Διαβάστε ένα σημείωμα – ανταπόκριση σχετικά με τη δράση της “Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων” στην Κέρκυρα.
Εδώ και κάμποσο καιρό έχω την τιμή να λαμβάνω το εφημεριδάκι του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας των φυλακών Λάρισας… Φροντίζει γι’ αυτό ο κρατούμενος Τόλης Γιατζογλίδης και νιώθω την ανάγκη να τον ευχαριστήσω και δημόσια γι’ αυτό.
Μέσα από αυτό το εφημεριδάκι λοιπόν, μπόρεσα να διαβάσω και να νιώσω την ανάγκη των κρατουμένων να ξεφύγουν από το γκρίζο τοπίο της φυλακής και να ασχοληθούν με κάτι παραπάνω… Κάτι που θα τους επιτρέψει να «αποδράσουν» για λίγο από τα μουντά κελιά τους, αλλά και, κυρίως, να θυμηθούν ότι, για όποιον λόγο κι αν βρίσκονται εκεί, παραμένουν άνθρωποι με όνειρα και με ακόμα νωπή την ελπίδα ότι δικαιούνται μια δεύτερη ευκαιρία που θα τους ανοίξει τον δρόμο μια μέρα για καταφέρουν να βγουν από τη δική τους, προσωπική φυλακή. Γιατί τα πιο απόρθητα κελιά είναι αυτά που μόνοι χτίζουμε οι άνθρωποι γύρω από τον εαυτό μας…
Αξιέπαινη προσπάθεια, δίχως άλλο. Η αγωνία του διευθυντή του σχολείου Άρη Βαλασσόπουλου για να μπορέσει να βρει τις διόδους που θα ενώσουν τους δυο παράλληλους κόσμους, αποτυπωμένη πάντα στην πρώτη σελίδα. Και διαβάζοντας αυτή την αγωνία ήρθε στη σκέψη μου όλη η προσπάθεια που κάνουμε χρόνια τώρα ως Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων από την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τον Βόλο, τη Λάρισα, και τελευταία την Κέρκυρα, αλλά και αλλού. Γιατί μπορεί ως άνθρωποι της Πρωτοβουλίας να έχουμε κύριο στόχο μας την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ανθρώπων μέσα στα κελιά και τα κρατητήρια, δικαιώματα που παραβιάζονται βάναυσα και κατ’ εξακολούθηση, εάν όμως δεν προσπαθήσουμε να προτάξουμε την έννοια του αληθινού «σωφρονισμού» -όσο κι αν με ξενίζει η λέξη-, εάν δεν ψάξουμε και οι ίδιοι να βρούμε τους δρόμους που οδηγούν από το σκοτάδι της φυλακής στο φως της ελευθερίας, νομίζω πως, το λιγότερο, θα είμαστε ανεπαρκείς…
Έτσι γεννήθηκε η ιδέα η Πρωτοβουλία της Κέρκυρας να προσπαθήσει να κινήσει τα νήματα που απαρτίζουν τον κρατικό μηχανισμό, ώστε να καταφέρουμε να «χτίσουμε» ένα σχολείο μέσα στη φυλακή του νησιού. Οι πρώτες μας σκέψεις, μάλλον αποθαρρυντικές: Η φυλακή της Κέρκυρας φημίζεται εδώ και πολλά χρόνια για τον απομονωτισμό και τη σκληρότητά της και ως επί το πλείστον φιλοξενεί κρατούμενους που έχουν διαπράξει «βαριά» εγκλήματα. Γεγονός που από μόνο του δεν αποπνέει ελπίδες ότι, πιθανά, πολλοί από αυτούς με λίγη βοήθεια θα μπορούσαν να ξαναβρούν τον δρόμο τους.
Παρ’ όλα αυτά, έστω και με τον φόβο πως πιθανότατα θα αποκαρδιωθούμε, κλείσαμε το ραντεβού με τον διευθυντή της φυλακής. Τον γνωρίζαμε τον κ. Θώμο από προηγούμενη επίσκεψή μας στο σωφρονιστικό κατάστημα και έτσι δεν δυσκολευτήκαμε. Αυτό που αποτέλεσε την ευχάριστη έκπληξη για μας, όμως, ήταν η εξ αρχής θετική του στάση απέναντι στην όλη ιδέα.
Κακοπροαίρετη καθώς είμαι απέναντι σε κάθε τι συστημικό, θα μπορούσα να σκεφτώ πως είναι γι’ αυτόν ένας τρόπος προβολής, απόκτησης μορίων για κάποια προαγωγή ίσως ή ακόμα και ένας τρόπος ελέγχου των κρατουμένων – αφού το να δίνεις διέξοδο σε ανθρώπους έγκλειστους επί 24ωρου βάσεως βοηθά στο να διατηρείς μια «ήσυχη» φυλακή. Υπάρχει όμως και μια άλλη πλευρά, πιο φωτεινή: Αυτή που λέει πως μπορεί τελικά, ακόμα και οι διευθύνοντες αυτού του σάπιου σωφρονιστικού συστήματος ή, για να μη φανώ και τρελά αισιόδοξη, έστω, ορισμένοι εξ αυτών, κάπου μέσα τους να παραμένουν άνθρωποι και να μπορούν με ευκολία να αντιληφθούν πως μέσω της εκπαίδευσης έγκλειστων ενηλίκων μπορούμε να μιλήσουμε για ουσιαστική προσπάθεια «σωφρονισμού», ως αντίβαρο και απάντηση στην περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Το όλο εγχείρημα είναι ακόμα στην αρχή. Με τη θετική στάση όμως του διευθυντή και τις απαραίτητες ενέργειες εκ μέρους του, την πολύτιμη βοήθεια του Άρη Βαλασσόπουλου και την προσπάθεια τη δική μας να εμπλουτιστεί το concept αυτό (που ούτως ή άλλως θα δημιουργήσει κάποιες θέσεις εργασίας, είτε μόνιμων είτε ωρομίσθιων) τόσο με εθελοντικά μαθήματα (στο ΣΔΕ Λάρισας μέχρι και Κοινωνική Πολιτική διδάσκεται…), όσο και με δημιουργική απασχόληση (εθελοντές που θα δεχτούν να διδάξουν φωτογραφία, ζωγραφική, ξυλογλυπτική, μαθήματα σκάκι, χορού κ.λπ.), ελπίζουμε να τα καταφέρουμε.
Και ελπίζουμε αυτό να αποτελέσει ένα παράδειγμα προς μίμηση σε κάθε σκοτεινή γωνιά της χώρας, όπου υπάρχουν φυλακές. Και η προσπάθεια αυτή να επεκταθεί όχι μόνο στο ΣΔΕ, αλλά και σε μαθήματα επαγγελματικής κατάρτισης ακόμα, που θα δίνουν ένα όπλο στα χέρια του αποφυλακισμένου πλέον κρατούμενου, ώστε να σταθεί στα πόδια του, να γυρίσει σελίδα στη ζωή του και να μπορέσει να εξελιχθεί σε ένα δημιουργικό, θετικά σκεπτόμενο και παραγωγικό μέλος αυτής της τόσο αμφιλεγόμενης κοινωνίας μας.
Μπορεί όχι όλα μαζί. Μπορεί ένα – ένα να τα κατακτάμε με τη βοήθεια και τη συμμετοχή και άλλων πολιτών που θα θελήσουν να σταθούν πλάι μας και να γίνουν αρωγοί στην όλη προσπάθεια. Όμως εμείς για τούτο θα παλέψουμε: Εκεί που αυτοί κλείνουν σχολειά και χτίζουν φυλακές, να χτίσουμε σχολειά μέσα στις φυλακές τους, μέχρι να τις γκρεμίσουμε…
Η Ελένη Ανδριοπούλου είναι μέλος της Πρωτοβουλίας για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων
Τηλ. Πρωτοβουλίας Κέρκυρας: 6951 719793
{fcomment}
