Όποιος περιμένει μια «ανόθευτη» κοινωνική επανάσταση ποτέ δε θα τη δει. Ένα τέτοιο άτομο υποστηρίζει στα λόγια την επανάσταση, χωρίς όμως να την καταλαβαίνει.
Η Ρωσική Επανάσταση του 1905 ήταν μια αστικοδημοκρατική επανάσταση. Αποτελείτο από μια σειρά από μάχες στις οποίες συμμετείχαν όλες οι απογοητευμένες τάξεις, ομάδες και κομμάτια του πληθυσμού. Ανάμεσα σε αυτούς, υπήρχαν μάζες με τις χειρότερες προκαταλήψεις, με τους πιο αφελείς στόχους πάλης, υπήρχαν μικρές ομάδες που δωροδοκούνταν από τους Ιάπωνες, υπήρχαν τυχοδιώκτες. Αλλά, αντικειμενικά, το μαζικό κίνημα στρεφόταν ενάντια στον τσαρισμό και έστρωνε το δρόμο για τη δημοκρατία και, γι’ αυτό το λόγο, το καθοδήγησαν οι εργάτες με ταξική συνείδηση.
Η σοσιαλιστική επανάσταση στην Ευρώπη δεν μπορεί να έρθει παρά ως ένα ξέσπασμα μαζικής πάλης εκ μέρους όλων των διάφορων καταπιεσμένων και απογοητευμένων στοιχείων. Αναπόφευκτα, κομμάτια των μικροαστών και των πιο καθυστερημένων εργατών θα συμμετέχουν. Χωρίς μια τέτοια συμμετοχή, ο μαζικός αγώνας είναι αδύνατος, χωρίς το μαζικό αγώνα, η επανάσταση είναι αδύνατη.
Το ίδιο αναπόφευκτα αυτοί θα φέρουν στο κίνημα τις προκαταλήψεις τους, τις αντιδραστικές φαντασιώσεις τους, τις αδυναμίες και τα λάθη τους. Αλλά αντικειμενικά, θα επιτεθούν ενάντια στο κεφάλαιο και η συνειδητή πρωτοπορία της επανάστασης, το πιο προχωρημένο προλεταριάτο, εκφράζοντας την αντικειμενική αλήθεια του ποικιλόμορφου και διχασμένου, ετερόκλητου και προς τα έξω κατακερματισμένου μαζικού αγώνα θα μπορέσει να τον ενώσει και να τον καθοδηγήσει, να καταλάβει την εξουσία, να καταλάβει τις τράπεζες, να απαλλοτριώσει τα μονοπώλια, που όλοι μισούν (αν και ο καθένας για διαφορετικούς λόγους) και να εφαρμόσει τα μέτρα της δικτατορίας του προλεταριάτου, που στο σύνολο τους θα φέρουν την ανατροπή των αστών και τη νίκη του σοσιαλισμού, που όμως σε καμία περίπτωση δε θα απαλλαγεί αμέσως από τις μικροαστικές επιρροές.
Μετάφραση: Θωμάς Γεωργίου