Ο Γάλλος φιλόσοφος Βολτέρος υποτίθεται ότι έγραψε τη διάσημη φράση: «Διαφωνώ με αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες». Είτε το είπε είτε όχι, αυτή η φράση χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει την αρχή της ελευθερίας του λόγου.
Η ελευθερία του λόγου, και κατ’ επέκταση, η ελευθερία του Τύπου, θεωρείται ως ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της δημοκρατίας. Είναι αυτό που λέγεται ότι χωρίζει τους περήφανους πολίτες του δυτικού κόσμου απ’ όλα τα άλλα, λιγότερο τυχερά έθνη. Υποτίθεται ότι είναι η κόκκινη γραμμή που διακρίνει τον πολιτισμό από τη βαρβαρότητα. Πάνω απ’ όλα, στην παρούσα στιγμή της παγκόσμιας Ιστορίας, λέγεται ότι διακρίνει εμάς τους «πολιτισμένους, δημοκρατικούς, φιλελεύθερους λαούς» του δυτικού κόσμου από τη ρωσική δεσποτική βαρβαρότητα.
Γιατί η Ανατολή είναι Ανατολή…
Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να αναλογιστούμε τη θλιβερή κατάσταση του πολύπαθου λαού της Ρωσίας. Στο «βασίλειο του σκότους και του κακού», που είναι το βασίλειο του Τσάρου Βλαντίμιρ του Αιμοσταγούς, αυτοί οι άτυχοι άνθρωποι στερούνται το πιο υπέροχο δώρο κάθε αληθινής δημοκρατίας: τον ελεύθερο Τύπο. Σε αντίθεση με εμάς, δεν μπορούν να διαβάζουν, να βλέπουν ή να ακούν οτιδήποτε διαφέρει έστω και ελάχιστα από την επίσημη κυβερνητική ρητορική. Όλα τα αντιπολιτευτικά ή ημι-αντιπολιτευτικά ειδησεογραφικά μέσα κλείνουν με συνοπτικές διαδικασίες. Και όλα τα άλλα μέσα υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο και λογοκρισία. Κατά συνέπεια, οι «καημένοι οι Ρώσοι» δεν μπορούν να έχουν άλλες απόψεις, εκτός από τις απόψεις που τους υπαγορεύει ο άρχοντας του Κρεμλίνου. Ή έτσι θέλουν να πιστεύουμε.
Στην πραγματικότητα, όμως, η δύναμη των μέσων ενημέρωσης, αν και πολύ μεγάλη, δεν είναι ποτέ ανίκητη, και αργά ή γρήγορα, οι άνθρωποι θα υποψιαστούν ότι η κυβέρνησή τους δεν λέει την αλήθεια και ότι τα επίσημα μέσα ενημέρωσης τους λένε επίσης ψέματα. Οι αντιπολεμικές διαδηλώσεις που έχουν ξεσπάσει σε πολλές ρωσικές πόλεις και οι οποίες έχουν υποστεί σκληρή καταστολή είναι μια σαφής ένδειξη ότι πολλοί άνθρωποι δεν εμπιστεύονται τον «τσάρο Βλαντίμιρ» ή τα επίσημα μέσα ενημέρωσής του. Αυτή η δυσπιστία, και η διάθεση για κινητοποιήσεις, αναμφίβολα θα ενισχυθούν αν ο πόλεμος συνεχιστεί.
… Και η Δύση είναι Δύση
Η αντίθεση με την πολιτισμένη Δύση δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρη. Εδώ δεν διαβάζει κανείς για μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης και του ΝΑΤΟ. Το αντίθετο μάλιστα. Η κοινή γνώμη φαίνεται να τάσσεται με τις θέσεις των κυβερνήσεων των χωρών του ΝΑΤΟ. Η γνώμη που κυριαρχεί μπορεί να εκφραστεί πολύ απλά με τον εξής τρόπο: Ρωσία κακή, Ουκρανία καλή. Τέλος.
Αυτή η αξιοσημείωτη επίδειξη εθνικής ενότητας είναι, φυσικά, έκφραση του γεγονότος ότι, σε αντίθεση με τους δύστυχους Ρώσους, εμείς οι πολίτες των «δυτικών δημοκρατιών» διαθέτουμε άφθονες πληροφορίες από τις πιο ποικίλες πηγές, που μας πείθουν ότι οι ηγέτες μας έχουν δίκιο και οι εχθροί μας άδικο.
Ας πάρουμε ως παράδειγμα τη «δημοκρατική Βρετανία». Ανοίγω την τηλεόρασή μου εγκαίρως για τις ειδήσεις των 18:00. Ο δημοσιογράφος με πληροφορεί λεπτομερώς ότι η ρωσική στρατιωτική επίθεση έχει σταματήσει από την ηρωική δράση του ουκρανικού στρατού, με την αμέριστη βοήθεια της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Στη συνέχεια προχωρούν στην περιγραφή με μεγάλη λεπτομέρεια των τελευταίων φρικαλεοτήτων – πραγματικών ή φανταστικών – που διαπράχθηκαν από τους βάρβαρους Ρώσους εισβολείς, ακολουθούμενες από οργισμένες καταδίκες αυτών των ενεργειών από μια σειρά δυτικών ηγετών.
Το τμήμα ειδήσεων ολοκληρώνεται με σκηνές φρικτού ανθρώπινου πόνου, τεράστιους αριθμούς προσφύγων και μερικές συνεντεύξεις που αποσκοπούν στο να δημιουργήσουν ένα φυσικό αίσθημα ανθρώπινης συμπάθειας και αλληλεγγύης για όποιον υποφέρει από τη φρίκη του πολέμου. Μέχρι εδώ όλα καλά.
Μετά αλλάζω στο ITV, όπου επαναλαμβάνονται ακριβώς οι ίδιες ειδήσεις, με τις ίδιες ακριβώς συνεντεύξεις και δηλώσεις. Μετά από αυτό, επιθυμώντας να μάθω κάποιες πραγματικές ειδήσεις στρέφομαι σε μια υποτιθέμενη σοβαρή πηγή ειδήσεων, το Channel 4 News. Αλλά αντί να μάθω οτιδήποτε καινούργιο, ακούω ακριβώς την ίδια ιστορία, που υποστηρίζεται ακριβώς από τις ίδιες πηγές.
Πριν από μερικές εβδομάδες, ήταν ακόμα δυνατή η πρόσβαση στο Russia Today – το ένα και μοναδικό ειδησεογραφικό μέσο που έλεγε μία διαφορετική ιστορία. Τώρα, κάθε λογικός άνθρωπος μπορεί να υποθέσει πόσο αντικειμενικό είναι το Russia Today. Δεν χρειάζεται να πιστεύει κανείς τίποτα από αυτά που λέει – περισσότερο από ό,τι πρέπει να πιστεύει αυτό που ακούει σε όλα τα άλλα κανάλια. Τουλάχιστον, όμως, παρείχε σε κάποιον διαφορετικές απόψεις, οι οποίες θα του επέτρεπαν να αρχίσει να σχηματίζει κάτι που έμοιαζε με μια αντικειμενική άποψη.
Όχι πια! Οι υπερασπιστές της δημοκρατίας μας, στην κυβέρνηση του Μπόρις του Ατζαμή, δεν έχασαν χρόνο και με υστερικές κραυγές απαίτησαν να κλείσει χωρίς καθυστέρηση αυτή η μοναδική φωνή αντιφρονούντων. Αυτή η απαίτηση αντιμετωπίστηκε με αξιοθαύμαστη υπερηφάνεια, με το γενικό χειροκρότημα όλων των εραστών της δημοκρατίας στη Βουλή των Κοινοτήτων, και με πιο ένθερμους υποστηρικτές τον κύριο Στάρμερ και την κοινοβουλευτική ομάδα των Εργατικών, η οποία πλέον δεν διακρίνεται καθόλου από τους Συντηρητικούς, εκτός από το γεγονός πως απαιτεί συνεχώς ολοένα και πιο πολύ πολεμική δράση κατά της Ρωσίας – μέχρι και τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Έτσι, έχοντας ουσιαστικά φιμώσει κάθε αντιπολίτευση, οι υπερασπιστές της «δημοκρατίας» μας μπορούν πλέον να είναι βέβαιοι ότι έχει επιτευχθεί η εθνική ενότητα και μπορούν να συνεχίσουν την πολεμική προπαγανδιστική τους εκστρατεία, απαλλαγμένοι από κάθε κίνδυνο αντίφασης.
Αλλά περιμένετε ένα λεπτό! Αυτό δεν υποτίθεται ότι ήταν μια θεμελιώδης διαφορά μεταξύ της δημοκρατικής Δύσης και του τυραννικού καθεστώτος του Πούτιν; Και η ελευθερία του Τύπου δεν έπρεπε να είναι μια από αυτές τις διαφορές; Εάν είναι αλήθεια ότι στη Ρωσία, οι άνθρωποι αναγκάζονται να ακούσουν μόνο μια γραμμή για τον πόλεμο – την επίσημη γραμμή – τότε είναι επίσης αλήθεια ότι και οι άνθρωποι στη Δύση υφίστανται το ίδιο πράγμα.
Οι απλοϊκές ψυχές μπορεί κάλλιστα να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφορά μεταξύ των δύο. Αλλά αυτό θα ήταν μια εξαιρετικά αφελής παρανόηση. Υπάρχει, βέβαια, μια πολύ θεμελιώδης διαφορά. Και είναι αυτή: στη Ρωσία οι άνθρωποι αναγκάζονται να ακολουθούν την επίσημη γραμμή, ενώ στη δημοκρατική Βρετανία και σε άλλες ελεύθερες χώρες, επιλέγουμε, με τη δική μας ελεύθερη βούληση, να ακούμε τις μοναδικές πηγές ειδήσεων που έχουμε στη διάθεσή μας.
Το γεγονός ότι αυτές οι πηγές είναι απλώς μια αντανάκλαση της επίσημης γραμμής, που υπαγορεύεται από τους κυβερνώντες μας και χειραγωγούνται κυνικά από αυτούς είναι ένα άλλο ζήτημα. Ας το εξετάσουμε.
Η περίεργη περίπτωση του μαιευτηρίου
Στις 9 Μαρτίου αναφέρθηκε ότι ρωσικό χτύπημα έπληξε ένα μαιευτήριο και ένα νοσοκομείο παίδων στην πόλη της Μαριούπολης. Σαν μια τέλεια κουρδισμένη μηχανή, το τμήμα προπαγάνδας ανέλαβε αμέσως δράση. Όλα τα μέσα ενημέρωσης επικεντρώθηκαν σε ένα θέμα: ο Ουκρανός Πρόεδρος Ζελένσκι χαρακτήρισε αμέσως την επίθεση έγκλημα πολέμου. Ο ίδιος χαρακτήρισε την επίθεση ως «την απόλυτη απόδειξη γενοκτονίας».
Υπήρχαν όμως πολλά πράγματα που δεν έβγαζαν νόημα. Δημοσιεύτηκαν πλάνα προφανώς από το εσωτερικό του νοσοκομείου, το οποίο φαινόταν να είναι ολοσχερώς κατεστραμμένο. Αν συνέβαινε αυτό, ο αριθμός των νεκρών και των τραυματιών θα έπρεπε να ήταν σίγουρα μεγάλος.
Ο Πάβελ Κυριλένκο, επικεφαλής της περιφερειακής διοίκησης του Ντόνετσκ, που περιλαμβάνει την πόλη-λιμάνι της Μαριούπολης, είπε ότι δεν έχουν επιβεβαιωθεί θάνατοι και δήλωσε συγκεκριμένα ότι δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένοι τραυματισμοί παιδιών.
Το δημοτικό συμβούλιο της Μαριούπολης είπε ότι ο βομβαρδισμός είχε προκαλέσει «κολοσσιαία ζημιά» και δημοσίευσε πλάνα που δείχνει καμένα κτίρια, κατεστραμμένα αυτοκίνητα και έναν τεράστιο κρατήρα έξω από το νοσοκομείο. Το BBC επαλήθευσε την τοποθεσία των βίντεο, αλλά όχι τον ακριβή αριθμό των θυμάτων.
Περίμενα κάποιες πληροφορίες για πολλά θύματα. Όμως τα νέα έμοιαζαν να είναι παράξενα ασαφή, όπως και οι εικόνες που προβλήθηκαν στην τηλεόραση. Έδειξαν πολλές φανερά σοκαρισμένες γυναίκες να προσπαθούν να παρηγορήσουν τα μωρά τους που έκλαιγαν. Ήταν αρκετό για να προκαλέσει τις συμπάθειες και την αγανάκτηση κάθε φυσιολογικού ανθρώπου.
Ο Ντμίτρι Γκούριν, ένας Ουκρανός βουλευτής, είπε στο BBC ότι το συγκρότημα βομβαρδίστηκε.
«Είναι ένα συγκρότημα – ένα μαιευτήριο και ένα νοσοκομείο παίδων», είπε. «Πολλές νεκρές και τραυματισμένες γυναίκες. Δεν γνωρίζουμε ακόμη για παιδιά και νεογέννητα».
Η χορωδία της δίκαιης αγανάκτησης εντάθηκε με ένα αυξανόμενο κρεσέντο. «Απερίσκεπτοι», «βάρβαροι», «απεχθείς», «κακοί», είναι μερικά από τα πιο μετριοπαθή επίθετα που χρησιμοποιούνται. Η ρητορική ήταν αρκετά προβλέψιμη. Ο Λευκός Οίκος καταδίκασε τη «βάρβαρη» χρήση βίας εναντίον αθώων πολιτών. Ο Μπόρις Τζόνσον έγραψε στο Twitter «υπάρχουν λίγα πράγματα πιο άθλια από το να στοχεύεις τους ευάλωτους και τους ανυπεράσπιστους». Και ούτω καθεξής.
Αλλά οι αρχικές αναφορές παρέμειναν πολύ ασαφείς και, παραδόξως, δεν αναφέρονταν σε κανέναν θάνατο. Δεκαεπτά άνθρωποι τραυματίστηκαν, μεταξύ των οποίων άτομα του προσωπικού και ασθενείς, δήλωσαν τοπικοί αξιωματούχοι. Αλλά αυτή ήταν μόνο μια αρχική εκτίμηση, και αναφέρθηκε επίσης ότι άνθρωποι είχαν παγιδευτεί κάτω από τα συντρίμμια.
Σίγουρα, οι αριθμοί των νεκρών και των τραυματιών θα αυξάνονταν σημαντικά…Αλλά δεν είχαμε κάτι τέτοιο. Αργότερα, η αρχική ιστορία άλλαξε. Τώρα είπαν ότι σκοτώθηκαν τρία άτομα, συμπεριλαμβανομένου ενός παιδιού. Αναρωτήθηκα: πώς ήταν δυνατόν ένα τόσο μεγάλο κτίριο να καταστραφεί εντελώς, και παρόλα αυτά να υπάρχουν τόσο λίγα θύματα; Μόνο μία εξήγηση είναι δυνατή: ότι την ώρα του βομβαρδισμού, το κτίριο ήταν είτε άδειο, είτε σχεδόν άδειο.
Γιατί οι Ρώσοι να βομβαρδίζουν ένα άδειο κτίριο; Οι Ρώσοι απάντησαν δηλώνοντας ότι οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν την τακτική να αδειάζουν κτίρια, όπως νοσοκομεία, από τους ασθενείς τους, τα οποία στη συνέχεια καταλαμβάνονται από ακροδεξιούς εθνικιστές, εν προκειμένω από το τάγμα Αζόφ, που πυροβολούν τους Ρώσους, προκαλώντας εσκεμμένα μια επίθεση. Στην πραγματικότητα, αναφορές ρωσικών μέσων ενημέρωσης πριν από την επίθεση ανέφεραν ότι οι δυνάμεις του Αζόφ είχαν ήδη εγκατασταθεί στο συγκεκριμένο νοσοκομείο. Δεν είναι κάτι εύλογο που θα πρέπει τουλάχιστον να ληφθεί υπόψη;
Το επιχείρημα, φυσικά, απορρίφθηκε αμέσως από τους Ουκρανούς και τους Αμερικανούς και Βρετανούς συμμάχους τους ως προπαγάνδα. Δεν δίνεται πραγματική προσοχή στις διάφορες πιθανές εξηγήσεις στα λεγόμενα ελεύθερα ΜΜΕ μας. Δεν θα έπρεπε να είναι ο ρόλος της δημοσιογραφίας να ερευνά τα γεγονότα από όλες τις πλευρές και μετά να τα παρουσιάζει; Αλλά όπως είπε κάποτε ένας δημοσιογράφος: «γιατί να αφήσουμε τα γεγονότα να χαλάσουν μια καλή ιστορία;»
Πολλές φωνές έχουν υψωθεί ζητώντας να δικαστεί η Ρωσία για υποτιθέμενα εγκλήματα πολέμου, ακόμη και για γενοκτονία. Ας είμαστε ξεκάθαροι σχετικά με αυτό. Ένας Αμερικανός στρατηγός είπε κάποτε πως ο πόλεμος είναι κόλαση. Ο πόλεμος, εξ ορισμού, είναι να σκοτώνεις ανθρώπους. Και σε έναν πόλεμο, πολλοί αθώοι πολίτες θα πεθάνουν, είτε αυτό είναι επιδιωκόμενο είτε όχι.
Επομένως, δεν πρέπει να δοθεί η παραμικρή αξιοπιστία στην αποκρουστική χορωδία προπαγάνδας, που βρωμάει κυνισμό και υποκρισία του χειρότερου είδους.
Το αμερικανικό έγκλημα πολέμου που δεν υπήρξε ποτέ
Στις 3 Οκτωβρίου του 2015, αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ κατέστρεψαν το νοσοκομείο Medicines Sans Frontiers (MSF) στην Κουντούζ του Αφγανιστάν. Αυτό είναι ένα καλά τεκμηριωμένο γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Εκείνο το βράδυ, ένα αμερικανικό πολεμικό πλοίο εκτόξευσε 211 οβίδες στο κεντρικό κτίριο του νοσοκομείου, μια επίθεση που διήρκεσε περίπου μία ώρα, παρά το γεγονός ότι οι γιατροί του νοσοκομείου καλούσαν απεγνωσμένα τις στρατιωτικές αρχές να σταματήσουν την επίθεση.
Οι Αμερικανοί γνώριζαν πολύ καλά ότι ο επιδιωκόμενος στόχος ήταν ένα νοσοκομείο. To MSF παρείχε τις συντεταγμένες GPS στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, το Υπουργείο Εσωτερικών και Άμυνας του Αφγανιστάν και τον Αμερικανικό Στρατό στην Καμπούλ ημέρες πριν. Τουλάχιστον 42 άνθρωποι σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων 24 ασθενείς, 14 υπάλληλοι και 4 φροντιστές, και 37 τραυματίστηκαν.
Εκπρόσωπος του MSF αργότερα ανέφερε: «Οι ασθενείς μας κάηκαν στα κρεβάτια τους, το ιατρικό μας προσωπικό ακρωτηριάστηκε. Άλλοι έπεσαν στο κενό ενώ έφευγαν από το φλεγόμενο κτίριο, είπε ένας αυτόπτης μάρτυρας. Η άποψη μέσα από το νοσοκομείο είναι ότι αυτή η επίθεση διεξήχθη με σκοπό να σκοτώσει και να καταστρέψει. Αλλά δεν ξέρουμε γιατί».
Ο αμερικανικός στρατός αργότερα ισχυρίστηκε ότι είχε λάβει αναφορές ότι στο κτίριο του νοσοκομείου υπήρχαν μαχητές Ταλιμπάν. Ωστόσο, το προσωπικό του MSF ανέφερε ότι δεν υπήρχαν ένοπλοι μαχητές ή μάχες στην περιοχή πριν από την επίθεση.
Στο τέλος, ο στρατηγός Βοτέλ, επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, εξήγησε πως η επίθεση ήταν ένα «λάθος» και είπε πως το γεγονός ότι η επίθεση ήταν ακούσια «την βγάζει από τη σφαίρα του σκόπιμου εγκλήματος πολέμου». Οπότε είμαστε εντάξει. Εάν οι Αμερικανοί επιτίθενται σε νοσοκομεία και σκοτώνουν αθώους ανθρώπους, αυτό είναι ένα ατυχές ατύχημα και επομένως δεν είναι έγκλημα πολέμου. Αλλά αν οι Ρώσοι κάνουν κάτι τέτοιο, είναι έγκλημα πολέμου.
Ο Τζορτζ Όργουελ θα καταλάβαινε αυτή τη στρεβλή λογική, βγαλμένη κατευθείαν από το Υπουργείο Αλήθειας. Και επειδή όλες οι πληροφορίες μας προέρχονται από την ίδια πηγή, πρέπει να τις πιστέψουμε. Γιατί δεν έχουμε λόγο να πιστεύουμε κάτι άλλο…
Ήρωες πολέμου και κακοί
Ο υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζέιμς Χέπι , μιλώντας στο πρωινό του BBC, δεν είχε καμία αμφιβολία ότι ο βομβαρδισμός ενός νοσοκομείου συνιστά έγκλημα πολέμου, για το οποίο ο κ. Πούτιν θα πρέπει να λογοδοτήσει ενώπιον δικαστηρίου. Το ποιος ακριβώς θα τον συλλάβει παραμένει μυστήριο. Έκτοτε, η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται με κουραστική μονοτονία από άλλους, πολύ πιο σημαντικούς από τον κ. Χέπι.
Αλλά ακόμη και η πιο πρόχειρη ματιά στην Ιστορία αρκεί για να αποκαλύψει την υποκρισία αυτής της ψεύτικης αγανάκτησης, δεδομένης της πραγματικά φρικτής ιστορίας του βρετανικού ιμπεριαλισμού.
Ψηλά στη λίστα των εγκλημάτων του παρελθόντος της Βρετανίας βρίσκεται ο αφανισμός της πόλης της Δρέσδης με απρόκλητους μαζικούς βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίοι κατέστρεψαν ολοσχερώς την πόλη. Ο ιστορικός Ντόναλντ Μίλερ περιγράφει την κόλαση που εξαπολύθηκε: «Τα παπούτσια των ανθρώπων έλιωσαν στην καυτή άσφαλτο των δρόμων και η φωτιά κινήθηκε τόσο γρήγορα που πολλοί κάηκαν πριν προλάβουν να βγάλουν τα παπούτσια τους. Η φωτιά έλιωσε σίδηρο και ατσάλι, μετέτρεψε την πέτρα σε σκόνη και έκανε τα δέντρα να εκραγούν από τη θερμότητα της δικής τους ρητίνης. Οι άνθρωποι που έτρεχαν από τη φωτιά μπορούσαν να αισθανθούν τη θερμότητα της φωτιάς να καίει τους πνεύμονές τους».
Μια ολόκληρη πόλη τυλίχτηκε στις φλόγες. Νοσοκομεία, σχολεία, νηπιαγωγεία, εκκλησίες, βιβλιοθήκες, μουσεία, κατοικημένες περιοχές, χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά – όλα χάθηκαν σε αυτό το όργιο της εσκεμμένης καταστροφής. Η Δρέσδη, ένα παγκοσμίου φήμης πολιτιστικό κέντρο, δεν είχε καμία αξία ως στρατιωτικός στόχος. Ο μόνος στόχος ήταν να προκληθεί τρόμος στον άμαχο πληθυσμό, να σπάσει τη θέλησή του για αντίσταση. Αλλά αυτό αποδείχθηκε ότι ήταν λάθος υπολογισμός. Ο βομβαρδισμός από μόνος του δεν μπορεί ποτέ να κερδίσει έναν πόλεμο. Μετά τη Δρέσδη, οι Γερμανοί συνέχισαν να πολεμούν άγρια μέχρι τέλους. Οι βομβαρδισμοί αμάχων απλώς τους οδήγησαν περισσότερο στην αγκαλιά των ηγετών τους.
Θεωρείται ότι περίπου 25.000–35.000 άμαχοι έχασαν τη ζωή τους στη Δρέσδη, αν και αυτό μπορεί να είναι υποεκτιμημένο. Άλλοι υπολογισμοί φτάνουν τις 250.000, δεδομένης της εισροής προσφύγων χωρίς έγγραφα που είχαν καταφύγει στη Δρέσδη από το Ανατολικό Μέτωπο. Τα περισσότερα θύματα ήταν γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι.
Υπέστησαν φρικτό θάνατο, όχι μόνο από κάψιμο, αλλά και από ασφυξία. Ο Μίλερ επισημαίνει ότι το 70% των θυμάτων στην πραγματικότητα πέθαναν από το μονοξείδιο του άνθρακα που προήλθε από την καύση. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Γερμανός συγγραφέας Γιόργκ Φρίντριχ επέλεξε ως τίτλο του αμφιλεγόμενου βιβλίου του για τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς της Δρέσδης και άλλων πόλεων απλά Der Brand (Η Φωτιά).
Ήταν ατύχημα; Καθόλου, ήταν σκόπιμη ενέργεια. Ήταν έγκλημα πολέμου; Δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία για αυτό. Και ποιος ήταν υπεύθυνος για αυτό το έγκλημα; Βασικά, δύο άνδρες: ο σερ Άρθουρ Τράβερς Χάρις, ο επικεφαλής της Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας, γνωστός ως «ο Χάρις των Βομβαρδισμών» και ο σερ Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας.
Αυτοί οι δύο άνδρες διώχθηκαν για εγκλήματα πολέμου; Φυσικά και όχι. Ερευνήθηκαν έστω; Όχι. Τα εγκλήματα αφαιρέθηκαν από την Ιστορία. Κανείς δεν μιλά πια γι’ αυτό και τα αγάλματά τους μπορούν να βρεθούν να καταλαμβάνουν τη θέση τους στην πλατεία του Κοινοβουλίου· την καρδιά αυτού που είναι γνωστή ως βρετανική δημοκρατία.
Άρα, αυτό είναι αρκετά σαφές. Εδώ δεν υπάρχει απόλυτη ηθική. Η αλήθεια είναι σχετική, πρέπει να διαστρεβλώνεται και να μετατρέπεται στο αντίθετό της, σύμφωνα με τα συμφέροντα που πρέπει να υπηρετήσει. Ο Τζορτζ Όργουελ είχε δίκιο. Ο εγκληματίας πολέμου για κάποιον είναι ο ήρωας πολέμου κάποιου άλλου.
Θυμάστε τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι;
Όσον αφορά τον κατάλογο των εγκλημάτων πολέμου της Αμερικής, είναι πολύ μακρύς για να τον καταγράψουμε εδώ. Ρωτήστε τους κατοίκους του Βιετνάμ, στους οποίους οι Αμερικανοί παρουσίασαν τη γοητεία της ναπάλμ, των μαζικών βομβαρδισμών και του Agent Orange: τη δηλητηριώδη χημική ουσία που εξακολουθεί να προκαλεί ατελείωτο πόνο και συμφορές μέχρι σήμερα.
Αλλά ας ξεχάσουμε αυτές τις μικρές λεπτομέρειες και ας ασχοληθούμε με ένα πολύ πιο σημαντικό γεγονός, το οποίο, δυστυχώς, τείνει να ξεχαστεί. Αναφέρομαι στην ολική εξάλειψη δύο ιαπωνικών πόλεων το 1945 από ατομικές βόμβες που έριξαν αμερικανικά αεροσκάφη.
Υπολογίζεται ότι συνολικά 199.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις πυρηνικές βόμβες που έπεσαν στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι τον Αύγουστο του 1945. Χιλιάδες άλλοι πέθαναν λόγω των παρατεταμένων επιπτώσεων της ακτινοβολίας που άφησαν οι βόμβες τα επόμενα χρόνια.
Και εδώ, οι απώλειες πολλών αμάχων, η απρόβλεπτη καταστροφή νοσοκομείων (συμπεριλαμβανομένων των μαιευτηρίων), σχολείων, κατοικιών για ηλικιωμένους κ.λπ. δεν ήταν καν αντικείμενα ενδιαφέροντος για την Ουάσιγκτον και το Πεντάγωνο.
Ο λόγος που αναφέρονταν συχνά σε αυτή την αποτρόπαια πράξη βαρβαρότητας ήταν ότι «επιτάχυνε το τέλος του πολέμου και έσωσε πολλές (αμερικανικές) ζωές». Αλλά αυτό είναι ψέμα. Η Ιαπωνία είχε ήδη χάσει τον πόλεμο και θα ζητούσε ειρήνη. Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο ο Πρόεδρος Τρούμαν διέταξε την πυρηνική καταστροφή της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι ήταν για να αποδείξει στη Μόσχα ότι οι ΗΠΑ είχαν τώρα ένα νέο και τρομακτικό όπλο μαζικής καταστροφής, ικανό να ανατινάξει ολόκληρες πόλεις με μία μόνο βόμβα. Ήταν η επίσημη έναρξη του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ που κράτησε για δεκαετίες.
Μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο ιμπεριαλισμός των ΗΠΑ συνέχισε να ακολουθεί μια επιθετική εξωτερική πολιτική, διεξάγοντας πολέμους σε ξένο έδαφος, βομβαρδίζοντας και εξοντώνοντας αμέτρητους αθώους ανθρώπους.
Μόνο στα 20 χρόνια από το 2001 έως το 2021, οι Ηνωμένες Πολιτείες έριξαν 326.000 βόμβες και πυραύλους σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 152.000 στο Ιράκ και τη Συρία. Μόνο στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ σκότωσαν 241.000 ανθρώπους μεταξύ 2001 και 2021. Τα επίσημα στοιχεία μιλούν για 71.000 αμάχους ανάμεσα στα θύματα.
Στην Υεμένη, το καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, με άμεση υποστήριξη από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, διεξάγει έναν βάναυσο μονόπλευρο πόλεμο που έχει κρατήσει περισσότερους από 10 εκατομμύρια ανθρώπους στα όρια της πείνας για χρόνια. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, το 2020, αυτός ο σύμμαχος της Δύσης είχε πραγματοποιήσει περισσότερες από 20.000 βομβαρδιστικές επιδρομές, με έως και 300 αεροπορικές επιδρομές την ημέρα σε ορισμένες περιόδους. Μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών, που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο του 2021, προέβλεπε ότι ο αριθμός των νεκρών από τον πόλεμο στην Υεμένη θα φτάσει τους 377.000 έως το τέλος του 2021.
Κατά τη διάρκεια των 78 ημερών βομβαρδισμού του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία το 1999, εκτοξεύτηκαν 2.300 πύραυλοι και έπεσαν 14.000 βόμβες, συμπεριλαμβανομένων βομβών ουρανίου και πυρομαχικών διασποράς. Εκτός από χιλιάδες χαμένες ζωές, τα πλήγματα του ΝΑΤΟ έπληξαν σχολεία, βιβλιοθήκες, νοσοκομεία και δεκάδες χιλιάδες σπίτια. Σε ένα περιστατικό, ο συνασπισμός βομβάρδισε ένα κομβόι προσφύγων, σκοτώνοντας σύμφωνα με πληροφορίες περισσότερους από 60 ανθρώπους. Τέτοια γεγονότα δικαιολογήθηκαν απλώς ως λάθη και «παράπλευρες απώλειες». Δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα περισσότερο για το αιματηρό ιστορικό του αμερικανικού ιμπεριαλισμού – της πιο μοχθηρής αντεπαναστατικής δύναμης στην επιφάνεια της γης.
«Στο πλευρό της Ουκρανίας»
Ας στρέψουμε τώρα την προσοχή μας από τον πυρετό της μάχης στην ηρεμία της αίθουσας συζητήσεων της Βουλής των Κοινοτήτων στο Λονδίνο. Το βράδυ της 8ης Μαρτίου, οι βουλευτές στριμωχτήκαν σε κάθε γωνιά της αίθουσας. Το κοινοβουλευτικό προσωπικό μαζεύτηκε για να κοιτάξει μέσα από τις πέτρινες καμάρες, σχεδόν μέχρι την οροφή, για να παρακολουθήσει την παράσταση. Πρέπει να ήταν σαν να πήγαν στον κινηματογράφο ή, καλύτερα, στους μπροστινούς πάγκους του τσίρκου. Γιατί αυτό, τελικά, ήταν.
Μετά από λίγα λεπτά κουβέντας, οι βουλευτές έβαλαν τα ακουστικά τους για να διασφαλίσουν ότι θα μπορούσαν να ακούσουν τη μετάφραση της ομιλίας του Προέδρου της Ουκρανιας. Μόνος στο γραφείο του, με μόνο μια ουκρανική σημαία για παρέα, ο Πρόεδρος Ζελένσκι εμφανίστηκε στις οθόνες για να μιλήσει στους βουλευτές και, φυσικά, στο κοινό. Ήταν η πρώτη φορά που κάποιος ξένος ηγέτης απευθύνθηκε απευθείας στη Βουλή των Κοινοτήτων.
Ο ηγέτης της Ουκρανίας μίλησε συγκινητικά για τον πόνο της χώρας του καθώς κάθε μέρα συνεχιζόταν ένας πόλεμος που «δεν ξεκινήσαμε εμείς». Ήταν όλα άψογα προετοιμασμένα και διατυπωμένα με επιδεξιότητα: πέφτουν βόμβες στα σχολεία, εκκλησίες κατεστραμμένες, επίθεση σε νοσοκομεία παίδων. Το φαγητό και το νερό σε ορισμένα σημεία εξαντλείται.
Αλλά, είπε, το ηθικό ήταν στα ύψη και ο κόσμος είχε τη θέληση να παλέψει μέχρι το τέλος: «θα πολεμήσουμε στις παραλίες, στους δρόμους, στα δάση», διακήρυξε, χρησιμοποιώντας μία γνωστή φράση του Τσόρτσιλ. Έθεσε μάλιστα μια ερώτηση από τον Σαίξπηρ: «Να ζει κανείς ή να μην ζει;» Η Ουκρανία, είπε, αποφάσισε «να είναι ελεύθερη». Υπέροχα πράγματα! Αλλά τώρα ήρθε το δύσκολο σημείο.
Ο Ζελένσκι ευχαρίστησε το Ηνωμένο Βασίλειο για την υποστήριξή του, αλλά στη συνέχεια «τα χάλασε» όλα υπονοώντας ότι αυτό δεν ήταν πραγματικά αρκετό. Προέτρεψε την κυβέρνηση της Αυτής Μεγαλειότητος να αυστηροποιήσει ακόμη περισσότερο τις κυρώσεις. (Αλλά, Θεέ μου, δεν κάναμε αρκετά; Η οικονομία μας οδεύει προς ύφεση και υπάρχουν όρια σε όλα!). Πάνω απ’ όλα επέμεινε πως πρέπει να προστατεύσουν τους ουρανούς της Ουκρανίας, «παρόλο που η επιβολή μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων είναι ένα βήμα – ένας κίνδυνος – που το Ηνωμένο Βασίλειο και οι σύμμαχοί του απλώς δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν ακόμα». (Ω ναι, αυτό… Λοιπόν, θα υπήρχε ένας μικρός κίνδυνος εάν προσπαθήσουμε να επιβάλουμε μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Αυτό θα σήμαινε κατάρριψη ρωσικών αεροπλάνων. Αυτό θα σήμαινε άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Αυτό θα σήμαινε έναρξη ενός Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου. Αυτό θα σήμαινε πυρηνικό αφανισμό και καταστροφή του πολιτισμού όπως τον ξέρουμε).
Σε αυτό το σημείο οι βουλευτές άρχισαν να ταράζονται. Όλοι ξέρουν ότι, όταν περνούν από την είσοδο των Κοινοτήτων, περπατούν μέσα από την αψίδα που έχει ξαναχτιστεί από πέτρα που έχει καταστραφεί από τις βόμβες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ευτυχώς, η ομιλία κόντευε να τελειώσει!
Στο τέλος της ομιλίας, βουλευτές και Λόρδοι σηκώθηκαν όρθιοι και πάλι, για να χειροκροτήσουν. Ο Πρόεδρος άγγιξε την παλάμη του στο στήθος του για να αναγνωρίσει την εγκάρδια υποστήριξή τους και μετά σωριάστηκε για μια στιγμή στη θέση του. Τότε η ψυχραιμία του επανήλθε. Ο κύριος Ζελένσκι σήκωσε τη γροθιά του, σηκώθηκε και έφυγε από το γραφείο. Τα λόγια του επηρέασαν εμφανώς πολλούς βουλευτές, μερικούς με μάτια βουρκωμένα, κάποιους που κουνούσαν το κεφάλι. Έτσι, επιβράβευσαν την παράστασή του με δύο χειροκροτήματα: το ένα πριν και το άλλο μετά. Και θα του έδιναν ένα τρίτο ή τέταρτο, αν το ήθελε.
Αυτό που δεν θα του έδιναν – και δεν θα του το δώσουν ποτέ – είναι αυτό που πραγματικά ήθελε, που είναι ουσιαστική στρατιωτική βοήθεια, με τη μορφή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων. Χειροκρότημα – όσο θέλετε – αλλά ζώνη απαγόρευσης πτήσεων, όχι! Ο Ζελένσκι πρέπει να τελείωσε τη μέρα του με το «εγώ» του φουσκωμένο, αλλά τα χέρια του αρκετά άδεια. Όχι πολύ ικανοποιητικός ισολογισμός από πρακτική άποψη.
Εάν χρειάζονται περαιτέρω αποδείξεις για την κραυγαλέα ανεντιμότητα και υποκρισία των κυρίων Τζόνσον και σία, μπορεί κανείς να αναφέρει το επαίσχυντο ιστορικό τους στο θέμα των Ουκρανών προσφύγων. Μέχρι σήμερα, περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι έχουν φύγει μακριά από τον πόλεμο. Από αυτούς, περισσότεροι από τους μισούς έχουν παραληφθεί από την Πολωνία, μεγάλοι αριθμοί βρίσκονται στην Ουγγαρία και σε άλλες γειτονικές χώρες.
Ο ΟΗΕ αναφέρει ότι, από τις 9 Μαρτίου:
Η Πολωνία έχει δεχθεί 1.412.502 πρόσφυγες
Ουγγαρία 214.160
Σλοβακία 165.199
Ρωσία 97.098
Ρουμανία 84.671
Μολδαβία 82.762
Λευκορωσία 765
Περισσότεροι από 255.000 άνθρωποι έχουν πάει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τι γίνεται όμως με τη Βρετανία; Ο αριθμός των Ουκρανών προσφύγων στους οποίους χορηγήθηκε βίζα έχει αυξηθεί από το αξιοθρήνητο 50 στο ακόμη πιο αξιοθρήνητο 300.
Οι Ουκρανοί πρόσφυγες που βρέθηκαν στο Καλαί, ελπίζοντας να φτάσουν σε συγγενείς τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, στάλθηκαν πίσω. Η υπουργός Εσωτερικών Πρίτι Πατέλ είπε ευθαρσώς ψέματα στη Βουλή των Κοινοτήτων υποστηρίζοντας ότι είχε δημιουργήσει γραφείο θεωρήσεων βιζας στο Καλαί, κάτι που ήταν αναληθές. Αποδείχτηκε ότι το γραφείο υποδοχής αποτελούνταν από ένα πτυσσόμενο τραπέζι στελεχωμένο από τρεις άνδρες που έδιναν πακέτα με αλατισμένα σνακ… αλλά δεν λαμβάνονταν αιτήσεις για βίζα.
Στη συνέχεια, οι Ουκρανοί πρόσφυγες ενημερώθηκαν ότι μπορούσαν να επιβιβαστούν σε ένα τρένο Eurostar από το Καλαί στη Λιλ, όπου θα διεκπεραιωθεί η αίτησή τους για βίζα. Αλλά αυτό ήταν ένα κυνικό ψέμα. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν υπηρεσίες Eurostar από το Καλαί στη Λιλ και δεν υπάρχει ούτε γραφείο βίζας του Ηνωμένου Βασιλείου στη Λιλ! Μάλιστα, αποδείχθηκε ότι το γραφείο θεωρήσεων επρόκειτο να βρίσκεται στην Αράς, 30 μίλια από τη Λιλ και ότι δεν έχει ακόμη ανοίξει. Λοιπόν, αυτό είναι. Η Βρετανία στέκεται στο πλευρό της Ουκρανίας – όσο οι Ουκρανοί παραμένουν στο πλευρό τους στα κανάλια. Αυτή είναι η πραγματική φύση της υποστήριξης στην Ουκρανία από την άρχουσα τάξη της Βρετανίας και την κυβέρνησή της.
Πώς η Δύση γιγαντώνει τις φλόγες του πολέμου
Είναι αλήθεια ότι η Δύση προμηθεύει την Ουκρανία με όπλα. Αυτά μπορεί να είναι αρκετά για να παρατείνουν τον πόλεμο για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά όχι για να δημιουργήσουν συνθήκες για μια αποφασιστική νίκη της Ουκρανίας. Αυτό δεν είναι το είδος της «βοήθειας» που θα ανακουφίσει τις βασανισμένες μάζες της Ουκρανίας. Το ακριβώς αντίθετο ισχύει. Όσο περισσότερο συνεχίζεται η παρούσα σύγκρουση στην Ουκρανία, τόσο περισσότεροι αθώοι άνδρες, γυναίκες και παιδιά θα χάνουν άσκοπα τη ζωή τους.
Είναι το ΝΑΤΟ – ειδικά οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί – που ώθησαν την Ουκρανία στην παρούσα σύγκρουση με τη Ρωσία για τους δικούς τους σκοπούς, και μετά κυνικά έκατσαν αναπαυτικά για να παρακολουθήσουν τον ουκρανικό λαό να πνίγεται σε μια θάλασσα αίματος. Ήταν υπεύθυνοι για αυτόν τον περιττό πόλεμο – και τώρα είναι υπεύθυνοι για τη σκόπιμη παράτασή του για τα δικά τους συμφέροντα. Αυτό που θέλουν να πετύχουν είναι να βαλτώσουν τη Ρωσία και να καθυστερήσουν το αναπόφευκτο τελικό αποτέλεσμα, που θα είναι μια ρωσική νίκη, με τίμημα την επέκταση των βασάνων των Ουκρανών.
Η συμπάθειά μας είναι εξ ολοκλήρου με το μέρος του βασανισμένου ουκρανικού λαού, που είναι τα αθώα θύματα αυτού του κυνικού παιχνιδιού των μεγάλων δυνάμεων. Αλλά τα βάσανά τους δεν θα τελειώσουν αν δεν τελειώσει ο ίδιος ο πόλεμος. Όσοι τους πιέζουν συνεχώς να συνεχίσουν να πολεμούν, όταν ξέρουν πολύ καλά το πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος και δεν έχουν την παραμικρή πρόθεση να σηκώσουν το μικρό τους δάχτυλο για να βοηθήσουν στρατιωτικά, δεν είναι φίλοι του ουκρανικού λαού. Είναι οι χειρότεροι εχθροί του.
Άλαν Γουντς, Λονδίνο, 11 Μαρτίου 2022
Μετάφραση: Ηλίας Κυρούσης