ΑρχικήΘεωρία - Ιστορία
Θεωρία - Ιστορία - Σελίδα 2
Μαρξιστική θεωρία και ιστορικές αναλύσεις
Β.Ι. Λένιν: Ο «Αριστερισμός» – Σύνοψη των βασικών ιδεών, μέρος 1ο
Μέρος 1ο | Μέρος 2ο
Συνεχίζοντας το αφιέρωμά μας στο έργο του Λένιν με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τον θάνατό του, δημοσιεύουμε μια περίληψη του σημαντικού βιβλίου του με τίτλο «Ο Αριστερισμός – παιδική αρρώστια του κομμουνισμού». Το βιβλίο γράφτηκε τον Απρίλιο του 1920 για το 2ο συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Πετρούπολη και Μόσχα, 19 Ιουλίου έως 7 Αυγούστου 1920).
Ο σκοπός για τον οποίο γράφτηκε ο «Αριστερισμός» ήταν ο σωστός πολιτικός προσανατολισμός των νεαρών και άπειρων δυνάμεων του διεθνούς κομμουνισμού και η αφομοίωση από αυτές των αληθινών πολιτικών, τακτικών και μεθόδων που χρησιμοποίησε το Μπολσεβίκικο Κόμμα για να οδηγήσει την εργατική τάξη στην κατάκτηση της εξουσίας στην Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.
Ο Λένιν απαντάει στις ιδέες και τις πολιτικές μιας αριστερίστικης-σεχταριστικής τάσης που αναπτυσσόταν εκείνη την περίοδο σε αρκετά και σημαντικά κόμματα-τμήματα της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Βασική αιτία γι΄ αυτή την τάση ήταν μια διάθεση ανυπομονησίας στις γραμμές της κομμουνιστικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης που ωθούσε αρκετούς αγωνιστές σε μια σχηματική προσέγγιση των αναγκαίων επαναστατικών πολιτικών, τακτικών και συνθημάτων, στο όνομα μιας στρεβλά κατανοημένης «επαναστατικής καθαρότητας» και «αδιαλλαξίας». Αυτή η διάθεση έτεινε να σταθεί εμπόδιο στο θεμελιώδες καθήκον των κομμουνιστικών κομμάτων, δηλαδή την κατάκτηση της υποστήριξης των εργατικών μαζών.
Σήμερα, πάνω...
Podcast: Η ιστορία του Γαλλικού Μάη του 1968 – Μέρος 2
Ακούστε στο ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Podcast: Η γενική απεργία διαρκείας φέρνει τον γαλλικό καπιταλισμό μια ανάσα πριν την ανατροπή, αλλά οι εργατικές ηγεσίες πασχίζουν να σώσουν το καθεστώς. Ομιλητής: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος.
Ακούστε αυτό το επεισόδιο στην πλατφόρμα Spotify εδώ και εδώ και στην πλατφόρμα Apple Podcasts εδώ.
Podcast: Η ιστορία του Γαλλικού Μάη του 1968 – Μέρος 1
Ακούστε στο ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Podcast: Πώς και γιατί εκδηλώθηκε η εξέγερση του Μάη στη Γαλλία το 1968. Οι φοιτητές αρχίζουν, οι εργάτες θέτουν το ζήτημα της εξουσίας. Ομιλητής: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος.
Ακούστε αυτό το επεισόδιο στην πλατφόρμα Spotify εδώ και εδώ και στην πλατφόρμα Apple Podcasts εδώ.
Η επέτειος των 50 χρόνων Μεταπολίτευσης και το ΚΚΕ – Μέρος 1ο
Η φετινή επέτειος των 50 χρόνων Μεταπολίτευσης (Ιούλιος 1974 - Ιούλιος 2024) έκανε τους αστούς, απόλυτα αναμενόμενα, να κλιμακώσουν από τα ΜΜΕ τη χρήση των γνωστών κλισέ περί «εδραιωμένης δημοκρατίας» και τους επαίνους στους «πολιτικούς ήρωες» της τάξης τους όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, για τη μεγάλη συμβολή τους στην «υπόθεση της πολιτικής ομαλότητας» (βλέπε τη σταθεροποίηση της εξουσίας του κεφαλαίου πάνω στους εκμεταλλευόμενους εργαζομένους).
Το φυσικό αντίπαλο δέος στους γεμάτους αυτοϊκανοποίηση πανηγυρικούς των αστών για τα 50 χρόνια Μεταπολίτευσης, θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι η αποτίμηση της επετείου από το ΚΚΕ, από μια σκοπιά που οι αστοί είναι οργανικά ανίκανοι να τοποθετηθούν, δηλαδή από εκείνη της εργατικής τάξης και του ιστορικού της σκοπού για την ανατροπή του καπιταλισμού και την προετοιμασία ενός κομμουνιστικού μέλλοντος. Γιατί όπως σωστά σημειώνεται στην εισαγωγή της «Διακήρυξης της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 50 χρόνια από την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας» που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, τα χρόνια αυτά προσφέρονται «για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων και αναγκαίας ιστορικής πείρας. Η πείρα αυτή πρέπει να ενσωματωθεί στους αγώνες του εργατικού – λαϊκού κινήματος για βαθιές αλλαγές και ανατροπές στον συσχετισμό δυνάμεων, ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική εξουσία». Όμως, δυστυχώς, με αυτό το κείμενο...
Video: Ο «δεξιός λαϊκισμός» και πώς να τον αντιμετωπίσουμε
Δείτε με ελληνικούς υπότιτλους την ομιλία της Γιόλα Κίπτσακ, στελέχους τους αυστριακού τμήματος της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Διεθνούς (RCI), στη συζήτηση με θέμα «O "δεξιός λαϊκισμός" και πώς να τον αντιμετωπίσουμε» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ιδρυτικής συνδιάσκεψης της RCI και του παγκόσμιου «Σχολείου του Κομμουνισμού».
https://www.youtube.com/watch?v=HpGrRVTNrtA
Κάνε εγγραφή στο κανάλι μας πατώντας εδώ.
Οργανώσου στην Επαναστατική Κομμουνιστική Διεθνή!
Ο ρόλος του Στάλιν στη δημιουργία του Ισραήλ – μέρος 2ο
Μέρος 1ο | Μέρος 2ο
Οι καταστροφικές συνέπειες για τα Κομμουνιστικά Κόμματα στη Μέση Ανατολή
Όπως ήταν αναμενόμενο, η απόφαση του Στάλιν να υποστηρίξει τη διχοτόμηση της Παλαιστίνης και τη δημιουργία του Ισραήλ είχε καταστροφικές επιπτώσεις στα Κομμουνιστικά Κόμματα στην περιοχή. Όπως εξήγησε ο Ινδός καθηγητής Μοχάμεντ Σαφί Αγκουάνι στο βιβλίο του «Κομμουνισμός στην Αραβική Ανατολή» (Λονδίνο, 1969):
«Η ραγδαία απόφαση της Σοβιετικής Ένωσης να υποστηρίξει τη διχοτόμηση, λοιπόν, είχε συνταρακτική επίδραση στους Παλαιστίνιους κομμουνιστές… η δραστική αλλαγή στη σοβιετική στάση – από την καταγγελία του σιωνισμού ως «ιμπεριαλιστική συνωμοσία» στην αποδοχή της βασικής του αξίωσης – κλόνισε σοβαρά όχι μόνο τους Παλαιστίνιους κομμουνιστές αλλά και όλους τους Άραβες.
Όποιος κι αν ήταν ο λόγος για τη σοβιετική μεταστροφή, η ιδεολογική της δικαιολόγηση δεν ήταν εύκολη υπόθεση ακόμη και για τους πιο εφευρετικούς μεταξύ των κομμουνιστών. Αλλά από τη στιγμή που η Σοβιετική Ένωση είχε εκφράσει τη θέση της με αδιαμφισβήτητους όρους, οι κομμουνιστές δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να κάνουν αναγκαίες προσαρμογές».
Ο σταλινικός γραφειοκρατικός εκφυλισμός της Σοβιετικής Ένωσης – μια διαδικασία που ξεκίνησε στα μέσα ως τέλη της δεκαετίας του 1920 και εδραιώθηκε τη δεκαετία του 1930 με τις σταλινικές εκκαθαρίσεις – οδήγησε επίσης στον μετασχηματισμό της ίδιας της Κομμουνιστικής...
Ο ρόλος του Στάλιν στη δημιουργία του Ισραήλ – μέρος 1ο
Μέρος 1ο | Μέρος 2ο
Το 1948, ο παλαιστινιακός λαός εκδιώχθηκε βίαια από την πατρίδα του από σιωνιστικές ένοπλες πολιτοφυλακές, σε ένα γεγονός που παραμένει στη συλλογική ιστορική του μνήμη ως «Νάκμπα», δηλαδή Καταστροφή. Το σιωνιστικό σχέδιο πάντα οραματιζόταν μια τέτοια εξέλιξη και όλοι οι γνήσιοι επαναστάτες κομμουνιστές ήταν σταθερά αντίθετοι στη σιωνιστική ιδεολογία. Γιατί λοιπόν ο Στάλιν εγκατέλειψε τη θέση ενός κράτους για τους δύο λαούς, τον Παλαιστινιακό και τον Εβραϊκό, και τάχθηκε υπέρ της διχοτόμησης το 1947, μαζί με την επακόλουθη σύσταση ενός ξεχωριστού εβραϊκού κράτους;
Ο Λένιν αντιτασσόταν στην αντιδραστική ιδεολογία του σιωνισμού. Αντιλαμβανόταν ότι το σιωνιστικό σχέδιο θα μπορούσε να επιτευχθεί μόνο σε βάρος του παλαιστινιακού λαού. Στο Δεύτερο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς το 1920, οι «Θέσεις για το Εθνικό και το Αποικιακό Ζήτημα», που συνέταξε ο Λένιν, ανέφεραν:
«Η σιωνιστική υπόθεση στην Παλαιστίνη μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα απεχθές παράδειγμα εξαπάτησης των εργατικών τάξεων αυτού του καταπιεσμένου έθνους από τον ιμπεριαλισμό της Αντάντ και την αστική τάξη της εν λόγω χώρας, που συνενώνουν τις προσπάθειές τους (με τον ίδιο τρόπο που ο σιωνισμός γενικά προσφέρει τον αραβικό εργαζόμενο πληθυσμό της Παλαιστίνης, όπου οι Εβραίοι εργάτες αποτελούν μόνο μια μειοψηφία, προς εκμετάλλευση από την Αγγλία, υπό τον μανδύα...
Β.Ι. Λένιν: Κράτος και Επανάσταση – Σύνοψη των βασικών ιδεών, μέρος 2ο
Μέρος 1ο | Μέρος 2ο
Επανάσταση και μόνιμος στρατός, αστυνομία και δικαστές
«Το πρώτο διάταγμα της Κομμούνας ήταν η κατάργηση του μόνιμου στρατού και η αντικατάσταση του από το ίδιο τον ένοπλο λαό… Η αστυνομία αποστερήθηκε αμέσως όλες τις πολιτικές λειτουργίες της και έγινε ένα υπεύθυνο και ανακαλούμενο όργανο της Κομμούνας… Το ίδιο εφαρμόσθηκε και για τους δημόσιους υπαλλήλους όλων των άλλων τομέων της διοίκησης. Από τα μέλη του Συμβουλίου της Κομμούνας, έως τον τελευταίο εργάτη, όλοι στις δημόσιες υπηρεσίες πληρώνονταν με τον μισθό του εργάτη. Όλα τα προνόμια και οι ιδιαίτερες επιχορηγήσεις που προσφέρονταν στις υψηλές θέσεις του κράτους εξαφανίσθηκαν μαζί με τις θέσεις αυτές». Επίσης, «οι δικαστικοί λειτουργοί έχασαν την ψευτο-ανεξαρτησία τους...» και «...έπρεπε να εκλέγονται φανερά, να είναι υπεύθυνοι και να μπορούν να ανακληθούν».
Η Κομμούνα με αυτά τα μέτρα μετέτρεψε την τυπική δημοκρατία που υπήρχε στο προηγούμενο αστικό καθεστώς σε πραγματική, άλλαξε με επαναστατικά μέσα το ποιοτικό περιεχόμενο της δημοκρατίας, αύξησε με ένα επαναστατικό άλμα την ποσότητα δημοκρατίας σε τέτοιο βαθμό που δημιούργησε μια μια νέα ποιότητα, μεταβαίνοντας έτσι από ένα κράτος αστικό σε ένα κράτος εργατικό.
Η διαφορά με την Κομμούνα ήταν ότι πλέον επιβλήθηκε στην κοινωνία η θέληση της πλειοψηφίας του πληθυσμού και όχι της μειοψηφίας, όπως...
Β.Ι. Λένιν: Κράτος και Επανάσταση – Σύνοψη των βασικών ιδεών, μέρος 1ο
Μέρος 1ο | Μέρος 2ο
Το βιβλίο του Βλαντιμίρ Ίλιτς Λένιν με τίτλο «Κράτος και Επανάσταση: η διδασκαλία του μαρξισμού για το κράτος και τα καθήκοντα του προλεταριάτου στην επανάσταση» γράφτηκε κατά το δίμηνο Αυγούστου - Σεπτεμβρίου 1917, δηλαδή κατά τις παραμονές της Οκτωβριανής Επανάστασης, όταν ο μπολσεβίκος ηγέτης κρυβόταν στη Φινλανδία για να ξεφύγει από τις διώξεις της αστικής Προσωρινής Κυβέρνησης. Οι συνθήκες και η χρονική στιγμή που ο Λένιν επέλεξε να γράψει αυτό το έργο, δείχνουν το πόσο μεγάλη σημασία έδινε στο ζήτημα του κράτους. Έγραφε χαρακτηριστικά στον πρόλογο της πρώτης ρωσικής έκδοσης του βιβλίου (1918) ότι «η πάλη για την απαλλαγή των εργαζόμενων μαζών από την επιρροή της αστικής τάξης είναι αδύνατη χωρίς την καταπολέμηση των οπορτουνιστικών αντιλήψεων για το κράτος».
Σήμερα που οι κλασικές οπορτουνιστικές ιδέες για το κράτος είναι κυρίαρχες στην Αριστερά (ακόμα και την «κομμουνιστική»), εμφανίζοντάς το σαν έναν ουδέτερο «δημόσιο τομέα», σαν μια ανεξάρτητη «δημόσια διοίκηση» ή «πολιτεία» κ.ά, η γνώση των βασικών ιδεών αυτού του έργου του Λένιν είναι ζωτικής σημασίας για κάθε αντικαπιταλιστή αγωνιστή και αγωνίστρια. Έτσι, στο πλαίσιο του αφιερώματός μας στο έργο του Λένιν με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τον θάνατό του, δημοσιεύουμε εδώ μια σύνοψη-περίληψη του κλασικού...
Podcast: Τι είναι ο Ιστορικός Υλισμός
Ακούστε στο ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Podcast: Η άποψη του κομμουνισμού για την Ιστορία, η ιστορική εξέλιξη μέχρι τον καπιταλισμό και το σοσιαλιστικό μέλλον. Ομιλητής: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος.
Ακούστε αυτό το επεισόδιο στην πλατφόρμα Spotify εδώ και εδώ και στην πλατφόρμα Apple Podcasts εδώ.