Οι νέες αποκαλύψεις των εγγράφων με την ονομασία Paradise Papers δεν προκαλούν σε καμία περίπτωση έκπληξη, παρά μόνο οργή και θυμό. Παραπάνω από 13 εκατομμύρια έγγραφα έχουν διαρρεύσει σχετικά με τις φορολογικές δραστηριότητες της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ μέσω off– shore εταιρειών, που ουσιαστικά μας λένε κάτι που ήδη γνωρίζουμε: ενώ οι περικοπές σε Υγεία, Παιδεία και κοινωνική Πρόνοια συνεχίζονται με πρόσχημα ότι δεν υπάρχουν χρήματα, οι ζάμπλουτοι καπιταλιστές δεν πληρώνουν «δεκάρα τσακιστή» σε φόρους.
Στη Βρετανία, το όνομα της Βασίλισσας και η εμπλοκή της στα Paradise Papers, κυριαρχεί στα πρωτοσέλιδα. Πρόσφατα, η εργατική τάξη, που ανελλιπώς πληρώνει τους φόρους της, σπατάλησε εκατοντάδες εκατομμύρια λίρες για να πληρώσει τις επισκευές στην οροφή των βασιλικών ανακτόρων. Τώρα αποκαλύπτεται, ότι η Βασίλισσα είχε τα εκατομμύρια της κρυμμένα σε offshore εταιρεία. Επιπλέον, ένα εκ των επενδυτικών χαρτοφυλακίων της Βασίλισσας ήταν τοποθετημένο σε μια εταιρεία που ονομάζεται Bright House, η οποία πουλάει οικιακά αγαθά με συμβάσεις μίσθωσης-αγοράς, χρεώνοντας με απαγορευτικά επιτόκια τα οποία αγγίζουν το 99,99% σε ορισμένες περιπτώσεις! Μάλιστα, η εταιρεία αναγκάστηκε πρόσφατα να καταβάλει εκατομμύρια ως αποζημίωση στις φτωχές οικογένειες που καταχρέωσε.
Στην Ινδία, ο πρωθυπουργός Νάρεντρα Μόντι εφαρμόζει δήθεν πολιτική άγριας καταστολής σε ιδιώτες και επιχειρήσεις που δεν πληρώνουν τους φόρους τους. Το γεγονός, όμως ότι ένας υπουργός της δικής του κυβέρνησης, όσο και βουλευτές του κόμματός του, αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κατονομάζονται στα Paradise Papers, αποδεικνύει πόσο υποκριτές είναι οι αστοί πολιτικοί. Παρομοίως, ο σύμβουλος του πρωθυπουργού του Καναδά, του Τζαστίν Τριντό, μετέχει σε offshore των Paradise Papers, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση με την υπόσχεση του Καναδού πρωθυπουργού για πάταξη της φοροδιαφυγής.
Όλες οι αποκαλύψεις που απορρέουν από τα Paradise Papers αποτελούν φυσική συνέχεια των αποκαλύψεων που έλαβαν χώρα πριν από 18 μήνες, με την ονομασία Panama Papers. Δίχως πλέον να εκπλήσσεται κανείς, επιβεβαιώνεται ο παρασιτισμός και το ψέμα που χαρακτηρίζει την παγκόσμια κοινωνική ελίτ. Στα παλιότερα, Panama Papers, φιγουράριζαν, ο τότε Πρόεδρος της Ουκρανίας, ο Πρόεδρος της Αργεντινής, ο Βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, ο Εμίρης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και ανώτεροι αξιωματούχοι του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Αυτή τη φορά οι αποκαλύψεις αφορούν την βασίλισσα της Βρετανίας, τη βασίλισσα της Ιορδανίας, τον υπουργό Εξωτερικών της Ουγκάντα, τον Υπουργό Εξωτερικών της Βραζιλίας και τον Γραμματέα Εμπορίου των ΗΠΑ.
Είναι αξιοσημείωτο, πως όλα τα ονόματα αφορούν κυβερνητικούς και κρατικούς εκπροσώπους. Φυσικά η λίστα με τους φοροαπατεώνες περιλαμβάνει και μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες όπως η Amazon και η Nike, που είναι ήδη γνωστές για τις σκιώδεις συμφωνίες και τις κομπίνες που οργανώνουν προκειμένου να μην πληρώνουν φόρους. Ωστόσο, αυτή τη φορά γίνεται αντιληπτό πως δεν είναι μόνο οι μεγάλες πολυεθνικές που φοροδιαφεύγουν, αλλά και κυβερνητικά στελέχη, εκλεγμένοι αντιπρόσωποι και βουλευτές. Αυτό, δεν αποτελεί πλέον έκπληξη, γιατί εδώ και δεκαετίες, οι πολιτικοί δεν μπορούν τάχα, να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την φοροδιαφυγή. Φυσικά, διότι και οι ίδιοι είναι μέσα στο κόλπο!
Σε ομιλία της πρόσφατα, η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, αρνήθηκε να δεσμευτεί για νέους κανόνες για τις offshore εταιρείες (πολλές από τις οποίες είναι εγγεγραμμένες σε βρετανικά υπερπόντια εδάφη). Ο Μαρξ και ο Ένγκελς έγραφαν στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο ότι το σύγχρονο κράτος είναι απλώς μια διοικητική επιτροπή για τη διαχείριση των υποθέσεων της μπουρζουαζίας. Αυτό είναι τόσο αληθινό σήμερα, όσο ήταν και πριν από 170 χρόνια όταν το έγραψαν. Αυτοί οι διεφθαρμένοι πολιτικοί, από την Μέι μέχρι τον Τριντό και τον Μόντι, καθώς και όλοι οι οργανισμοί φορολογικού ελέγχου και οι ρυθμιστικές αρχές, συνδέονται με τις μεγάλες επιχειρήσεις. Τα συνήθη ευαγγέλια για καλύτερη ρύθμιση και αυστηρότερη εφαρμογή του νόμου για την φοροδιαφυγή, χαρακτηρίζουν σήμερα τα φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης. Ωστόσο, όσο περισσότερο αποκαλύπτεται πόσο σάπιο είναι το κατεστημένο, τόσο πιο σαφές γίνεται ότι μια μεταρρύθμιση δεν θα το διορθώσει. Μόνο μια επαναστατική αλλαγή, μπορεί να ξεπλύνει την κοινωνία απ’ αυτά τα παράσιτα.
Σαθρά θεμέλια
Οι αποκαλύψεις αυτές, δείχνουν μόνο ένα ψήγμα του θολού και παρασιτικού πλαισίου στο οποίου δραστηριοποιείται η παγκόσμια οικονομική ελίτ. Η εταιρία Glencore PLC, η μεγαλύτερη εταιρεία διαμετακομιστικού εμπορίου στον κόσμο, φερόμενη να εμπλέκεται σε υποθέσεις παιδικής εργασίας, περιβαλλοντικής καταστροφής, δωροδοκίας κ.λπ, είναι βασικός πελάτης της δικηγορικής εταιρείας από την οποία φαίνεται να διέρρευσαν τα Paradise Papers. Η Glencore έδωσε δάνειο σε ισραηλινό επιχειρηματία, ο οποίος με αυτό χρηματοδότησε το καθεστώς του Καμπίλα στο Κογκό (DRC) για την αγορά όπλων, δωροδοκίες και λαδώματα ώστε να διασφαλιστεί το μονοπώλιο της στα ορυκτά μεταλλεύματα του Κογκό. Μόνο αυτό συνετέλεσε σε απώλεια εσόδων της τάξης του 1.3 δισ $ σε φόρους, που διοχετεύτηκαν σε off shore παραδείσους.
Πριν από δύο χρόνια, ο πρόεδρος της επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης για τις παράνομες μεταφορές χρημάτων, δήλωσε ότι τα τελευταία 50 χρόνια η Αφρική έχει χάσει 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, λόγω της διοχέτευσης χρημάτων μέσω των offshore σε φορολογικούς παράδεισους. Εν τω μεταξύ, αυτοί οι ίδιοι που φοροδιαφεύγουν, ενθαρρύνουν τις αιματηρές συγκρούσεις, τις απώλειες ζωών και την παιδική εργασία σε χώρες όπως το Κογκό, για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους. Αυτός είναι ο κόσμος που δημιούργησαν και υπερασπίζονται οι διεθνείς ελίτ – ένας κόσμος στον οποίο το κέρδος είναι η υψηλότερη και η μόνη ηθική. Η τεράστια κλίμακα αυτών των αποκαλύψεων και ο μεγάλος αριθμός των ατόμων που εμπλέκονται μας δείχνει ότι δεν πρόκειται για ένα ή δύο μεμονωμένες κακές περιπτώσεις. Η κερδοφορία με κάθε κόστος, είναι μια φιλοσοφία ενσωματωμένη στα θεμέλια του καπιταλιστικού συστήματος. Είναι εκείνα τα θεμέλια που πρέπει να ξεριζωθούν.
Οι σκοπιμότητες των Paradise Papers
Όταν κυκλοφόρησαν τα Panama Papers τον Απρίλιο του 2016 γράφαμε:
« Αυτές οι αποκαλύψεις έχουν αδιαμφισβήτητα μια πολιτική διάσταση. Η έρευνα και η διαρροή των εγγράφων έγινε από τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), η οποία έχει τη βάση της στην Ουάσιγκτον και ιδρύθηκε από κολοσσούς όπως οι Ford, Kellog’s, ο βιομήχανος Κάρνεγκι, αλλά και τραπεζίτες όπως ο Ροκφέλερ, οι οποίοι εξέφραζαν με τον πιο ωμό τρόπο τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, η ICIJ λαμβάνει την αμέριστη υποστήριξη της Διεθνούς Διπλωματικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ, η οποία παρέχει οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια ανά τον κόσμο, για να εξυπηρετούνται οι εκάστοτε στόχοι της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Με άλλα λόγια πρόκειται για υπηρεσία, η οποία είναι μέρος της κυβέρνησης των ΗΠΑ και συνεργάζεται στενά με τη CIA.
Τα αποτελέσματα της έρευνας για τα Panama Papers, εστιάζουν κυρίως στην εμπλοκή των Ρώσων στη συνομωσία και τις διασυνδέσεις τους με τον Πούτιν. Επίσης τονίζεται και η συμμετοχή του Άσαντ καθώς και μελών της οικογένειάς του. Παρ’ όλα αυτά, δεν έγινε ούτε στο ελάχιστο αναφορά για εμπλοκή κάποιου πολιτικού των ΗΠΑ, στις αποκαλύψεις. Η πιο ισχυρή άρχουσα τάξη του κόσμου προσπαθεί να μας πείσει ότι οι πολιτικοί της δεν φοροδιαφεύγουν, τουλάχιστον στον βαθμό που αυτό γίνεται με τους ομότιμους τους σε άλλες χώρες.»
Η τωρινή κατάσταση είναι συναφής, αφού η ICIJ είναι η ίδια πηγή που διέρρευσε και τα Paradise Papers. Αυτή τη φορά ένα πρόσωπο κλειδί της Αμερικάνικης κυβέρνησης «φιγουράρει» στα ονόματα των Papers, πρόκειται για τον Γραμματέα Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος. Ο ίδιος εμφανίζεται να έχει επιχειρηματικά συμφέροντα, μέσω μιας offshore εταιρείας, που τον συνδέει άμεσα με συνεργάτες του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν. Η παράταξη των Δημοκρατικών, ισχυρίζεται ότι το γεγονός αυτό αποτελεί ατράνταχτη απόδειξη των δεσμών του Tραμπ με τη Ρωσία. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του Τραμπ, αλλά και ο ίδιος ο Τραμπ, αξίζουν μια εξέχουσα θέση ανάμεσα στους απατεώνες των Paradise Papers. Αλλά το γεγονός ότι μόνο το όνομα του Γουίλμπουρ Ρος, έχει επισημανθεί δείχνει ότι ένα πολιτικό παιχνίδι παίζεται από εκείνους που χρηματοδοτούν την ICIJ, από όπου προέρχονται αυτές οι αποκαλύψεις.
Ο γαμπρός του Τραμπ, έχει επίσης συνδεθεί με ρωσικά συμφέροντα, όπως αποκαλύπτεται στα Paradise Papers, μέσω ενός Ρώσου επιχειρηματία που είναι μεγάλος επενδυτής σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, καθώς και σε κολοσσούς όπως το Twitter και το Facebook. Ο Τζέιρντ Κούσνερ– ένας υπερ-πλούσιος ιδιοκτήτης ακινήτων και αλλά και σύμβουλος του Τραμπ – δεν θα κερδίσει σίγουρα οίκτο από τα εκατομμύρια των ανθρώπων από τη φτώχεια των οποίων πλουτίζει. Αλλά γίνεται σαφές ότι στοχοποιήθηκε προκειμένου να προκαλέσει τη μέγιστη ζημία στον Τραμπ συνδέοντάς τον με τη Ρωσία.
Αυτός ο επενδυτής, ο οποίος παίρνει χρήματα από το ρωσικό κράτος, έχει επενδύσει κεφάλαια στο Twitter, αλλά και το Facebook. Γεγονός που όπως υπονοούν οι Δημοκρατικοί, έχει άμεση σχέση με τα «ψεύτικες ειδήσεις» που κυκλοφόρησαν για τη Χίλαρι Κλίντον κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας των ΗΠΑ. Για εμάς, αυτό αποδεικνύει πόσο πραγματικά «ελεύθερα» είναι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Τα «βρώμικα» χρήματα τα οποία διοχετεύονται μέσω «βρώμικων» εταιρειών, διαπερνούν κάθε πτυχή της κοινωνίας στον καπιταλισμό.
Ακόμη και τα Μέσα Ενημέρωσης που έκαναν τις αποκαλύψεις για τα Paradise Papers έχουν επενδύσεις σε offshore εταιρίες, όπως για παράδειγμα το συνταξιοδοτικό ταμείο του BBC. Τελικά, όσον αφορά στους ισχυρισμούς περί διαφθοράς και επιζήμιων για τον κρατικό προϋπολογισμό οικονομικών συναλλαγών, δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος του συστήματος που να μην εμπλέκεται σε κάποιο σκάνδαλο. Δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε κανέναν από αυτούς τους υποκριτές με την ψεύτικη οργή τους και τα ηθικά τους κηρύγματα. Εάν θέλουμε πραγματικά να εκκαθαρίσουμε την κοινωνία μας από σκάνδαλα, ολόκληρη η άρχουσα τάξη πρέπει μαζικά να εκκαθαριστεί, χωρίς εξαιρέσεις ή συμβιβασμούς.
Απαλλοτρίωση των κεφαλαίων των φοροφυγάδων – Ανατροπή του συστήματος
Αυτές οι νέες αποκαλύψεις αποτελούν ακόμη ένα χτύπημα για την εμπιστοσύνη που έχουν οι άνθρωποι σ’ ένα σύστημα που μαστίζεται συνεχώς από σκάνδαλα, αλλά και από την όλο και αυξανόμενη οικονομική κρίση την τελευταία δεκαετία. Ενώ οι περικοπές και η λιτότητα εξακολουθούν να επιβάλλονται με τον πιο άγριο τρόπο στην εργατική τάξη, η Oxfam δήλωσε ότι οκτώ άνθρωποι διαθέτουν πλούτο ισοδύναμο μ’ αυτόν που κατέχουν 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη. Δεν υπάρχει αμφιβολία λοιπόν, ότι εξαιτίας αυτού βλέπουμε να συνεχίζεται η τάση δυσαρέσκειας μέσα στην κοινωνία για πολιτικούς και κόμματα.
Αυτό αντικατοπτρίζεται καλύτερα στο Εργατικό Κόμμα του Τζέρεμπι Κόρμπιν, το οποίο σημείωσε τεράστια επιτυχία στις εκλογές. Το βασικό σύνθημα του Κόρμπιν στις τελευταίες εκλογές ήταν «Για τους πολλούς, όχι τους λίγους» – και σ’ αυτήν τη βάση, ήταν σε θέση να κινητοποιήσει χιλιάδες εργάτες για να προωθήσουν την εκλογή του, με τρόπο που δεν έχει δει η βρετανική πολιτική σκηνή εδώ και χρόνια. Αυτή η διάθεση σημαίνει ότι τώρα οι εργαζόμενοι στη Βρετανία είναι πολύ λιγότερο πιθανό να αποδεχτούν παθητικά το γεγονός ότι οι πλούσιοι γλιτώνουν δισεκατομμύρια σε φόρους, ενώ οι υπόλοιποι από εμάς στραγγαλίζονται από φορο-επιδρομές και τρέμουν για τις επιπτώσεις που θα έχουν στη ζωή τους ακόμα και λίγα λεπτά καθυστέρησης στη δουλειά.
Δυστυχώς, μετά τις αποκαλύψεις των Paradise Papers, ο Κόρμπιν δεν αξιοποίησε αυτήν τη δυναμική και το «σάλο» που προκλήθηκε. Αρκέστηκε να ζητήσει καλύτερη και πιο αυστηρή νομοθεσία, ενώ ταυτόχρονα έκανε και μια απαράδεκτη έκκληση προς την Συνομοσπονδία της Βρετανικής Βιομηχανίας να εξετάσει τη ζημιά που έχει προκαλέσει η φήμη στις εταιρίες τους, η οποία προκλήθηκε από τη φοροδιαφυγή. Ο Κόρμπιν, που ήταν για όλη του τη ζωή Δημοκρατικός, το μόνο που πρότεινε ήταν ότι η βασίλισσα θα έπρεπε να ζητήσει συγγνώμη για τις offshore εταιρείες, αλλά γρήγορα αναίρεσε και την πρόταση του αυτή, από φόβο μήπως διαπράξει νομοθετική παράβαση.
Αυτό αποτέλεσε τρομερή σπατάλη μιας ευκαιρίας να εκθέσει το καπιταλιστικό σύστημα σε όλη του τη φοβερή φρίκη και να ζητήσει έναν θεμελιώδη μετασχηματισμό της κοινωνίας. Ο Κόρμπιν θα έπρεπε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και να απαιτήσει απαλλοτρίωση χωρίς αποζημίωση όλων των μεγάλων επιχειρήσεων που φοροδιαφεύγουν, αλλά και να απευθύνει διεθνή έκκληση στο εργατικό κίνημα σε κάθε χώρα να κάνει το ίδιο. Μόνο έτσι οι άνθρωποι της εργατικής τάξης που φέρουν το βάρος αυτής της αδίστακτης συμπεριφοράς μπορούν να αποζημιωθούν για τις απώλειές τους και μέσω του εργατικού ελέγχου σ’ αυτές τις επιχειρήσεις, μπορεί να αποτραπεί να συμβεί στο μέλλον κάτι αντίστοιχο.
Αυτές οι αποκαλύψεις αποδεικνύουν περίτρανα ότι η παγκόσμια άρχουσα τάξη δεν ήταν ποτέ πιο σάπια, διεφθαρμένη και έτοιμη να μπει στον κάλαθο της ιστορίας. Ο Λόρδος Άσκροφτ, ένας σημαντικός χορηγός του βρετανικού συντηρητικού κόμματος, κρύφτηκε σε τουαλέτα για να αποφύγει να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τις offshore εταιρείες του. Εν τω μεταξύ, ένας από τους πλουσιότερους πολιτικούς της Ινδίας, απλώς παρέδωσε στους δημοσιογράφους μια σημείωση λέγοντας ότι είχε πάρει έναν όρκο σιωπής όταν αυτοί τον ρώτησαν για τις δικές του offshore εταιρίες.
Πρέπει να μας δίνει τεράστια αυτοπεποίθηση το γεγονός ότι αυτοί οι γελοίοι δειλοί είναι οι εχθροί ενάντια στους οποίους αγωνιζόμαστε. Μας κλέβουν για να γίνουν πλουσιότεροι, ενώ όλοι οι υπόλοιποι γινόμαστε φτωχότεροι. Και το καπιταλιστικό σύστημα τους επιτρέπει να το κάνουν. Εκατό χρόνια από την κορύφωση της Ρωσικής επανάστασης του 1917, ήρθε η ώρα να ανακαλύψουμε εκ νέου το πνεύμα του Μπολσεβίκικου κόμματος και των ρώσων εργατών και αγροτών, για να ανατρέψουμε την αστική τάξη, να αποτινάξουμε τον καπιταλιστικό ζυγό και να οικοδομήσουμε μια νέα παγκόσμια σοσιαλιστική τάξη.
Άρθρο της συντακτικής επιτροπής της βρετανικής μαρξιστικής ιστοσελίδας www.socialist.net
Μετάφραση: Σοφία Παπακωνσταντίνου – Εύη Τούντα
