Οι προγραμματικές δηλώσεις της νέας κυβέρνησης της Δεξιάς ανέδειξαν τις προθέσεις της για τα επόμενα χρόνια διαχείρισης του σάπιου ελληνικού καπιταλισμού. Η συνεχιζόμενη βαθιά καπιταλιστική κρίση που χτυπάει την πόρτα των ισχυρότερων κέντρων του παγκόσμιου καπιταλισμού δε θα αφήσει ανεπηρέαστο τον ελληνικό καπιταλισμό. Η νέα κυβέρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη θα ακολουθήσει τον γνώριμο δρόμο της σκληρής δημοσιονομικής λιτότητας, με περικοπές σε συντάξεις, μισθούς και κρατικές δαπάνες.
Σε αυτή την κατεύθυνση είναι και η αναφορά περί μεταρρύθμισης του άρθρου 16 του Συντάγματος και το «σπάσιμο» του κρατικού μονοπωλίου στη μεταλυκειακή Εκπαίδευση. Είναι ξεκάθαρο στους πάντες ότι αυτά τα λόγια σηματοδοτούν την προσπάθεια για αναθεώρηση του Συντάγματος για να είναι εφικτή η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, όπως είχε αποπειραθεί να κάνει η κυβέρνηση της ΝΔ πριν από 17 χρόνια και απέτυχε παταγωδώς. Παράλληλα, η κυβέρνηση κάλεσε τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ και τους βουλευτές του να στηρίξουν νομοθετικά αυτή τη σχεδιαζόμενη αντιμεταρρύθμιση σε αντίθεση με το ό,τι είχε πράξει αυτό το κόμμα τότε, με πραγματική αιτία για τη στάση που τελικά κράτησαν οι βουλευτές του στο κοινοβούλιο την πίεση από το μεγάλο φοιτητικό κίνημα του 2006-2007.
Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η περαιτέρω μείωση των δαπανών στην Εκπαίδευση. H υποχρηματοδότηση των ελληνικών πανεπιστήμιων οδηγεί στη χειροτέρευση της ποιότητας των υποδομών και των ίδιων των σπουδών. Η κυβέρνηση θέλει να επιτρέψει τη δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα. Έτσι, κρατικά και ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού (κατά κύριο λόγο από κράτη-μέλη της ΕΕ και τις ΗΠΑ) θα ανοίξουν παραρτήματα στην Ελλάδα. Αυτή η εξαγγελία αποτελεί τη συνέχιση της ίδιας πολιτικής της κυβέρνησης της ΝΔ με την αναγνώριση των ιδιωτικών κολεγίων και την εξίσωση των πτυχίων και των επαγγελματικών δικαιωμάτων των απόφοιτων των ιδιωτικών κολεγίων με αυτών των δημόσιων πανεπιστημίων. Η χρεωκοπία της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία παλαιότερα υπεράσπιζε τον δημόσιο χαρακτήρα της Εκπαίδευσης, σε σχέση με τη δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων αποκαλύφθηκε πρόσφατα, σε συνέντευξη του Τσίπρα στις 15 Μαΐου στους «Πρωταγωνιστές» του Θεοδωράκη, στην οποία ανέφερε ότι «αν υπήρχε η δυνατότητα εδώ, να έχεις – ας πούμε – ξέχωρα από το κράτος πανεπιστήμια τύπου Χάρβαρντ, εγώ είμαι έτοιμος να το συζητήσω».
Σε αυτές της τις επιδιώξεις η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει το φοιτητικό κίνημα, το οποίο έχει δώσει σημαντικούς αγώνες ήδη από το 2019 ενάντια στην προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ. Το διάλειμμα των λοκντάουν για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 έχει οριστικά τελειώσει. Οι φοιτητές ριζοσπαστικοποιούνται και συμμετέχουν σε φοιτητικές κινητοποιήσεις (ενάντια στην κατάργηση ασύλου, τη δημιουργία της «Πανεπιστημιακής αστυνομίας» κ.λπ.) και κινήματα, με πρόσφατο παράδειγμα το «κίνημα των Τεμπών» τον περασμένο Μάρτιο. Αν η κυβέρνηση αποπειραθεί τους επόμενους μήνες να αναθεωρήσει το άρθρο 16 του Συντάγματος ή να το παρακάμψει ψηφίζοντας νομοσχέδια που στην πράξη θα δώσουν τη δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα μαζικό κίνημα της φοιτητικής νεολαίας. Για αυτό τον λόγο θα προσπαθήσει να κινηθεί πολύ προσεκτικά ζυγίζοντας τις διαθέσεις της κοινωνίας και τις προθέσεις των υπόλοιπων αστικών κομμάτων του κοινοβουλίου. Οι αγωνιστικές διαθέσεις τους εκδηλώθηκαν πέρυσι και φέτος με τον εκλογικό καταποντισμό της κυβερνητικής φοιτητικής παράταξης ΔΑΠ-ΝΔΦΚ και την πρωτιά της φοιτητικής παράταξης της ΚΝΕ ΠΚΣ (αθροιστικά οι αριστερές δυνάμεις έλαβαν πάνω από το 50% των ψήφων φέτος). Συνεπώς η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά ότι αν επιχειρήσει να αναθεωρήσει το άρθρο 16 ή να το παρακάμψει νομοθετικά δίνοντας τη δυνατότητα για ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων θα έχει να αντιμετωπίσει ένα μαζικό φοιτητικό κίνημα μετά από αρκετό καιρό.
Η παταγώδης αποτυχία της να εγκαταστήσει το ειδικό σώμα της αστυνομίας στο εσωτερικό των πανεπιστημίων με την ονομασία ΟΠΠΙ (Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων) αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση φοβάται το φοιτητικό κίνημα. Η δήλωση του υπουργού προστασίας του πολίτη Ν. Μηταράκη για μια ντε φάκτο κατάργηση των ΟΠΠΙ και αξιοποίηση με άλλον τρόπο των 1.100 αστυνομικών που προσλήφθηκαν σε αυτό το ειδικό σώμα ξεκαθαρίζει ότι η κυβέρνηση υποχωρεί σε αυτό το ζήτημα. Ούτως ή άλλως η αστυνομία και τα ειδικά σώματά της μπορούν να επέμβουν στους εσωτερικούς χώρους των πανεπιστημίων μετά από κάποια καταγγελία όπως ίσχυε και πριν τη θέσπιση των ΟΠΠΙ. Αλλά η μόνιμη εγκατάσταση των ΟΠΠΙ στα πανεπιστήμια θα προκαλούσε την οργή των φοιτητών και φοιτητικές κινητοποιήσεις διαρκείας. Η κυβέρνηση δεν θέλει να προκαλέσει τέτοιου είδους κοινωνική αστάθεια, που θα απειλούσε να επεκταθεί και στο εργατικό κίνημα.
Το καθήκον της φοιτητικής Αριστεράς είναι να προετοιμαστεί για αγώνα ενάντια στην επίθεση της κυβέρνησης. Για να είναι νικηφόρος αυτός ο αγώνας θα πρέπει η φοιτητική Αριστερά να διορθώσει τα σοβαρά λάθη που τα προηγούμενα χρόνια αποδείχθηκαν καταστροφικά για το κίνημα. Η διάσπαση, οι ξεχωριστές συγκεντρώσεις και τα χωριστά κατ’ όνομα «συντονιστικά», αποτελούν τακτικές που παραλύουν το φοιτητικό κίνημα. Οι κύριες αριστερές δυνάμεις θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα ενιαίο μέτωπο αγώνα, με κοινό σχεδιασμό δράσης, ξεκινώντας από τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά μια εκστρατεία εκδηλώσεων και ενημέρωσης των φοιτητών σχετικά με την επίθεση της κυβέρνησης.
Η αγωνιστική επανίδρυση της ΕΦΕΕ τώρα που η Αριστερά είναι πλειοψηφία θα μπορούσε να συντονίσει πολύ πιο εύκολα και γρήγορα ολόκληρο το φοιτητικό κίνημα. Το βασικό καθήκον για την ανασύσταση της ΕΦΕΕ πέφτει στην ΠΚΣ, η οποία όμως δυστυχώς δεν προβάλλει πια αυτό το σύνθημα παρότι είναι πλέον η πρώτη δύναμη στα πανεπιστήμια. Επιπρόσθετα, όταν έχουμε τις πρώτες αξιοσημείωτες φοιτητικές κινητοποιήσεις θα πρέπει οι φοιτητικές αριστερές παρατάξεις να προτείνουν στις Γενικές Συνελεύσεις να δημιουργηθεί ένα πραγματικό και ενιαίο συντονιστικό αγώνα που θα αποτελείται από εκλεγμένους και ανακλητούς αντιπροσώπους από τις γενικές συνελεύσεις ανά πόλη και πανελλαδικά. Επίσης είναι ανάγκη το φοιτητικό κίνημα να συνδεθεί με το εργατικό κίνημα κάνοντας έκκληση σε καθηγητές και μαθητές για τη δημιουργία ενός πανεκπαιδευτικού μετώπου. Αυτό το μέτωπο φοιτητών, μαθητών και εργαζομένων θα μπορούσε να αποκρούσει αποτελεσματικά τις επιθέσεις της νέας κυβέρνησης, ανοίγοντας ταυτόχρονα το δρόμο για μια αντεπίθεση του εργατικού κινήματος.
