Το 2020 εξελίσσεται σε χρονιά μεγάλης παγκόσμιας οικονομικής και ανθρωπιστικής καταστροφής, η οποία οφείλεται στην ιστορική χρεοκοπία του καπιταλισμού. Αυτήν την καταστροφή δεν τη δημιούργησε αυτή καθ’ αυτή η πανδημία της COVID-19, αλλά η πλήρης ανικανότητα του καπιταλισμού να την προλάβει, να την περιορίσει και να την αντιμετωπίσει, παρά τις τεράστιες δυνατότητες τις σύγχρονης επιστήμης.
Οι επιδημίες και οι οικονομικές επιπτώσεις τους μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόνο από μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία και όχι από την υφιστάμενη καπιταλιστική οικονομία της αγοράς. Αυτό, σε έναν βαθμό, το «ομολογούν» εμμέσως οι αστικές κυβερνήσεις διεθνώς με τα στοιχεία κεντρικού σχεδιασμού που έχουν αναγκαστεί να χρησιμοποιήσουν τους τελευταίους μήνες (κεντρικά σχεδιασμένη διοχέτευση πόρων «για την καταπολέμηση της κρίσης» από τις κεντρικές τράπεζες και τις κυβερνήσεις, αυξημένη κρατική παρέμβαση στη λειτουργία της καπιταλιστικής οικονομίας, μεγάλες κρατικές επενδύσεις για την ανακάλυψη του εμβολίου), ένα φαινόμενο που άλλωστε έχει εμφανιστεί επανειλημμένα στη σύγχρονη Ιστορία κατά την περίοδο μεγάλων πολέμων. Είναι σε αυτές τις έκτακτες κρίσιμες περιστάσεις που η καπιταλιστική αναρχία αποκαλύπτει ολοκληρωτικά τη φύση της σαν ένα περιττό βάρος για την ανθρωπότητα.
Ωστόσο, τα μέτρα των αστικών κυβερνήσεων είναι εντελώς αναποτελεσματικά γιατί εισάγονται όχι για να αμφισβητήσουν, αλλά για να υπηρετήσουν πιστά το καπιταλιστικό σύστημα. Οι γιγάντιοι πόροι που διατίθενται κεντρικά και σχεδιασμένα στο όνομα της καταπολέμησης των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας, διοχετεύονται κατά κανόνα στις τσέπες των καπιταλιστών και δεν έχουν κανένα αντίκρισμα στο βιοτικό επίπεδο των μαζών. Η κεντρική ρύθμιση της οικονομικής ζωής σταματάει εκεί που δεν θίγονται τα συμφέροντα των καπιταλιστών, όπως βλέπουμε π.χ με την προκλητική κρατική αδιαφορία για τους μαζικούς συνωστισμούς εργατών σε μεγάλες επιχειρήσεις και στα μέσα μαζικής μεταφοράς, ή ακόμα και των παραθεριστών σε τουριστικές περιοχές για να διασωθούν τα έσοδα των τουριστικών επιχειρήσεων. Η ίδια η ζωτική υπόθεση του εμβολίου μετατρέπεται από τον καπιταλισμό σε μια αχαλίνωτη ανταγωνιστική κούρσα κερδοσκοπίας και γοήτρου μεταξύ των κύριων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων του πλανήτη, αντί μέσα από μια αρμονική διακρατική συνεργασία να έχει ήδη επιταχυνθεί η ανακάλυψη και η κυκλοφορία του.
Η παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία σε κατάρρευση
Η παγκόσμια οικονομία, σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση του Reuters μεταξύ γνωστών οικονομολόγων προβλέπεται να συρρικνωθεί φέτος κατά 4% ή 3,4 τρισ. δολάρια. Θα είναι δηλαδή, σαν να χάνονται δύο οικονομίες του μεγέθους του Καναδά και της Αυστραλίας, παρότι τα κυβερνητικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης έχουν κοστίσει μέχρι τώρα 11 τρισ. δολάρια και το μέσο δημοσιονομικό έλλειμμα στον κόσμο εκτιμάται ότι θα φθάσει φέτος στο επίπεδο του 14% του ΑΕΠ, αυξημένο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πέρσι!
Αυτά τα γιγάντια ποσά δεν καταπολεμούν ουσιαστικά την κρίση, γιατί δεν διατίθενται για παραγωγικές επενδύσεις και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των λαϊκών μαζών, αλλά για επιδοτήσεις στους καπιταλιστές με σκοπό να αυξήσουν τα αποθέματα του πλούτου τους ή να μετριάσουν τις ζημιές τους. Και δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, από τη στιγμή που την εξουσία και συνεπώς, την κεντρική διαχείριση της οικονομικής κρίσης μονοπωλούν τα δικά τους κόμματα και οι δικές τους κυβερνήσεις. Ταυτόχρονα, πρέπει να τονιστεί ότι τα ποσά αυτά μετατρέπονται σε νέα μεγάλα κρατικά χρέη, δηλαδή σε νέες παρασιτικές απαιτήσεις των τραπεζιτών και άλλων κερδοσκόπων από τους εργαζόμενους φορολογούμενους.
Αντί λοιπόν για μια ορθολογική χρήση των μεγάλων αποθεμάτων πλούτου που δημιούργησε η παγκόσμια εργατική τάξη έχουμε σήμερα ένα καπιταλιστικό όργιο κερδοσκοπικής σπατάλης. Έτσι εξηγείται το ότι παρά τα 11 δισ. δολάρια που σύμφωνα με τη φράση του συρμού «έριξαν οι κυβερνήσεις στην οικονομία», πάνω από το 95% των χωρών του κόσμου εκτιμάται ότι θα έχουν φέτος μείωση του κατά κεφαλήν εισοδήματός τους, με αποτέλεσμα να αυξηθεί αυτό που οι κρατικές στατιστικές αρχές ονομάζουν «ακραία φτώχεια».
Σύμφωνα με τα επίσημα κυβερνητικά στοιχεία το ΑΕΠ των ΗΠΑ συρρικνώθηκε κατά 32,9% κατά το 2ο τρίμηνο του 2020 και οι εγγεγραμμένοι άνεργοι έφτασαν τα 50 εκατομμύρια. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώση στο αμερικάνικο ΑΕΠ από την έναρξη της σχετικής καταγραφής το 1947. Είναι ενδεικτικό για το βάθος της παρούσας κρίσης το γεγονός ότι το χειρότερο τρίμηνο στην προηγούμενη κρίση ήταν το 4ο τρίμηνο του 2008, με μια πτώση 8,4%.
Η Ευρωζώνη, επίσης στο 2ο φετινό τρίμηνο, κατέγραψε τη μεγαλύτερη συρρίκνωση της ιστορίας της με πτώση του ΑΕΠ κατά 15%, ενώ συνολικά η Ευρωπαϊκή Ένωση γνώρισε πτώση 14,1%. Η Γερμανία υπέστη πτώση 11,7%, τη μεγαλύτερη από το 1970, η Ισπανία είχε τη μεγαλύτερη πτώση με 22,1% και μετά ακολουθούν η Πορτογαλία (16,5%) και η Γαλλία (19%). Προς το παρόν η ανεργία έχει συγκρατηθεί με τα προγράμματα τύπου SURE, αλλά τους επόμενους μήνες, όταν δηλαδή περιοριστούν ή καταργηθούν τα προγράμματα αυτά, 59 εκατομμύρια Ευρωπαίοι εργαζόμενοι θα κινδυνεύσουν με απόλυση.
Τα 750 εκατομμύρια ευρώ του «Ταμείου Ανάκαμψης» που δημιουργεί η ΕΕ δεν μπορούν να δώσουν ριζική λύση στο αδιέξοδο του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, αφού θα αντληθούν από δάνεια από τις «αγορές» και θα δοθούν σχεδόν κατά το ήμισυ (τα 360 δισ. ευρώ) στα κράτη μέλη με τη μορφή δανείων, τα οποία επίσης θα επιβαρυνθούν αναλογικά και με το κόστος των 390 δισ. ευρώ που θα διατεθούν ως επιχορηγήσεις. Όλα αυτά τα ποσά, όπως και τα υπόλοιπα που δίνονται τους τελευταίους μήνες αφειδώς από τις κυβερνήσεις κυρίως στις μεγάλες επιχειρήσεις, θα έχουν ένα πολύ αμφίβολο αποτέλεσμα στην καταπολέμηση της ύφεσης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα «εκτοξεύσουν» στα ύψη το χρέος των ευρωπαϊκών κρατών και θα μειώσουν για μερικούς μόνο μήνες την ένταση της σύγκρουσης μεταξύ του πλεονασματικού Βορρά και του υπερχρεωμένου Νότου. Αλλά όσο η πραγματική ανάκαμψη θα καθυστερεί, οι συγκρούσεις θα τείνουν να αναβιώνουν. Το γεγονός ότι μετά και από αυτό το μεγάλο πακέτο των 750 δισ. ευρώ η αλληλεξάρτηση Βορρά και Νότου στην ΕΕ και της Ευρωζώνη γίνεται ακόμα πιο στενή, σημαίνει ότι τα υπερχρεωμένα «βαρίδια» του Νότου της Ευρωζώνης θα είναι δυσκολότερο να «ριχτούν από το καράβι» του ενιαίου νομίσματος κατά μόνας και αντίθετα θα είναι ευκολότερο να συμπαρασύρουν τον Βορά σε μια καταστροφική διάλυση της Ευρωζώνης ή ακόμα και σε μια ακόμα μεγαλύτερη από το Brexit απειλή για τη συνοχή της ίδιας της ΕΕ.
Ο ελληνικός καπιταλισμός ξανά στην «εντατική»
Στη Ελλάδα όπου η εξάρτηση της οικονομίας από τον βαριά χτυπημένο από την πανδημία τουρισμό είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ, με την τουριστική δραστηριότητα να καταλαμβάνει πάνω από το 1/5 της, κατά το 2ο τρίμηνο του 2020 σύμφωνα με την ΕΛΛΣΤΑΤ είχαμε μείωση του ΑΕΠ κατά 15,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019. Κατά τα 3 προηγούμενα χρόνια όπου το ΑΕΠ σημείωσε ανάκαμψη μετά από 9 συνεχόμενα χρόνια πτώσης, εξηγούσαμε επίμονα ότι η κρίση του ελληνικού καπιταλισμού δεν ξεπεράστηκε και θα επιστρέψει με τη μορφή νέας βαθιάς ύφεσης, η οποία θα αυξήσει ελλείμματα και χρέος και θα ξαναφέρει πιο κοντά τη χρεοκοπία κράτους και τραπεζών. Σήμερα, παρά τη σκληρή 10ετή λιτότητα και έναν συνολικό δανεισμό 288,7 δισ. ευρώ από την τρόικα, ο ελληνικός καπιταλισμός ξαναβυθίζεται στην άβυσσο.
Όλα τα εγχώρια και διεθνή επιτελεία προβλέπουν για φέτος συνολική πτώση του ΑΕΠ σε διψήφιο ποσοστό. Με βάση τα στοιχεία από την ίδια πηγή είχαμε ετήσια κάμψη του όγκου της κατανάλωσης και των επενδύσεων κατά 12% και 10% αντίστοιχα και πτώση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 32%, ενώ τα τουριστικά έσοδα αναμένεται να μειωθούν από 18,5 δισ. το 2019 σε 3-3,5 δισ. φέτος. Όλα αυτά θα έχουν ως συνέπεια το ελληνικό ΑΕΠ, αντί να τείνει να επιστρέψει στις αρχές του 2008, στην περίοδο δηλαδή πριν ακόμα εμφανιστεί η κρίση, να τείνει να ξεπεράσει σε πτώση ακόμα και το 2016, έτος στο οποίο η ελληνική οικονομία βρισκόταν στο χαμηλότερο σημείο από την έναρξη της κρίσης. Έτσι, με δεδομένο ότι το ελληνικό ΑΕΠ το 2019 είχε διαμορφωθεί στα 187,456 δισ. ευρώ, με μια πτώση της τάξης του 10% φέτος θα διαμορφωθεί περίπου στα 170,456 δισ. ευρώ, κάτω και από το επίπεδο του 2016, όπου ανερχόταν σε 176,488 δισ. ευρώ.
Πάνω στο έδαφος αυτής της μεγάλης πτώσης το φάσμα της χρεοκοπίας κράτους και τραπεζών ήδη αρχίζει να εμφανίζεται στο προσκήνιο. Σύμφωνα με το Λογιστήριο του Κράτους το Δημόσιο Χρέος έφτασε τα 363 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας το 200% του ΑΕΠ και μέχρι το τέλος του χρόνου αναμένεται να ανέβει πάνω από 210%. Αξίζει να θυμίσουμε ότι τον Μάρτιο του 2010, πριν δηλαδή υπογραφούν τα Μνημόνια, σύμφωνα με το Δελτίο Δημοσίου Χρέους, το ελληνικό κρατικό χρέος ανερχόταν σε 310,3 δισ. ευρώ και σε 146% του ΑΕΠ.
Μετά τις μεταθέσεις πληρωμών που πέτυχε τα προηγούμενα χρόνια το ελληνικό κράτος σε συμφωνία με την τρόικα, προβλέπονται έως το 2032 ετήσιες πληρωμές για το χρέος που κυμαίνονται από 3,196 δισ. ευρώ έως και 9,799 δισ ευρώ. Όμως ακόμα και αυτά τα μειωμένα ποσά για να καταβληθούν χωρίς να δημιουργείται μεγάλη πίεση στα κρατικά ταμεία θα έπρεπε η ανάκαμψη των προηγούμενων ετών να συνεχιστεί και να σημειώνονται ετήσια δημοσιονομικά πλεονάσματα. Αντίθετα όμως, η παρούσα βαθιά ύφεση έχει ήδη οδηγήσει σε ελλείμματα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για το 1ο εξάμηνο του 2020 σημειώθηκε συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα 9 δισ. ευρώ, ενώ την αντίστοιχη περίοδο το 2019 είχε εμφανισθεί πλεόνασμα 0,4 δισ. ευρώ. Για το 2020 συνολικά αναμένεται από τους περισσότερους οικονομικούς αναλυτές ένα δημοσιονομικό έλλειμμα που θα μπορούσε να αγγίξει τα επίπεδα του 2010, δηλαδή πάνω από 12%! Μπορεί φέτος η ΕΕ να έχει «παγώσει» όλους τους συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους, αλλά από του χρόνου οι συμφωνίες προβλέπουν «πρωτογενή πλεονάσματα» (πλεονασματικό ισοζύγιο κρατικών εσόδων-εξόδων αφαιρουμένων των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους) αρχικά 3% για το 2021 και 2,5% (δηλαδή σχεδόν μηδενικά συνολικά δημοσιονομικά ελλείμματα) για τα επόμενα χρόνια. Η απόπειρα πραγματοποίησης αυτών των στόχων με σκοπό μια κανονική εξυπηρέτηση του χρέους σε συνθήκες παγκόσμιας ύφεσης θα οδηγήσει στη σκληρότερη δυνατή λιτότητα. Έτσι, σε μια χρονιά όπου ήδη σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ τον Ιούλιο ο αριθμός των καταγεγραμμένων ανέργων έχει φτάσει το 1,1 εκατομμύριο και με βάση στοιχεία της ΓΣΕΕ η επίσημη ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί στο 21,6%, το βιοτικό επίπεδο των εργατικών μαζών σύντομα θα απειληθεί και από νέες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές δαπάνες.
Το «μαξιλάρι ρευστότητας» των 37 δισ. ευρώ που παρέλαβε η κυβέρνηση της Ν.Δ από την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και ήταν το αποτέλεσμα της συσσώρευσης αποθεμάτων από δάνεια, σκληρή λιτότητα και υπερφορολόγηση, δεν μπορεί να δώσει σταθερή λύση, αφού μέχρι το τέλος του 2020 αναμένεται να έχει ήδη καταναλωθεί κάτι λιγότερο από το μισό από αυτό, ως συνέπεια δημοσιονομικών παρεμβάσεων για την «καταπολέμηση των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία» συνολικού ύψους 18 δισ. ευρώ. Προς το παρόν, η κυβέρνηση έχει εξισορροπήσει αυτές τις απώλειες με «εξόδους στις αγορές» που απέφεραν 7,5 δισ. ευρώ, με αύξηση των εκδόσεων εντόκων γραμματίων και με είσπραξη χρημάτων από διάφορες πηγές της ΕΕ (ΕΣΠΑ, επιστροφές κερδών των κεντρικών τραπεζών από ελληνικά ομόλογα κ.α). Η εξισορρόπηση αυτή έχει πραγματοποιηθεί λόγω της τρέχουσας δυνατότητας για φτηνό δανεισμό, αφού το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου του ελληνικού κράτους είναι μόλις κάτι περισσότερο από 1%. Όμως με λίγους ακόμα μήνες ύφεσης όλα θα είναι διαφορετικά και τα χαμηλά σημερινά επιτόκια αναπόφευκτα θα γίνουν παρελθόν. Τα ελλείμματα θα δημιουργούν διαρκώς την ανάγκη για νέο ακριβό βραχυπρόθεσμο δανεισμό, αυξάνοντας έτσι το χρέος και προσθέτοντας νέες πληρωμές μέχρι το 2032, διάστημα στο οποίο υποτίθεται (με βάση τους ισχυρισμούς των ελληνικών κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων και τις τρόικας) ότι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους ήταν εξασφαλισμένη. Ήδη λοιπόν, το σκηνικό για την επανεμφάνιση της απειλής μιας κρατικής χρεοκοπίας έχει στηθεί.
Θα σώσουν την Ελλάδα το χρήματα από το «Ταμείο ανάκαμψης»;
Μήπως όμως αυτή η πραγματικότητα βαθιάς ύφεσης, ελλειμμάτων και υπερχρέωσης μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα 32,1 δισ, ευρώ, που σύμφωνα με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις θα λάβει το ελληνικό κράτος από το περιβόητο «Ταμείο ανάκαμψης» της ΕΕ για τα επόμενα 6 χρόνια; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι ξεκάθαρα αρνητική. Καταρχάς, θα πρέπει να τονιστεί ότι από αυτά τα χρήματα τα 12,5 δισ. ευρώ είναι δάνεια, δηλαδή είναι χρήματα που θα πρέπει να επιστραφούν με τόκο και θα βαρύνουν το δημόσιο χρέος. Επίσης, μια προσεκτική ματιά στα υπόλοιπα ποσά που προβλέπεται να διατεθούν στο ελληνικό κράτος με τη μορφή επιχορηγήσεων, όπως πρώτος αποκάλυψε ο Γ. Βαρουφάκης και αργότερα με ρεπορτάζ της η εφημερίδα Documento φανερώνει ότι το ύψος τους δεν θα είναι 19,5 δισ. ευρώ όπως ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση, αλλά 16,69 ευρώ. Από αυτά όμως, τα 10,27 δισ. ευρώ θα πρέπει να επιστραφούν από το ελληνικό κράτος στα ταμεία της ΕΕ, καθώς είναι το μερίδιο που πρέπει να πληρώσει για το συνολικό ποσό των επιχορηγήσεων που θα δοθούν στα κράτη μέλη. Έτσι, στην πραγματικότητα, μιλάμε για ένα ποσό καθαρής επιχορήγησης ύψους μόλις 6,42 δισ. ευρώ, το οποίο αποτελεί μια «σταγόνα στον ωκεανό» της παγκόσμιας ύφεσης.
Ακόμα όμως και αυτά τα ποσά θα δοθούν στην πραγματικότητα με μνημόνια λιτότητας. Η Ελλάδα όπως και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα πρέπει να υποβάλουν «εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και ανθεκτικότητας» τα οποία θα περιλαμβάνουν «μεταρρυθμίσεις» (βλέπε μέτρα λιτότητας και άλλα αντεργατικά μέτρα) που η Κομισιόν θα εξετάζει πριν κάνει τις εκταμιεύσεις. Αυτές μάλιστα, θα γίνονται μόνο κατόπιν γνωμοδότησης της λεγόμενης Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής της ΕΕ, που αποτελείται από ανώτατα στελέχη των κρατών, των κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Κομισιόν. Αυτή η διαδικασία μάλιστα, θα επιβραδύνεται όταν κάποια κράτη μέλη εκφράζουν αμφιβολίες για την επάρκεια των προγραμμάτων λιτότητας που θα υποβάλουν οι κυβερνήσεις.
Παρασιτισμός πάνω στα ερείπια του λαϊκού βιοτικού επιπέδου και της Δημόσιας Υγείας
Και παρά την εξαιρετικά αβέβαιη κατάσταση στα κρατικά έσοδα και την άμεση προοπτική νέων μέτρων σκληρής λιτότητας, έχουν ήδη δρομολογηθεί προκλητικά μεγάλες παρασιτικές κρατικές δαπάνες για τα επόμενα χρόνια. Καταρχάς, έχουμε τις «μαύρες τρύπες» στις τράπεζες και τη βέβαιη προοπτική μιας νέας ανακεφαλαιοποιησής τους με κρατικό χρήμα. Έχοντας σήμερα ένα ποσοστό επισφαλών δανείων περίπου 40%, οι ελληνικές τράπεζες κρατιούνται στη ζωή χάρη στις «ενέσεις κρατικής ρευστότητας» με επιδοτήσεις τόκων και με μετάθεση καταβολής δόσεων δανείων. Υπολογίζεται όμως ότι αν η πτώση του ΑΕΠ ξεπεράσει το 10% το 2020, θα προστεθούν ακόμα 10 δισ. ευρώ «κόκκινων δανείων» και η ανακεφαλαιοποίηση με κρατικό χρήμα θα τεθεί «επί τάπητος».
Και πρέπει να τονιστεί ότι οι ελληνικές τράπεζες που αναπόφευκτα θα κληθούν για 4η φορά να ενισχύσουν οι εργαζόμενοι φορολογούμενοι, όχι μόνο δεν παίζουν κάποιο αναπτυξιακό ρόλο, αλλά συνεχίζουν να προκαλούν το λαό με δώρα στους καπιταλιστές, όπως η πρόσφατη περίπτωση «κουρέματος» 138 εκατ. ευρώ από τις οφειλές (το 90%) του μεγαλοεπιχειρηματία του τζόγου Πηλαδάκη από την Τράπεζα Πειραιώς, τη στιγμή που αυτή προχωρά καθημερινά σε κατασχέσεις και πλειστηριασμούς κατοικιών πτωχευμένων εργαζόμενων και μικροεπαγγελματιών. Επίσης, αγανάκτηση προκαλούν τα στοιχεία από τις εκθέσεις αποδοχών των συστημικών τραπεζών που εγκρίθηκαν μέσα στο καλοκαίρι από τις Γενικές Συνελεύσεις των μετόχων τους και τα οποία καταδεικνύουν πως οι αμοιβές των υψηλόβαθμων στελεχών των Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς για το 2019 ξεπερνούσαν κατά 49,2 φορές τη μέση ετήσια σύνταξη και κατά 29 φορές το μέσο ετήσιο μισθό στον ιδιωτικό τομέα!
Αισθήματα πρόσθετης αγανάκτησης και οργής έχει προκαλέσει η κυβερνητική εξαγγελία ενός νέου εξοπλιστικού προγράμματος κόστους άνω των 10 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια, το οποίο θα περιλαμβάνει 18 πολεμικά αεροσκάφη, 4 φρεγάτες και 4 ελικόπτερα και θα συνοδευτεί από την πρόσληψη 15.000 στρατιωτικών, την ώρα που από το δοκιμαζόμενο σύστημα Υγείας λείπουν χιλιάδες γιατροί και νοσηλευτές. Αυτό το γεγονός υπογραμμίζει τον ακραία αντιδραστικό χαρακτήρα της ελληνικής άρχουσας τάξης και την οργανική της απροθυμία να χρησιμοποιήσει – ακόμα και στην φάση της μεγαλύτερης οικονομικής κρίσης και του μεγαλύτερου κύματος απειλής από την πανδημία για τη δημόσια υγεία – το κρατικό χρήμα για στοιχειωδώς αναπτυξιακούς και κοινωνικά χρήσιμους σκοπούς. Η προκλητική παροχή κερδών στα ταμεία κυρίως των γαλλικών εταιρειών όπλων γίνεται σε μια στιγμή όπου στο σύστημα Υγείας λειτουργούν μόνο 607 κλίνες ΜΕΘ και μόλις 169 για τα περιστατικά της COVID-19, ενώ θα έπρεπε να λειτουργούν συνολικά 3.500.
Και όλα αυτά εν μέσω ενός νέου, μεγάλου κύματος της πανδημίας στην Ελλάδα, το οποίο απειλεί τις επόμενες βδομάδες με κατάρρευση το διαλυμένο από τα Μνημόνια σύστημα Υγείας, στα μακάβρια πρότυπα της Ιταλίας της περασμένης άνοιξης, αλλά και διαμορφώνει το έδαφος για μια πτώση του ΑΕΠ ακόμα μεγαλύτερη από εκείνη την οποία προεξοφλούν οι σημερινές επίσημες προβλέψεις.
Επαναστατικές θύελλες
Ο ελληνικός καπιταλισμός, συνδεδεμένος πλέον με τους υπόλοιπους εταίρους του στην Ευρωζώνη και με τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, και πάνω από όλα, δεμένος μαζί τους με τα δεσμά της παρούσας καταστροφικής οικονομικής κρίσης, θα τείνει να ξαναβρεθεί στο φάσμα της χρεοκοπίας και της εξόδου από το ευρώ, «νιώθοντας» όμως λιγότερο μόνος από ποτέ σ’ αυτήν την καταστροφική του πορεία. Και η ελληνική κοινωνία, όπως βρέθηκε στην πρώτη γραμμή των ταξικών και πολιτικών αγώνων κατά το πρώτο μισό της περασμένης δεκαετίας, έτσι αναπόφευκτα θα ξαναπιάσει το νήμα από την παρατεταμένη εκείνη προεπαναστατική περίοδο και θα ταρακουνηθεί από επαναστατικές θύελλες.
Τώρα η ελληνική άρχουσα τάξη και η κυβέρνησή της επιχειρούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις ειδικές συνθήκες της πανδημίας για να μεγαλώσουν την εκμετάλλευση των εργαζόμενων με νέους νόμους που προβλέπουν μειώσεις μισθών και αύξηση των ωρών εργασίας, αλλά και να προλάβει τους μαζικούς αγώνες τους με νόμους απαγόρευσης των διαδηλώσεων και παρεμπόδισης της συνδικαλιστικής δράσης και της κήρυξης απεργιών.
Επιπρόσθετα, σηκώνοντας έναν πυκνό εθνικιστικό «κουρνιαχτό» στα ελληνοτουρκικά, η ελληνική άρχουσα τάξη επιχειρεί να στρέψει το βλέμμα των εργατικών μαζών μακριά από την ταξική πάλη και να δημιουργήσει ένα κλίμα «εθνικής ομοψυχίας» στην κοινωνία, δηλαδή ταξικής υποταγής στα εμφανιζόμενα με τον μανδύα του έθνους, αντιδραστικά της συμφέροντα και διεκδικήσεις στις θαλάσσιες ζώνες της Ν.Α Μεσογείου έναντι των αντίστοιχων, εξίσου αντιδραστικών των Τούρκων ανταγωνιστών της. Η έναρξη της «διερευνητικής διαδικασίας διαλόγου» δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ουσιαστική λύση. Συνιστά μια προσωρινή ύφεση στη σύγκρουση, η οποία έρχεται κυρίως ως αποτέλεσμα της παρέμβασης της Γερμανίας που δεν επιθυμεί πολεμική αστάθεια στην «αυλή» της ΕΕ σε μια περίοδο μεγάλης έξαρσης του προσφυγικού ζητήματος και βαθιάς παγκόσμιας κρίσης, αλλά και λόγω του ότι και οι δύο συγκρουόμενες αστικές τάξεις δεν αισθάνονται οικονομικά και στρατιωτικά έτοιμες για να λύσουν σήμερα τις διαφορές του με μια πολεμική αναμέτρηση. Ωστόσο, είναι τόσο αγεφύρωτες αυτές οι διαφορές που θα συνεχίσουν να υπάρχουν όσο υπάρχει καπιταλισμός και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου. Μόνο η εργατική-σοσιαλιστική εξουσία μπορεί να εξασφαλίσει σταθερή ειρήνη στην περιοχή, γιατί οι εργατικές τάξεις σε Ελλάδα και Τουρκία δεν έχουν κανένα συμφέρον από την οικοπεδοποίηση της θάλασσας.
Η σταθερότητα που συνεχίζει να εμφανίζει η Ν.Δ στα γκάλοπ οφείλεται κυρίως στη στάση των βουτηγμένων στη γραφειοκρατική αδράνεια ηγεσιών των συνδικάτων, αλλά και των πολιτικών ηγεσιών της εργατικής τάξης που αποκαλύπτουν καθημερινά τη χρεοκοπία τους. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι απορροφημένη από την απόπειρα να πείσει την άρχουσα τάξη πως μπορεί να την εμπιστευθεί σε μια νέα διακυβέρνηση, διαμορφώνοντας «εναλλακτικές προτάσεις αντιμετώπισης της κρίσης» που αποπνέουν την ίδια τυφλή εμπιστοσύνη στον καπιταλισμό με εκείνη που χαρακτηρίζει τα παραδοσιακά αστικά κόμματα. Η ηγεσία του ΚΚΕ με ένα παραλήρημα σοσιαλσοβινισμού στα «ελληνοτουρκικά» και με την απροθυμία της να λάβει οποιαδήποτε ουσιαστική πρωτοβουλία για την προετοιμασία της αντεπίθεσης του εργατικού κινήματος, έχει διαψεύσει παταγωδώς τις προσδοκίες που δημιούργησε σε χιλιάδες αριστερούς αγωνιστές η ίδια η δική της διακήρυξη για «αποκατάσταση του επαναστατικού χαρακτήρα του κόμματος». Τέλος, η ηγεσία του ΜέΡΑ25 με τις άτολμες, διαχειριστικές, σοσιαλδημοκρατικές-κευνσιανές θέσεις της, οι οποίες βρίσκονται στα δεξιά εκείνων του παλιού αριστερού ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να δημιουργήσει τον παραμικρό ενθουσιασμό και τη διάθεση για οργάνωση στα πιο φρέσκα και μαχητικά τμήματα της νεολαίας, τα οποία αποτελούν τη μόνη δύναμη που είναι ικανή να εξασφαλίσει βιώσιμο μέλλον για το κόμμα.
Όμως παρά και ενάντια στην ακαταλληλότητα των πολιτικών και συνδικαλιστικών εργατικών ηγεσιών, αλλά και τη γενικευμένη διάθεση σύγχυσης, κούρασης και φόβου που κυριαρχεί στις παλιότερες γενιές της εργατικής τάξης ως αποτέλεσμα των ηττών του πρόσφατου παρελθόντος και της απειλής από τη νέα θανατηφόρα επέλασης της πανδημίας, μέσα στους κόλπους των πιο φρέσκων στρωμάτων της νεολαίας αναπτύσσονται σήμερα ριζοσπαστικές διαθέσεις. Έκφρασή τους είναι οι μαζικές αντιφασιστικές κινητοποιήσεις που βλέπουμε τις τελευταίες εβδομάδες με αφορμή την αναγγελία της απόφασης στην πολύχρονη δίκη της Χρυσής Αυγής. Αυτές αποτελούν τον προάγγελο της μεγάλης επαναστατικής θύελλας που θα αρχίζει να ξεσπά αναπόφευκτα, πιθανότατα όταν η έξαρση της πανδημίας θα έχει υποχωρήσει.
Αλλά για να επιτευχθεί η αναγκαία μελλοντική επαναστατική νίκη υπάρχει μόνο ένας δρόμος: η οργάνωση με τις ιδέες του επαναστατικού σοσιαλισμού. Αν συμφωνείτε λοιπόν, με τις βασικές ιδέες της εφημερίδας που κρατάτε στα χέρια σας, σας καλούμε να κάνετε το αναγκαίο βήμα και να οργανωθείτε στο ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης, παλεύοντας μαζί με χιλιάδες άλλους αγωνιστές από ολόκληρο τον κόσμο για μια κοινωνία χωρίς οικονομικές κρίσεις, υποβάθμιση της δημόσιας Υγείας, εξαθλίωση και πολέμους, για μια αδελφωμένη σοσιαλιστική κοινωνία!
Η Σύνταξη
