Η πορεία από την Πάτρα στην Αθήνα ενάντια στην ανεργία που διοργανώνει ο Δήμος της Πάτρας και ο αγωνιστής Δήμαρχος Κώστας Πελετίδης είναι μια αξιέπαινη πρωτοβουλία, που ήδη αγκαλιάζεται από κάθε συνειδητό αγωνιστή του εργατικού κινήματος και της νεολαίας. Ποιές διεκδικήσεις πρέπει να υπερασπίσουμε και με ποιές μορφές πάλης σαν αναγκαία συνέχεια.
Η πρωτοβουλία του δήμου Πατρών και του δημάρχου Κώστα Πελετίδη να οργανώσει μία μεγάλη πορεία ενάντια στη μάστιγα της ανεργίας είναι ένα απόλυτα θετική και επιβεβλημένη. Το ζήτημα της ανεργίας πρέπει να μπει στην κορυφή των διεκδικήσεων του εργατικού κινήματος, καθώς αποτελεί το πιο πιεστικό πρόβλημα τόσο για τους ανέργους όσο και τους εργαζόμενους που ζουν με την απειλή της απόλυσης. Τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι η ανεργία τον Ιανουάριο του 2016 ανήλθε σε 24,4%, ενώ για τους νέους 18-24 ετών τα αντίστοιχα ποσοστά είναι στο 51,9%.
Το βασικό χαρακτηριστικό της σημερινής ανεργίας είναι ότι δεν αποτελεί ένα συγκυριακό φαινόμενο, είναι χρόνια, οργανική ανεργία. Στην Ελλάδα σχεδόν το 70% του συνόλου των ανέργων είναι χρόνια άνεργοι. Πολλοί από τους σημερινούς ανέργους δεν θα βρουν ποτέ δουλειά, χιλιάδες νεολαίοι δεν θα εργαστούν ποτέ στη ζωή τους.
Τα βασικά αιτήματα που προβάλει ο δήμαρχος Πατρών όπως «Κανένας άνεργος χωρίς επίδομα ανεργίας, κανένας πλειστηριασμός σε σπίτι ανέργου, κανένα σπίτι χωρίς φως νερό σταθερό τηλέφωνο» είναι απόλυτα αναγκαία και επιβεβλημένα. Από μόνα τους όμως δεν μπορούν να δώσουν διέξοδο στο πρόβλημα της ανεργίας σήμερα. Το εργατικό κίνημα, τα κόμματα και τα συνδικάτα πρέπει να θέσουν στην κορυφή των διεκδικήσεων τους το αίτημα «Λιγότερη δουλειά – δουλειά για όλους». Αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα μόνο με την επαναφορά του ζωτικού συνθήματος για την μείωση των ωρών εργασίας. Μόνο με την δραστική μείωση των ωρών εργασίας, χωρίς μείωση στους μισθούς, μέχρι να βρουν όλοι δουλειά, μπορεί να καταπολεμηθεί η ανεργία.
Φυσικά η αστική τάξη και τα φερέφωνα της θα καταδικάσουν αυτά τα αιτήματα σαν ουτοπικά. Η μείωση των ωρών εργασίας όμως είναι απόλυτα ρεαλιστική. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει συντελεστεί μία πρωτοφανής τεχνολογική επανάσταση. Ποτέ στην ιστορία δεν ήταν δυνατό να παραχθεί τόση αφθονία αγαθών και πλούτου. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ από το 1950 η παραγωγικότητα της εργασίας έχει αυξηθεί πάνω από 250 %. Αυτό σημαίνει ότι ό ίδιος πλούτος μπορεί να παραχθεί στο 1/3 του χρόνου που χρειάζονταν το 1950. Θεωρητικά λοιπόν είτε το εισόδημα των εργαζομένων θα έπρεπε να αυξηθεί 3 φορές είτε να μειωθεί η εργάσιμη μέρα στο 1/3. Αντίθετα στα πλαίσια του καπιταλισμού έχουμε την αύξηση των ωρών εργασίας και μειώσεις στους μισθούς. Για παράδειγμα από το 1979 μέχρι το 2011 η παραγωγικότητα της εργασίας αυξήθηκε 94% ενώ οι μισθοί μόλις 9%. Η αύξηση της παραγωγικότητας δεν ωφέλησε με κανένα τρόπο την εργατική τάξη, αντίθετα αύξησε δραματικά τα κέρδη του μεγάλου κεφαλαίου.
Όχι μόνο είναι ρεαλιστικό λοιπόν, αλλά και απόλυτα επιβεβλημένο, το εργατικό κίνημα να προβάλει το αίτημα για τη μείωση των ωρών εργασίας μέχρι να βρουν όλοι δουλειά. Δυστυχώς σήμερα δεν προβάλλεται από τα κόμματα της αριστεράς ούτε καν το ιστορικό αίτημα για 35ωρο.
Το αίτημα για μείωση των ωρών εργασίας, πρέπει να συμπληρωθεί από αναγκαίες διεκδικήσεις όπως, επίδομα ανεργίας που θα εξασφαλίζει αξιοπρεπή διαβίωση για όσο καιρό παραμένει κάποιος άνεργος, δωρεάν μετακινήσεις για κάθε άνεργο, δωρεάν παροχή, ηλεκτρικού ρεύματος νερού και τηλεφώνου για τους ανέργους.
Το εργατικό κίνημα πρέπει να πρωτοστατήσει στον αγώνα ενάντια στην αύξηση της ανεργίας που είναι αναπόφευκτη όσο η κρίση βαθαίνει. Για κάθε εργοστάσιο που κλείνει πρέπει να προβάλλεται το αίτημα για κατάληψη του από τους εργαζόμενους και λειτουργίας του με εργατικό έλεγχο και διαχείριση.
Σε αυτόν τον αγώνα πρέπει να σφυρηλατηθεί ένας ισχυρός δεσμός αλληλεγγύης ανάμεσα στους ανέργους και τους εργαζόμενους. Σε κάθε χώρο δουλειάς σε κάθε γειτονιά πρέπει να δημιουργηθούν επιτροπές που θα συμμετέχουν από κοινού εργαζόμενοι και άνεργοι. Τα συνδικάτα πρέπει να ανοίξουν τις γραμμές τους στους ανέργους κάθε κλάδου, όσο και στους ανέργους τελειόφοιτους του αντίστοιχου κλάδου. Να δημιουργηθούν ταμεία ταξικής αλληλεγγύης για την στήριξη των άνεργων οικογενειών.
Ο αγώνας κατά της ανεργίας μπορεί να δώσει μόνο εφήμερες νίκες στα πλαίσια του καπιταλισμού. Τελικά μόνο η απαλλοτρίωση των καπιταλιστών και ο σχεδιασμός της οικονομίας μπορεί να δώσει οριστικό τέλος στον εφιάλτη της ανεργίας. Γι αυτό, ο αγώνας ενάντια στην ανεργία πρέπει να καταλήγει στην αναγκαιότητα για την άνοδο μιας εργατικής κυβέρνησης που θα εφαρμόσει ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα στηριζόμενη στις μαζικές οργανώσεις της εργατικής τάξης.
Ηλίας Κυρούσης
