Θεωρία - Ιστορία - Σελίδα 44

Η ταχύτατη κίνηση των πλατιών εργαζόμενων μαζών της χώρας προς το δρόμο της επανάστασης, έχει, δυστυχώς, πιάσει απροετοίμαστη την ελληνική Αριστερά. Σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειονότητα της βάσης της που συμμετείχε από την πρώτη στιγμή στο κίνημα στις πλατείες, οι ηγεσίες και «τα στελέχη» των αριστερών κομμάτων και οργανώσεων αντέδρασαν φοβικά, συντηρητικά ή και σεχταριστικά. Πολλά από αυτά τα «στελέχη» ορκίζονται στο όνομα του «λενινισμού», όμως, όπως αποδεικνύεται, ουδέποτε μπόρεσαν να αφομοιώσουν τις πιο στοιχειώδεις από τις ιδέες του μεγάλου επαναστάτη.

Με αφορμή την ένταση της κρατικής και παρακρατικής βίας της τελευταίες μέρες ενάντια σε απεργούς διαδηλωτές και προλετάριους μετανάστες, δημοσιεύουμε σήμερα ένα απόσπασμα από το θαυμάσιο εκλαϊκευτικό έργο του Ν. Μπουχάριν «Αλφάβητο του Κομμουνισμού» που αναφέρεται στο ρόλο των καταπιεστικών μηχανισμών του αστικού κράτους.

Διαβάστε την κριτική του Χρήστου Κεφαλή, μέλους της συντακτικής επιτροπής της «Μαρξιστικής Σκέψης», πάνω στη πρόσφατη έκδοση της «Ελευθεροτυπίας» με θέμα τις δίκες της Μόσχας.

Με αφορμή τη χθεσινή επέτειο της εργατικής Πρωτομαγιάς, δημοσιεύουμε αποσπάσματα ενός χρονικού που έγραψε ο μεγάλος Κουβανός επαναστάτης και ποιητής Χοσέ Μαρτί για τα γεγονότα του Μάη του 1886, στο Σικάγο. Τα αποσπάσματα που παραθέτουμε είναι από το χρονικό που έγραψε ο Μαρτί το Νοέμβρη του 1887 αμέσως μετά την εκτέλεση αγωνιστών εργατών, για την εφημερίδα «Nαcion», στην οποία δημοσιεύτηκε τελικά τη 1η Γενάρη του 1888. Τα αποσπάσματα αυτά δημοσιεύθηκαν την 1η Μάη 2005 στον «Ριζοσπάστη», σε μετάφραση της Κικής Αλεξοπούλου.

Το κείμενο που ακολουθεί γράφτηκε από τον Λέον Τρότσκι τον Ιούνιο του 1932, όταν ήταν εξόριστος στην Πρίγκηπο. Ο Στάλιν, στην προσπάθειά του να ξαναγράψει την ιστορία του μπολσεβικισμού, «κακοποιεί» τις θέσεις της Ρόζας Λούξεμπουργκ, μέσα από υπεραπλουστεύσεις και ανακρίβειες. Ο Τρότσκι εδώ αποκαθιστά τη μνήμη της μεγάλης επαναστάτριας. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στα ελληνικά στο «Πολιτικό Καφενείο».

Ο Νέστωρ Μάχνο ήταν ένας Ουκρανός αναρχικός που έζησε τα χρόνια πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την Ρωσική Επανάσταση του 1917. Μέχρι και σήμερα, το κίνημά του παρουσιάζεται ως ενσάρκωση της πάλης για ελευθερία, ενάντια στην «κομματική δικτατορία» των μπολσεβίκων. Στην πραγματικότητα, ο μαχνοβίτικος στρατός αποτελούταν κυρίως, όχι από εργάτες αλλά μικρούς και μεσαίους αγρότες κι αυτό είχε ως συνέπεια τις ασταθείς και καθόλου ξεκάθαρες πολιτικές του θέσεις. Όπως τα αγροτικά αυτά στρώματα σε όλη τη Σοβιετική Ένωση ταλαντεύονταν ανάμεσα στην επανάσταση και την αντεπανάσταση, ιδιαίτερα τα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου, έτσι και ο στρατός του Μάχνο τη μια συμμαχούσε με τον Κόκκινο Στρατό και την άλλη τον αντιμετώπιζε σαν όμοιο του Λευκού Στρατού των γαιοκτημόνων και της αντίδρασης.

Ο σημαντικός μαρξιστής θεωρητικός Τεντ Γκραντ - ιδρυτής της ισχυρής Μαρξιστικής Τάσης του Εργατικού Κόμματος στη Βρετανία τη δεκαετία του 1980 - θυμάται τον αντίκτυπο, που είχε η είδηση της δολοφονίας του Τρότσκι στο μαρξιστικό κίνημα. Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στη βρετανική μαρξιστική εφημερίδα «Militant» στις 17 Αυγούστου 1990.

Αναδημοσιεύουμε σήμερα από την iskra, ένα εξαιρετικά επίκαιρο απόσπασμα από το κλασικό έργο του Καρλ Μαρξ, «Οι ταξικοί αγώνες στη Γαλλία, 1848-1850». Η εισαγωγή είναι του Παναγιώτη Λαφαζάνη, κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ.