειρά χωρών. «Εξουδετέρωση», πάλι, μπορεί να υπάρχει, στο βαθμό που έχουμε ισχυρές προσβάσεις μέσα στο στράτευμα -θεωρώ σχεδόν αδύνατο να έχουμε προσβάσεις στην καρδιά του υπόλοιπου κρατικού μηχανισμού (με την πιθανή εξαίρεση των τηλεπικοινωνιών)- και αναφέρομαι και στα στελέχη του στρατού, όχι μόνο στους κληρωτούς στρατιώτες. Σε αυτή τη θέση, λοιπόν, ουσιαστικά παραπέμπουμε την επανάσταση στις καλένδες.
Σε σχέση με την εμπόλεμη κατάσταση: είναι αδιανόητο για μαρξιστικό-λενινιστικό κόμμα να διαχωρίζει τον πόλεμο σε επιθετικό και αμυντικό. Ο πόλεμος από πλευράς κάποιου είναι ή δίκαιος ή άδικος, αδιάφορο αν επιτίθεται ή αμύνεται. Στο κείμενο δεν είναι ξεκάθαρο τι θα κάνουμε σε κάθε μία περίπτωση, δε λαμβάνονται δηλαδή υπόψιν οι διάφορες πιθανότητες. Ομως, το κείμενο του ΠΓ στο 6ο τεύχος του 2012 της ΚΟΜΕΠ για τον Λένιν και τον πόλεμο ξεκαθαρίζει στο τέλος τα πράγματα: Θεωρεί πως η εργατική τάξη δε θα πρέπει να εμπλακεί στον πόλεμο -άρα εκ προοιμίου λενινιστικά χαρακτηρίζεται άδικος από πλευράς Ελλάδας- και ότι θα πρέπει να αναλάβουμε δράση εναντίον του πολέμου αυτού. Ομως, αυτή η ανάλυση, κάθε άλλο παρά διαλεκτική είναι: δεν περιμένει να δει τις συνθήκες που θα διαμορφωθούν αλλά ούτε θέτει τις διάφορες περιπτώσεις τις οποίες θα κληθούμε πιθανώς να αντιμετωπίσουμε. Αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και στις κρίσιμες στιγμές μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση στις γραμμές μας. Και το λάθος ξεκινά από την απουσία της Μ-Λ θεώρησης για το χαρακτήρα ενός πολέμου: ακόμα και στον ιμπεριαλισμό, υπάρχουν καπιταλιστικά κράτη που διεξήγαγαν δίκαιους πολέμους (σύμφωνα και με τον Λένιν αλλά και με την κατοπινή ανάλυση των διάφορων πολέμων. Π.χ. Σερβία στον Α’ Π.Π. και όταν εναντιώθηκε στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στα τέλη της δεκαετίας του ’90, η ελληνική Εθνική Αντίσταση κ.ά.).
Τέλος, η πιθανότητα κυβέρνησης μετώπου σε καπιταλιστικό έδαφος, λένε στελέχη μας ότι αφαιρείται διότι, «χωρίς να εννοεί κάτι τέτοιο, δημιουργεί αντίληψη σταδίου». Κατ’ αρχήν, δεν μπορούμε να μη βλέπουμε και αυτή την πιθανότητα, ανάλογη με την συγκυρία και το επίπεδο συνειδητοποίησης του κινήματος, στο όνομα μίας αντίληψης που δε νοείται αλλά δημιουργείται. Το πρόγραμμα του 15ου Συνεδρίου είναι ξεκάθαρο σχετικά με τις συνθήκες που μπορεί να ισχύσει κάτι τέτοιο και ξεκαθαρίζει πως καθόλου μία τέτοια κυβέρνηση δεν είναι στάδιο. Το ισχύον πρόγραμμα ξεκαθαρίζει ότι και μία τέτοια κυβέρνηση, αντιιμπεριαλιστικών και αντιμονοπωλιακών δυνάμεων, γρήγορα θα πρέπει να συμβάλει στη δημιουργία συνθηκών ρήξης και, αν δεν το κάνει, θα επέλθει ήττα. Είναι καθαρό πως δεν υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα τέτοιες δυνάμεις πλην του ΚΚΕ, αλλά αυτό δεν σημαίνει και ότι δε θα υπάρξουν (άλλωστε και το σχέδιο θεωρεί ότι θα εμφανιστούν). Αν και ο τρόπος που περιγράφουμε ότι θα δημιουργηθούν αυτές οι δυνάμεις, δηλώνει πως πιστεύουμε πως θα εμφανιστούν από κοινωνική και πολιτική παρθενογένεση (θέσεις 66-67).
Βαγγέλης Καραδήμας
ΚΟΒ Ανω Αμπελοκήπων – Τουρκοβουνίων – Πολυγώνου
{fcomment}