Η τηλεόραση είναι γεμάτη από ξεσπάσματα δεξιών σχολιαστών και πολιτικών σχετικά με τον ξαφνικό θάνατο της Μάργκαρετ Θάτσερ. Το Κατεστημένο συσπειρώθηκε για να την εξυμνήσει. Η Βασίλισσα έστειλε προσωπικό συλλυπητήριο μήνυμα στην οικογένεια Θάτσερ. Οι ειδήσεις είναι γεμάτες αφιερώματα που παρουσιάζουν την Θάτσερ ως υπερασπίστρια της ελευθερίας. Φυσικά, τίποτα δε θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Υπερασπίστηκε το καπιταλισμό, την άρχουσα τάξη, και όλα όσα εκπροσωπεί.
Ο θάνατός της χρησιμοποιείται τώρα για την «αποκατάσταση» της εικόνας της, για να παρουσιαστεί σαν ηρωίδα. Βέβαια, η Μάργκαρετ Θάτσερ θαυμάζεται ιδιαίτερα από εκπροσώπους της τάξης της, τις κυρίες και τους τζέντλεμαν της άρχουσας τάξης, ως μιας θερμής υπερασπίστριας του καπιταλισμού, της υπάρχουσας κοινωνικής τάξης και των ταξικών τους συμφερόντων. Για εμάς, η Θάτσερ αντιπροσώπευε και συνόψιζε τα προνόμια, τον πλούτο και την ανισότητα της ταξικής κοινωνίας.
Την περίοδο που ήταν Πρωθυπουργός, από το 1979 ως και το 1990, εκπροσώπησε τον καπιταλισμό με ωμότητα. Έταξε τον εαυτό της στην προσπάθεια συντριβής των συνδικάτων και της λεηλασίας του κράτους μέσω των ιδιωτικοποιήσεων – όλα αυτά σε μια μάταιη προσπάθεια αποκατάστασης της θέσης του βρετανικού καπιταλισμού. Επιχείρησε να οδηγήσει την εργατική τάξη πίσω στη βικτωριανή εποχή, επιτιθέμενη σε όσους αντιστέκονταν, ιδιαίτερα στους ανθρακωρύχους, παρουσιάζοντάς τους σαν «τους εχθρούς εντός». Αναρίθμητα αντι-συνδικαλιστικά νομοσχέδια δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Το δικαίωμα στην απεργία καταργήθηκε ολοκληρωτικά.
Η εικόνα των Τόρυδων ως του κόμματος που αντιπροσώπευε το « Ένα Έθνος» είχε πια χαθεί. Οι αριστοκράτες Τόρυδες παραμερίστηκαν από λαϊκούς, οι οποίοι παρέδωσαν την ηγεσία του κόμματος στην Θάτσερ. Αυτή αντιπροσώπευε μια νέα γενιά Τόρυδων: τη στενή και νεόπλουτη εικόνα της κόρης ενός μαγαζάτορα. Αντανακλούσε τον εκφυλισμό του Βρετανικού καπιταλισμού, ο οποίος βρισκόταν σε μια διαδικασία μακροπρόθεσμης παρακμής.
Οι πολιτικές της που βασίζονταν στα οικονομικά δόγματα του μονεταρισμού – οι οποίες αντιπροσώπευαν απλά μια επιστροφή στους προπολεμικούς ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς – είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή του 20% της μεταποιητικής βιομηχανίας μεταξύ 1979 και 1981. Προκάλεσαν μεγαλύτερη καταστροφή της βιομηχανίας απ’ ότι η γερμανική Luftwaffe κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Ο αριθμός των ανέργων ξεπέρασε τα 3 εκατομμύρια. Εν τω μεταξύ ο Norman Tebbit, ο «σκινχεντ του Chingfor», έδινε διαλέξεις στους ανέργους συμβουλεύοντάς τους να «ανέβουν στο ποδήλατό τους» και να αναζητήσουν εργασία.
Το 1984-85, ξεκίνησε την προσπάθεια διάλυσης της Εθνικής Ένωσης Ανθρακωρύχων και συντριβής της εξορυκτικής βιομηχανίας. Χρησιμοποιήθηκε κάθε μέσο προκειμένου να οδηγηθούν οι ανθρακωρύχοι στη λιμοκτονία και να επιστρέψουν στην δουλειά. Η Θάτσερ ήλπιζε σε μια γρήγορη νίκη, τα “βιομηχανικά Φώκλαντ» της, αλλά οι ανθρακωρύχοι κράτησαν ακόμα 12 μήνες. Τελικά, μόνο το σαμποτάζ του Συμβουλίου των Συνδικάτων και των Εργατικών ηγετών σφράγισε τη μοίρα των ανθρακωρύχων και έδωσε τη νίκη στην Θάτσερ.
Όπως και με τις μνήμες του 1926, η εμπειρία της απεργίας του 1984-5 καταγράφηκε στη συνείδηση της εργατικής τάξης. Ποτέ δε θα ξεχάσουν και ποτέ δε θα συγχωρήσουν.
Το δόγμα του μονεταρισμού (του Θατσερισμού) ανυψώνει την απληστία και τον εγωισμό σε θεμελιώδη αρχή. Φιλοσοφία του είναι ότι ο καθένας πρέπει να αρπάζει όσα περισσότερα μπορεί, ανεξάρτητα από τις συνέπειες. Πως πρέπει να ανέβει την κοινωνική σκάλα σε βάρος των υπολοίπων από εμάς. Οι πλουσιότερες ελίτ επαινούνται, ενώ οι φτωχοί καταδικάζονται ως τεμπέληδες και νωχελικοί. Αντιπροσωπεύουν τους «ανάξιους φτωχούς», όπως τους περιέγραφαν οι Βικτωριανοί, τους «κλέφτες της ευημερίας», όπως περιγράφονται σήμερα από τον Τύπο των Συντηρητικών, οι οποίοι θα πρέπει να βρουν μια ανύπαρκτη δουλειά ή να στερηθούν τα οφέλη τους. Αυτός είναι ο νόμος της ζούγκλας, ο νόμος του καπιταλισμού, τον οποίο υιοθετούσε η Θάτσερ.
Αρνιόταν την «κοινωνία» και προωθούσε την ατομική ιδιοτέλεια, αντίληψη που συνοψίζει την οπτική της αστικής τάξης σε αυτή την εποχή της παρακμής. Η αγορά έχει τους αρχιερείς της, και η Θάτσερ αντιπροσώπευε έναν από αυτούς τους απολογητές. Μαζί με τον Ρέιγκαν, τον ομόλογό της στις Ηνωμένες Πολιτείες, αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος μιας “αντεπανάστασης” εναντίον του εργαζόμενου λαού, κλέβοντας τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις του παρελθόντος. Αντανακλούσε το γεγονός ότι ο παρακμασμένος καπιταλισμός δεν μπορούσε πλέον να αντέξει οικονομικά τις μεταρρυθμίσεις του παρελθόντος.
Για τους πολύ πλούσιους, η τυφλή επιδίωξη του πλούτου και η λατρεία της απληστίας είναι οι θεμελιώδεις αρχές. Είναι η ηθική τους, η θρησκεία τους. Φυσικά, αυτά κρύβονται πίσω από το ηθικολογικό πέπλο του πατριωτισμού, της ελευθερίας και του επιχειρείν. Όμως, η ελευθερία γι’ αυτούς δεν είναι παρά η ελευθερία τους να εκμεταλλεύονται και να πλουτίζουν σε βάρος των άλλων. Το καπιταλιστικό σύστημα βασίζεται σε αυτό: στην αναζήτηση του μέγιστου κέρδους και στην εξαγωγή απλήρωτης εργασίας από τις προσπάθειες της εργατικής τάξης.
Η Θάτσερ εκπροσώπησε το Κατεστημένο – ένα Κατεστημένο που βρίσκεται σε κρίση και απαξιώνεται σήμερα όλο και περισσότερο: το Κοινοβούλιο, η Κυβέρνηση, ο Τύπος, η Αστυνομία, η Εκκλησία. Η αποκάλυψη διαδοχικών σκανδάλων με τη συμμετοχή επιχειρηματιών, πολιτικών, αρχηγών της αστυνομίας και δικαστών, έχει αναδείξει καθαρά το βόθρο της διαφθοράς που επεκτείνεται μέχρι την κορυφή. Κατά τη διάρκεια της «δημοκρατίας» της Θάτσερ, οι αρχηγοί της αστυνομίας κατασκεύαζαν στοιχεία κατά των απεργών ανθρακωρύχων στο Orgreave και των υποστηρικτών της Λίβερπουλ στο Hillsborough. Αλλά όλα αυτά ήταν απολύτως εντάξει. Τα μέσα δικαιολογούσαν τους σκοπούς.
Θα περίμενε κανείς την κολακεία της Θάτσερ από Συντηρητικούς πολιτικούς, αλλά η ηγεσία του Εργατικού Κόμματος, χωρίς καμιά ντροπή, έπεσε επίσης σ’ αυτό το επίπεδο. Αντιμετωπίζουν την «πολιτική», όχι σαν έναν πόλεμο ανάμεσα στις τάξεις, αλλά σαν ένα κοινοβουλευτικό παιχνίδι. Είναι ξεκομμένοι από τις ζωές των απλών εργαζόμενων ανθρώπων που επηρεάστηκαν άμεσα και έμμεσα από τον Θατσερισμό.
«Θα μείνει στην ιστορία ως μια μοναδική φιγούρα», αναφέρει ο Ed Miliband. «Αναμόρφωσε την πολιτική μιας ολόκληρης γενιάς. Ήταν η πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός της Βρετανίας. Μετατόπισε το κέντρο βάρους της βρετανικής πολιτικής και ήταν μια τεράστια φιγούρα στην παγκόσμια σκηνή.»
Αλλά αυτή η «διαμόρφωση» και «μετατόπιση» έγινε στο όνομα του Γνήσιου Μπλε Συντηρητισμού και σε βάρος της εργατικής τάξης. Ο Ed Miliband συνέχισε: «Το Εργατικό Κόμμα διαφώνησε με πολλά από αυτά που έκανε και αυτή θα παραμείνει για πάντα μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Όμως, μπορούμε να διαφωνούμε και ταυτόχρονα να σεβόμαστε σε μεγάλο βαθμό τα πολιτικά της επιτεύγματα και την προσωπική της δύναμη.»
Και ποια ήταν τα επιτεύγματα αυτά; Έκανε τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους. Κατέστρεψε κοινότητες της εργατικής τάξης υπέρ Ενοικίου, Τόκου και Κέρδους.
Ξεδιάντροπα, το Εργατικό Κόμμα ανακοίνωσε ότι θα αναστείλει την προεκλογική εκστρατεία στις τοπικές εκλογές μέχρι νεωτέρας μετά το θάνατο της Θάτσερ. Θα ήταν πιο κατάλληλο αν είχαν διακηρύξει ότι θα αποζημίωναν όλους εκείνους τους ανθρακωρύχους που απολύθηκαν από την κυβέρνηση Θάτσερ υπερασπίζοντας την τάξη τους.
Οι πρώην Εργατικοί Πρωθυπουργοί, Μπλερ και Μπράουν ξεπέρασαν τον εαυτό τους στους επαίνους της γυναίκας που μίσησαν εκατομμύρια άνθρωποι. Ο Μπράουν εξέδωσε την ακόλουθη δήλωση: “τιμούμε τις δεκαετίες που προσέφερε η Κυρία Θάτσερ στην υπηρεσία της χώρας μας”! Θα ήταν πιο σωστό να πούμε στην υπηρεσία των Τραπεζιτών και των Κερδοσκόπων, στο City του Λονδίνου και στα γιγάντια μονοπώλια.
Ο Μπράουν συνέχισε: «Θα πρέπει να τη θυμόμαστε όχι μόνο για το γεγονός ότι ήταν η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Βρετανίας και ότι κατείχε το αξίωμα για 11 χρόνια, αλλά και για την αποφασιστικότητα και την αντοχή με την οποία έφερε σε πέρας τα καθήκοντα που ανέλαβε στη διάρκεια της δημόσιας ζωής της. Ακόμη και εκείνοι που διαφωνούσαν μαζί της ποτέ δεν αμφισβήτησαν τη δύναμη των πεποιθήσεών της και την ακλόνητη πίστη της στο πεπρωμένο της Βρετανίας στον κόσμο.»
Μια τέτοια δήλωση ισοδυναμεί με φτύσιμο κατάμουτρα σε όλους εκείνους που αντιστάθηκαν στην Θάτσερ και τον Θατσερισμό. Είναι προσβολή για εκείνους που στάθηκαν στο πλευρό της εργατικής τάξης, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την ολομέτωπη επίθεση των Συντηρητικών στις δεκαετίες του 1980 και του 1990.
«Κατά τη διάρκεια της διαμονής μας στο Νούμερο 10, η Σάρα και εγώ καλέσαμε την κυρία Θάτσερ να επισκεφτεί ξανά την Downing Street και Chequers – κάτι που γνωρίζουμε ότι απόλαυσε ιδιαίτερα.»
Και πάλι εδώ αποκαλύπτεται η συναναστροφή των Εργατικών ηγετών με τους Συντηρητικούς, τους οποίους δεν θεωρούν ταξικούς εχθρούς, αλλά φίλους. Και αυτοί επίσης «απόλαυσαν ιδιαίτερα» την παρέα της αστής Κυρίας.
Ο Μπλερ ήταν, όπως ο ίδιος παραδέχεται, ένας συνεχιστής των πολιτικών της Θάτσερ. Αυτός είναι ο λόγος που διατήρησε τους νόμους εναντίον των συνδικάτων. Γι ‘αυτό συνέχισε τις ιδιωτικοποιήσεις. Γι ‘αυτό κι αυτός υποκλίθηκε στην Αγορά. Ο Μπλερ ήταν ένας πράκτορας του καπιταλισμού στις γραμμές του Εργατικού κινήματος.
Είναι σαφές από αυτές τις παρατηρήσεις ότι η ηγεσία του Εργατικού Κόμματος είναι ένα εκατομμύριο μίλια απομακρυσμένη από το συνδικαλιστικό κίνημα και τους απλούς εργαζόμενους. Γνωρίζαμε τη Θάτσερ ως ταξικό εχθρό μας. Πρέπει τώρα να καθαρίσουμε το Εργατικό κίνημα από εκείνους που απλά το χρησιμοποιούν για τους δικούς τους σκοπούς και τις καριέρες τους. Οι φιλο-καπιταλιστές ηγέτες θα πρέπει να αντικατασταθούν από πραγματικούς αγωνιστές για τα συμφέροντα της εργατικής τάξης.
Το μόνο πράγμα που θα λέγαμε σχετικά με τη Θάτσερ είναι ότι αγωνίστηκε με πίστη για τα συμφέροντα της τάξης της, αλλά με κλειστά μάτια. Είναι καιρός να αποκτήσουμε ηγέτες στο κίνημά μας, οι οποίοι αντί να υποθάλπουν τον εχθρό, να αντιπροσωπεύουν πιστά και με πάθος τα συμφέροντα της τάξης μας, δηλαδή τον αγώνα για να μπει ένα τέλος στον καπιταλισμό και για να εγκαθιδρυθεί ο σοσιαλισμός. Μόνο τότε θα έχουμε εξοφλήσει το χρέος μας προς όλους εκείνους που πολέμησαν μέχρις εσχάτων ενάντια στον Θατσερισμό και το σύστημα που αυτός εκπροσωπεί.
Ρομπ Σιούελ από το μαρξιστικό περιοδικό “Socialist Appeal”
Μετάφραση : Κωνσταντίνος Αυγέρος
{fcomment}
