Η παιδική εργασία – μια φρίκη που περιέγραψε ο Κάρολος Ντίκενς στο έργο του «Oliver Twist», η οποία ακόμα επικρατεί σε χώρες κατεστραμμένες από τον ιμπεριαλισμό μέχρι και σήμερα – επιστρέφει στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, στις οποίες θεωρούταν μάστιγα στο παρελθόν. Όσο ο καπιταλισμός συνεχίζει να σαπίζει, παίρνει και τους νέους ανθρώπους από όλο τον κόσμο μαζί του.
Αναφορές για παιδική εργασία ήρθαν στο φως από τη μητρόπολη του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ. Στην Αλαμπάμα, η σύντομη εξαφάνιση ενός παιδιού πρόσφυγα από το σπίτι της προκάλεσε μια έρευνα, η οποία οδήγησε τις αρχές όχι μόνο σε αυτή, αλλά και στους δύο αδερφούς της ηλικίας 12 και 15 ετών, στο εργοστάσιο SMART Alabama LLC το οποίο ανήκει στη Hyundai, η οποία προμηθεύει εξαρτήματα αυτοκινήτων στο κύριο εργοστάσιό της στις ΗΠΑ.
Από το 2013, επιβλήθηκαν στο εργοστάσιο πρόστιμα ύψους τουλάχιστον 48.515$ επειδή μέρη του εργοστασίου θεωρήθηκαν ως μη ασφαλή που ενείχαν κινδύνους ακρωτηριασμού και σύνθλιψης οστών. Παιδιά ηλικίας μέχρι και 12 ετών βρέθηκαν να εργάζονται σε αυτές τις συνθήκες, παρά το γεγονός ότι το εργοστάσιο υποτίθεται ότι ακολουθούσε το νόμο και τις νόμιμες πρακτικές προσλήψεων. Όπως και σε άλλες μεγάλες εταιρείες, το εργοστάσιο αποποιείται των ευθυνών του επισημαίνοντας το γεγονός ότι αναθέτει τις προσλήψεις σε γραφεία εύρεσης προσωπικού.
Σύμφωνα με το Reuters, η χρήση της παιδικής εργασίας δεν είναι τυχαία: «ένας πρώην εργαζόμενος στο SMART, ένας ενήλικος μετανάστης που έφυγε για άλλη δουλειά στην αυτοκινητοβιομηχανία πέρυσι, είπε ότι υπήρχαν περίπου 50 ανήλικοι εργαζόμενοι μεταξύ διαφορετικών βαρδιών στο εργοστάσιο, προσθέτοντας ότι κάποιους από αυτούς τους γνώριζε προσωπικά. Μια άλλη πρώην ενήλικη εργαζόμενη στο SMART, πολίτης των ΗΠΑ που έφυγε επίσης από το εργοστάσιο πέρυσι, είπε ότι εργαζόταν μαζί με περίπου δώδεκα ανηλίκους στη βάρδια της».
Έτσι απαντά η αστική τάξη στην έλλειψη εργατικού δυναμικού. Αντί να αυξήσουν τους μισθούς για να «παρακινήσουν» τους εργαζόμενους να εργαστούν στο εργοστάσιό τους – όπως «υποτίθεται» λειτουργεί η αγορά – πολλοί στρέφονται σε αυτή τη φθηνή, σχετικά ανεκμετάλλευτη πηγή εργασίας: τα παιδιά. Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι κέρδους, τα αφεντικά αγνοούν την ηλικία των εργαζομένων.
Στο προαναφερθέν άρθρο, το Reuters μίλησε με τον πατέρα των παιδιών που ήταν ειλικρινής για την κατάστασή τους: «Η οικογένεια χρειαζόταν οποιοδήποτε εισόδημα μπορούσε να λάβει εκείνη τη στιγμή». Αυτές είναι οι στενάχωρες συνθήκες που μπορεί κανείς να διαβάσει στο «Η κατάσταση της εργατικής τάξης στην Αγγλία» του Ένγκελς, που γράφτηκε το 1845. Στοργικοί γονείς, που ξέρουν ότι τα παιδιά τους πρέπει να πηγαίνουν στο σχολείο και θέλουν να τα στείλουν εκεί, βρίσκονται σε μια θέση όπου απλά δεν μπορούν να απορρίψουν άλλο ένα εισόδημα στο νοικοκυριό.
Το προαναφερθέν εργοστάσιο της Hyundai απέχει πολύ από το να είναι μια μεμονωμένη περίπτωση παιδικής εργασίας στον ανεπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο. Η McDonald’s έπρεπε να πληρώσει 25.000$ σε πρόστιμα για την απασχόληση ανηλίκων σε τρεις διαφορετικές τοποθεσίες στην Καλιφόρνια, παραβιάζοντας το πρωτόκολλο και απασχολώντας αυτούς τους ανηλίκους σε επικίνδυνες εργασίες όπου έπρεπε να φορτώσουν και να λειτουργήσουν συμπιεστές απορριμμάτων εσωτερικού χώρου. Επιπλέον, τον Οκτώβριο του 2021, η Γερουσία του Ουισκόνσιν των ΗΠΑ πρότεινε ένα νομοσχέδιο για την παράταση της εργάσιμης ημέρας για εφήβους κάτω των 16 ετών. Το 2021 στο Ηνωμένο Βασίλειο, 5.486 παιδιά αναγνωρίστηκαν ως θύματα της σύγχρονης δουλείας (εμπορία, εγκληματική εργασία, καταναγκαστική εργασία).
Ενώ η παιδική εργασία αυξάνεται αθόρυβα στο εσωτερικό, οι πολιτικοί εκπρόσωποι του καπιταλιστικού συστήματος στις ΗΠΑ προσπαθούν να επιδείξουν την «ηθική υπεροχή» τους πάνω σε αυτό το ζήτημα στο εξωτερικό. Το 2019, για παράδειγμα, προτάθηκε η απαγόρευση του κακάο από την Ακτή του Ελεφαντοστού, όπου διαπιστώθηκε ότι οι φυτείες δέχονταν καταναγκαστική παιδική εργασία. Και φυσικά, ακόμη και αυτή η ηθικολογία δεν ξεπέρασε ποτέ τα λόγια, γιατί οι αμερικανικές εταιρείες εμπλέκονται άμεσα στη χρήση της παιδικής εργασίας σε όλο τον κόσμο. Η προτεινόμενη απαγόρευση δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ και το 2021 το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ μπλόκαρε ακόμη και αγωγές κατά των εταιρειών σοκολάτας Nestlé και Cargill για δουλεία παιδιών.
Στη Βραζιλία, παιδιά εργάζονται σε βιομηχανίες παραγωγής acai berry, όπου είναι γνωστά ως peconheiros (συλλέκτες acai). Η εργασία απαιτεί σκαρφάλωμα έως και 20 μέτρα ύψος σε λεπτούς κορμούς. Ενώ οι ενήλικες μπορεί να σπάσουν τα δέντρα, τα παιδιά είναι προφανώς ιδανικά για να κάνουν την αναρρίχηση. Η αγορά του acai είναι επί του παρόντος κερδοφόρα, με τα κέρδη να αναμένεται να φτάσουν τα δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2026.
Ενώ η Unicef κήρυξε το 2021 «Διεθνές Έτος για την Εξάλειψη της Παιδικής Εργασίας», η πραγματικότητα είναι ότι μέχρι το τέλος του 2022 θα εργάζονται έως και 169 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο, με 79 εκατομμύρια από αυτά τα παιδιά να δουλεύουν σε αυτό που θεωρείται ως επικίνδυνη εργασία. Το 70% αυτών των παιδιών απασχολούνται στον αγροτικό τομέα σε αγροκτήματα και φυτείες. Συχνά εκτίθενται σε τοξικές αγροχημικές ουσίες που οδηγούν σε σωματικές βλάβες και γνωστική δυσλειτουργία, προκαλώντας παθήσεις όπως άσθμα, δερματίτιδα, μαθησιακές δυσκολίες, λευχαιμία, όγκοι εγκεφάλου και ορισμένους παιδικούς καρκίνους. Όλα αυτά χωρίς να αναφέρουμε άλλες τραυματικές συνέπειες μιας τέτοιας εργασίας, όπως σοβαρούς κινδύνους, έκθεση σε σεξουαλική και σωματική κακοποίηση, χωρισμό από οικογένειές και έλλειψη εκπαίδευσης.
Η Unicef έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία, που ονομάζεται «Call to Action», η οποία, αναφέρει: «να τερματιστεί η… λειτουργική εξάρτηση από την παιδική εργασία» και «η φτώχεια δεν μπορεί να είναι λόγος που τα παιδιά δεν πηγαίνουν στα σχολεία». Αλλά δεν μπορεί να υπάρξει έκκληση στην ηθική, την καλοσύνη της καρδιάς των καπιταλιστών – δεν υπάρχει πιο ευγενικό πρόσωπο για το καπιταλιστικό σύστημα, ένα σύστημα που βασίζεται στη λεηλασία, την εκμετάλλευση και την καταπίεση.
Όπως εξήγησε ο Μαρξ: «Η συσσώρευση πλούτου στον έναν πόλο είναι, επομένως, ταυτόχρονα συσσώρευση δυστυχίας, αγωνίας, μόχθου, σκλαβιάς, άγνοιας, βαρβαρότητας, πνευματικής υποβάθμισης, στον αντίθετο πόλο» (Μαρξ, Το Κεφάλαιο – 1ος Τόμος). Η αστική τάξη έχει πρόσβαση σε δισεκατομμύρια εργάτες σε όλο τον κόσμο που δεν κατέχουν τίποτα εκτός από την ικανότητα να πουλήσουν τη δική τους εργατική δύναμη, συμπεριλαμβανομένων εκατοντάδων εκατομμυρίων παιδιών, που αποτελούν το φθηνότερο και πιο ευάλωτο τμήμα του εργατικού τους δυναμικού.
Μόνο μια σοσιαλιστική επανάσταση που θα απαλλοτριώσει τον πλούτο των καπιταλιστών, μπορεί να φέρει τη δημοκρατική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, με την πλειοψηφία της κοινωνίας να σχεδιάζει την παραγωγή, μπορεί να δώσει σε όλα τα παιδιά μια ελεύθερη και υγιή ανάπτυξη μέχρι την ενηλικίωση, με πρόσβαση στη δωρεάν εκπαίδευση, καθώς και την κατάλληλη διατροφή και τους πόρους που απαιτούνται ώστε να εξασφαλιστούν υγιή και ευτυχισμένα παιδικά χρόνια.
Μετάφραση: Ηλίας Καμ.
Πηγή: https://www.marxist.com/child-labour-returns-in-the-advanced-capitalist-countries.htm
