Τα όνειρα του Προέδρου Μακρόν για «ειρηνικά» Χριστούγεννα κατέρρευσαν καθώς οι απεργοί απέρριψαν την έκκλησή του για ανακωχή την περίοδο των γιορτών και αποφάσισαν να συνεχίσουν την μεγαλύτερη σε διάρκεια απεργιακή κινητοποίηση των τελευταίων 30 χρόνων.
Ο Μακρόν παρότρυνε τους απεργούς να αναλογιστούν τη δυστυχία των οικογενειών των οποίων τα χριστουγεννιάτικα σχέδια θα χαλάσουν από τη συνέχιση της απεργίας. Αυτή η εορταστική έκκληση όμως δε συγκίνησε κανέναν. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις την περίοδο των γιορτών δεν έστρεψαν την κοινή γνώμη ενάντια στους απεργούς, αντίθετα, η υποστήριξη για την απεργία έχει αυξηθεί σημαντικά. Όπως δήλωσε κάποιος εκδρομέας που έφτασε με καθυστερήσεις στο Παρίσι για διακοπές: «Η κυβέρνηση προσπαθεί να τους ληστέψει [τους εργαζόμενους]… πρέπει λοιπόν να δείξουν ότι δεν είναι πρόβατα. Φυσικά είναι άβολο για μας, όμως στηρίζω το δικαίωμά τους να απεργήσουν».
Τις παραμονές των εορτών, οι συνδικαλιστές ηγέτες προχώρησαν σε διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση ενάντια στη θέληση της πλειοψηφίας των απεργών που βρίσκονταν στους δρόμους, οι οποίοι κατάλαβαν ότι ο Μακρόν δεν είναι διατεθειμένος να υποχωρήσει και δε θέλουν τίποτα λιγότερο από την ολική ακύρωση της αντιμεταρρύθμισης στο συνταξιοδοτικό και την πτώση της κυβέρνησης.
Τα πιο μαχητικά συνδικάτα, που υπάγονται στη CGT, ανακοίνωσαν μετά τις συνομιλίες ότι η κυβέρνηση (όπως αναμενόταν) δεν έκανε σοβαρές παραχωρήσεις και ότι οι συνομιλίες θα σταματούσαν το αργότερο μέχρι την 7η Ιανουαρίου. Κάλεσαν επίσης σε μία νέα γενική απεργία στις 9 Ιανουαρίου και σε μια σειρά δράσεων, όπως το κλείσιμο των λιμανιών στις 30 Δεκεμβρίου και τη συνέχιση της κινητοποίησης στις μεταφορές εν μέσω των γιορτών.
Ο καθορισμός της ημερομηνίας της 9ης Ιανουαρίου για την επόμενη γενική απεργία αποτελεί πηγή μεγάλης απογοήτευσης για τους απεργούς και τους ακτιβιστές καθώς προσφέρει μία ανάσα τριών εβδομάδων στον Μακρόν. Ωστόσο, οι Γάλλοι εργαζόμενοι έχουν οργανώσει κινητοποιήσεις τοπικά και αυθόρμητα για να διατηρήσουν την πίεση στην κυβέρνηση, παρά την πλήρη έλλειψη κατεύθυνσης ή οργάνωσης από την επίσημη ηγεσία των συνδικάτων.
Σε αρκετές περιπτώσεις, οι εργαζόμενοι στο μεγαλύτερο δίκτυο ηλεκτρισμού της χώρας (RTE) έχουν κατεβάσει τους διακόπτες οδηγώντας σε «μπλακ άουτ» μεγάλα τμήματα της χώρας, σε μια πολύ σαφή επίδειξη δύναμης της εργατικής τάξης. Στις 22 Δεκεμβρίου, οι παραδόσεις πακέτων της Amazon επηρεάστηκαν από τις διακοπές ρεύματος στην τοποθεσία Blanc-Mesnil, στα περίχωρα του Παρισιού. Ωστόσο, ένας συνδικαλιστής του χώρου δήλωσε ότι θα αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση στις φτωχές οικογένειες και υποσχέθηκε να ενταχθούν στα χαμηλά τιμολόγια όσοι αντιμετωπίζουν δυσκολίες να πληρώσουν τους λογαριασμούς, προσθέτοντας ότι «δε θα υπάρξουν σκοτεινά Χριστούγεννα για τους φτωχούς».
Εν τω μεταξύ, εκατοντάδες πρατήρια βενζίνης δεν έχουν πλέον βενζίνη αφού δεν τροφοδοτούνται από διυλιστήρια πετρελαίου στα οποία οι εργάτες απεργούν. Μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στους συνδικαλιστές ηγέτες και την κυβέρνηση, οι γενικές συνελεύσεις των εργαζομένων στα διυλιστήρια στην Grandpuits -Pinlly-Carrois, Lavéra, La Mède και Feyzin ψήφισαν τη συνέχιση της απεργίας – μειώνοντας την παραγωγή καυσίμων στη χώρα στο μισό. Οι γενικές συνελεύσεις των εργατών στα διυλιστήρια ήταν πολύ μαχητικές, με ομιλίες που πήγαν πολύ μακρύτερα από το να καταγγείλουν απλώς τη συνταξιοδοτική αντιμεταρρύθμιση, στρεφόμενες ενάντια στο σύνολο της αντιδραστικής πολιτικής του Μακρόν.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας απεργίας διαφόρων κλάδων στις 17 Δεκεμβρίου, καλλιτέχνες από την όπερα του Παρισιού οργάνωσαν μία συναυλία για τους διαδηλωτές. Την παραμονή των Χριστουγέννων, χορευτές από το μπαλέτο του Παρισιού οργάνωσαν μια ελεύθερη, ανοιχτή παράσταση της Λίμνης των Κύκνων. Πίσω από τους χορευτές ήταν κρεμασμένα πανό με τα συνθήματα «Η όπερα του Παρισιού σε απεργία» και «Ο πολιτισμός βρίσκεται σε κίνδυνο».
Η λαϊκή υποστήριξη της απεργίας ενισχύεται
Οι εργαζόμενοι στις μεταφορές, οι οποίοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του αγώνα, εξακολουθούν να απεργούν. Οι δημόσιες μεταφορές σε όλη τη Γαλλία υπολειτουργούν. Μόνο το 60% περίπου των δρομολογίων μεγάλης ταχύτητας εκτελούνται, το 60% των υπηρεσιών λεωφορείων του Παρισιού και μόνο δύο γραμμές του μετρό του Παρισιού (και τα δύο είναι αυτοματοποιημένα). Μέχρι στιγμής, οι απεργίες έχουν κοστίσει στην SNCF (κρατική σιδηροδρομική εταιρία της Γαλλίας) περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, ιδιαίτερα στους εργαζόμενους στις μεταφορές που αποτελούν την εμπροσθοφυλακή των απεργιακών κινητοποιήσεων, έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους σημάδια κόπωσης. Στις 23 Δεκεμβρίου, η συμμετοχή των εργαζομένων της SNCF στην απεργία μειώθηκε κάτω από 50% για πρώτη φορά από την έναρξη του κινήματος, από το 85% που βρισκόταν στις 5 Δεκεμβρίου. Η εορταστική περίοδος σε συνδυασμό με την έλλειψη οποιουδήποτε σαφούς σχεδίου για κλιμάκωση από την ηγεσία έχει οδηγήσει ένα τμήμα απεργών να επιστρέψουν στη δουλειά. Οι εργαζόμενοι στις μεταφορές χάνουν επί του παρόντος μεταξύ 120 και 100 ευρώ την ημέρα· με την κυβέρνηση να μη δείχνει σημάδια υποχώρησης και ελλείψει ξεκάθαρου σχεδίου και τολμηρής ηγεσίας, αρκετοί αρχίζουν να υποχωρούν.
Η καταστολή έχει επίσης την επίδρασή της. Για παράδειγμα, στις 23 Δεκεμβρίου, μια αυθόρμητη διαμαρτυρία εκατοντάδων ακτιβιστών στα εκδοτήρια εισιτηρίων στο σιδηροδρομικό σταθμό Gare de Lyon στο Παρίσι δέχτηκε βίαια επίθεση από την αστυνομία. Ομοίως, οι εργαζόμενοι στην εκπαίδευση και οι νέοι έχουν υπομείνει μία διαρκώς κλιμακούμενη κρατική βία. Στις 20 Δεκεμβρίου, μαθητές και καθηγητές στο Παρίσι ξυλοκοπήθηκαν άγρια από την αστυνομία και παρεμποδίστηκαν από το να μπουν στα σχολεία τους. Αυτό το είδος της βαρβαρότητας μπορεί να γίνει η «σπίθα» για την κλιμάκωση του αγώνα, αλλά χωρίς αποφασιστική ηγεσία και ένα ξεκάθαρο σχέδιο αγώνα, μπορεί επίσης να φθείρει το κίνημα, όπως είδαμε να συμβαίνει την τελευταία περίοδο του κινήματος των Κίτρινων γιλέκων.
Αντίθετα, πολλοί εργαζόμενοι αισθάνονται ότι έχουν φτάσει σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή και πρέπει τώρα να πολεμήσουν μέχρι τέλους. Παρά τις ορισμένες ενδείξεις αμφιταλαντεύσεων, το ηθικό των εργαζομένων στις μεταφορές διατηρείται σε υψηλά επίπεδα. Επίσης η λαϊκή στήριξη και αλληλεγγύη για την απεργία ενισχύεται, παρά την ταλαιπωρία των ταξιδιωτών.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι προσπάθειες του Μακρόν να στρέψει την κοινή γνώμη ενάντια στην απεργία, έχουν καταρρεύσει. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση διαπίστωσε ότι η λαϊκή στήριξη για την απεργία έχει πράγματι αυξηθεί κατά μερικές ποσοστιαίες μονάδες από την έναρξη των κινητοποιήσεων, σε 62%. Μια άλλη δημοσκόπηση δείχνει ότι το 57% του λαού αντιτίθεται στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, σε σύγκριση με το 49% στις 12 Δεκεμβρίου, ενώ το 46% ανέφερε ότι ο Μακρόν και η κυβέρνηση ευθύνονται κυρίως για την κατάσταση, σε σύγκριση με το 26% που κατηγόρησε τα συνδικάτα.
Προδοσία της ηγεσίας
Ο Μακρόν είχε περισσότερη τύχη στο να πείσει τους συνδικαλιστές ηγέτες να προδώσουν τη βάση τους. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση σύναψε χωριστές συμφωνίες με τα κύρια συνδικάτα που εκπροσωπούν τους εργαζομένους των αερομεταφορών, προσφέροντας τη διατήρηση του συμπληρωματικού συνταξιοδοτικού τους Ταμείου (το CRPN) και ηλικία συνταξιοδότησης στα 60. Αυτό οδήγησε τα συνδικάτα SNPNC, UNPNC, UNAC και UNSA PNC να αναστείλουν τις κινητοποιήσεις τους μέχρι νεωτέρας. Το SNGAF, το βασικό συνδικάτο που εκπροσωπεί τα πληρώματα θαλάμου, δεν υποχώρησε, ωστόσο το SNPL (το οποίο εκπροσωπεί την πλειονότητα των συνδικαλισμένων πιλότων) δήλωσε ότι θα αναστείλει την έκκλησή του για απεργία στις 3 Ιανουαρίου με την προϋπόθεση ότι θα επιβεβαιωθούν οι εγγυήσεις για τις προαναφερθείσες παραχωρήσεις.
Παράλληλα με την φθορά των απεργών, που ήταν ο στρατηγικός σκοπός του Μακρόν από την αρχή, η κυβέρνηση προσπάθησε να διαλύσει το μέτωπο των εργαζομένων στις μεταφορές προσφέροντας μικρές παραχωρήσεις σε εργαζομένους διαφόρων τομέων. Αυτή η μέθοδος του «διαίρει και βασίλευε» μπορεί να αντιμετωπιστεί από τους αγωνιστές της βάσης με την υπομονετική εξήγηση στους συναδέλφους τους ότι αυτός ο αγώνας είναι ένας αγώνας ενάντια σε ολόκληρη την πολιτική του Μακρόν και στο σάπιο καπιταλιστικό σύστημα που εκπροσωπεί.
Σε ορισμένες περιπτώσεις οι απεργοί αντιστάθηκαν στις απόπειρες της ηγεσίας να λήξουν τον αγώνα. Στις 19 Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση επεσήμανε ότι ήταν πρόθυμη να «συμβιβαστεί» στην ηλικία συνταξιοδότησης και σε ορισμένα άλλα σημεία. Αυτή η «πρόοδος» στο ζήτημα της ηλικίας συνταξιοδότησης ήταν αρκετή για να πείσει τους ηγέτες των πιο μετριοπαθών συνδικαλιστικών συνομοσπονδιών CFTD και UNSA να καλέσουν σε «παύση» των απεργιακών κινητοποιήσεων στις διακοπές, υποστηρίζοντας ότι η περίοδος των Χριστουγέννων «δεν είναι καλή στιγμή για να συνεχιστεί ένα κίνημα» και ότι οι εργαζόμενοι «ανησυχούν για τα χρήματά τους» και χρειάζονταν χρόνο για να «επαναφορτίσουν τις μπαταρίες τους».
Αυτός ο ελιγμός έγινε δεκτός με αγανάκτηση από τους αγωνιστές της βάσης. Οι εργαζόμενοι στους σιδηροδρόμους που συνδέονται με την CFDT και την UNSA αποφάσισαν να συνεχίσουν την απεργία περιφρονώντας την απόφαση της ηγεσίας τους. Η αλληλεγγύη ανάμεσα σε εργαζόμενους διαφορετικών κλάδων εξακολούθησε επίσης να αναπτύσσεται. Μια γενική συνέλευση στο σιδηροδρομικό σταθμό Gare du Nord στο Παρίσι – στην οποία συμμετείχαν οδηγοί, εργαζόμενοι λιανικού εμπορίου και εργαζομένων σε τηλεφωνικά κέντρα – ψήφισε ομόφωνα να συνεχίσει τον αγώνα. Αυτή η αποφασιστικότητα από τα μέλη των λιγότερο μαχητικών συνδικάτων είναι ένα πολύ υποσχόμενο σημάδι και απόδειξη της εμπειρίας που απέκτησαν κατά τη διάρκεια αυτού του αγώνα, αλλά και συνολικά, από τα πικρά διδάγματα της καταστροφικής πολιτικής των ηγεσιών τους τις τελευταίες δεκαετίες.
Τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες γίναμε μάρτυρες ενός από τα ισχυρότερα απεργιακά κινήματα στην ιστορία της Γαλλίας. Παρά την αναποφασιστικότητα της ηγεσίας τους, η εργατική τάξη συνέχισε τον αγώνα κατά την περίοδο των διακοπών. Έχουν επίσης κρατήσει την πλειονότητα της κοινής γνώμης με το μέρος τους. Η επόμενη γενική απεργία θα είναι αποφασιστικής σημασίας. Η επιτυχία της, αλλά και του κινήματος ως σύνολο, θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των εργαζομένων που μάχονται να συνεχίσουν να χτίζουν δεσμούς αλληλεγγύης και αγωνιστικές μορφές οργάνωσης, να τραβήξουν στον αγώνα νέα στρώματα και να μετατρέψουν αυτή την απεργία σε μία αποφασιστική αναμέτρηση που θα στραφεί ενάντια στην κυβέρνηση και το σύνολο των πολιτικών της. Είναι σίγουρο πως δεν θα υπάρξει καμία σοβαρή παραχώρηση από την κυβέρνηση. Το δίλημμα για το κίνημα είναι ολοκληρωτική νίκη ή ήττα.
Τζο Ατάρντ
Μετάφραση από την ιστοσελίδα www.marxist.com: Ηλίας Κυρούσης
