Το νομοσχέδιο για την Παιδεία που ψηφίστηκε στη Βουλή από την κυβέρνηση δεν αλλάζει τον χαρακτήρα της εκπαίδευσης, αλλά διαφοροποιείται μόνο σε κάποια επιμέρους σημεία που δεν επηρεάζουν σημαντικά την κατεύθυνση παλιότερων αντιδραστικών νόμων στην εκπαίδευση. Το σημαντικότερο πρόβλημα με την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας δεν είναι οι «προθέσεις» των ίδιων των υπουργών της, αλλά τα ανύπαρκτα κονδύλια για την Παιδεία και η επιλογή της κυβέρνησης να δεσμεύσει τα αποθεματικά εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για να αποπληρώσει τους τόκους των δανείων στους δανειστές και γενικά να μην προχωρήσει σε ριζοσπαστικά μέτρα για την εξασφάλιση της απαιτούμενης χρηματοδότησης.
Ένα από τα πιο σημαντικά θετικά άρθρα του νομοσχεδίου αναφέρεται στην κατάργηση των Συμβουλίων Διοίκησης των Ιδρυμάτων. Τα Συμβούλια είχαν εισαχθεί από το νόμο Διαμαντοπούλου και ουσιαστικά άνοιγαν διάπλατα το δρόμο στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις να εμπλακούν ενεργά στη ζωή του δημόσιου πανεπιστημίου. Η εκλογή των συμβουλίων ήταν πέρα για πέρα αντιδημοκρατική, αφού δεν είχαν καμιά συμμετοχή οι φοιτητές και οι διοικητικοί υπάλληλοι. Μέσω αυτού του οργάνου προωθούταν η λειτουργία των πανεπιστημίων σύμφωνα με τις ανάγκες «της αγοράς» ή και η απευθείας ιδιωτικοποίηση της δημόσιας παιδείας.
Επίσης με το νέο νομοσχέδιο καταργούνται οι διαγραφές φοιτητών που οδήγησαν πολλούς να απολέσουν τη φοιτητική τους ιδιότητα μόνο και μόνο επειδή αναγκάζονταν να εργάζονται ώστε να μπορούν να σπουδάζουν.
Από την άλλη πλευρά, στο ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου, το Υπουργείο δεν ακυρώνει τις αντιδραστικές αλλαγές των προηγούμενων κυβερνήσεων που είχαν οδηγήσει πρακτικά στην κατάργησή του και αφήνει μετέωρο το σε ποιους χώρους εκτείνεται το άσυλο. Έτσι, παραμένουν ορθάνοιχτα «παραθυράκια» για την παραβίασή του από δυνάμεις καταστολής. Πέρα από αυτό, δεν επαναφέρεται το άσυλο σε χώρους πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (καταργήθηκε το 1999), κάτι που είναι πάγιο αίτημα του φοιτητικού και μαθητικού κινήματος.
Για την ανάδειξη των οργάνων των Ιδρυμάτων (Πρυτανικές, Κοσμητορικές, Προεδρικές εκλογές) διατηρείται η καθολική ψηφοφορία (ίσχυσε για πρώτη φορά το 2010) και απλά επαναφέρεται η συμμετοχή φοιτητών και διοικητικών υπαλλήλων, με άνισο μάλιστα συντελεστή βαρύτητας συγκριτικά με τις ψήφους των καθηγητών. Η θέση της Αριστεράς για επαναφορά της αντιπροσώπευσης των φοιτητών μέσω των συνδικαλιστικών οργάνων τους και των εκλεγμένων αντιπροσώπων μέσα από μαζικές δημοκρατικές διαδικασίες (φοιτητικές εκλογές), «ξεχάστηκε» από το Υπουργείο Παιδείας που διατηρεί την μη πολιτική και χωρίς πρόβλεψη για ελάχιστη συμμετοχή (!) «καθολική» ψηφοφορία.
Το πολύ σημαντικό θέμα των μετεγγραφών δεν αναφέρεται καν μέσα στο νομοσχέδιο, αλλά ούτε και πέρασε η κυβέρνηση Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για να διευθετήσει το ζήτημα. Ουσιαστικά αποδέχεται την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που περιορίζει σημαντικά τις μετεγγραφές. Επιπρόσθετα δεν αναφέρεται ούτε κουβέντα για το εργασιακό καθεστώς των διοικητικών υπαλλήλων και των λοιπών εργαζομένων (καθαριστών κλπ) στα πανεπιστήμια της χώρας. Καμιά αναφορά δεν γίνεται φυσικά για πρόσληψη αυτών των ανθρώπων από το κράτος ως δημόσιοι υπάλληλοι.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν φυσική συνέπεια της γενικής πολιτικής κατεύθυνσης της κυβέρνησης και των «αντοχών» της παρηκμασμένης ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποδεχόμενη τα ασφυκτικά πλαίσια του καπιταλισμού που βρίσκεται σε κρίση, αποδέχεται και εφαρμόζει τον προϋπολογισμό που ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και το μεσοπρόθεσμο για το 2015-2018 που προέβλεπε για την εκπαίδευση 1,9% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση δεσμεύει 187 εκατομμύρια αποθεματικά των ΑΕΙ και ΤΕΙ για να συνεχίσει να αποπληρώνει κανονικά το χρέος στους τοκογλύφους δανειστές. Από εδώ απορρέει ο ρεφορμιστικός «ρεαλισμός» του Υπουργού Παιδείας που σε κινητοποίηση φοιτητών στη σύνοδο των πρυτάνεων είπε ότι λεφτά δεν υπάρχουν για την παιδεία και προέτρεψε αφ υψηλού τους φοιτητές να πάρουν κεντρικά την εξουσία με επανάσταση ώστε να βρεθούν οι κατάλληλοι πόροι για τη χρηματοδότηση. Πολύ σωστή η προτροπή του κυρίου Μπαλτά!
Το πρόβλημα όμως είναι ότι το είπε για να πετάξει την κυβερνητική ευθύνη από πάνω του και να τη ρίξει στο φοιτητικό κίνημα. Έτσι έχει αποδεχθεί το ρόλο του αστού διαχειριστή ενός συστήματος που βρίσκεται σε βαθιά κρίση. Στο έδαφος του καπιταλισμού έχουμε να επιλέξουμε από τη μια μοιρολατρικά τη διάλυση της δημόσιας παιδείας και το ξεπούλημα της εκπαίδευσης σε ιδιώτες επιχειρηματίες και από την άλλη την αγωνιστική κινητοποίηση για την υπεράσπιση του δημοσίου χαρακτήρα του πανεπιστημίου που περνάει αναπόφευκτα από την πάλη για ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού με την εκπαίδευση να υπηρετεί τις ανάγκες της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας!
