Πώς να παλέψουμε ενάντια στην ανεργία
Στη διάρκεια της άνθισης, όταν αποκομίσθηκαν ασύλληπτα κέρδη, η πλειοψηφία των εργαζόμενων ανθρώπων δεν είδε πραγματική αύξηση στους μισθούς. Τους υπέβαλλαν σε διαρκώς αυξανόμενη πίεση για μεγαλύτερη παραγωγικότητα και περισσότερες ώρες δουλειάς. Αλλά τώρα, καθώς η κρίση αρχίζει να «τσούζει», απειλούνται όχι μόνο με δραστική υποβάθμιση των συνθηκών και επιπέδων διαβίωσης, αλλά και με την απώλεια της δουλειάς τους. Κλεισίματα εργοστασίων και αυξανόμενη ανεργία είναι στην ημερήσια διάταξη. Αυτό με τη σειρά του σηματοδοτεί το βάθεμα της κρίσης και παραπέρα επιδείνωση των επιπέδων διαβίωσης. Σε παγκόσμια κλίμακα, εκατομμύρια αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να ριχτούν σε επίπεδα εξαθλίωσης.
Για δέκα χρόνια η Ισπανική οικονομία παρουσιαζόταν ως η μηχανή παραγωγής θέσεων εργασίας στην περιοχή της Ευρώπης. Τώρα οι στρατιές των ανέργων διογκώθηκαν με πάνω από 800.000 τον προηγούμενο χρόνο. Η κατάρρευση της ανάπτυξης του κατασκευαστικού τομέα έσπρωξε τον ισπανικό δείκτη ανεργίας στο 11,3%, τον υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Θα γίνει χειρότερο. Μόλις άρχισε» είπε ο Danielle Antonucci, οικονομολόγος στη Merill Lynch International στο Λονδίνο. Προβλέπει ότι ο δείκτης ανεργίας της Ισπανίας θα ανέβει στο 13% τον επόμενο χρόνο, ενώ η ανεργία στην Ευρώπη θα διογκωθεί στο 8.1 από 7,5% μέχρι το τέλος του 2008. Στη πραγματικότητα, τα μεγέθη της ανεργίας είναι πολύ χειρότερα, αλλά οι κυβερνήσεις καταφεύγουν σε κάθε είδους τέχνασμα για να τα μειώσουν. Αυτή η κατάσταση υπάρχει, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, σε όλες τις χώρες.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να υπερασπιστούν τα επίπεδα διαβίωσής τους, αν δεν μπορούν να τα καλυτερέψουν. Η ανεργία απειλεί την κοινωνία με αποσύνθεση. Η εργατική τάξη δεν μπορεί να επιτρέψει την εμφάνιση μαζικής χρόνιας ανεργίας. Το δικαίωμα στην εργασία είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα. Τι είδους κοινωνία καταδικάζει εκατομμύρια ικανών ανδρών και γυναικών σε καταναγκαστική αδράνεια, όταν η δύναμη και οι ικανότητές τους απαιτούνται για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες του πληθυσμού; Δε χρειαζόμαστε περισσότερα σχολεία και νοσοκομεία; Δε χρειαζόμαστε καλούς δρόμους και σπίτια; Δεν απαιτεί το σύστημα μεταφορών κι υποδομών επισκευή και αναβάθμιση;
Όλοι ξέρουμε την απάντηση. Όμως η απόκριση της άρχουσας τάξης είναι πάντα η ίδια: δεν μπορούμε να πληρώσουμε γι’ αυτά τα πράγματα. Τώρα όλοι ξέρουν ότι η απάντηση αυτή είναι ψεύτικη. Ξέρουμε τώρα ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να παράγουν απίστευτα ποσά χρημάτων όταν αυτό συμφέρει την πλούσια μειοψηφία που ελέγχει τράπεζες και βιομηχανίες. Μόνο όταν η εργαζόμενη πλειοψηφία απαιτεί να δοθεί προσοχή στις ανάγκες της η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι το συρτάρι είναι άδειο.
Τι αποδεικνύει αυτό; Αποδεικνύει ότι στο σύστημα που ζούμε τα κέρδη των λίγων είναι πιο σημαντικά από τι ανάγκες των πολλών. Αποδεικνύει ότι ολόκληρο το παραγωγικό σύστημα είναι βασισμένο σε ένα και μόνο πράγμα: το μοτίβο του κέρδους ή, πιο απλά, την απληστία. Όταν οι εργάτες απεργούν, ο τύπος (που επίσης ελέγχεται από μια χούφτα δισεκατομμυριούχους) τους διαπομπεύει ως «άπληστους». Αλλά η απληστία τους είναι μόνο ο αγώνας να τα βγάλουν πέρα: να πληρώσουν το νοίκι ή την υποθήκη, να πληρώσουν το φαγητό και τους λογαριασμούς καυσίμων που αυξάνονται μήνα το μήνα, να φροντίσουν τα παιδιά και τις οικογένειές τους.
Από την άλλη, η απληστία των τραπεζιτών και καπιταλιστών είναι η απληστία να συσσωρεύουν τεράστιες περιουσίες από τον κόπο των άλλων (αφού οι ίδιοι δεν παράγουν τίποτα). Με αυτά τα χρήματα ξοδεύουν σε έργα τέχνης, όχι για ευχαρίστηση αλλά σαν μια ακόμα κερδοφόρα επένδυση, σε πλουσιοπάροχο τρόπο ζωής και υπερβολές, ή σε κερδοσκοπία, που πάντα οδηγούν σε οικονομική κατάρρευση και μιζέρια- όχι γι’ αυτούς, αλλά για την πλειοψηφία που στην παραγωγική της δύναμη στηρίζεται η κοινωνία.
Στο παρελθόν οι εργοδότες υποστήριζαν ότι η νέα τεχνολογία θα ελάφρυνε το βάρος της δουλειάς, αλλά το αντίθετο συνέβη. Η ΕΕ μόλις πέρασε ένα νόμο που αυξάνει τη μέγιστη εργάσιμη εβδομάδα σε 60 ώρες! Αυτό στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα, που τα θαυμαστά επιτεύγματα της μοντέρνας επιστήμης και τεχνολογίας έχουν παράγει περισσότερα μηχανήματα που γλιτώνουν κόπο από όλη την προηγούμενη ιστορία. Τι λογική υπάρχει σ’ αυτό; Τι λογική υπάρχει στο να έχουμε μεγάλο αριθμό ανέργων που πληρώνονται για να μην κάνουν τίποτα, ενώ στους χώρους εργασίας άλλοι εργαζόμενοι αναγκάζονται να δουλεύουν αναγκαστικές υπερωρίες;
Στη διάρκεια της ανάπτυξης, οι εργοδότες αναγκάζουν τους εργαζόμενους να δουλεύουν υπερωρίες, για να ξεζουμίσουν και την τελευταία στάλα υπεραξίας από τη δουλειά τους. Αλλά όταν η ύφεση ξεκινάει και δεν έχουν πια αγορά για τα προϊόντα τους, δε διστάζουν να κλείσουν τα εργοστάσιά τους σαν να ήταν κουτιά με σπίρτα, και να πετάξουν το εργατικό τους δυναμικό στο δρόμο, ενώ εκμεταλλεύονται τους υπόλοιπους μέχρι τα όριά τους. Το αδιέξοδο του καπιταλισμού είναι τέτοιο που η ανεργία δε θα έχει πια “τεχνητό ”χαρακτήρα, αλλά θα είναι όλο και περισσότερο οργανική ή «δομική». Ένας άνδρας ή γυναίκα πάνω από 40 ή 50 μπορεί να μην ξαναδουλέψουν ποτέ στη ζωή τους, ενώ πολλοί εκπαιδευμένοι άνθρωποι που χάνουν την εργασία τους θα αναγκαστούν να πάρουν ανειδίκευτες ή κακοπληρωμένες δουλειές για να επιβιώσουν.
Αυτή είναι η οικονομία του τρελοκομείου! Από καπιταλιστική σκοπιά είναι αρκετά λογικό. Αλλά εμείς απορρίπτουμε την τρελή λογική του καπιταλισμού! Ενάντια στην μάστιγα της ανεργίας προτάσσουμε το σύνθημα των δημοσίων έργων και του καταμερισμού της εργασίας χωρίς μείωση των μισθών. Η κοινωνία χρειάζεται σχολεία, νοσοκομεία, δρόμους και σπίτια. Οι άνεργοι πρέπει να ενταχθούν σε ένα μεγάλο πρόγραμμα κοινωνικών έργων!
Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις πρέπει να σιγουρέψουν ότι άνεργοι και εργαζόμενοι είναι στενά συνδεδεμένοι, ενωμένοι με την αλληλεγγύη της αμοιβαίας ευθύνης. Είναι αναγκαίο να μοιράσουμε τη δουλειά χωρίς μείωση των μισθών! Όλη η διαθέσιμη δουλειά πρέπει να χωριστεί ανάμεσα στο εργατικό δυναμικό σύμφωνα με το πώς ορίζεται η εργάσιμη εβδομάδα. Ο μέσος μισθός κάθε εργάτη παραμένει ο ίδιος όπως ήταν στην παλιά εργάσιμη εβδομάδα. Οι μισθοί, κάτω από ένα αυστηρά εγγυημένο μίνιμουμ, θα ακολουθούν την κίνηση των τιμών. Αυτό είναι το μόνο πρόγραμμα που μπορεί να προστατεύσει τους εργάτες σε περίοδο οικονομικής κρίσης.
Όταν κάνουν τεράστια κέρδη οι ιδιώτες ζηλότυπα κρύβουν τα επαγγελματικά τους μυστικά. Τώρα που υπάρχει κρίση, δείχνουν τα λογιστικά τους βιβλία ως απόδειξη ότι δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των εργατών. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα με τους μικρούς καπιταλιστές. Αλλά το αν τα αιτήματά μας είναι ρεαλιστικά ή όχι από την πλευρά των εργοδοτών δεν είναι το θέμα. Έχουμε καθήκον να προστατεύσουμε τα ζωτικά συμφέροντα της εργατικής τάξης και να την προστατεύσουμε από τις χειρότερες συνέπειες της κρίσης. Τα αφεντικά θα παραπονεθούν ότι αυτό θα μειώσει τα κέρδη τους και θα έχει αρνητική συνέπεια στο κίνητρό τους να επενδύσουν. Αλλά τι κίνητρο έχει η πλειοψηφία των ανθρώπων σε ένα σύστημα βασισμένο στο ιδιωτικό κέρδος; Αν τα ζωτικά συμφέροντα της πλειοψηφίας είναι ασύμβατα με το παρόν σύστημα, τότε στο διάολο το σύστημα!
Είναι πραγματικά λογικό που οι ζωές και οι μοίρες εκατομμυρίων ανθρώπων καθορίζονται από το τυφλό παιχνίδι των δυνάμεων της αγοράς; Είναι δίκαιο που η οικονομική ζωή του πλανήτη αποφασίζεται σαν να ήταν ένα γιγάντιο καζίνο; Μπορεί να δικαιολογηθεί που η απληστία για κέρδος είναι η μόνη κινητήρια δύναμη που αποφασίζει αν άνδρες και γυναίκες θα δουλέψουν ή θα έχουν μια στέγη πάνω απ’ τα κεφάλια τους; Αυτοί που έχουν τα μέσα παραγωγής και ελέγχουν τις μοίρες μας θα απαντήσουν θετικά, γιατί είναι το συμφέρον τους να το κάνουν. Αλλά η πλειοψηφία της κοινωνίας που είναι αθώα θύματα αυτού του κανιβαλικού συστήματος θα έχουν πολύ διαφορετική άποψη.
Παλεύοντας να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους ενάντια στην προσπάθεια να πληρώσουν αυτοί την κρίση, οι εργάτες θα καταλάβουν την ανάγκη για μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία. Η μόνη απάντηση στα κλεισίματα εργοστασίων είναι η κατάληψη εργοστασίων: «κάθε εργοστάσιο που κλείνει θα καταλαμβάνεται!» αυτό είναι το μόνο αποτελεσματικό σύνθημα για να καταπολεμήσεις τα κλεισίματα. Οι καταλήψεις εργοστασίων πρέπει αναγκαστικά να οδηγήσουν σε εργατικό έλεγχο. Με τα μέσα του εργατικού ελέγχου οι εργάτες θ’ αποκτήσουν ικανότητες λογιστικής διοίκησης και συνολικής διαχείρισης της επιχείρησης, που θα τους επιτρέψουν αργότερα να διαχειρίζονται το σύνολο της κοινωνίας.
Αυτή ήταν η εμπειρία των πιο προχωρημένων εργατικών αγώνων στα πρόσφατα χρόνια, ιδιαίτερα στη Λατινική Αμερική. Στη Βραζιλία (CIPLA/Interfibras, Flasko και άλλα εργοστάσια) , Αργεντινή (Brukman, Zanon και πολλά άλλα) και τη Βενεζουέλα, όπου η γιγάντια πετρελαϊκή εταιρία PDVSA ξανατέθηκε σε λειτουργία υπό την διαχείριση των εργατών για μήνες κατά τη διάρκεια του κλεισίματος των αφεντικών το 2002-2003, και όπου μια κίνηση κατάληψης εργοστασίων αναπτύχθηκε γύρω απ’ την Inveval το 2005 και δυναμώνει.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις και σε πολλές άλλες, οι εργάτες έχουν επιτυχημένα προσπαθήσει ενάντια στις συνθήκες να δουλέψουν τα εργοστάσιά τους κάτω απ’ το δικό τους έλεγχο και διαχείριση. Αλλά ο εργατικός έλεγχος δεν μπορεί να είναι ο τελικός σκοπός από μόνος του. Θέτει το ερώτημα της ιδιοκτησίας. Αναδεικνύει το ερώτημα: ποιος είναι ο κύριος του σπιτιού; Είτε θα οδηγήσει ο εργατικός έλεγχος στην εθνικοποίηση, ή θα είναι απλά ένα εφήμερο επεισόδιο. Η μόνη αληθινή λύση για την ανεργία είναι μια σοσιαλιστικά σχεδιασμένη οικονομία, βασισμένη στην εθνικοποίηση των τραπεζών και των μεγάλων βιομηχανιών κάτω από δημοκρατικό εργατικό έλεγχο και διαχείριση.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ:
1) Όχι στην ανεργία! Δουλειά ή πλήρης συντήρηση για όλους!
2) Κάτω τα επαγγελματικά μυστικά! Ανοίξτε τα βιβλία! Αφήστε τους εργαζόμενους να έχουν πρόσβαση στις πληροφορίες για όλες τις κομπίνες, κερδοσκοπίες, φοροδιαφυγές, σκοτεινές συμφωνίες, υπερβολικά κέρδη και μπόνους. Αφήστε τους ανθρώπους να δουν πώς έχουν εξαπατηθεί και ποιος είναι υπεύθυνος για το παρόν χάος!
3) Όχι στα κλεισίματα εργοστασίων! Κάθε εργοστάσιο που κλείνει να είναι εργοστάσιο υπό κατάληψη!
4) Εθνικοποίηση κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση των εργοστασίων που απειλούνται με κλείσιμο
5) Ένα μεγάλης έκτασης πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας: ένα ταχύτατα αναπτυσσόμενο πρόγραμμα ανεκτής κοινωνικής στέγης, σχολεία, νοσοκομεία και δρόμους για να δοθεί εργασία στους άνεργους.
6) Άμεση εισαγωγή εβδομάδας των 32 ωρών χωρίς μείωση μισθού
7) Για μια σοσιαλιστικά σχεδιασμένη οικονομία, όπου η ανεργία θα καταργηθεί και η κοινωνία θα γράψει στην σημαία της :ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ
