Σκέψεις και κριτικές επισημάνσεις για την πολιτική Διακήρυξη της ΛΑΕ από το μέλος της ΛΑΕ Ν. Σμύρνης σ. Θόδωρο Μαράκη.
“Η αντικειμενική πορεία της ανάπτυξης είναι τέτοια, που από τα μονοπώλια (….) δεν μπορείς να πας μπροστά, χωρίς να βαδίσεις για το σοσιαλισμό” (Λένιν τ 34 σελ. 192)
Στην πραγματικότητα χρειάζεται να προχωρήσουμε σε βαθιές σοσιαλιστικές αλλαγές για να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη, η οποία θα μας επιτρέψει να βγούμε από την κρίση για να καταργήσουμε τα μνημόνια, την πολιτική της άγριας λιτότητας!!
“Μια τέτοια πορεία απαιτεί την εκ βάθρων επανίδρυση της Αριστεράς. Με την υπέρβαση αντιλήψεων και πρακτικών που δοκιμάστηκαν και απέτυχαν την μνημονιακή εξαετία και ιδιαίτερα τη “χαμένη άνοιξη” του 2015. Με αφομοίωση των διδαγμάτων από τον εκφυλισμό καθεστώτων και κυβερνήσεων, που μιλούσαν στο όνομα του σοσιαλισμού. Σ’ αυτήν την επιτακτικά αναγκαία επανίδρυση φιλοδοξεί να συμβάλει η Λαϊκή Ενότητα”. (Διακήρυξη ΛΑΕ)
Συμφωνούμε!
Ο σ. Λαφαζάνης παρουσιάζοντας την Διακήρυξη μεταξύ άλλων είπε ότι: “…. Θέτουμε σε ανοικτό διάλογο (σ.σ. τη Διακήρυξη) τόσο με τις οργανώσεις και τα μέλη της ΛΑΕ, που θα την συζητήσουν πλατιά το επόμενο διάστημα, όσο και με τον κόσμο της Αριστεράς και όλη την κοινωνία”. (0π. π)
Σωστά.
Τα διδάγματα “από τον εκφυλισμό των καθεστώτων και κυβερνήσεων, που μιλούσαν στο όνομα του σοσιαλισμού” και “τη “χαμένη άνοιξη” του 2015”, μας λένε ότι το πιο σημαντικό στοιχείο – πέρα του πολιτικού και σε πλήρη συνάρτηση μ’ αυτό- ήταν η έλλειψη δημοκρατικών διαδικασιών. Θα θέλαμε να πληροφορήσουμε την ηγεσία της ΛΑΕ ότι, η βάση είδε με σκεπτικισμό την παρουσίαση της διακήρυξης σε χρόνο τον οποίο έπρεπε να έχει ξεκινήσει η προσυνδιασκεψιακή περίοδος. Πρώτο θεωρούμε ότι πριν δοθεί στη δημοσιότητα θα έπρεπε να προηγηθεί ο διάλογος στις οργανώσεις της ΛΑΕ! Και επειδή αυτό δεν έγινε, σε συνδυασμό με το γεγονός, ότι αδικαιολόγητα μετατίθεται ολοένα και πιο μακρυά η ημερομηνία της ιδρυτικής συνδιάσκεψης, πιστεύουμε ότι βγήκε για να καθησυχάσει την αγωνία της βάσης, γι αυτό και της έχουν δώσει το επίθετο “καθησυχαστική”!!
Ανησυχούμε γιατί η ηγεσία της ΛΑΕ συνεχίζει, παρά την έντονη αντίθεση της βάσης, να καλύπτει πολιτικά την συμπόρευση με το Σύριζα στην περιφέρεια Αττικής και γενικά τόσο στην τοπική αυτοδιοίκηση, όσο και στις συνδικαλιστικές παρατάξεις!! Όπου σπάσαμε, αυτό έγινε με πρωτοβουλία των συντρόφων της βάσης. Πράγμα που δείχνει ότι δεν έβγαλε, ιδιαίτερα η ηγεσία του Αριστερού Ρεύματος, τα αναγκαία διδάγματα από την συμμετοχή στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και την συμπόρευση με την πολιτική του Μαξίμου μέχρι το ΟΧΙ- είναι βέβαια προς τιμή τους η καταψήφιση του 3ου μνημονίου και το σπάσιμο από τον Συριζα και η συγκρότηση της ΛΑΕ- γι αυτό και η βάση ζητάει επίμονα την αυτοκριτική, επειδή ήταν από τα βασικά στοιχεία που δεν επέτρεψαν στη ΛΑΕ να μπει στο κοινοβούλιο. Η συνεχιζόμενη συμπόρευση δεν στέλνει καλά μηνύματα για τη ΛΑΕ στο λαό, δεν πείθει το λαό ότι: “Η Λαϊκή Ενότητα είναι ένας νέος (σ.σ με την έννοια του πολιτικού περιεχομένου) μετωπικός φορέας, με ένα καινούργιο σχέδιο αντίστασης και ανατροπής..”, όπως ισχυρίζεται η Διακήρυξη!! Αντίθετα ενισχύει στις λαϊκές μάζες την πεποίθηση ότι, “όλοι το ίδιο είναι”!
Η Διακήρυξη αναφέρει ότι: “Τιμάμε και μαθαίνουμε από τις καλύτερες παραδόσεις των κινημάτων κοινωνικής και εθνικής χειραφέτησης…. Της “Άνοιξης των Λαών” του 1848 και της Γαλλικής Κομμούνας, της Οκτωβριανής Επανάστασης κλπ” Οι εν λόγω παραδόσεις πρώτον είχαν ταξικό πρόσημο, το 1848 μας έδωσε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο, του οποίου οι βασικές αρχές είναι επίκαιρες όσο ποτέ άλλοτε και θυμίζουμε ότι ξεκινάει με την διαπίστωση που διαπνέει όλο το κείμενο ότι: “Η ιστορία όλων των ως τώρα κοινωνιών είναι ιστορία ταξικών αγώνων” (υπογρ δική μας) Η Κομούνα ήταν μια προλεταριακή εξέγερση που ηττήθηκε γιατί δεν υπήρχε ένα επαναστατικό κόμμα να την καθοδηγήσει και γιατί σύμφωνα με το Λένιν: “Το μοιραίο λάθος των Γάλλων σοσιαλιστών βρισκόταν στη συνένωση αυτών των αντιφατικών καθηκόντων, του πατριωτισμού και του σοσιαλισμού”. Η Οκτωβριανή νίκησε γιατί την καθοδήγησε ένα επαναστατικό κόμμα και ήταν επαναστατικό γιατί πάταγε σε σωστή θεωρία, τον Μαρξισμό, σε σωστή Στρατηγική- θα έλυνε τα αστικοδημοκρατικά προβλήματα βαδίζοντας για το Σοσιαλισμό- τακτική, Πρόγραμμα και βέβαια δημοκρατία στις γραμμές του. Και δεν συνένωσε τον πατριωτισμό (όπως τον εννοούνε οι αστοί) με το σοσιαλισμό!
Η Διακήρυξη μας δεν έχει ταξική βάση και καμία αναφορά σε πιο Θέο πιστεύουμε. Θεωρούμε ότι σαν μέτωπο αριστερών οργανώσεων και μελών θα έπρεπε να έχει σαφή αναφορά στο Μαρξισμό-Λενινισμό. Παράληψη; Ναι, σκόπιμη που απορρέει κατά τη γνώμη μας από την θέση της Διακήρυξης ότι: “Αγωνιζόμαστε για ένα ευρύτατο μέτωπο όλων των ανυπότακτων δημοκρατικών αντιιμπεριαλιστικών, πατριωτικών, αντιμνημονιακών δυνάμεων, πρώτα απ’ όλα στο κοινωνικό, αλλά και στο πολιτικό πεδίο…”. Είναι σωστό να “Αγωνιζόμαστε για ένα ευρύτατο μέτωπο”, χρειάζεται να βάλουμε ταξικό και πολιτικό πρόσημο στους δημοκρατικούς ,αντιιμπεριαλιστές, πατριώτες αντιμνημονιακούς συμμάχους μας γιατί πριν οι ΑΝΕΛ και οι Συριζαίοι γίνουν μνημονιακοί ήταν όπως όλοι γνωρίζουμε αντιμνημονιακοί και φουλ πατριώτες!! Δεν μπαίνει ταξικό περιεχόμενο και αυτό δικαιολογεί τη στάση του ΑΡ την “Άνοιξη” του 2015 που συμμετείχαν και ψήφισαν κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και τον δεξιό πρόεδρο!! Γι αυτό χρειάζεται να “…απευθυνόμαστε (όχι ιδιαίτερα όπως αναφέρει η διακήρυξη, αλλά αποκλειστικά) στις δυνάμεις της αντιμνημονιακής, αντικαπιταλιστικής και κομμουνιστικής αριστεράς”. (υπογρ δική μας)
Απορρέει από το ότι σύμφωνα με την Διακήρυξη: “Η Λαϊκή Ενότητα…., με ένα καινούργιο σχέδιο αντίστασης και ανατροπής της εγκατεστημένης μνημονιακής τάξης (επιδιώκει) τη σωτηρία του λαού και της χώρας”. Η τοποθέτηση αυτή συνιστά άρνηση μιας μαρξιστικής ανάλυσης για το χαρακτήρα της κρίσης και εκπέμπει σύγχυση για υο πρόγραμμα, την τακτική και την στρατηγική. Γιατί έχουμε κατά βάση εγκατεστημένη καπιταλιστική τάξη. Και αυτό γιατί τα μνημόνια δεν είναι η αιτία αλλά τα παράγωγα της δομικής κρίσης του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος και του πάνω σε πήλινα πόδια χτισμένου ελληνικού καπιταλισμού. Τα μνημόνια έχουν ταξικό περιεχόμενο, είναι η πολιτική του κεφαλαίου που επιδιώκει να φορτώσει τη κρίση του στις λαϊκές μάζες, είναι η πολιτική της λιτότητας, η οποία θα επιβάλλονταν στον λαό ανεξάρτητα από το μέσα ή έξω από το ευρώ και την ΕΕ.
Τα μνημόνια δεν είναι οι νόμοι που σύμφωνα με τον ανεκδιήγητο Τσίπρα θα καταργήσουμε με ένα νόμο! Τα μνημόνια είναι η απάντηση του κεφαλαίου για την αντιμετώπιση της κρίσης του. Κατά συνέπεια η “σωτηρία του λαού και της χώρας μας” περνάει από την αντιμετώπιση της κρίσης σε βάρος του κεφαλαίου, περνάει από την ανατροπή της εγκατεστημένης καπιταλιστικής και όχι μνημονιακής τάξης.
Στην πραγματικότητα χρειάζεται να προχωρήσουμε σε βαθιές σοσιαλιστικές αλλαγές μέσα από τις οποίες θα αποκτήσει προοπτική η κατάργηση των μνημονίων δηλαδή της λιτότητας. Αυτή πρέπει να είναι η λογική, η στρατηγική, το πρόγραμμα και η τακτική για να είναι “ένα καινούργιο σχέδιο” και όχι μια πιο αριστερή εκδοχή (με την προσθήκη της εξόδου από το ευρώ) του προγράμματος του Συριζα. Με απλά λόγια μνημόνια είναι το κόψιμο ημερομισθίων, μισθών και συντάξεων κατά 30-40% είναι 1,5 εκατ άνεργοι κλπ, γνωστή η κατάσταση σ’ όλους μας. Για να αντιμετωπιστούν, πρέπει να παράξουμε πλούτο, για να τον μοιράσουμε ,ξεκινάμε βέβαια από τον υπάρχοντα, αυτό σημαίνει ότι τα βασικά μέσα παραγωγής χρειάζεται να περάσουν στην κοινωνία, με εθνικοποίηση και ότι επίσης χρειάζεται να εθνικοποιηθεί η μεγάλη ακίνητη και κινητή περιουσία του κεφαλαίου και της εκκλησίας. Και στη βάση αυτή είναι αναγκαίο να υπάρξει σχεδιασμός της οικονομίας-της παραγωγής- που να καλύπτει τις ανάγκες της κοινωνίας.
Έχοντας γνώση όλοι μας ότι: Η “μεγάλη ανατροπή” για την οποία, “στο σκληρό παρόν-αγωνίζεται η Λαϊκή Ενότητα” είναι υπόθεση των λαϊκών μαζών και για να έχουμε “συμβάλει στην ανάκτηση της αυτοπεποίθησης του λαού, δίνοντας άμεσες απαντήσεις στις πιεστικές ανάγκες του σήμερα”, οφείλουμε να του λέμε ξεκάθαρα ότι: Μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος δεν υπάρχουν λύσεις, ότι μόνο βαδίζοντας προς το σοσιαλισμό θα βρει απαντήσεις στις πιεστικές ανάγκες του σήμερα. Έτσι θα συμβάλουμε “στην ανάκτηση της αυτοπεποίθησης του λαού”.
Η βαθύτερη αλλαγή μέσα από την οποία “θα απόκτηση προοπτική νίκης η σοσιαλιστική προοπτική” είναι η απόκτηση συνείδησης από το εργατικό και λαϊκό κίνημα ότι η σοσιαλιστική προοπτική είναι η μοναδική απάντηση, η αληθινή απάντηση για την λύση των οξύτατων προβλημάτων που αντιμετωπίζει.
Δεν διαφωνούμε με το πρόγραμμα που παρουσιάζεται στη Διακήρυξη της ΛΑΕ, εκτός του ζητήματος της ΕΕ, που δεν παίρνει ξεκάθαρη θέση, με το “Εάν τεθεί από τα πράγματα το δίλημμα…”, καλλιεργεί από τη μια αυταπάτες και μάλιστα σοβαρές, πράγμα που δεν βοηθάει τον λαό να βρει την αυτοπεποίθησή του και να προετοιμαστεί για την μεγάλη ανατροπή σήμερα,γιατί αφήνει να εννοηθεί το ενδεχόμενο, ότι ο ευρωπαϊκός ιμπεριαλισμός θα παρακολουθεί την εφαρμογή του προγράμματος της ΛΑΕ σαν θεατής. Σοβαρό λάθος το “ΕΑΝ..” πράγμα που δείχνει ότι οι συντάκτες της Διακήρυξης δεν διδάχθηκαν από την “Χαμένη Άνοιξη του 2015”!! Το δίδαγμα από το 2015 είναι ότι η σύγκρουση με τον ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό είναι αναπόφευκτη και η έξοδος από την ΕΕ αναγκαία και επιβεβλημένη.Από την άλλη, το “ΕΑΝ” και το δημοψήφισμα αποκαλύπτουν ότι το πρόγραμμα της ΛΑΕ όπως το παρουσιάζει η Διακήρυξη δεν έχει μεταβατικό χαρακτήρα και εδώ είναι η διαφωνία μας. Αλλά και ο τρόπος που αντιμετωπίζει την αντιμνημονιακή ανατροπή σαν σταθμό, ότι είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος , που μάλιστα βιώνει μια πρωτοφανή για ειρηνική περίοδο κρίση. Αυτό δεν συνιστά “ένα καινούργιο σχέδιο” επαναλαμβάνει τη λογική του ΣΥΡΙΖΑ, αγαπητοί σύντροφοι/σες!! Μεταβατικό είναι το πρόγραμμα που βαδίζοντας για το σοσιαλισμό απαντάει στα άμεσα αιτήματα και δημιουργεί τις βαθιές αλλαγές για την επίλυσή τους.
Η ουσία του μεταβατικού προγράμματος βγαίνει μέσα από τη λογική της ταξικής πάλης, της αναπόφευκτης σύγκρουσης με τους μηχανισμούς του ευρωπαϊκού και ντόπιου κεφαλαίου. Η οποία μας διδάσκει ότι δεν μπορεί να σταματήσει στη μέση. Γιατί, ή θα συντριβεί το κεφάλαιο ή θα έχουμε νίκη της αντίδρασης,με διάφορες μορφές που εξαρτώνται από τον συσχετισμό δύναμης και το μέγεθος του κινδύνου που εγκυμονεί η στάση του εργατικού κινήματος σε βάρος του κεφαλαίου. Η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα: Η “κολωτουμπα” του Συριζα και η ενσωμάτωσή του στο σύστημα, η συντριβή από τον Πινοσέτ του χιλιανού κινήματος , το πισωγύρισμα που εξελίσσεται στη Βενεζουέλα.
Η αξία του μεταβατικού προγράμματος σε συνθήκες κρίσης και σήψης του κεφαλαίου έγκειται στο γεγονός ότι κάθε του αίτημα φωτίζει το δρόμο της σοσιαλιστικής προοπτικής και ωθεί την συνείδηση και τον αγώνα του εργατικού και λαϊκού κινήματος προς αυτή την κατεύθυνση. Γιατί όπως πολύ σωστά τοποθετείται η Διακήρυξη: “Οι δυσκολίες της μεταβατικής περιόδου….. από τη βέβαιη αντίδραση της ολιγαρχίας και των ξένων συνεταίρων της…, μπορούν να αντιμετωπιστούν από έναν ενημερωμένο και οργανωμένο λαό”. (υπογρ δική μας)
Είναι σίγουρο και το παραδέχεται και η Διακήρυξη ότι: “Δεν υπάρχει λύτρωση χωρίς προσπάθεια και σύγκρουση” (υπογρ δική μας). Κατά συνέπεια αν για παράδειγμα μια κυβέρνηση της Αριστεράς (θα τοποθετηθούμε πιο κάτω σ’ αυτό) προχωρήσει σε στάση πληρωμών, διαγραφή του χρέους και εθνικοποίηση των τραπεζών, το ευρωπαϊκό και το ντόπιο κεφάλαιο θα χρησιμοποιήσουν κατ’ αρχή τους μοχλούς της οικονομίας που κρατούν στα χέρια τους για να αποσταθεροποιήσουν και ρίξουν την κυβέρνηση. Η απάντηση σ’ αυτή την αντίδραση του κεφαλαίου είναι να πάρουμε τους μοχλούς της οικονομίας από τα χέρια τους εθνικοποιώντας της επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας, το εξαγωγικό και μεγάλο εσωτερικό εμπόριο. Και προχωράμε κατά συνέπεια στο σχεδιασμό της οικονομίας με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας και τις δυνατότητες της χώρας για να αντέξουμε στο εμπάργκο της καπιταλιστικής περικύκλωσης, περιμένοντας την στήριξη από το ευρωπαϊκό εργατικό και λαϊκό κίνημα. Τα μεταβατικά αυτά βήματα τα επιβάλλει η ίδια η λογική της σύγκρουσης,δεν μπορείς να σταθείς σε κάποιο στάδιο και βέβαια θα έχουν την στήριξη των λαϊκών μαζών, “από ένα ενημερωμένο και οργανωμένο λαό”, γιατί θα ανταποκρίνονται στην ανάπτυξη της συνείδησης τους, θα τα θεωρούν αναγκαία.
Το ζήτημα της εξουσίας θα προκύψει με όλη του την οξύτητα. Χρειάζεται να προβάλουμε το σύνθημα, της κυβέρνησης της Αριστεράς μετά από το κάζο του Συριζα; Ναι! Γιατί ανταποκρίνεται σήμερα στις κοινοβουλευτικές αυταπάτες των μαζών, γιατί οι μάζες καταλαβαίνουν ότι για να εφαρμόσεις το πρόγραμμά σου πρέπει να πάρεις την κυβέρνηση. Σ’ αυτό το στάδιο καταλαβαίνουν το ζήτημα της αναγκαιότητας να πάρουμε την εξουσία, με τη μορφή την κοινοβουλευτική. Κυβέρνηση της Αριστεράς μπορεί να υπάρξει, πέρα του Συριζα έχουμε πολλά ιστορικά παραδείγματα. Μπορεί να υπάρξει σαν ένα μεταβατικό επεισόδιο στην ταξική πάλη: Ή θα δώσει όλη την εξουσία στα Σοβιέτ ή θα ενσωματωθεί, σοσιαλδημοκρατία ,ΚΚ και Συριζα ή θα ανατραπεί με ένοπλο πραξικόπημα Χιλή Αλιέντε ή θα καταρεύσει.
Κατά συνέπεια, δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες ότι η κυβέρνηση της αριστεράς ή της πραγματικής αριστεράς είναι η εξουσία, είναι ένα βήμα που πρέπει να χρησιμοποιηθεί σωστά για να βοηθήσει τις λαϊκές μάζες στο να συντρίψουν την εξουσία του κεφαλαίου και να σχηματίσουν το δικό τους κράτος. Πάνω σ’ αυτό πολύ σωστά η Διακήρυξη διαπιστώνει την ανάγκη: “Η Λαϊκή Ενότητα να ενισχύσει όλες τις μορφές αυτοοργάνωσης, αλληλεγγύης και πάλης που δημιουργεί η λαϊκή αυτενέργεια στη πορεία των κοινωνικών αγώνων, ιδιαίτερα στην κορύφωσή τους.” Με στόχο, “…οι δομές-λαϊκές επιτροπές, συμβούλια πολιτών κ.α (….)να εξελίσσονται σε μορφές μιας νέας λαϊκής εξουσίας”.
Γράψαμε αυτά με πλήρη κατανόηση ότι η ΛΑΕ είναι ένα μέτωπο οργανώσεων και ανένταχτων αγωνιστών που επιδιώκουν πραγματικά “…την εκ βάθρων επανίδρυση της Αριστεράς”. Ξεκινάνε από διαφορετικές αφετηρίες πολιτικές και ιδεολογικές γι αυτό η σύνθεση αυτών των απόψεων δημιούργησε μια Διακήρυξη “δημιουργικής ασάφειας”. Γράψαμε αυτά γιατί πιστεύουμε ότι η Αριστερά που χρειαζόμαστε πρέπει να έχει αναφορά στο μπολσεβικισμό (όχι στη σταλινική του παραμόρφωση) την μόνη αριστερά που κατάφερε να πάρει την εξουσία. Σταθήκαμε κριτικά στην διακήρυξη, γιατί πιστεύουμε ότι το μέτωπο της ΛΑΕ εμπεριέχει δυνάμεις που έχουν αναφορά στον επαναστατικό μαρξισμό και μπορούν να αποτελέσουν μαζί με άλλες εκτός ΛΑΕ δυνάμεις τη βάση για μια ΝΕΑ ΜΑΖΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ με Διεθνή προσανατολισμό.
Θεόδωρος Μαράκης
Μέλος ΛΑΕ Ν. Σμύρνης
