Το αδιέξοδο του ελληνικού καπιταλισμού
Ο ελληνικός καπιταλισμός είναι ο λιγότερο ανταγωνιστικός στην ΕΕ, έχει την πιο αδύναμη παραγωγική βάση και γι’ αυτό η κρίση τον πλήττει πιο έντονα. Έτσι η κάθετη πτώση της οικονομίας, συνδυάζεται την απότομη διόγκωση των ελλειμμάτων και την εμφάνιση του φάσματος της κρατικής χρεοκοπίας.
Στους δημαγωγούς απολογητές του κεφαλαίου που υποστηρίζουν καθημερινά στα ΜΜΕ ότι την υφιστάμενη χρεοκοπία της χώρας δημιούργησε δήθεν «η ακόρεστη τάση του ελληνικού λαού για ευδαιμονία», αλλά και σε όσους βλέπουν πίσω από την κρατική χρεοκοπία «συνομωσίες ενάντια στην πατρίδα», η Αριστερά πρέπει να απαντήσει ότι ο αληθινός υπεύθυνος είναι ο καπιταλισμός. Είναι οι θεμελιακές αντιφάσεις του καπιταλισμού που γεννούν τις κρίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες εξοντώνουν πάντα πρώτες τις λιγότερο ανταγωνιστικές οικονομίες όπως η ελληνική. Είναι οι διεφθαρμένοι και ανεξέλεγκτοι από τους εργαζόμενους θεσμοί του καπιταλισμού, που γεννούν διαρκώς τη σπατάλη, την κακοδιαχείριση, τη διαφθορά και συνεπώς τα ελλείμματα, όπως τα σύννεφα γεννούν τη βροχή.
Το γιγάντιο δημόσιο χρέος είναι το αποκλειστικό δημιούργημα της άρχουσας τάξης και του σημερινού κράτους που την υπηρετεί. Το δημιούργησαν οι επιδοτήσεις στους καπιταλιστές, οι φοροαπαλλαγές και η φοροδιαφυγή του μεγάλου κεφαλαίου, η διαχρονική λειτουργία των δημόσιων επιχειρήσεων και υπηρεσιών προς όφελος των μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, οι υπέρογκες κρατικές δαπάνες για αγορές όπλων και για τους τόκους των κερδοσκόπων δανειστών του Δημοσίου, οι σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων επιχειρήσεων που έχουν στερήσει μεγάλες πηγές εσόδων από το κράτος, η κακοδιαχείριση και τα σκάνδαλα των υψηλόμισθων κρατικών στελεχών.
Το υψηλό δημόσιο χρέος είναι πηγή τεράστιων κερδών για τους τραπεζίτες – δανειστές του δημοσίου. Το συνολικό κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους για το 2009 ξεπέρασε τα 77 δισ. ευρώ, όταν τα δημόσια έσοδα για την ίδια χρονιά μόλις που υπερβαίνουν τα 59 δισ. ευρώ. Έτσι, το συνολικό κόστος εξυπηρέτησης αντιστοιχεί πια σχεδόν στο 32% του ΑΕΠ της χώρας («Αυγή» 7/3/2010).
Η σημερινή έκρηξη της κερδοσκοπίας πάνω στο ίδιο το δημόσιο χρέος, καθώς και η προκλητική απόπειρα να περάσει το βάρος της χρεοκοπίας εξολοκλήρου στους ώμους της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, υπογραμμίζουν το πόσο αντιδραστικό είναι το καπιταλιστικό σύστημα και «κραυγάζουν» την επείγουσα ανάγκη για τη νίκη του σοσιαλισμού στην Ελλάδα και διεθνώς.
Η νέα κυβέρνηση εφαρμόζει την πιο σκληρή αντεργατική επίθεση των τελευταίων 35 χρόνων. Τα μέτρα που παίρνει δεν πρόκειται να δώσουν καμία διέξοδο. Μέσα από την συντριβή του βιοτικού επιπέδου θα δημιουργήσουν ακόμα πιο βαθιά ύφεση, όπως διαφάνηκε με την πτώση του ΑΕΠ κατά 2,6% το τελευταίο τρίμηνο του έτους.
Η κυβέρνηση, τα αστικά κόμματα και τα φερέφωνα του κεφαλαίου μέσα από τα ΜΜΕ φωνάζουν υστερικά ότι «τα σκληρά μέτρα είναι αναγκαία για να κατευνάσουμε τις αγορές και να ρίξουμε τo spread». Η άποψη αυτή όμως αποτελεί ένα μεγαλοπρεπές ψέμα. Αυτό που γυρεύουν κυνικά οι «αγορές» είναι να κοπούν οι μισθοί και οι συντάξεις, για να εξοικονομηθούν άμεσα τα χρήματα για τους τόκους τους. Οι θυσίες των εργαζόμενων είναι άσχετες με το ύψος του «spread». Όσες θυσίες κι αν δεχθούν οι εργαζόμενοι, τίποτε δεν εξασφαλίζει ότι θα πέσουν τα επιτόκια δανεισμού του ελληνικού κράτους. Διότι αυτό που καθορίζει την πορεία τους είναι η κρίση της παγκόσμιας οικονομίας, η κρίση του καπιταλισμού και μέσα σε αυτήν ειδικότερα, η πορεία του ελληνικού καπιταλισμού.
Όσο η κρίση του καπιταλισμού διαρκεί, όσο η παγκόσμια οικονομία δε μπαίνει σε μια πορεία πραγματικής ανάπτυξης, τόσο το δημόσιο χρέος θα αποτελεί μια πιεστική πραγματικότητα ακόμα και για τις ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες, δημιουργώντας το έδαφος για αυξημένη κερδοσκοπία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι ούτε η κρίση, ούτε το υψηλό δημόσιο χρέος είναι μια ελληνική ιδιαιτερότητα. Πολύ μεγαλύτερες και ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία που έχουν ξοδέψει σχεδόν 15 τρισ. δολάρια από τους προϋπολογισμούς τους, δεν έχουν καταφέρει να μπουν σε μια ουσιαστική τροχιά ανάκαμψης. Το αποτέλεσμα είναι με πρώτες και καλύτερες τις ΗΠΑ και την Βρετανία, να έχουν ελλείμματα ρεκόρ, που υπονομεύουν τη σταθερότητά τους και θέτουν σε κίνδυνο τα νομίσματά τους.
Αν η ελληνική οικονομία έμπαινε σε μια φάση πραγματικής ανάπτυξης, τότε σε τελική ανάλυση και το χρέος θα μπορούσε να αποκλιμακωθεί και τα επιτόκια δανεισμού του κράτους θα υποχωρούσαν. Τα πράγματα όμως είναι εντελώς διαφορετικά. Ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται μπροστά στο φάσμα μιας βαθειάς ύφεσης. Οι δραστικές περικοπές στο βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων είναι βέβαιο ότι θα τσακίσουν την αγοραστική δύναμη και θα παρατείνουν την ύφεση. Έτσι ούτε το δημόσιο χρέος θα αντιμετωπίσουν, ούτε τον δανεισμό του κράτους αναμένεται να κάνουν αισθητά φθηνότερο.
Την εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνει το παράδειγμα της Ιρλανδίας: η κυβέρνησή της πριν από ενάμιση περίπου χρόνο προχώρησε σε ένα πρόγραμμα άγριων περικοπών. Οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκαν κατά 7%, οι συντάξεις περικόπηκαν επίσης, οι κοινωνικές δαπάνες σχεδόν εξαλείφτηκαν, χωρίς όμως όλα αυτά να φέρουν κανένα αποτέλεσμα παρά μόνο τη βύθιση σε μια ακόμα πιο βαθειά ύφεση : το ΑΕΠ της χώρας έχει μειωθεί κατά 10,5% από τον Γενάρη του 2007 μέχρι σήμερα! Το αποτέλεσμα είναι η Ιρλανδία, παρά τα «σκληρά μέτρα», να διαθέτει ένα σταθερά υψηλό «spread», αποτελώντας «αγαπημένο παιδί» των κερδοσκόπων μαζί με την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι να προσπαθήσουμε να «κατευνάσουμε τους κερδοσκόπους», θυσιάζοντας το βιοτικό μας επίπεδο στο βωμό τις ακόρεστης, παρασιτικής τους δίψας για κέρδη, αλλά να τους αφοπλίσουμε. Να τους επιβάλουμε τα ριζικά, επαναστατικά μέτρα που απαιτούνται για να ελέγξουμε την οικονομία και να την βάλουμε σε μια τροχιά ανάπτυξης προς όφελος των εργαζόμενων. Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι καμία λύση προς όφελος της εργαζόμενης πλειοψηφίας δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σύγκρουση με τον καπιταλισμό. Σε διαφορετική περίπτωση όλα τα στοιχεία που έκαναν την ζωή των εργαζόμενων πιο ανθρώπινη τα τελευταία 50 χρόνια, θα αποτελέσουν παρελθόν.
