Το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, εξαιτίας της αντιφατικής και παράλογης φύσης του, επιφυλάσσει στην ανθρωπότητα μια εφιαλτική πραγματικότητα, που τη συγκροτούν ο συνδυασμός πληθωρισμού και ύφεσης (στασιμοπληθωρισμός), ο παρατεινόμενος καταστροφικός πόλεμος στην Ουκρανία και η γενικευμένη δυσοσμία από τα σκάνδαλα του μεγάλου κεφαλαίου και των πολιτικών υπηρετών του.
Η ισχυρή τάση επιβράδυνσης στην παγκόσμια οικονομία που οδηγεί στην εμφάνιση της δεύτερης ύφεσης μέσα σε 3 χρόνια, έχει προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στα διεθνή επιτελεία του κεφαλαίου. Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ντέιβιντ Μάλπας στις 9/12 σε ετήσια οικονομική συνάντηση στην Κίνα, ο οποίος προειδοποίησε για την ύπαρξη μιας μακροχρόνιας κατάστασης στασιμότητας στην οικονομία και υψηλού επιπέδου στις τιμές, χρησιμοποιώντας τον όρο «καταστροφική κρίση» για τις αποκαλούμενες «αναπτυσσόμενες» (βλ. υπανάπτυκτες) χώρες.
Ωστόσο, είναι οι πιο ισχυρές από τις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες εκείνες που σήμερα «ηγούνται» της πορείας προς την ύφεση. Μετά από δύο συνεχόμενα τρίμηνα (α’ και β’ τρίμηνο 2022) επίσημα καταγεγραμμένης πτώσης στο ΑΕΠ, οι αξιωματούχοι της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) αναθεώρησαν προς το χειρότερο τις προβλέψεις τους για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας το 2023, μιλώντας για ρυθμό «ανάπτυξης» μόλις 0,5%. Την ίδια στιγμή, στην Ευρώπη, τα στοιχεία της Eurostat για το γ’ τρίμηνο του 2022, σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο, έδειξαν ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης και της ΕΕ αυξήθηκε μόλις κατά 0,3%, με την αύξηση για την Γερμανία και την Γαλλία να είναι επίσης αναιμική, μόλις 0,3% και 0,2% αντίστοιχα.
Η σοβαρή αυτή τάση επιβράδυνσης στην παγκόσμια οικονομία συνδυάζεται με ένα πολύμηνο και επίμονο διεθνές κύμα πληθωρισμού, ο οποίος στην Ευρωζώνη συνέχισε να βρίσκεται σε διψήφιο ποσοστό τον Νοέμβριο (10%). Σε μια απελπισμένη απόπειρα να αντιμετωπίσουν των πληθωρισμό, οι επικεφαλής των Κεντρικών Τραπεζών της Δύσης, από τα μέσα του χρόνου επιδίδονται σε διαρκείς αυξήσεις επιτοκίων, μειώνοντας την ποσότητα του κυκλοφορούντος χρήματος για να συγκρατηθούν οι τιμές. Με αυτή τη μέθοδο όμως, ομολογούν ανοικτά ότι στο έδαφος του καπιταλισμού δεν μπορεί να υπάρξει καμία απόπειρα συγκράτησης του πληθωρισμού χωρίς να εφαρμοστούν πολιτικές που πρακτικά ενισχύουν την ύφεση, όπως οι διαρκείς αυξήσεις επιτοκίων.
Στο όνομα της καταπολέμησης την μεγαλύτερης ανόδου των τιμών στις ΗΠΑ εδώ και 40 χρόνια, η Fed ανακοίνωσε την 5η φετινή άνοδο επιτοκίων. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) μάλιστα, έχοντας ήδη ανακοινώσει την τρίτη ανάλογη αύξηση, μετά από μια πολύχρονη πολιτική «ποσοτικής χαλάρωσης», ετοιμάζεται να προχωρήσει σ’ ένα πρόγραμμα «ποσοτικής σύσφιγξης», δηλαδή σε πωλήσεις κρατικών και εταιρικών ομολόγων από το χαρτοφυλάκιό της. Οι αυξήσεις επιτοκίων σε συνδυασμό με την «ποσοτική σύσφιγξη» είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσουν σε ένα νέο γύρο ανόδου των επιτοκίων δανεισμού των κρατών της υπερχρεωμένης«ευρωπεριφέρειας», δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για να επαναληφθεί το σκηνικό της ελληνικής-μεσογειακής κρίσης χρέους της προηγούμενης δεκαετίας, με την ανάγκη για νέες «διασώσεις» και νέα μνημόνια λιτότητας, και με ό,τι επιβαρυντικό σημαίνουν αυτά για την σταθερότητα του καπιταλισμού και τη συνοχή της Ευρωζώνης και της ΕΕ.
Τούτη τη φορά όμως, αυτό το σκηνικό θα τείνει να δημιουργηθεί σ’ ένα διαφορετικό διεθνές περιβάλλον, μέσα σε μια κατάσταση στασιμοπληθωρισμού και ακόμα μεγαλύτερης υπερχρέωσης, στο πλαίσιο της οποίας θα πρέπει να αναμένονται ακόμα πιο σφοδρές συγκρούσεις μέσα στην ΕΕ (ήδη ένα δείγμα βλέπουμε στην επίθεση της ιταλικής κυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τις επιπτώσεις των αυξήσεων επιτοκίων στα ιταλικά χρέη), και βέβαια, ακόμα ισχυρότερα μαζικά κινήματα.
Βαριές συνέπειες της παράτασης του πόλεμου στην Ουκρανία
Η παράταση του πολέμου στην Ουκρανία αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα αποσταθεροποίησης του συστήματος παγκόσμια, αλλά και υπονόμευσης της συνοχής του δυτικού ιμπεριαλιστικού στρατοπέδου, και ιδιαίτερα της ΕΕ.
Πριν από λίγες βδομάδες η επικεφαλής του ΔΝΤ, Γκεοργκίεβα, μιλώντας στο δίκτυο CNBC έκανε λόγο για «κατακερματισμό της παγκόσμιας οικονομίας ως αποτέλεσμα του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας» και σημείωσε ότι οι χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να χάσουν πάνω από 3% του ΑΕΠ τους, λόγω των δυτικών κυρώσεων και του εμπορικού πολέμου.
Επιπλέον, ο προσδιορισμός από τους G7, την EE και την Αυστραλία πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου που διακινείται μέσω θάλασσας (60 ευρώ το βαρέλι) και η επιβολή από την ΕΕ εμπάργκο επίσης στις εισαγωγές πετρελαίου μέσω θάλασσας, ανέδειξαν τον κωμικοτραγικό και υποκριτικό χαρακτήρα των δυτικών κυρώσεων στη Ρωσία. Το εν λόγω πλαφόν είναι πολύ κοντά στη σημερινή τιμή αγοράς του ρωσικού πετρελαίου, ενώ το εμπάργκο της ΕΕ, όπως κυνικά δήλωσε σε συνέντευξή του στη «Liberation» ο εφοπλιστής Ν. Βερνίκος, «θα κάνει τους εφοπλιστές πλουσιότερους», αφού το κόστος μεταφοράς θα αυξηθεί, και απλώς το ρωσικό πετρέλαιο «θα αναμειχθεί με πετρέλαιο άλλων χωρών».
Στο μεταξύ, το συνεχιζόμενο αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για το πλαφόν στο φυσικό αέριο αναδεικνύει μια κατάσταση ντε φάκτο διάσπασης της ΕΕ, η οποία υπογραμμίζεται και από τις διμερείς ενεργειακές συμφωνίες που υπογράφουν τα κράτη μέλη, με αποκορύφωμα τη «Συμφωνία ενεργειακής αλληλεγγύης» που υπογράφτηκε το Νοέμβριο μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας. Στο καυτό ζήτημα της ενεργειακής κρίσης – η οποία σύμφωνα με νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας θα συνεχιστεί με σοβαρές ελλείψεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη και στον επόμενο χειμώνα, 2023-2024 – οι τακτικές που υιοθετεί στην πράξη το ισχυρότερο τμήμα του ευρωπαϊκού κεφαλαίου μοιάζουν με την παλιά καλή αρχή «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
Και όλα αυτά, στη σκιά της σύγκρουσης που προκάλεσαν μέσα στην ΕΕ οι πρόσφατες δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου Μακρόν για την ανάγκη να δοθούν στη Ρωσία «εγγυήσεις για τη δική της ασφάλεια» ώστε να βρεθεί μια διπλωματική λύση στην Ουκρανία, με αξιωματούχους γειτονικών κρατών στη Ρωσία να τον επικρίνουν για «φιλορωσισμό». Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός αναδεικνύεται ως ο μεγάλος ασθενής αυτού του πολέμου στη Δύση, αποδεικνύοντας ότι είναι οργανικά ανίκανος να εξασφαλίσει την αναγκαία ενεργειακή επάρκεια στους ευρωπαϊκούς λαούς και να υιοθετήσει μια ενιαία στάση έναντι του πολέμου, ικανή να ανταποκρίνεται στοιχειωδώς στα φιλειρηνικά τους αισθήματα.
Τα αποκαλυπτήρια του «Κατάρ γκέιτ»
Η σύλληψη της Εύα Καϊλή και των υπολοίπων εμπλεκομένων στο σκάνδαλο με τις τεράστιες μίζες από το Κατάρ αποκάλυψε την προχωρημένη σήψη και παρακμή της καπιταλιστικής ΕΕ και των θεσμών της. Η Κομισιόν και το Ευρωκοινοβούλιο αποκαλύπτεται περίτρανα πως δεν είναι θεσμοί που υπηρετούν τη «δημοκρατία», αλλά πεδία στα οποία χιλιάδες μεγάλες εταιρείες (και ΜΚΟ) ασκούν επιρροή δωροδοκώντας «σεβάσμιους» αξιωματούχους με αντάλλαγμα αποφάσεις, οδηγίες, κανονισμούς κ.α.
Είναι χαρακτηριστικό το ότι, προφανώς μέσα από τέτοιους είδους «θεσμικές» διαδικασίες, το Ευρωκοινοβούλιο υιοθέτησε ψήφισμα για το ξέπλυμα του Κατάρ χωρίς καν ονομαστική ψηφοφορία, και η Κομισιόν, το Λαϊκό Κόμμα και οι Σοσιαλδημοκράτες, ανακάλυψαν «υποδειγματικές εργασιακές μεταρρυθμίσεις» πάνω στους τάφους χιλιάδων νεκρών εργατών στα κάτεργα του Κατάρ, ενώ οι αντιδραστικοί του «Κροίσοι» έγιναν «στρατηγικοί εταίροι» της ΕΕ με σκοπό την «εναλλακτική» ενεργειακή της επάρκεια.
Η περίπτωση της Γαλλίδας αριστερής ευρωβουλευτίνας Ομπρί είναι χαρακτηριστική για να κατανοήσει κάποιος ότι η περίπτωση της Καϊλή και των συνεταίρων της δεν ήταν μεμονωμένη. Η Ομπρί προσπαθούσε να καταγγείλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κατάρ, αλλά σε κάθε Διάσκεψη Προέδρων, δηλαδή στις συνεδριάσεις των αρχηγών ΌΛΩΝ των μεγάλων κοινοβουλευτικών ομάδων, το αίτημά της απορριπτόταν διαρκώς, χωρίς καμία αιτιολόγηση.
Μαζικά κινήματα και πολιτική πόλωση
Το διεθνές κύμα πληθωρισμού και η γενικευμένη κίνηση προς την ύφεση έχουν επιφέρει ισχυρά σοκ στη συνείδηση των εργατικών μαζών παγκόσμια και έχουν πυροδοτήσει πρωτοφανείς διεργασίες στους κόλπους της αστικής αντίδρασης.
Από τη μία πλευρά παρακολουθήσαμε τις προηγούμενες βδομάδες την αφύπνιση του γίγαντα που λέγεται κινέζικη εργατική τάξη, την ηρωική εξέγερση της νεολαίας στο Ιράν, τις βίαιες μαζικές διαδηλώσεις ενάντια στην ακρίβεια στη Συρία και την επιδημία απεργιακών αγώνων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, και ιδιαίτερα στην Βρετανία. Από την άλλη, είχαμε την απόπειρα πραξικοπηματικής ανατροπής του αριστερού προέδρου Καστίγιο στο Περού (η οποία έχει προκαλέσει ήδη μια κατάσταση αυθόρμητης εξέγερσης), τα σχέδια για τη χρησιμοποίηση του στρατού σαν απεργοσπαστικού μηχανισμού από τη βρετανική κυβέρνηση ενάντια στο κύμα απεργιών στους σιδηροδρόμους, τα λεωφορεία, τα ταχυδρομεία, την Υγεία και τα σχολεία, και τέλος, την αποκάλυψη της προετοιμασίας ενός (παρα)στρατιωτικού πραξικοπήματος από μια πολυάριθμη φιλοναζιστική οργάνωση στη Γερμανία.
Η ορμητική επανεμφάνιση στο προσκήνιο μαζικών κινημάτων και η διαρκής τάση για πολιτική πόλωση ανάμεσα σε Δεξιά και Αριστερά γίνονται η κυρίαρχη πραγματικότητα στην παγκόσμια κατάσταση, αποτελώντας το κατώφλι σε μια νέα ιστορική περίοδο επαναστάσεων και αντεπαναστάσεων. Μέσα σ’ αυτήν, οι ιστορικά χρεοκοπημένες αντιλήψεις της σοσιαλδημοκρατίας και του σταλινισμού θα τείνουν να υποσκελιστούν στη συνείδηση της εργατικής τάξης αλλά και μέσα στις μαζικές της οργανώσεις, από τις πάντα επίκαιρες και σφριγηλές ιδέες του αληθινού, επαναστατικού μαρξισμού.
Η ελληνικός καπιταλισμός βουλιάζει στον στασιμοπληθωρισμό
Ο ελληνικός καπιταλισμός βουλιάζει κάθε μέρα στον στασιμοπληθωρισμό. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το γ’ τρίμηνο του 2022, επιβεβαίωσαν το απότομο «φρενάρισμα» της ελληνικής οικονομίας, φρενάροντας ταυτόχρονα και τους πανηγυρισμούς της άρχουσας τάξης για τα ποσοστά ανάπτυξης (σε ετήσια βάση) του 7,9% και 7,1% για το α΄ και το β’ τρίμηνο του 2022 αντίστοιχα. Έτσι, το ελληνικό ΑΕΠ το γ’ τρίμηνο κατέγραψε αύξηση κατά 2,8% σε σχέση με πέρυσι, αλλά σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2022, σημείωσε συρρίκνωση κατά 0,5%. Βρισκόμαστε, με άλλα λόγια, όλο και πιο κοντά στην πύλη εισόδου και τυπικά σε μια νέα ύφεση.
Η υφεσιακή αυτή πορεία, συνεχίζει να συνδυάζεται με έναν ιδιαίτερα υψηλό πληθωρισμό, καθώς σύμφωνα με την ίδια πηγή, τον Νοέμβριο είχαμε μια ανεπαίσθητη μείωση στο 9%, από 9,5% τον Οκτώβριο. Όμως κατά τον ίδιο μήνα, στα τρόφιμα, τα οποία αποτελούν τον τομέα των εμπορευμάτων που ενδιαφέρει περισσότερο τη μεγάλη μάζα του εργαζόμενου λαού, καταγράφηκε η υψηλότερη αύξηση από την αρχή του πληθωριστικού κύματος, με ποσοστό 12,8% από 12,3% τον Οκτώβριο, με μια τεράστια απόκλιση μεταξύ των χαμηλών τιμών που πληρώνονται οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι και τις τιμές αισχροκέρδειας που φτάνουν στον καταναλωτή όπως διαμορφώνονται από τους μεγαλομεσάζοντες και τους μεγαλεμπόρους.
Και ενώ η κυβέρνηση της Δεξιάς έχει ήδη αποκλείσει κάθε μείωση στους συντελεστές της άδικης και ταξικής, έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ και ειδικοί φόροι κατανάλωσης), συνεχίζει την προκλητική κοροϊδία του λαού, από τη μία πλευρά μέσω της απόπειρας «ανακούφισης των πιο πληττόμενων» με ισχνά επιδόματα, προερχόμενα από ένα μέρος των υπερ-εσόδων που φέρνει ο πληθωρισμός από τους έμμεσους φόρους, και από την άλλη, μέσω της υποτιθέμενης «συνεννόησης» με τις εταιρείες τροφίμων στο πλαίσιο του «καλαθιού του νοικοκυριού». Αλλά η νέα μεγάλη αύξηση της τιμής των τροφίμων κατά τον Νοέμβριο, αποτελεί την πιο γλαφυρή απόδειξη για την απατηλή φύση του πολυδιαφημισμένου κυβερνητικού «καλαθιού».
Μπροστά στο αδυσώπητο αυτό κύμα ακρίβειας, τα εργατικά-λαϊκά νοικοκυριά κόβουν πλέον δαπάνες για βασικά αγαθά. Απόλυτα ενδεικτικά γι’ αυτή την τάση είναι τα συμπεράσματα της εξαμηνιαίας έρευνας που παρουσιάστηκε από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών στις 6/12. Εκεί καταγράφεται ένα ποσοστό 37% των ερωτώμενων που προβληματίζεται για την πρόσβαση σε βασικά αγαθά, ενώ το 27% , το 26% και το 21% αυτών, δηλώνουν ότι έχουν ήδη κάνει δραστικές περικοπές στην ενέργεια, σε αγαθά όπως ρούχα, παπούτσια, ηλεκτρικές συσκευές και στα βασικά τρόφιμα αντίστοιχα. Επιπλέον, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι με εισοδήματα μέχρι 750 ευρώ έχουν χάσει έως και το 40% της αγοραστικής τους δύναμης από την αρχή του πληθωριστικού κύματος, ενώ οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό έχασαν το 20% της αγοραστικής τους δύναμης.
Στην αντίπερα ταξική όχθη, ενώ ο εργαζόμενος λαός υποφέρει, 21 μεγάλες εταιρείες που είχαν πέρσι κέρδη ύψους 1,47 δισ ευρώ, μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2022 σημείωσαν κέρδη ύψους 3,744 δις ευρώ. Και το ίδιο αυτό μεγάλο ελληνικό κεφάλαιο που αισχροκερδεί με την ακρίβεια, εκβιάζει και προκαλεί, ζητώντας κι άλλο κρατικό χρήμα. Έτσι την 1/12, ο ΣΕΒ είχε το θράσος να απειλήσει με «λουκέτο» σε δεκάδες μεγάλα εργοστάσια, ενώ ο – μεταξύ άλλων – επωφελούμενος από τις σκανδαλώδεις μηνιαίες κρατικές επιδοτήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, Ευ. Μυτιληναίος, επανέλαβε αυτές τις απειλές στην πρόσφατη συνάντησή του με την πρόεδρο της Κομισιόν στις 14/12.
Από την πρώτη γραμμή αυτής της επίδειξης προκλητικότητας από την άρχουσα τάξη δεν θα μπορούσαν να λείψουν οι τραπεζίτες, οι οποίοι αισχροκερδούν σταθερά, μέσα από τη μεγάλη διαφορά μεταξύ επιτοκίων δανεισμού και καταθέσεων και από τις πάσης φύσεως σκανδαλώδεις, παρασιτικές προμήθειες στις συναλλαγές. Είναι χαρακτηριστικό, ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ) για το σύνολο των νέων καταθέσεων, το επιτόκιο παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο στο 0,05%, ενώ το μέσο επιτόκιο των νέων δανείων προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις διαμορφώνεται στο 4,86% τον Οκτώβριο. Επίσης, είναι αξιοσημείωτο το ότι σύμφωνα με τα δικά τους στοιχεία, 1 στα 4 ευρώ (24,13%) των συνολικών εσόδων των ελληνικών τραπεζών το 2021 ήταν από προμήθειες (από 15,04% το 2019), την ώρα που σύμφωνα με την ΟΤΟΕ (Ομοσπονδία Τραπεζοϋπαλλήλων) κατά την περίοδο 2010-2021 ο αριθμός των καταστημάτων μειώθηκε κατά 61% (από 4.005 σε 1.560), των ΑΤΜ κατά 33,3% (από 8.550 σε 5.700) και του προσωπικού κατά 51,1% (από 63.408 σε 30.998)!
Μετά από 2 βδομάδες κακόγουστης θεατρικής παράστασης με τίτλο «κυβέρνηση των τραπεζών εναντίων τραπεζών», συμφωνήθηκαν μέτρα «ελάφρυνσης» των δανειοληπτών, με τις τράπεζες να προσφέρουν γι’ αυτόν τον σκοπό ποσό ύψους 15 «ολόκληρων» εκατομμυρίων ευρώ, την ώρα που για το πρώτο 9μηνο του 2022, οι 4 μεγαλύτερες από αυτές ανακοίνωναν καθαρά έσοδα μόνο από τόκους, σχεδόν 4 δισ. ευρώ! Και την ώρα επίσης, που τα δίδυμα «αδελφάκια» τους, τα αρπακτικά funds, ελέγχουν πλέον 700.000 ακίνητα και υπολογίζεται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα e-auction.gr ότι μέσα στο 2022 θα έχουν συνολικά διεξαχθεί 50.000 πλειστηριασμοί, και πρώτης κατοικίας.
Από την άποψη των προοπτικών, όλα αυτά τα στοιχεία και τα γεγονότα μας προϊδεάζουν για τη θύελλα ανεργίας και φτώχειας που περιμένει την εργατική τάξη τους επόμενους μήνες εάν στην εξουσία παραμείνει αυτή (ή έρθει κάποια άλλη παρόμοιας ταξικής φύσης) η κυβέρνηση. Και υπερτονίζουν αυτονόητα ως μονόδρομο για την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά τη συντομότερη δυνατή εκλογή μιας δικής τους, εργατικής κυβέρνησης, η οποία θα κοινωνικοποιήσει τις τράπεζες και τις μεγάλες βιομηχανίες ενέργειας, τροφίμων και λοιπών βασικών αγαθών διαβίωσης, καθώς και τις μεγάλες αλυσίδες διανομής τους, και θα λάβει ριζικά μέτρα για τη λαϊκή προστασία από την ακρίβεια, όπως η επιβολή διατίμησης και η κατάργηση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά, και η νομοθέτηση της αυτόματης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής μισθών, συντάξεων και προνοιακών επιδομάτων.
Κυβέρνηση κλεπτών, «υποκλεπτών» και καταστροφής του ΕΣΥ
Η κυβέρνηση των έργων ύψους 8 δισ ευρώ με απευθείας αναθέσεις και της παροχής των
πρώτων 450 εκατ, ευρώ του Ταμείο Ανάκαμψης σε 13 μόνο μεγάλες επιχειρήσεις, η αντιδραστική κυβέρνηση Μητσοτάκη, γνωρίζει μια παρατεταμένη και πρωτοφανή πολιτική κρίση, καθώς αποκαλύπτονται κάθε βδομάδα και νέα κομμάτια στο παζλ του χουντικής έμπνευσης, τεράστιου δικτύου παρακολουθήσεων πολιτικών «φίλων και αντιπάλων» που είχε στήσει το πρωθυπουργικό γραφείο στην ΕΥΠ, αλλά και καθώς έρχονται κάθε βδομάδα στο φως νέες υποθέσεις διαφθοράς στις οποίες είναι σαφώς αναμεμειγμένη.
Στο μεγάλο σκάνδαλο των υποκλοπών έχει αποδειχθεί περίτρανα ότι ο σύγχρονος καπιταλισμός και το κράτος του είναι ασυμβίβαστα με τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα. Και δεν θα πρέπει κανένας εργαζόμενος και νέος να λησμονά, ότι ο βασικός στόχος – όπως άλλωστε σε μια μικρογραφία έδειξε η υπόθεση παρακολούθησης του τηλεφωνικού κέντρου του ΚΚΕ – δεν είναι οι υπουργοί και οι σύζυγοί τους, αλλά το εργατικό κίνημα, η πρωτοπόρα νεολαία και η Αριστερά. Είναι τα επαναστατικά κινήματα που έρχονται και οι πολιτικές τάσεις που θα πρωτοστατήσουν σε αυτά. Ωστόσο, το γεγονός ότι για απείρως ελαφρύτερα παραπτώματα από αυτά στα οποία είναι ξεκάθαρο ότι υπέπεσε ο Κυρ. Μητσοτάκης, παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας (Μπ. Τζόνσον) και σύρεται σε δίκη ένα πρώην Πρόεδρος στη Γαλλία (Ν. Σαρκοζί), φανερώνει την ποιότητα και το «μεγαλείο» της ελληνικής αστικής κοινοβουλευτικής «δημοκρατίας».
Το σκάνδαλο της Εύας Καϊλή – μιας ακριβής όπως φαίνεται, σχεδιαζόμενης μεταγραφής για τα ψηφοδέλτια της ΝΔ από το αστικά εκφυλισμένο ΠΑΣΟΚ – ήρθε επίσης να υπογραμμίσει αυτό το «μεγαλείο». Και στο σημείο αυτό, ένας καλόπιστος μαρξιστής σαν εμάς οφείλει να συμφωνήσει και με τους δύο αντιμαχόμενους μνηστήρες για την πολιτική πατρότητα της Καϊλή. Πράγματι, η Εύα δεν ανήκει πρωτίστως ούτε στο ΠΑΣΟΚ, ούτε στη ΝΔ. Είναι γνήσιο τέκνο της ίδιας της ελληνικής άρχουσας τάξης. Μεγάλωσε με τα αυθεντικά ταξικά και πολιτικά της ήθη. Στον βωμό αυτών έχει ήδη πληρώσει ως τίμημα την καταστροφή της λαμπερής – αλλά και τόσο δύσοσμης – πολιτικής της καριέρας.
Και μέσα στον διαρκή κλυδωνισμό της από τα σκάνδαλα, την ακρίβεια και την αποτύπωση ακόμα και στα στημένα φιλοκυβερνητικά γκάλοπ μια σημαντικής εκλογικής φθοράς, η κυβέρνηση της ΝΔ βρήκε τον χρόνο και την άνεση να περάσει με συνοπτικές διαδικασίες έναν νόμο που κατεδαφίζει τα εναπομείναντα θεμέλια του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ). Άνεση και χρόνο όμως, που της δόθηκε απλόχερα από τις πολιτικές και συνδικαλιστικές ηγεσίες της εργατικής τάξης.
Έτσι, ουσιαστικά πολιτικά ανενόχλητη, η λαομίσητη κυβέρνηση του Κυρ, Μητσοτάκη συνεχίζει να βρίσκεται στην εξουσία και να «μανουβράρει» διαρκώς με την ημερομηνία των εκλογών, εμφανιζόμενη ως κυρίαρχος διαμορφωτής των πολιτικών εξελίξεων, αλλά και να προσπαθεί να σπεκουλάρει εκλογικά μέσω ενός επικίνδυνου κλίματος εθνικιστικής υστερίας και διαρκούς στρατιωτικής και διπλωματικής έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις (εκτός των άλλων, και με εξόχως επιθετικές και προκλητικές στρατιωτικές ασκήσεις σε τυπικώς αποστρατιωτικοποιημένα νησιά του Αιγαίου).
Τα απροκάλυπτα κυβερνητικά σκάνδαλα, οι τακτικές μανούβρες με τις εκλογές και η εκλογική επένδυση στην πολεμική ένταση με την Τουρκία μάλιστα, έχουν προκαλέσει και την έμμεση αντίδραση ενός τμήματος της άρχουσας τάξης, όπως αποτυπώθηκε σε τρία πρόσφατα δημοσιεύματα «γραμμής» στην «Καθημερινή», από τον (υπό μητσοτακική τηλεφωνική παρακολούθηση) Αλέξη Παπαχελά. Στις 27/11 ο Α. Παπαχελάς χαρακτήρισε την όξυνση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ένα επικίνδυνο και αμοιβαία επωφελές «πολιτικό ταγκό» μεταξύ Ερντογάν και Μητσοτάκη, στο οποίο ο δεύτερος επενδύει για εκλογικά οφέλη. Στις 4/12, η «Κ» ζήτησε με το κύριο άρθρο της να οριστεί επιτέλους η ημερομηνία των εκλογών. Και στις 12/12, ο Α. Παπαχελάς έριξε ευθεία βολή στον Μητσοτάκη για τις υποκλοπές, φωτογραφίζοντάς τον ως φορέα σήψης και γράφοντας ότι «..σημαντικό είναι η ιθύνουσα τάξη, στην Ελλάδα και στην Ε.Ε., να σέβεται βασικούς κανόνες και αρχές. Γιατί τίποτα δεν ενισχύει την αντισυστημικότητα από το… σύστημα όταν σαπίζει.»
Ο εργατικός θυμός και η ξεχασμένη «κλιμάκωση»
Αντιμέτωποι με την κλιμάκωση της επίθεσης της άρχουσας τάξης και της κυβέρνησής της στο βιοτικό τους επίπεδο, οι εργαζόμενοι και η νεολαία αναπτύσσουν ιδιαίτερα αισθήματα θυμού. Τα αποτελέσματα της μεγάλης πανελλαδικής έρευνας του Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών που δημοσιεύθηκαν στις 12/12 είναι αποκαλυπτικά. Απαντώντας στην απλή, αλλά καίρια ερώτηση, «πώς νιώθετε σήμερα;», τα δύο κυρίαρχα συναισθήματα ήταν η απογοήτευση (41%) και ο θυμός (39%), με το ποσοστό μεταξύ των νέων 17-34 ετών να εμφανίζει αυτά τα κυρίαρχα συναισθήματα σε ποσοστό 54%.
Αυτός ο θυμός που συσσωρεύεται μέρα με τη μέρα, ιδιαίτερα στη νέα γενιά, αναπόφευκτα θα έχει στο μέλλον επαναστατικές συνέπειες. Η αρκετά μεγάλη 24ωρη γενική απεργία της 9/11 και η μαζική πορεία του Πολυτεχνείου που την ακολούθησε, αποτέλεσαν σαφή δείγματα της – αργά αλλά σταθερά – αναπτυσσόμενης μαχητική διάθεσης στους κόλπους της εργατικής τάξης και της νεολαίας. Δυστυχώς όμως, αυτή υπονομεύεται κάθε λεπτό από την απαράδεκτη στάση των πολιτικών και συνδικαλιστικών εργατικών ηγεσιών.
Οι ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ, των συνδικάτων και δυστυχώς, και του ΚΚΕ, είτε αγνόησαν επιδεικτικά, για μία ακόμα φορά, το μήνυμα για την αναγκαία κλιμάκωση του αγώνα που εξέπεμψε η απεργία της 9/11, είτε αθέτησαν τις ίδιες τις δικές τους υποσχέσεις για κλιμάκωση. Αντί να προχωρήσουν στην προκήρυξη μιας νέας, αυτή τη φορά 48ωρης, καλά προετοιμασμένης γενικής απεργίας στις αρχές Δεκεμβρίου, έμειναν προκλητικά άπραγες, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να περάσει σε αντεπίθεση ψηφίζοντας χωρίς μαζική απάντηση το νέο αντιδραστικό νόμο για το ΕΣΥ. Έτσι τα υπαρκτά αισθήματα απογοήτευσης που καταγράφουν έρευνες όπως η προαναφερθείσα, αφορούν ξεκάθαρα, όχι μόνο την κυβέρνηση και τον καπιταλισμό, αλλά και την απαράδεκτη στάση των ηγεσιών των μαζικών πολιτικών και συνδικαλιστικών εργατικών οργανώσεων.
Και αν για τη διεφθαρμένη κεντρική συνδικαλιστική γραφειοκρατία των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ και τη σοσιαλδημοκρατική ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αυτή η στάση είναι τυπικά αναμενόμενη από έναν μέσο εργαζόμενο, για την ηγεσία του ΚΚΕ και του ΠΑΜΕ που πλειοδοτεί σε αγωνιστική και «ταξική» ρητορική, η στάση παθητικότητας που επιδεικνύει από την πλευρά της είναι διπλά απογοητευτική. Ειδικά από την στιγμή που επιχειρεί, σαν τους καλόγερους του Μεσαίωνα, να βαφτίσει το ψάρι «κρέας» και να εμφανίσει ως πράξη κλιμάκωσης του εργατικού αγώνα το αδύναμο, κομματικό συλλαλητήριο της 17/12, αλλά και να διαβεβαιώσει με ένα ειρωνικό και απαράδεχτα καθησυχαστικό σλόγκαν, ότι οι ψηφισμένοι νόμοι της ΝΔ, με κάποιον τρόπο που ποτέ δεν εξηγείται, «θα καταργηθούν στην πράξη».
Το πιο πρόσφατο δείγμα της γενικά απογοητευτικής πολιτικής γραμμής των ηγεσιών ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ αποτέλεσε και η απαράδεκτη υπερψήφιση στη Βουλή του χρηματικού «μπόνους» στους αστυνομικούς και τους λιμενικούς, το οποίο ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση την ημέρα που ένας αστυνομικός δολοφόνησε εν ψυχρώ τον νεαρό Κ. Φραγκούλη, και το οποίο μάλιστα, ξεκάθαρα και δημόσια ομολογημένα με σκοπό να ενισχύσει το έργο της βίαιης, κατασταλτικής αντιμετώπισης των μεταναστών και αυτονόητα, και του κινήματος της εργατικής τάξης και της νεολαίας. Και αναμφίβολα, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ως θετικό το γεγονός το ότι, έστω εκ των υστέρων, ο Δ. Κουτσούμπας στη Βουλή παραδέχθηκε αυτό το λάθος για λογαριασμό της ηγεσίας του ΚΚΕ, σε μια εξέλιξη που συνιστά δικαίωση των χιλιάδων απλών αριστερών αγωνιστών που εξέφρασαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη διαμαρτυρία τους.
Το αναγκαίο Ενιαίο Μέτωπο και οι εκλογές
Οι εργαζόμενοι και η νεολαία που στενάζουν από τη φτώχεια, την ακρίβεια και τη νέα απειλή της μαζικής ανεργίας, έχουν ανάγκη από ενωτική αγωνιστική δράση διαρκείας ενάντια στον επιτιθέμενο ταξικό τους αντίπαλο και την κυβέρνησή του. Χρειάζονται την άμεση δημιουργία ενός Ενιαίου Μετώπου Αγώνα των μαζικών συνδικαλιστικών και πολιτικών τους οργανώσεων, το οποίο θα πρωτοστατήσει στη μάχη για να φύγει άμεσα η αντιδραστική κυβέρνηση της Δεξιάς από την εξουσία. Κανένα περιθώριο αναμονής δεν υπάρχει στο βωμό των εκλογικών σχεδιασμών των ηγεσιών των κομμάτων της Αριστεράς! Κάθε λεπτό που παραμένει στην εξουσία η κυβέρνηση της ΝΔ, σημαίνει περισσότερα πλήγματα στο βιωτικό επίπεδο και τα δικαιώματα των εργαζόμενων και της νεολαίας.
Ταυτόχρονα, για να χτυπηθεί ριζικά η πολιτική απογοήτευση που κυριαρχεί σήμερα στη συνείδηση τους, θα πρέπει να προβληθεί στους εργαζόμενους και τη νεολαία ως ορατός πολιτικός σκοπός στις εκλογές (η προκήρυξη των οποίων όπως όλα δείχνουν είναι ζήτημα μερικών εβδομάδων) μια ριζική, αντικαπιταλιστική λύση εξουσίας, η οποία θα ανταποκρίνεται στον παρόντα συσχετισμό πολιτικών δυνάμεων. Και αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από την εκλογή μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ-ΜέΡΑ25, η οποία θα καταργήσει όλους τους αντιδραστικούς νόμους της ΝΔ και θα εφαρμόσει ένα πρόγραμμα σοσιαλιστικής ρήξης με τον καπιταλισμό.
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
