«Ο Λένιν έζησε.
Ο Λένιν ζει.
Ο Λένιν θα ζει για πάντα!»
Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι
***
Ο Βλαντιμίρ Λένιν, από τον θάνατο του οποίου συμπληρώθηκε τον περασμένο Γενάρη ένας αιώνας, ήταν ο μεγαλύτερος επαναστάτης στη σύγχρονη Ιστορία. Δημιούργησε το Μπολσεβίκικο Κόμμα, το οποίο οδήγησε τη ρωσική εργατική τάξη στην εξουσία κατά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917. Με τον καπιταλισμό να βρίσκεται σήμερα σε βαθιά ιστορική κρίση, οι ιδέες του Λένιν είναι πιο επίκαιρες από ποτέ.
Υπάρχουν αμέτρητα ψέματα και συκοφαντίες που έχουν διαδώσει οι εχθροί της εργατικής τάξης για να δυσφημήσουν τον Λένιν, τις επαναστατικές του ιδέες και τη δράση του. Σε αυτό το ένθετο τεύχος μας θα βρείτε σύντομες απαντήσεις σε ορισμένα από τα πιο συνηθισμένα ψέματα που διακινούνται για τον Λένιν. Κάθε μία από αυτές περιέχεται σε μεγαλύτερα άρθρα και σε βιβλία, οι τίτλοι των οποίων αναγράφονται στο τέλος κάθε ενότητας. Η πηγή μας είναι η επετειακή ιστοσελίδα της IMT για τα 100 χρόνια από τον θάνατο του Λένιν https://lenin.red/.
Μετάφραση κειμένων – πολιτική επιμέλεια ένθετου: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
Επιμέλεια: Στέλιος Δαφνής
***
Ο Λένιν συχνά χαρακτηρίζεται ως «δικτατορικός και βάναυσος». Του καταλογίζεται ότι επιδίωξε τα δικά του μεγαλεπήβολα σχέδια ενάντια στη θέληση των γύρω του. Ωστόσο, αυτό δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Ο Λένιν υπερασπιζόταν πάντα την ελευθερία της συζήτησης μέσα στο Μπολσεβίκικο Κόμμα και ποτέ δεν φοβόταν να βρίσκεται στη μειοψηφία. Μόνο σε αυτή τη βάση κέρδιζε υποστήριξη για τις ιδέες του.
Ο Λένιν είχε σίγουρα τεράστιο κύρος, αλλά αυτό δεν προήλθε από το «κούνημα ενός ραβδιού». Διέθετε μόνο πολιτικό και ηθικό κύρος. Κατείχε τη δύναμη των ιδεών και τίποτα περισσότερο. Κάθε πολιτικό ζήτημα και κάθε διαφωνία μέσα στο κόμμα, επί των ημερών του αξιοποιήθηκε για την ανύψωση του πολιτικού και θεωρητικού επιπέδου των μελών.
Η στάση των μπολσεβίκων έναντι της αντεπανάστασης
Οι αντίπαλοι του Λένιν αρέσκονται να επισημαίνουν την απαγόρευση αντίπαλων αριστερών κομμάτων, όπως οι μενσεβίκοι και οι σοσιαλεπαναστάτες, ως απόδειξη των «δικτατορικών» του τάσεων. Στην πραγματικότητα, μέσα στις συνθήκες του εμφυλίου πολέμου που ακολούθησε μετά την επανάσταση, τα μέτρα των μπολσεβίκων για την προστασία της επανάστασης ήταν όχι μόνο δικαιολογημένα, αλλά και υπερβολικά ήπια.
Οι μπολσεβίκοι αμέσως μετά την επανάσταση ήταν τόσο μετριοπαθείς που επέτρεψαν ακόμα και στους αντεπαναστάτες στρατηγούς να απελευθερωθούν! Αυτοί βέβαια, αθέτησαν τους όρκους τους και ξαναμπήκαν σε πόλεμο ενάντια στην επανάσταση. Ο Λένιν πυροβολήθηκε το 1918 από το μέλος του κόμματος των σοσιαλεπαναστατών, Φάνια Καπλάν, ενώ ένα τρένο στο οποίο επέβαινε ο Τρότσκι παραλίγο να ανατιναχτεί.
Αυτά τα γεγονότα ανάγκασαν τη σοβιετική εξουσία να αντεπιτεθεί και να εξαπολύσει τη λεγόμενη «κόκκινη τρομοκρατία», ως μέσο αυτοάμυνας. Ο εμφύλιος πόλεμος διήρκεσε από το 1918 έως το 1920, προκαλώντας χιλιάδες θανάτους και τρομερές καταστροφές. Κατά τη διάρκειά του απαγορεύτηκαν τα αστικά κόμματα και εκείνα των μενσεβίκων και των σοσιαλεπαναστατών. Η μόνη αιτία ήταν ότι στήριξαν ανοιχτά την αντεπανάσταση. Με τον ίδιο τρόπο να θυμίσουμε ότι στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Βρετανία απαγόρευσε τη Βρετανική Ένωση Φασιστών και φυλάκισε τον χιτλερικό ηγέτη της, Όσβαλντ Μόσλι.
Ελευθερία συζήτησης την εποχή του Λένιν
Το κόμμα των μπολσεβίκων ήταν εξαιρετικά δημοκρατικό και είχε μια ζωντανή εσωτερική ζωή. Απολάμβανε έναν βαθμό ελευθερίας που έκανε τον ιστορικό Έντουαρντ Καρ να παρατηρήσει ότι αυτή σπάνια έχει παρατηρηθεί σε κάποιο άλλο κόμμα στον κόσμο. Επί Λένιν, οι διάφορες φράξιες μπορούσαν να μιλήσουν χωρίς φόβο, να συμμετάσχουν σε έντονες συζητήσεις, αλλά να παραμένουν συμπολεμιστές στον κοινό σκοπό.
Ο Λένιν δεν φοβόταν ποτέ ότι θα μπορούσε να είναι στη μειοψηφία, κάτι που συνέβη σε διάφορες περιπτώσεις. Ήταν μάλιστα στη «μειοψηφία του ενός» μέσα στο Μπολσεβίκικο Κόμμα τον Απρίλιο του 1917 και έπρεπε να δώσει αγώνα για να πείσει το κόμμα για τις περίφημες Θέσεις του Απρίλη. Στην πιο έντονη συζήτηση μέσα στο κόμμα για τις διαπραγματεύσεις στο τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Λένιν ήταν τις περισσότερες φορές μειοψηφία στην Κεντρική Επιτροπή. Αυτό υπογραμμίζει πόσο δημοκρατικό ήταν το εσωτερικό καθεστώς του μπολσεβίκικου κόμματος.
Η δημοκρατία στο κόμμα καταστράφηκε αργότερα από τον Στάλιν και την ανερχόμενη σταλινική γραφειοκρατία. Αυτοί οι γραφειοκράτες έβαλαν τέλος στη δημοκρατία εντός του κράτους και του κόμματος, δημιουργώντας ένα σταλινικό μονολιθικό καθεστώς, στο οποίο εξοντωνόταν κάθε διαφωνία. Ο Λένιν πολέμησε ενάντια σ’ αυτόν τον γραφειοκρατικό εκφυλισμό με όλες του τις δυνάμεις. Στην πραγματικότητα, ο τελευταίος αγώνας της πολιτικής του ζωής ήταν σ’ ένα κοινό μπλοκ με τον Τρότσκι ενάντια στον Στάλιν και την άνοδο της σοβιετικής γραφειοκρατίας. Τα τελευταία του γραπτά ήταν μια απόπειρα αντιμετώπισης της απειλής του γραφειοκρατικού εκφυλισμού και της επιβολής δικτατορικών μεθόδων μέσα στο κόμμα.
Πηγές:
Χρόνια πολλά Λένιν! Ο μεγάλος αγωνιστής και δάσκαλος του μαρξισμού — Ρομπ Σιούελ
Μια ακόμα φορά: Στην υπεράσπιση του Λένιν – Απάντηση στον Ορλάντο Φίτζες — Άλαν Γουντς
