Λίγους μήνες πριν, η δημιουργία εμβολίων για την COVID-19 και η έναρξη μαζικής παραγωγής τους προκάλεσε, εν μέρει δικαιολογημένα, τη γενικευμένη εντύπωση πως η πανδημία σύντομα θα αποτελέσει παρελθόν. Ωστόσο, οι συνέπειες της αντιδραστικής φύσης του καπιταλιστικού συστήματος, όχι μόνο ανέκοψαν αυτήν την πορεία πριν καν περάσουν εβδομάδες, αλλά έθεσαν τις βάσεις για την εμφάνιση του τρίτου διεθνούς κύματος της πανδημίας μέσα σε λιγότερο από δώδεκα μήνες.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνηση της Ν.Δ για μια ακόμα φορά αποδεικνύει με την πολιτική της ότι το μόνο που την ενδιαφέρει δεν είναι η δημόσια υγεία, αλλά το να περιορίσει τις συνδυασμένες συνέπειες της πανδημίας και της οικονομικής κρίσης πάνω στον ελληνικό καπιταλισμό.
«Λιτότητα» εμβολιασμών
Η κυβέρνηση αρχικά είχε διατυπώσει τον Δεκέμβριο την εκτίμηση ότι μέχρι τον Ιούνιο του 2021 θα έχει εμβολιαστεί το σύνολο του ενήλικου πληθυσμού . Ωστόσο, πριν καν μπει ο νέος χρόνος ανακοινώθηκε χωρίς καμία περαιτέρω εξήγηση ότι μέχρι και το τέλος Μαρτίου αναμένονται συνολικά μόλις 1.200.000 δόσεις από την κύρια προμηθεύτρια (Pfizer), οι οποίες, δεδομένου ότι για κάθε άτομο χρειάζονται δύο δόσεις, αρκούν για μόλις 600.000 άτομα.
Παράλληλα, ενώ ο αρχικός προγραμματισμός περιλάμβανε το στόχο για δύο εκατομμύρια εμβολιασμούς ανά μήνα (δηλαδή περίπου 80.000 τη μέρα) έχει ανακοινωθεί ότι στους 1.500 υπάρχοντες εργαζόμενους στο πρόγραμμα εμβολιασμού (συμπεριλαμβανομένων και των μελών ειδικών δυνάμεων κ.α.) θα προστεθούν μόλις χίλιες ακόμα προσλήψεις.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ο τραγικά χαμηλός αριθμός των μόλις 270.000 εμβολιασμών για τον Ιανουάριο και η «ντε φάκτο» ακύρωση του πολυδιαφημισμένου πλάνου εμβολιασμών πριν καλά καλά αυτό ξεκινήσει. Και όλα αυτά, όταν ήδη από τις πρώτες ημέρες των εμβολιασμών καταγγέλθηκαν αλλεπάλληλες αναβολές εμβολιασμών υγειονομικών εργαζομένων, ενώ την ίδια στιγμή, κυβερνητικά και κρατικά στελέχη προκλητικά εμβολιάζονταν με ολόκληρες τις οικογένειές τους !
Αυτού του είδους η ακραία καθυστέρηση του εμβολιασμού, αν και σε διαφορετικούς βαθμούς σε κάθε χώρα, υφίσταται σε διεθνές επίπεδο. Η αιτία είναι ότι οι φαρμακοβιομηχανίες κερδοσκοπούν προκλητικά και καθυστερούν την παραγωγή εμβολίων, ενώ την ίδια στιγμή αρνούνται να παραιτηθούν από τα πνευματικά τους δικαιώματα, με τις οικονομικά αδύναμες χώρες μάλιστα, να υπο-προμηθεύονται ή και να αποκλείονται τελείως από την προμήθεια εμβολίων και με τις αστικές κυβερνήσεις να διατηρούν την υποστελέχωση των εθνικών συστημάτων Υγείας. Αυτά αποτελούν την παραστατική απόδειξη του μεγέθους της απειλής που αποτελούν για την ανθρωπότητα τα τρία θεμελιώδη γνωρίσματα του καπιταλισμού, δηλαδή το εθνικό κράτος, η ατομική ιδιοκτησία των παραγωγικών δυνάμεων, και η άναρχη λειτουργία τους σε συνθήκες ανταγωνισμού με κριτήριο το κέρδος. Αναπόφευκτη κατάληξη είναι η παράταση των συνθηκών εκτεταμένης διασποράς του ιού παγκοσμίως, που αυξάνει διαρκώς τις πιθανότητες εμφάνισης μεταλλάξεων πιο μεταδοτικών ή ακόμα και ανθεκτικών στα εμβόλια – κάτι που επομένως θα ακυρώσει και τα όποια οφέλη από τους ως τώρα εμβολιασμούς.
Περικοπές στην Υγεία
Η προκλητική άρνηση της κυβέρνησης να κάνει τον αναγκαίο αριθμό προσλήψεων για την πραγματοποίηση των αναγκαίων εμβολιασμών, είναι αντανάκλαση της συνολικής πολιτικής της απέναντι στο σύστημα Υγείας καθ’ όλη την πανδημία. Άλλωστε, «δεσμεύεται» από τον προϋπολογισμό που η ίδια ψήφισε, ο οποίος προβλέπει εν μέσω πανδημίας τη μείωση των δαπανών για το δημόσιο σύστημα υγείας!
Όλους τους προηγούμενους μήνες, η κυβέρνηση δεν έχει ενισχύσει επαρκώς με υποδομές και προσωπικό ούτε καν την «τελευταία γραμμή άμυνας», δηλαδή τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ κυβερνητικά στελέχη εμφανίζονται κάθε λίγες ημέρες σε τηλεοπτική μετάδοση για να ανακοινώσουν «δραστικά μέτρα» (όπως… αλλαγές στο σύστημα των SMS), σε αυτά δεν περιλαμβάνεται κανένα πλάνο δημιουργίας νέων ΜΕΘ, και μάλιστα, έχουν σταματήσει να ενημερώνουν και για τον τρέχοντα αριθμό κλινών ΜΕΘ πανελλαδικά. Ωστόσο, από τα στοιχεία των καθημερινών ενημερώσεων για τους διασωληνωμένους ασθενείς σε συνδυασμό με την πληρότητα, προκύπτει ότι από 588 κλίνες ΜΕΘ για ασθενείς COVID-19 στα μέσα Νοεμβρίου, στην κορύφωση των διασωληνώσεων στις αρχές Δεκεμβρίου υπήρχαν πανελλαδικά περίπου 730 κλίνες, ενώ πριν λίγες ημέρες ο αριθμός είχε μειωθεί στις 570 ! Με άλλα λόγια, τη στιγμή που οι ειδικοί προβλέπουν μέσα στις επόμενες εβδομάδες την εμφάνιση της σφοδρότερης ως τώρα έξαρσης κρουσμάτων, η κυβέρνηση μείωσε(!) τις κλίνες ΜΕΘ για ασθενείς COVID-19 (προφανώς σταματώντας την ενοικίαση κλινών σε ιδιωτικές κλινικές, αλλά πιθανά ακόμα και «παροπλίζοντας» υπάρχουσες στα δημόσια νοσοκομεία!) σε αριθμό κάτω από τον αριθμό των διασωληνωμένων κατά την κορύφωση της προηγούμενης έξαρσης (622 διασωληνωμένοι ασθενείς στις 3/12/2020).
Όλα αυτά όταν, όχι μόνο η πληρότητα των ΜΕΘ σε πολλές περιοχές της χώρας είχε φτάσει εκείνη την περίοδο το 100%, αλλά και αφού μόλις πριν λίγες εβδομάδες αποκαλύφθηκε ότι το 82% των θανάτων από COVID-19 υπολογίζεται ότι επήλθαν εκτός ΜΕΘ . Αυτό το προμελετημένο έγκλημα, ήταν αποτέλεσμα του συνδυασμού αφενός του «κορεσμού» των ΜΕΘ σε πολλές περιφέρειες της χώρας εξαιτίας του μικρού αριθμού κλινών, και αφετέρου του γεγονότος ότι η κυβέρνηση από την αρχή της πανδημίας, προκειμένου να «κρύψει» την αδυναμία του υποχρηματοδοτούμενου και υποστελεχωμένου δημόσιου συστήματος υγείας να ανταπεξέλθει, είχε επιλέξει να μετατρέψει σε εξαίρεση συνολικά τη νοσηλεία των ασθενών COVID-19 σε νοσοκομείο. Έτσι, συστηματικά ο ΕΟΔΥ κατευθύνει μαζικά, χωρίς καμιά ιατρική γνωμάτευση και κλινική εξέταση, τα ύποπτα αλλά και τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ασθενών «να παραμείνουν σπίτι» τους και να μη διακομίζονται σε νοσοκομείο.
Αντίστοιχη ήταν και η πολιτική της κυβέρνησης στο ζήτημα των αναγκαίων προσλήψεων υγειονομικού προσωπικού. Σύμφωνα με τον ίδιο τον υπουργό Υγείας, το 2020 οι συνολικές προσλήψεις ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού και υποστηρικτικού προσωπικού ανήλθαν στις μόλις 7.000 όταν ήδη πριν την πανδημία, τα «οργανικά» κενά μόνο σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ήταν 6.000 και 30.000 αντίστοιχα – γεγονός που μπορεί άλλωστε να επιβεβαιώσει εμπειρικά οποιοσδήποτε άνθρωπος είχε επισκεφθεί δημόσιο νοσοκομείο τα προηγούμενα χρόνια.
Η κυβέρνηση αντί να κάνει τις αναγκαίες προσλήψεις, έφτασε στο σημείο, εν μέσω της έξαρσης του Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου, να προσπαθήσει να «λύσει» το πρόβλημα εφαρμόζοντας στον κλάδο των υγειονομικών την παγκόσμια πρωτοτυπία του περιορισμού της διάρκειας της καραντίνας επιβεβαιωμένων κρουσμάτων στο υγειονομικό προσωπικό και της μη διενέργειας των απαιτούμενων τεστ πριν επιστρέψουν στη δουλειά τους. Αυτή η απαράδεκτη μέθοδος, ενώ φυσικά ήταν αδύνατο να μετατρέψει «δια μαγείας» το σύστημα υγείας σε επαρκώς στελεχωμένο για να αντιμετωπίσει την πανδημία, σίγουρα είχε ως συνέπεια αρκετοί επιπλέον υγειονομικοί να νοσήσουν και να τεθούν «εκτός μάχης» – αν όχι να απειληθεί και η ζωή τους – και ταυτόχρονα να μετατραπούν σε εστίες διασποράς τα ίδια τα νοσοκομεία!
Η σπουδή της κυβέρνησης να διατηρήσει «στο ναδίρ» τη χρηματοδότηση του συστήματος Υγείας, ακόμα και μέσα σε συνθήκες πανδημίας, δεν πηγάζει από κάποια «νεοφιλελεύθερη ιδεολογική εμμονή», όπως συχνά υποστηρίζουν οι σοσιαλδημοκράτες. Είναι η φυσική συνέπεια του τρόπου λειτουργίας του καπιταλισμού: η κυβέρνηση είναι «υποχρεωμένη» να στερήσει αυτά τα χρήματα από την Υγεία για να πληρώσει τους δανειστές, να «διασώσει» τους τραπεζίτες και να επιδοτήσει «εξαιτίας των ζημιών της πανδημίας» τους καναλάρχες, τις κατασκευαστικές αυτοκινητοδρόμων και τις αεροπορικές εταιρείες, ενώ την ίδια στιγμή θα «προετοιμάζει» τα κρατικά ταμεία και για τα κολοσσιαία ελλείμματα που θα έρθουν ως συνέπεια της νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Μέτρα «περιορισμού της διασποράς» κατά παραγγελία των μεγαλο-εργοδοτών
Από τα ίδια κίνητρα πηγάζει και ο σκανδαλώδης τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση χειρίζεται τα μέτρα περιορισμού στην κυκλοφορία. Τα φαινομενικά αλλοπρόσαλλα διαδοχικά «ανοιγο-κλεισίματα» κλάδων καταστημάτων και οι διαδοχικές επιβολές και άρσεις απαγορεύσεων στις μετακινήσεις, στην πραγματικότητα συνδέονται με το κοινό νήμα του να μην παρεμποδιστεί η απρόσκοπτη κερδοφορία των μεγαλο-εργοδοτών και να μην αυξηθούν οι κρατικές δαπάνες. Έτσι, φορτώνονται στη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας, στους νέους, τους εργαζόμενους, τους άνεργους και τους μικρούς καταστηματάρχες, όλες οι τεράστιες οικονομικές, αλλά και ψυχολογικές, επιπτώσεις των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας, ενώ την ίδια στιγμή, το μεγάλο κεφάλαιο όχι μόνο δεν πλήττεται αλλά ανταμείβεται και με προκλητικά «γενναίες» κρατικές επιδοτήσεις.
Ουσιαστικά, η κυβέρνηση λειτουργεί σαν τον πελάτη του εστιατορίου που για να αποφύγει να πληρώσει ένα ακριβό κυρίως πιάτο, παραγγέλνει ασταμάτητα ορεκτικά, προσπαθώντας να πετύχει ισοδύναμο αποτέλεσμα χόρτασης. Αλλά αυτό συνεπάγεται, και μεγαλύτερη χρονική διάρκεια, και παρ’ όλα αυτά, τελικά αναποτελεσματικότητα. Εφόσον δεν παίρνονται ουσιαστικά μέτρα, όπως η αύξηση του προσωπικού και των οχημάτων στα ΜΜΜ, η επιβολή αυστηρών μέτρων προστασίας στις μεγάλες βιομηχανίες ή και, αν αυτό δεν είναι εφικτό, η προσωρινή διακοπή λειτουργίας τους, η δωρεάν συνταγογράφηση και εκτεταμένη διενέργεια μοριακών τεστ στον γενικό πληθυσμό, αλλά και ιδιαίτερα σε κρίσιμους κλάδους όπως η Υγεία, η Εκπαίδευση, τα γηροκομεία κ.α., η απαρέγκλιτη παροχή 14ήμερης άδειας σε επιβεβαιωμένους ασθενείς COVID-19 και κατόπιν δωρεάν διενέργειας τεστ πριν να επιστρέψουν στην εργασία τους, η επιβολή αυστηρών μέτρων προστασίας στις αεροπορικές εταιρείες και η μαζική διενέργεια τεστ κατά την είσοδο ταξιδιωτών στη χώρα κ.ο.κ., τότε τα δευτερεύουσας αποδοτικότητας μέτρα, όπως οι περιορισμοί στις βόλτες στο πάρκο και η γενική διακοπή λειτουργίας επιχειρήσεων σε κλάδους όπως η εστίαση, παρατείνονται επ’ αόριστο, σε μια λογική «για να αποφευχθούν τα χειρότερα», χωρίς όμως τελικά να αρκούν ούτε για να εξασφαλίσουν αυτό, ούτε πολύ περισσότερο για να τερματίσουν την πανδημία.
Έτσι, ενώ οι εργαζόμενοι και οι νέοι έχουν για μήνες βάλει όλη τη ζωή τους «στον πάγο» και ταυτόχρονα υφίστανται καταστροφικές οικονομικές συνέπειες, αυτό δεν εμπόδισε την ανεξέλεγκτη είσοδο κρουσμάτων από το εξωτερικό το καλοκαίρι, τη μετατροπή μεγάλων βιομηχανιών, γηροκομείων και σχολείων σε εστίες διασποράς με δεκάδες και εκατοντάδες κρούσματα σε διαστήματα λίγων ημερών το φθινόπωρο, και τελικά τη γενική διασπορά σε όλη τη χώρα κατά το «δεύτερο κύμα» τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο. Αυτή η ακραία ταξική πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης – και όλων των αστικών κυβερνήσεων του πλανήτη, είναι σήμερα η βασική αιτία για τον ασφυκτικό συνδυασμό τσακίσματος του βιοτικού επιπέδου και διαρκούς απειλής της υγείας που υφίσταται η πλειοψηφία του πληθυσμού.
Όργιο αντιδραστικής νομοθέτησης
Ωστόσο, η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται ότι, όσο και αν έχει θυσιάσει το εισόδημα και την υγεία των εργαζομένων στο βωμό της διάσωσης των καπιταλιστικών κερδών και των κρατικών ταμείων, τα τελευταία δεν θα αποφύγουν τις σκληρές συνέπειες της νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Θα χρειαστεί να επιβληθούν νέα μέτρα πρωτοφανούς λιτότητας, όχι τα επόμενα χρόνια, αλλά μέσα σε μερικούς μήνες. Αυτή η προοπτική εξηγεί το «άγχος» της κυβέρνησης να φέρει στη Βουλή το ένα μετά το άλλο, διάφορα αντιδραστικά νομοσχέδια κατασταλτικού χαρακτήρα, και να επιδίδεται σε ολοένα και συχνότερες επιδείξεις κρατικού αυταρχισμού (https://marxismos.com/astynomkh-via-eniaio-metwpo/, https://marxismos.com/katagelia-misthoton-texnikon/, https://marxismos.com/apagoreusi-sunathroisewn-dimosia-ugeia/, https://marxismos.com/astynomikh-eisvolh-esties-panepistimioupolhs/, https://marxismos.com/sxedio-apagoreush-sygentrwsewn/). Έτσι, χωρίς να ενδιαφέρεται για τη διατήρηση ούτε των στοιχειωδών «δημοκρατικών» προσχημάτων, νομοθετεί την περιστολή δημοκρατικών πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ακριβώς τη στιγμή που οι πτυχές της κοινωνικής ζωής που αυτά αφορούν έχει «παγώσει», και άρα δεν μπορεί να επικαλεστεί κανένα εν εξελίξει «φλέγον πρόβλημα» στο οποίο τάχα απαντούν τα νομοσχέδια αυτά.
Γίνεται εμφανές ότι επιλέγεται αυτή η περίοδος με μόνο κριτήριο την προοπτική μικρότερης αντίδρασης από το εργατικό κίνημα και τη νεολαία εξαιτίας των συνθηκών που δημιουργεί η πανδημία. Η κατασταλτική μανία με την οποία αντιμετωπίζει ακόμα και τις πιο συμβολικές και υγειονομικά ακίνδυνες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας – όταν πολλαπλάσιας επικινδυνότητας συνωστισμοί επιτρέπονται ή και ενθαρρύνονται, όπως για παράδειγμα στις εκκλησίες – επιβεβαιώνει εμφατικά αυτές τις ύπουλες κυβερνητικές προθέσεις.
Ωστόσο, η πανδημία μπορεί να επέφερε τον προσωρινό περιορισμό ορισμένων πτυχών της πολιτικής και συνδικαλιστικής δραστηριότητας, αλλά δεν «σταμάτησε το χρόνο». Οι θρασύδειλες επιθέσεις της κυβέρνησης σε δικαιώματα, κατακτημένα για δεκαετίες, προκαλούν αυξανόμενη οργή, η οποία προστίθεται στη συσσωρευμένη αγανάκτηση για τη διαχείριση της πανδημίας, και από κοινού συντελούν στην ανάπτυξη αγωνιστικών διαθέσεων σε ολοένα πλατύτερα κοινωνικά στρώματα, ιδιαίτερα της νεολαίας. Αυτό, εκτός των άλλων, θέτει και επιτακτικά καθήκοντα στις πολιτικές και συνδικαλιστικές ηγεσίες της εργατικής τάξης, που καθόλη τη διάρκεια της πανδημίας έχουν κρατήσει μια επιεικώς «υποτονική» στάση.
Η διατήρηση της καπιταλιστικής εξουσίας ασύμβατη με την αντιμετώπιση της πανδημίας
Η πανδημία απέδειξε ότι όσο η κοινωνία «διοικείται» από την προνομιούχα κοινωνική μειοψηφία, τους καπιταλιστές, τα πιο βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα είναι αδύνατο να λυθούν, καθώς η προστασία της καπιταλιστικής κερδοφορίας παραμένει το «πιο ιερό» κριτήριο για τις πολιτικές που εφαρμόζονται.
Ενάντια σε αυτόν τον σύγχρονο εφιάλτη μόνη λύση είναι ο αγώνας των εργαζόμενων και των ανέργων, των φοιτητών και των μαθητών, στη βάση ενός Ενιαίου Εργατικού Μετώπου όλων των μαζικών οργανώσεων του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας, για να καταργηθούν τα αντιδραστικά μέτρα και συνολικά η εγκληματική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ, με κεντρικό στόχο την ανατροπή της και την ανάδειξη μιας εργατικής κυβέρνησης στην εξουσία, η οποία θα εφαρμόσει ένα πρόγραμμα επαναστατικού, σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας . Μόνο αυτή η επαναστατική αλλαγή, πραγματοποιούμενη στη μια χώρα μετά την άλλη, μπορεί να αποτελέσει διέξοδο από τη γενικευμένη βαρβαρότητα που επιβάλλει το καπιταλιστικό σύστημα.
Πάτροκλος Ψάλτης
