Ολόκληρος ο κόσμος συνεχίζει να κινείται στους ρυθμούς του οξυμένου εμπορικού πολέμου, ο οποίος απειλεί να εξαφανίσει τον βασικότερο παράγοντα που σταθεροποίησε τον καπιταλισμό μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δηλαδή την αλματώδη επέκταση του παγκόσμιου εμπορίου.
Αυτή η επέκταση, είχε σηματοδοτήσει μια μεγάλη ανάπτυξη του διεθνούς καταμερισμού εργασίας, μια διαδικασία που ο καπιταλισμός πραγματοποίησε με τρομερά επώδυνο και άνισο τρόπο για την εργατική τάξη και τις κυριαρχούμενες από τον ιμπεριαλισμό χώρες, αλλά και που, από ιστορική σκοπιά, αποτελεί την υλική βάση για ένα μελλοντικό ξεπέρασμα της αντιδραστικής στενότητας των εθνικών συνόρων, μέσω της νίκης της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης και της εγκαθίδρυσης μιας κοινωνικοποιημένης σχεδιασμένης οικονομίας σε ευρύτερο διεθνές, ηπειρωτικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Αυτοκινητοβιομηχανία: πώς ο καπιταλισμός διαλύει τον διεθνή καταμερισμό εργασίας
Οι εξελίξεις που θα υπάρξουν άμεσα στην αυτοκινητοβιομηχανία διεθνώς ως αποτέλεσμα των δασμών, είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του αντιδραστικού ρόλου που παίζει ο καπιταλισμός σήμερα.
Στη σύγχρονη αυτοκινητοβιομηχανία, κανένα κράτος δεν κατασκευάζει ένα αυτοκίνητο ολοκληρωτικά από μόνο του. Το 75% της αξίας ενός οχήματος προέρχεται από ένα τεράστιο δίκτυο κατασκευαστών εξαρτημάτων. Η παγκόσμια αγορά εξαρτημάτων ξεπέρασε το 1,5 τρισ. δολάρια το 2023. Π.χ η Ισπανία, ενώ δεν εξήγαγε ούτε ένα αυτοκίνητο στις ΗΠΑ το 2024, εξήγαγε εξαρτήματα αξίας 1,021 δισ. ευρώ.
Ένα αυτοκίνητο αποτελείται από 20-30.000 εξαρτήματα. Τα εξαρτήματα ταξιδεύουν από χώρα σε χώρα, και μπαίνουν και ξαναμπαίνουν για επεξεργασία ή συναρμολόγηση. Η αυτοκινητοβιομηχανία βασίζεται πλέον στη λεγόμενη «αρθρωτή παραγωγή», όπου διαφορετικές μονάδες κατασκευάζουν προκαθορισμένες ομάδες εξαρτημάτων που ενώνονται σ’ ένα κεντρικό σημείο συναρμολόγησης. Έτσι, το μπροστινό σύστημα ενός αυτοκινήτου μπορεί να κατασκευάζεται στην Ουγγαρία, το ταμπλό στην Ισπανία και το ηλεκτρονικό σύστημα μετάδοσης στην Κίνα.
Κάθε μέρος του αυτοκινήτου φέρει τη σφραγίδα διαφορετικής χώρας. Π.χ στον τομέα των καθισμάτων συμμετέχουν εταιρείες από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία, την Ινδία και την Τσεχία. Στην «καρδιά» του οχήματος, ο κινητήρας, αποτελεί ίσως το πιο σύνθετο παράδειγμα κατανεμημένης παραγωγής. Ένα μπλοκ κινητήρα μπορεί να χυτεύεται στην Ελβετία, να επεξεργάζεται στην Ισπανία, να συνδέεται με εξαρτήματα από την Ιαπωνία και να συμπληρώνεται με σύγχρονα εξαρτήματα διανομής (βαλβίδες, εκκεντροφόρους, γρανάζια) από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Επιπλέον, η μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση έχει αναδείξει νέες χώρες και επιχειρήσεις ως κλειδιά στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Οι μπαταρίες υψηλής τάσης προέρχονται κυρίως από την Κίνα, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία. Όμως εξαρτήματα όπως το battery box, το inverter, τα καλώδια υψηλής τάσης και οι ηλεκτρονικοί μετατροπείς, προέρχονται από εταιρείες στην Ευρώπη, τη Γερμανία, την Ισπανία και τις ΗΠΑ. Αρκεί μόνο ένα μικρό εξάρτημα, όπως ένας αισθητήρας θερμοκρασίας ή ένας διακόπτης, να καθυστερήσει στην παράδοση, για να σταματήσει ολόκληρη η γραμμή παραγωγής ενός εργοστασίου 1.000 εργαζομένων.
Αν λάβουμε υπόψη ότι σύμφωνα με τις αποφάσεις που έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ, από τις 3 Απριλίου 2025 επιβάλλεται δασμός ύψους 25% σε όλα τα εισαγόμενα επιβατικά οχήματα και ελαφρά φορτηγά, και ότι από τις αρχές Μάη το ύψος αυτού του δασμού επεκτάθηκε σε κρίσιμα ανταλλακτικά (κινητήρες, κιβώτια ταχυτήτων, ηλεκτρονικά συστήματα), τότε καταλαβαίνουμε το μέγεθος του εμποδίου που δημιουργούν οι δασμοί στη λειτουργία της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ενδεικτικά, ως αποτέλεσμα αυτών των δασμών, εκτιμάται ότι το κόστος παραγωγής ανά όχημα για τις αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες θα αυξηθεί κατά περίπου 4.900 δολάρια, ενώ για τον καταναλωτή η τιμή των οχημάτων μπορεί να αυξηθεί από 2.500 δολάρια έως και πάνω από 20.000 δολάρια! Συνολικά, η επιβάρυνση για την βιομηχανία των ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια (σημ.: Όλα τα παραπάνω στοιχεία δημοσιεύθηκαν σε σχετικό αφιέρωμα της εφημερίδας «Τα Νέα», στις 16/4).
Όλα αυτά μας δείχνουν ότι ο καπιταλισμός, λόγω των άλυτων αντιφάσεών του και επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη του παρόντος σταδίου της βαθιάς ιστορικής του κρίσης την ώρα που στους κόλπους του αναδεικνύονται τρομακτικές παραγωγικές δυνάμεις όπως η τεχνητή νοημοσύνη, είναι έτοιμος να συντρίψει τον πιο εμβληματικό βιομηχανικό του κλάδο, ο οποίος απασχολεί συνολικά περίπου 70 εκ. εργαζόμενους παγκόσμια. Έτσι, ο σοσιαλισμός, με τη βασική προϋπόθεση για την οικοδόμησή του, τον διεθνή σχεδιασμό για την αρμονική ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων, αποδεικνύεται ότι αποτελεί σήμερα προϋπόθεση για τη διάσωση και τη μακροημέρευση της σύγχρονης αυτοκινητοβιομηχανίας.
ΗΠΑ: ο αρνητικός συσχετισμός με την Κίνα δεν αλλάζει με δασμούς
Η σημερινή ντεφάκτο ολομέτωπη επίθεση στην παγκοσμιοποίηση, με δασμολογικά αλλά και μη δασμολογικά (π.χ ποσοστώσεις στις εισαγωγές) εμπόδια από τον μέχρι πρότινος κύριο θιασώτη της, τον αμερικάνικο καπιταλισμό, είναι γνωστό ότι γίνεται στον βωμό της ανάγκης του, να αλλάξει δραστικά τη δυσμενή σημερινή θέση του έναντι της ορμητικά ανερχόμενης στην παγκόσμια αγορά, καπιταλιστικής Κίνας. Η σύγκριση στο κρίσιμο πεδίο της παραγόμενης Προστιθέμενης Αξίας στη Βιομηχανία (MVA, πηγή UNIDO) είναι ενδεικτική. Το έτος 2000, οι ΗΠΑ παρήγαγαν περίπου το 25% της παγκόσμιας βιομηχανικής προστιθέμενης αξίας και η Κίνα μόλις περίπου 7%. Το 2023 οι ΗΠΑ παρήγαγαν περίπου το 15-16%, ενώ η Κίνα περίπου το 30%.
Ωστόσο, είναι επίσης γνωστό από τις σχετικές αναλύσεις -όχι μόνο ημών των μαρξιστών- αλλά και κάθε στοιχειωδώς σοβαρού αστού οικονομικού αναλυτή, ότι με τον πόλεμο των δασμών δεν είναι δυνατό να αλλάξει αυτός ο συσχετισμός δύναμης. Οι δασμοί, λόγω των πληθωριστικών και γενικότερα των αποσταθεροποιητικών τους επιπτώσεων στην παγκόσμια οικονομία, θα πλήξουν αργά ή γρήγορα κάθε καπιταλιστικό κράτος που τους υιοθετεί ενάντια στους ανταγωνιστές του. Συγκεκριμένα για τις ΗΠΑ, το μόνο στο οποίο μπορούν να συντελέσουν οι δασμοί το έδειξαν τα ίδια τα τελευταία στοιχεία για την εγχώρια οικονομία που δημοσιοποίησε η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (FED). Αυτά κατέγραψαν μείωση κατά 0,3% στο ΑΕΠ το α’ τρίμηνο του 2025, με εκτιμήσεις για μια ετήσια ανάπτυξη μόλις 0,8% (δηλαδή ουσιαστικά ύφεση), και ανοδικές τάσεις στην ανεργία, ειδικά σε περιφέρειες με έντονη εξάρτηση από τη βιομηχανία και το παγκόσμιο εμπόριο.
Άλλωστε, η διακηρυγμένη πρόθεση του Τραμπ για έναν άμεσο επαναπατρισμό εργοστασίων στις ΗΠΑ είναι πρακτικά ανέφικτη. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με έκθεση του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Εφοδιαστικών Αλυσίδων, το 74% των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας που έχουν έδρα τις ΗΠΑ εξακολουθούν να διατηρούν βασικούς τομείς της παραγωγής τους στην Κίνα ή σε γειτονικά ασιατικά κράτη, ενώ το 61% των ιδιοκτητών τους δηλώνουν ότι δεν διαθέτουν ακόμη την απαραίτητη υποδομή για την επιστροφή γραμμών παραγωγής στις ΗΠΑ. Επιπλέον, το μέσο κόστος μετεγκατάστασης εργοστασίων και επανασχεδιασμού των εφοδιαστικών δικτύων εκτιμάται ότι είναι κατά 20% υψηλότερο από το κόστος που πλήρωσαν για την εγκατάστασή τους στην Ασία.
Το «σχέδιο Τραμπ» λοιπόν, ήδη αποδείχθηκε προβληματικό. Στην πραγματικότητα, ιδιαίτερα αν εξεταστεί από μια ιστορική σκοπιά, δεν πρόκειται για ένα επεξεργασμένο και σοβαρά τεκμηριωμένο σχέδιο, αλλά σε τελική ανάλυση, για μια σπασμωδική αντίδραση της αμερικανικής άρχουσας τάξης μπροστά στη σχετική οικονομική της αποδυνάμωση κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες.
Ο αρνητικός συσχετισμός δύναμης στον παγκόσμιο καπιταλιστικό ανταγωνισμό δεν μπορεί να αλλάξει για ένα καπιταλιστικό κράτος με διατάγματα για δασμούς εναντίον του ενός ή του άλλου εμπορικού ανταγωνιστή. Για να αλλάξει δραστικά, απαιτείται μια τεράστια ποσότητα επενδύσεων στη βιομηχανία και τη σύγχρονη τεχνολογία, τις οποίες όμως η αμερικανική άρχουσα τάξη που πρωτοστατεί παγκόσμια στον κερδοσκοπικό παρασιτισμό, «σπεκουλάροντας» σε μετοχές, ομόλογα, χρηματοοικονομικά παράγωγα, κρυπτονομίσματα, real estate και «φούσκες» κάθε είδους, δείχνει ότι δεν είναι διατεθειμένη να πραγματοποιήσει.
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους. Το 1950 η μεταποίηση συνέβαλε κατά 25% στο ΑΕΠ των ΗΠΑ, ενώ το 2022 έπεσε κάτω από 11% (πηγή: Παγκόσμια Τράπεζα). Κατά την περίοδο 2022-2024, από τα 500 και πλέον τρισ. δολάρια που ήταν το συνολικό ποσό της παγκόσμιας έκθεσης στην αγορά χρηματοοικονομικών παραγώγων, οι ΗΠΑ κατείχαν μέσω των μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων τους ένα δυσανάλογα μεγάλο μερίδιο αυτής της αγοράς (πηγή: ΟΑΣΑ). Στον πλέον παρασιτικό σύγχρονο τομέα δε, στα κρυπτονομίσματα, η συνολική έκθεση του αμερικανικού κεφαλαίου στα τέλη Απριλίου 2024 υπολογιζόταν μεταξύ 75 και 100 δισ. δολαρίων (Πηγές: Coindesk, Glassnode, The Block Research), ενώ κατά το 1ο τρίμηνο του 2024, οι ΗΠΑ κατείχαν τη μερίδα του λέοντος στις νέες επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα (Πηγή: CoinShares Weekly Report, Απρίλιος 2024). Την ίδια στιγμή, οι επενδύσεις στη βιομηχανία σήμερα αντιπροσωπεύουν λιγότερο από 15% των συνολικών επενδύσεων του ιδιωτικού κεφαλαίου στις ΗΠΑ (Πηγή: U.S. Bureau of Economic Analysis).
Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι το γεγονός της συνεχιζόμενης διατήρησης του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού μπορεί να εγγυηθεί την επιτυχία της δασμολογικής τακτικής Τραμπ (στο γ’ τρίμηνο του 2024 το δολάριο ΗΠΑ αποτελούσε το 57,4% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων, ενώ περίπου των 54% των διεθνών εξαγωγών τιμολογούνται σε δολάρια), καθώς παρέχει στο αμερικανικό κράτος τη δυνατότητα να τυπώνει δολάρια για να πληρώνει χρέη και του δίνει τη δυνατότητα να επηρεάζει αποφασιστικά τις τιμές και τους διεθνείς εμπορικούς όρους. Οι αναλυτές αυτοί όμως, τείνουν να ξεχνούν ότι τα νομίσματα δεν εκφράζουν αξίες από μόνα τους, αλλά αντανακλούν την ισχύ της παραγωγής ενός καπιταλιστικού κράτους.
Παρότι αυτή η διαδικασία θα είναι σύνθετη, αντιφατική και πιθανά χρονοβόρα, σε τελική ανάλυση η συνέχιση της ισχύουσας τάσης για βιομηχανική αποδυνάμωση των ΗΠΑ έναντι του κύριου ανταγωνιστή τους (και όχι μόνο), αργά ή γρήγορα, αναπόφευκτα θα εκφραστεί και με τη διεθνή αποδυνάμωση της επιρροής του δολαρίου. Ο (βέβαιος) επίσημος ερχομός μια νέας ύφεσης και η (ήδη εκφρασμένη) επιδείνωση του αμερικανικού κρατικού χρέους, ιδιαίτερα αν συνδυαστούν με μια αυξανόμενη τάση για πώληση των αμερικανικών ομολόγων από την Κίνα (τον Φεβρουάριο του 2025 κατείχε αμερικανικά ομόλογα 784,3 δισ. δολαρίων ΗΠΑ ούσα η δεύτερη μεγαλύτερη κάτοχος αμερικανικού χρέους) ή την Ιαπωνία (η οποία με 1,06 τρισ. δολάρια είναι η πρώτη) θα μπορούσε να κλονίσει την κυριαρχία του δολαρίου στην παγκόσμια αγορά και να επισπεύσει τη διαδικασία για την εμφάνιση μιας συνδυασμένης διεθνούς τάσης αποδολαριοποίησης.
«Πάγωσε» ο εμπορικός πόλεμος; – Το «σχέδιο Τραμπ» απέτυχε ήδη
Στις 12 Μάη, οι ΗΠΑ και η Κίνα μετά από διαπραγματεύσεις ανακοίνωσαν ότι οι δασμοί ύψους 145% των ΗΠΑ στις περισσότερες κινεζικές εισαγωγές θα μειωθούν στο 30%, ενώ οι κινεζικοί δασμοί ύψους 125% στα αμερικανικά εμπορεύματα θα μειωθούν στο 10%. Όλα αυτά μέχρι τις 8 Ιουλίου και μέχρι να οριστικοποιηθεί μια μεταξύ τους εμπορική συμφωνία. Αυτές οι ανακοινώσεις έδωσαν την εντύπωση ότι ο εμπορικός πόλεμος έχει παγώσει «μέχρι νεωτέρας». Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει.
Στην πραγματικότητα, οι δασμοί παγκοσμίως είναι κάτι παραπάνω από τετραπλάσιοι σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επίπεδα στα οποία βρίσκονταν πριν την έναρξη της θητείας του Τραμπ στον Λευκό Οίκο (10% από τις ΗΠΑ προς όλους, 25% στο ατσάλι και το αλουμίνιο κ.α.). Αυτή η αύξηση, ανεξάρτητα από το τι θα γίνει μετά τις 8 Ιουλίου, είναι από μόνη της αρκετή για να δημιουργήσει επιπλέον πληθωρισμό και μεγάλη πίεση προς μια παγκόσμια ύφεση.
Το ίδιο το γεγονός της άτακτης υπαναχώρησης του Τραμπ από τα «μαξιμαλιστικά» επίπεδα των αρχικών δασμών αποτελεί μια ομολογία αποτυχίας για την τυχοδιωκτική και εμπειριστική τακτική του, αλλά και διάψευση και για όλους όσους υπερτιμούσαν το «σχέδιο» του, και θεωρούσαν ότι υπήρχαν δυνατότητες αυτό να εφαρμοστεί μεθοδικά και να επιτύχει (βλέπε π.χ. τον Γιάνη Βαρουφάκη και το άρθρο του με τίτλο «Το παγκόσμιο οικονομικό σχέδιο του Τραμπ», που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ΜέΡΑ25).
Το «σχέδιο Τραμπ» συνίσταται στην απόπειρα για άμεση τρομοκράτηση όλων των εμπορικών ανταγωνιστών των ΗΠΑ και ιδιαίτερα της Κίνας, με μια εξαγγελία δασμών-μαμούθ και με σκοπό να αναγκαστούν να πέσουν στα πόδια του Τραμπ για διαπραγματεύσεις (ή αλλιώς να του «γλείψουν τον κ…» σύμφωνα με τα λόγια του εμπνευστή του) και για μια νέα εμπορική συμφωνία επωφελή για τις ΗΠΑ. Αντί για αυτό όμως, είχαμε μια εντελώς διαφορετική αλληλουχία εξελίξεων μετά τις εξαγγελίες της 2ας Απριλίου: α) τρομακτικές αναταράξεις στα χρηματιστήρια, από τις οποίες ακόμα οι αμερικανικές μετοχές δεν έχουν ανακάμψει, β) αύξηση των κρατικών επιτοκίων δανεισμού των ΗΠΑ, γ) επίσημα καταγεγραμμένη τάση επιβράδυνσης του αμερικανικού ΑΕΠ και αύξηση της ανεργίας και δ) μια ψυχρή στάση (που δεν ήταν η αναμενόμενη από το «σχέδιο» τάση «γλειψίματος»), συνοδευόμενη από αντίποινα, από όλα τα βασικά κράτη που μπήκαν στο στόχαστρο των δασμών του Τραμπ, με προεξάρχουσα την Κίνα. Έτσι, ως αποτέλεσμα όλων αυτών, δεν ήταν οι ανταγωνιστές των ΗΠΑ αυτοί που σύρθηκαν στα πόδια του. Αντίθετα ο Τραμπ άρχισε να σύρεται προς την αντίθετη κατεύθυνση από τα δασμολογικά επίπεδα των εξαγγελιών του, παγώνοντας ή μειώνοντας πολύ γρήγορα το μεγαλύτερο μέρος των δασμών που εξήγγειλε.
Το «σχέδιο Τραμπ» από τα πρώτα του βήματα σκόνταψε ιδιαίτερα πάνω στις μεγάλες αντικειμενικές δυνατότητες αντοχής στον εμπορικό πόλεμο που εκδηλώνει η Κίνα σε σύγκριση με τις ΗΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό, ότι λίγες μέρες πριν από τη συμφωνία ΗΠΑ-Κίνας για αμοιβαία προσωρινή μείωση των θεόρατων δασμών, και ενώ η FED ανακοίνωνε μείωση του αμερικανικού ΑΕΠ και ο πρόεδρός της τσακωνόταν με τον Τραμπ γιατί δεν μειώνει τα επιτόκια ώστε «να τονωθεί η ρευστότητα και να αποφευχθεί η ύφεση», η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωνε ανάπτυξη 5,4% για το α’ τρίμηνο του 2025 και δήλωνε ότι είναι έτοιμη να διαθέσει άμεσα για να τονώσει την οικονομία ρευστότητα ύψους 291 δισ. δολαρίων.
Το συμπέρασμα από όλα αυτά είναι προφανές. Η συνταγή των δασμών όχι μόνο θα αποτύχει να βελτιώσει τη θέση του αμερικάνικου καπιταλισμού στη σύγκρουσή του με την Κίνα, αλλά θα τείνει να την επιδεινώσει, απειλώντας να παρασύρει και τον παγκόσμιο καπιταλισμό προς ένα τέλμα στασιμοπληθωρισμού.
Οι στρατιωτικές συγκρούσεις μαίνονται και αυξάνονται
Η τακτική Τραμπ επίσης, όλα δείχνουν ότι έχει ήδη αποτύχει και σε σχέση με τον διακηρυγμένο στόχο της «ειρήνευσης» των σημαντικότερων πολεμικών συγκρούσεων. Στο Ουκρανικό, η μόνη πρακτική εξέλιξη έως τώρα είναι η αποικιοκρατική συμφωνία Ουκρανίας-ΗΠΑ για τις σπάνιες γαίες, η οποία δεν έχει καμία άμεση αντανάκλαση στην πολεμική σύγκρουση, η οποία παραμένει αιματηρή και αμείωτη σε ένταση. Ανεξάρτητα από την έκβαση του εγχειρήματος για συνομιλίες στη Κωνσταντινούπολη, ο παράγοντας που θα αποφασίσει για την έκβαση του πολέμου είναι η ισχύς των όπλων, στην οποία το «πάνω χέρι» έχει η Ρωσία.
Στη Γάζα, ο Νετανιάχου και η ισραηλινή πολεμική μηχανή, όχι μόνο τερμάτισαν την εκεχειρία για την οποία επαιρόταν ο Τραμπ, αλλά κλιμακώνουν και επισημοποιούν τη γενοκτονία των Παλαιστινίων και το σχέδιο ισοπέδωσης της περιοχής. Και την ίδια στιγμή, οι πολεμικές συγκρούσεις απειλήθηκαν πριν από λίγες μέρες με ασύμμετρη κλιμάκωση με τη «μίνι» σύρραξη δύο κατόχων πυρηνικού οπλοστασίου, της Ινδίας και του Πακιστάν, η οποία ανέδειξε τους κινδύνους για την ανθρωπότητα που απορρέουν από την όξυνση των καπιταλιστικών ανταγωνισμών πάνω στο έδαφος της απέραντης, καταστροφικής πυριτιδαποθήκης που οι ίδιοι έχουν δημιουργήσει.
Αυτές οι εξελίξεις, συνδυάζονται με την κλιμάκωση της φιλοπόλεμης ρητορικής των Ευρωπαίων αστών, πίσω από την οποία κρύβεται η πρόθεσή τους να βρουν μια διέξοδο από τη σημερινή κατάσταση αποδυνάμωσης του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, με μαζικές επενδύσεις στην πολεμική βιομηχανία, προς όφελος των κερδών των βιομηχάνων, αλλά σε βάρος, τόσο της (ανύπαρκτης στον καπιταλισμό) διεθνούς ειρήνης, όσο και της ποιότητας και του επιπέδου ζωής των Ευρωπαίων εργαζόμενων. Αυτός ο ευρωπαϊκός νεομιλιταρισμός, υπενθυμίζει ότι το μόνο που μπορεί να επιφυλάσσει στην ανθρωπότητα η επιβίωση του καπιταλισμού είναι η ζοφερή προοπτική κάθε είδους καταστροφικών πολέμων, οικονομικών και στρατιωτικών.
Η αντισυστημική συνείδηση και η επαναστατική οργάνωση με τις κομμουνιστικές ιδέες
Στην Ελλάδα και στον απόηχο του μαζικού σεισμού της 28ης Φλεβάρη, η λαομίσητη κυβέρνηση της Ν.Δ. γαντζώνεται στην εξουσία αξιοποιώντας την πλήρη χρεοκοπία των πολιτικών και συνδικαλιστικών ηγεσιών των εργαζόμενων. Αυτές οι ηγεσίες, προεξάρχουσας της ηγεσίας του ΚΚΕ που επιδιώκει να εμφανίζεται μάλιστα ως «επαναστατική», με τη σκόπιμη απραξία τους που ντύνεται με κοινοβουλευτική φλυαρία και υποστήριξη σε συμβολικά-αναποτελεσματικά απεργιακά καλέσματα όπως εκείνο της 9ης Απριλίου, λειτούργησαν πυροσβεστικά έναντι της πυρκαγιάς που απείλησε να βάλει στο καθεστώς το μαζικό κίνημα των Τεμπών, και επιχειρούν να σπρώξουν τους εργαζόμενους και τους νέους που συμμετείχαν σε αυτό προς την πολιτική απογοήτευση και την απελπισία.
Αυτό το αδιέξοδο αντανακλάται με μια προσωρινή σταθεροποίηση της ΝΔ στις δημοσκοπήσεις.
Ωστόσο, αυτές οι δημοσκοπήσεις, εκτός από την ύπαρξη μεγάλης δυσαρέσκειας για τη συστημική αντιπολίτευση και αντισυστημικής πολιτικής διάθεσης η οποία αντανακλάται σε αυξημένα ποσοστά για την Πλεύση Ελευθερίας, αναδεικνύουν και σημαντικά ευρήματα για την ιδεολογικοπολιτική κατεύθυνση των εργατικών και λαϊκών μαζών, όπως τα ακόλουθα που δημοσιοποίησε στην πρόσφατη έρευνά του το ινστιτούτο ερευνών Eteron. Σύμφωνα με αυτά το 59,7% κρίνει αρνητικά τον όρο «καπιταλισμός» (η απέχθεια προς αυτόν κυμαίνεται στο 61,2% ακόμα και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ!), ενώ οι ιδιωτικοποιήσεις απορρίπτονται από το 54,7%.
Στον καιρό της βαθιάς διεθνούς κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος, για να αποκτήσει μια αποτελεσματική έκφραση αυτή η γενικευμένη αντισυστημική διάθεση στην κοινωνία υπάρχει μόνο ένας τρόπος: ο διεθνής αγώνας ενάντια στον καπιταλισμό με τις ιδέες και το πρόγραμμα του κομμουνισμού. Έτσι, η έκκληση για οργάνωση στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη σε πάνω από 50 χώρες του κόσμου Επαναστατική Κομμουνιστική Διεθνή, αντιπροσωπεύει για την εργατική τάξη και τους νέους της σημερινής Ελλάδας πολύ περισσότερα πράγματα από την συνήθη κατάληξη του κύριου άρθρου της εφημερίδα μιας επαναστατικής κομμουνιστικής εφημερίδας. Αντιπροσωπεύει σε τελική ανάλυση, τον μοναδικό υπαρκτό δρόμο για τη διάσωση της μόνης αληθινά προοδευτικής δύναμης της σύγχρονης κοινωνίας, της εργατικής τάξης, από τις καταστροφικές δυνάμεις της ιστορικής παρακμής του καπιταλισμού, και ταυτόχρονα τον μόνο αποτελεσματικό τρόπο για τη διεκδίκηση μιας ανθρώπινης κοινωνίας χωρίς πολεμική βαρβαρότητα, καταπίεση και εκμετάλλευση.
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος