Με την, εν πολλοίς, αναμενόμενη αύξηση των κρουσμάτων COVID-19 και τη διασπορά της παραλλαγής «Δ», ύστερα από την κυβερνητική άρση όλων σχεδόν των περιορισμών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, η κυβέρνηση εφάρμοσε τα νέα μέτρα με ισχύ από τις 13 Σεπτεμβρίου.
Όσοι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα (νοσοκομεία, δικαστήρια, σχολεία, πανεπιστήμια, εκκλησίες, κ.α.) δεν έχουν εμβολιαστεί πρέπει να κάνουν rapid test αντιγόνου κάθε βδομάδα με δικά τους έξοδα. Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων της Εκπαίδευσης, οι εργαζόμενοι στην εστίαση και τον τουρισμό, καθώς και όσοι εργάζονται σε τηλεοπτικές, κινηματογραφικές, θεατρικές, μουσικές και χορευτικές παραγωγές πρέπει να πραγματοποιούν δύο rapid test κάθε βδομάδα με δικά τους έξοδα. Επιπλέον, οι μαθητές πρέπει να κάνουν δωρεάν δύο rapid test κάθε βδομάδα, ενώ το ίδιο ισχύει και για τους φοιτητές με τη διαφορά ότι πρέπει να πληρώνουν από την τσέπη τους τα τεστ (10 ευρώ το κάθε τεστ)! Τέλος, δεν έχει διευκρινιστεί τι γίνεται με τα σώματα ασφαλείας, κάτι που φανερώνει ότι πραγματική πρόθεση της κυβέρνησης δεν είναι η προστασία της δημόσιας Υγείας, αλλά η προνομιακή εξαίρεση από τα μέτρα κρατικών καταπιεστικών θεσμών, όπως η αστυνομία και ο στρατός, που αποτελούν όμως κατ’ εξοχήν «φυτώρια» άρνησης της πανδημίας και αντίθεσης προς τον εμβολιασμό.
Μέτρα περιορισμού της διασποράς της COVID-19 είναι φυσικά αναγκαία για να αντιμετωπιστούν οι νέες μεταλλάξεις και το νέο κύμα της πανδημίας. Όμως, τα κίνητρα και ο τρόπος που λαμβάνονται αυτά τα μέτρα, αλλά και το ίδιο το περιεχόμενό τους δε θα έχει ως αποτέλεσμα να περιοριστεί η πανδημία και σε καμία περίπτωση δεν θα καταφέρει να πείσει όσους δεν έχουν εμβολιαστεί ακόμα να το κάνουν.
Ο αποκλεισμός των μη εμβολιασμένων από τα δωρεάν rapid test αποτελεί άθλιο εκβιασμό, δεν υπηρετεί τη δημόσια υγεία αλλά τους κερδοσκόπους της Υγείας, καθώς χιλιάδες άνθρωποι θα υποχρεώνονται να τα κάνουν επί πληρωμή σε ιδιώτες. Φυσικά αυτό το μέτρο δεν θα οδηγήσει τους μη εμβολιασμένους, οι οποίοι μεταδίδουν τον ιό περισσότερο από τους εμβολιασμένους, στο να κάνουν rapid test, αλλά θα τους απωθήσει. Το αποτέλεσμα θα είναι η μεγαλύτερη «αθόρυβη» διασπορά του ιού, χωρίς να γνωρίζουμε τον αριθμό των κρουσμάτων. Παράλληλα, ήδη έχει αρχίσει να αναπτύσσεται μια «μαύρη» αγορά ψευδών αρνητικών αποτελεσμάτων.
Επιπρόσθετα, στην προσπάθειά της η κυβέρνηση να διαχωρίσει την κοινωνία μέσα από αυτά τα μέτρα σε εμβολιασμένους που θα «απολαμβάνουν ελευθερίες» και ανεμβολίαστους «που θα τιμωρούνται» και στο τέλος θα γίνουν και αποδιοπομπαίος τράγος για την αποτυχία των κυβερνητικών μέτρων, δίνεται η εικόνα ότι οι εμβολιασμένοι δεν χρειάζεται πλέον να λαμβάνουν ούτε τα στοιχειώδη μέτρα προστασίας. Από υγειονομική άποψη αυτό ενέχει κινδύνους, αφού τα βασικά μέτρα προστασίας, σύμφωνα με τους ειδικούς και τον ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας), πρέπει να συνεχίζουν να τηρούνται και από τους εμβολιασμένους. Ταυτόχρονα, αυτή η πλήρης διακοπή κάθε περιορισμού για τους εμβολιασμένους απλά και μόνο λόγω του εμβολιασμού τους, ενισχύει την αντι-εμβολιαστική αντίληψη ότι ο εμβολιασμός «αν δούλευε» θα έπρεπε να αποκλείει 100% τη μετάδοση μεταξύ εμβολιασμένων. Αυτού του είδους οι αποφάσεις σηματοδοτούν από την πλευρά της κυβέρνησης την «επιστροφή στην κανονικότητα» με κίνητρο την επανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας και την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου και όχι την τάχα εξασφαλισμένη προστασία της υγείας εκατομμυρίων ανθρώπων.
Οι προθέσεις της κυβέρνησης φανερώνονται και στο ζήτημα των απολύσεων και αναστολών εργασίας με δυσμενείς όρους για τους μη εμβολιασμένους εργαζόμενους. Με πρόσχημα την πανδημία, αντί για τη μετακίνηση σε μη επικίνδυνες για τη διασπορά του ιού θέσεις εργασίας των μη εμβολιασμένων εργαζόμενων που τώρα βρίσκονται σε θέσεις «πρώτης γραμμής», η κυβέρνηση νομοθετεί τη δυνατότητα οι εργοδότες να απολύουν κατά το δοκούν ή να επιβάλλουν απλήρωτες υπερωρίες μέσω της τηλεργασίας αξιοποιώντας και τον αντεργατικό νόμο Χατζηδάκη που θεσπίστηκε πρόσφατα. Επίσης, χαρακτηριστικό για τις προθέσεις της κυβέρνησης είναι το ότι θεσπίζεται το δικαίωμα του εργοδότη να γνωρίζει το εμβολιαστικό «στάτους» των υπαλλήλων του αλλά όχι, για παράδειγμα, το αντίστροφο!
Πρέπει να τονίσουμε επίσης και το εκδικητικό μέτρο προς τους φοιτητές, οι οποίοι έχουν δώσει πολλούς αγώνες την τελευταία περίοδο, της μη δωρεάν και δημόσιας κάλυψης των self-test που θα πρέπει να πληρώνουν από την τσέπη τους οι φοιτητές όταν ανοίξουν τα πανεπιστήμια (1 Οκτωβρίου).
Η στάση της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της πανδημίας τον τελευταίο ενάμιση χρόνο αποδεικνύει ότι δε νοιάζεται για τη δημόσια υγεία, αλλά για την προάσπιση της κερδοφορίας των καπιταλιστών. Αυτό φάνηκε τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια όταν έπαψε τους ως τότε αλλοπρόσαλλους περιορισμούς και μαζί τους κάθε στοιχειώδες υγειονομικό μέτρο και «άνοιξε» τον τουρισμό. Στην πραγματικότητα δεν έχει πάρει κανένα σοβαρό μέτρο για την προστασία της δημόσιας υγείας. Οι υποδομές των νοσοκομείων εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς για να ανταπεξέλθουν σε περίοδο πανδημίας, όπως επίσης και το ιατρικό-νοσηλευτικό προσωπικό.
Επιπλέον στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) η κατάσταση παραμένει ίδια μετά από τόσους μήνες εξάπλωσης της πανδημίας. Αυτό που θέλει η κυβέρνηση, είναι μέσω της επίδρασης των εμβολιασμών στον περιορισμό της μετάδοσης, να απαλλαγεί από όλες τις δικές της ευθύνες για αυτήν την κατάσταση και την ανυπαρξία ουσιαστικών μέτρων για την αντιμετώπισή της, καθώς και να αποφύγει την προοπτική νέων λοκντάουν, με όλες τις επιπτώσεις που έχουν στις οικονομικές προοπτικές του ελληνικού καπιταλισμού. Με άλλα λόγια, αυτό που θέλει είναι να προασπίσει την κερδοφορία της ελληνικής άρχουσας τάξης και όχι τη δημόσια υγεία.
Το επιχείρημα ότι ο εμβολιασμός από μόνος του αρκεί για την εξάλειψη της πανδημίας και ότι η υιοθέτηση των οποιονδήποτε άλλων μέτρων είναι περιττή, καθώς και η συνεπαγόμενη πολιτική, χρησιμοποιείται και από άλλες αστικές κυβερνήσεις ανά τον κόσμο με μεγαλύτερα ποσοστά εμβολιασμένων σε σύγκριση με την Ελλάδα, η οποία έχει εμβολιασμένο το 55% των κατοίκων της. Αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών ήταν η ανεξέλεγκτη εξάπλωση της παραλλαγής «Δ» και σε αυτές τις χώρες. Μόνη τους έγνοια ήταν και είναι η κερδοφορία των μεγάλων καπιταλιστικών επιχειρήσεων, ειδικά του τουριστικού τομέα στην περίπτωση της Ελλάδας, χωρίς να νοιάζονται για την υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων.
Με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, η κυβέρνηση προσπαθεί για άλλη μια φορά – αλλά αυτή τη φορά ακόμα πιο ξεκάθαρα – να ρίξει ολόκληρη την ευθύνη για την έξαρση της COVID-19 σε μεμονωμένα άτομα και στους «αντι-εμβολιαστές». Η αναπόφευκτη αποτυχία των νέων μέτρων και η ήδη εξελισσόμενη έξαρση της πανδημίας ενδέχεται να οδηγήσει την κυβέρνηση σε νέο λοκντάουν και υπεύθυνοι για αυτό θα εμφανιστούν από την κυβέρνηση οι μη εμβολιασμένοι, ενώ είναι προφανές ότι η νέα έξαρση είχε ήδη ξεκινήσει από τον Ιούλιο ως άμεση συνέπεια του ανεξέλεγκτου «ανοίγματος» του τουρισμού.
Οι αναγκαίες διεκδικήσεις
Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως είμαστε υπέρ του εμβολιασμού (ακόμα και του υποχρεωτικού σε ορισμένες περιπτώσεις) για την αντιμετώπιση σοβαρών κινδύνων για τη δημόσια υγεία, όπως είναι η παρούσα πανδημία. Θα πρέπει οι εργαζόμενοι στην Υγεία, καθώς και σε άλλους τομείς που έρχονται σε συστηματική επαφή με το κοινό να εμβολιαστούν υποχρεωτικά. Ωστόσο, η υποχρεωτικότητα με τη μορφή ειδικών διατάξεων για τους μη εμβολιασμένους πρέπει να σημαίνει ότι αν αρνούνται να εμβολιαστούν θα πρέπει να μετατίθενται σε άλλη υπηρεσία και να αντικαθίστανται από εμβολιασμένο προσωπικό, χωρίς εκδικητικά μέτρα όπως μείωση μισθού ή απόλυση. Φυσικά λοιπόν, είμαστε αντίθετοι με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση, τα οποία δεν προστατεύουν τη δημόσια υγεία αλλά τη δικιά της εγκληματική ανευθυνότητα.
Οι κινητοποιήσεις ορισμένων συνδικάτων των εργαζομένων υγειονομικών, όταν γίνονται με «προμετωπίδα» την εναντίωση στην υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού για τον κλάδο τους έχουν αντικειμενικά συντεχνιακό και αντικοινωνικό χαρακτήρα και ειδικά όταν δεν θέτουν το αίτημα της αντικατάστασης όσων αρνούνται να εμβολιαστούν με μετακίνησή τους σε άλλη υπηρεσία, από εξειδικευμένο προσωπικό που θα προσληφθεί για την κάλυψη αυτών των θέσεων. Κινητοποιήσεις με τέτοια αιτήματα και περιεχόμενο, δυσφημίζουν τη συντριπτική πλειονότητα των εργαζόμενων στην Υγεία που δείχνει καθημερινά αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και αυτοθυσία, αλλά και ολόκληρο το συνδικαλιστικό κίνημα. Γι΄ αυτό οι μαρξιστές δεν τις υποστηρίζουμε.
Πριν όμως η κυβέρνηση ασχοληθεί με τον υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, θα έπρεπε να έχει απολογηθεί στο λαό για την πολύμηνη καθυστέρηση που εμφανίστηκε στο εμβολιαστικό της πρόγραμμα. Αντί για απειλές στους μη εμβολιασμένους η κυβέρνηση θα έπρεπε ήδη να έχει διεξάγει μια καθημερινή, εξατομικευμένη και δια ζώσης εκστρατεία πειθούς ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους και σε άτομα από ευπαθείς ομάδες που αρνούνται να εμβολιαστούν, από ιατρικό και επιστημονικό προσωπικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε δημοσκόπηση της Alco για λογαριασμό του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, τα 2/3 των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι εμπιστεύονται τα εμβόλια (63%) και μπορούν να νικήσουν την πανδημία (64%). Συνεπώς, υπάρχουν εκατομμύρια κατοίκων στην Ελλάδα που, χωρίς την επιβολή καταναγκαστικών μέτρων, θα έπρεπε ήδη η κυβέρνηση να έχει πείσει να εμβολιαστούν.
Παράλληλα, για τους ανήμπορους και τους ηλικιωμένους θα έπρεπε προ πολλού να έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για εμβολιασμούς κατ’ οίκον και στους οικογενειακούς τους γιατρούς. Μια ειδική εκστρατεία καθημερινής, δια ζώσης ενημέρωσης γύρω από την αναγκαιότητα του εμβολιασμού θα πρέπει ασφαλώς να διεξαχθεί και στους νέους, στον αντίποδα της γελοίας κυβερνητικής απόπειρας εξαγοράς του εμβολιασμού ορισμένων από αυτούς με 150 ευρώ. Για το ζήτημα της υποχρεωτικότητας αυτό καθ’ αυτό, αυτονόητα αυτή θα πρέπει να αφορά τους υγειονομικούς και γενικότερα όσους εργαζόμενους στο κράτος φροντίζουν ηλικιωμένους, παιδιά, και ευπαθείς ομάδες, αλλά χωρίς απολύσεις και εκδικητικά μέτρα, και εξαντλώντας πρώτα τη δυνατότητα να πειστούν για την αναγκαιότητα του εμβολιασμού και να υιοθετήσουν μια κοινωνικά υπεύθυνη στάση. Αν όμως, όπως προαναφέρθηκε, υπάρξει επιμονή στην άρνηση εμβολιασμού, τότε όσοι αρνούνται θα πρέπει να μετατίθενται σε άλλη κρατική υπηρεσία με τον ίδιο μισθό και τους ίδιους όρους εργασίας, και να αντικαθίστανται από άλλους εργαζόμενους που έχουν εμβολιαστεί.
Σε αυτές τις κατηγορίες εργαζόμενων οι οποίοι απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα η επιβολή υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού θα γίνει απλώς το άλλοθι για την πραγματοποίηση απολύσεων. Αυτή η πραγματικότητα προσθέτει έναν ακόμα επείγοντα λόγο για να διεκδικηθεί και να κατακτηθεί η απαλλοτρίωση όλων των ιδιωτικών μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας και φροντίδας σε ηλικιωμένους και άλλες ευπαθείς ομάδες. Επίσης, μόνο έτσι μπορεί να εξασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι που αρνούνται να εμβολιαστούν δεν θα ριχτούν στην ανεργία συμβάλλοντας έτσι και στις ελλείψεις προσωπικού, ιδιαίτερα σε κρίσιμους τομείς, αλλά θα μπορεί, στη βάση της αποκλειστικά δημόσιας Υγείας υπό τη διοίκηση και των έλεγχο των μαζικών εργατικών οργανώσεων, να σχεδιαστεί ορθολογικά το πλάνο των αναγκαίων μετακινήσεων σε άλλα πόστα.
Απέναντι σε αυτήν την επικίνδυνη κατάσταση για τη δημόσια υγεία, το εργατικό κίνημα και η Αριστερά θα πρέπει να παλέψουν για να αυξηθούν οι δαπάνες για την Υγεία, να γίνουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, να επιταχτούν άμεσα και χωρίς αποζημίωση οι κερδοσκοπικές ιδιωτικές κλινικές και εργαστήρια. Φυσικά, αυτές οι διεκδικήσεις για τη δημόσια Υγεία δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν από μια κυβέρνηση που υπηρετεί το κεφάλαιο, όπως η σημερινή. Το εργατικό κίνημα και η νεολαία πρέπει να παλέψουν λοιπόν για την ανάδειξη μιας εργατικής κυβέρνησης στην εξουσία, η οποία ξεριζώνοντας το καπιταλιστικό σύστημα, θα θεμελιώσει ένα σύστημα Υγείας που θα υπηρετεί τις ανάγκες του εργαζόμενου λαού.
Κωνσταντίνος Αυγέρος
