Μια αναλυση για τις σκανδαλώδεις ιδωτικοποιήσεις που πραγματοποιεί η μνημονιακή κυβέρνηση Τσίπρα.
«Ακυρώνουμε τις προβλεπόμενες ιδιωτικοποιήσεις και τη λεηλασία του δημόσιου πλούτου, επαναφέρουμε υπό δημόσιο έλεγχο και ταυτόχρονα ανασυγκροτούμε πλήρως τις επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας που έχουν ιδιωτικοποιηθεί ή βρίσκονται σε διαδικασία ιδιωτικοποίησης, ώστε να διαμορφώσουμε έναν ισχυρό, παραγωγικό, αποτελεσματικό και ανοιχτό σε συνεργασίες, δημόσιο τομέα νέου τύπου».
Τα παραπάνω έγραφε το σχέδιο πολιτικής απόφασης, που υπερψηφίστηκε κατά πλειοψηφία, στο 1ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το καλοκαίρι του 2013. Δύο χρόνια μετά, το καλοκαίρι του 2015, η ίδια ηγεσία που το είχε συγγράψει και προτείνει στη βάση του κόμματος, πρόδιδε το 62% του ΟΧΙ στο δημοψήφισμα και υπέγραφε το 3ο Μνημόνιο, βασικός πυλώνας του οποίου είναι και μια σειρά ιδιωτικοποιήσεις. Στις εκλογές του Σεπτέμβρη, το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ [1] προσπαθώντας να εξωραϊσει τις συνέπειες των αποκρατικοποιήσεων υποστηρίζει ότι, μετά την «σκληρή» διαπραγμάτευση, επιτεύχθηκαν: α) η μείωση του στόχου ιδιωτικοποιήσεων (λιγότερο από 20 δις μέχρι το 2020), β) η μείωση του αριθμού των ιδιωτικοποιήσεων (9 για την επόμενη τριετία) και γ) μια σχετική ελευθερία στην αξιοποίηση των εσόδων του κράτους από αυτές. Τι ισχύει όμως από όλα τα παραπάνω;
Η αλήθεια για τις ιδιωτικοποιήσεις
Δυστυχώς για την κυβέρνηση, τα επίσημα στοιχεία κάθε άλλο παρά επιβεβαιώνουν τα λεγόμενα της και τις όποιες υπεραισιόδοξες προβλέψεις της.
Αρχικά, μια σύγκριση των ελληνικών προτάσεων με αυτές των δανειστών πριν το δημοψήφισμα, όσο και της τελικής απόφασης – μνημονίου μετά από αυτό, δείχνει ξεκάθαρα πως η «αριστερή» κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν διαπραγματεύτηκε «σκληρά» όπως επαίρεται, αλλά αντίθετα συμβιβάστηκε σε όλα τα σημεία, προσθέτοντας στη λίστα των αποκρατικοποιήσεων τον ΑΔΜΗΕ και τις μετοχές του ΟΤΕ. Την ίδια στιγμή δεσμεύτηκε ότι θα πάρει μέτρα ώστε μια σειρά αποκρατικοποιήσεις, όπως αυτές των περιφερειακών αεροδρομίων για παράδειγμα, να είναι μη αναστρέψιμες [2]. Ακόμα, όπως προκύπτει από την έγκριση του προγράμματος για την Ελλάδα από τα κοινοβούλια άλλων χωρών [3], ο αριθμός των ιδιωτικοποιήσεων που έχει συμφωνηθεί ξεπερνά κατά πολύ τις εξαγγελίες της κυβέρνησης.
Από την άλλη πλευρά, η μείωση του στόχου εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις είναι τελείως πλασματική για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, ενώ ισχύει ότι οι βραχυπρόθεσμοι στόχοι για τα επόμενα 3 χρόνια είναι μειωμένοι – συγκεκριμένα για το 2015 ο στόχος ανερχόταν στα 1,4 δις, για το 2016 στα 3,7 δις και για το 2017 στα 1,3 δις – αυτοί δεν αποτελούν τη συνολική εικόνα. Στο ΦΕΚ που εκδόθηκε μετά την ψήφιση του νέου μνημονίου ([4], σελ 1031) διατυπώνεται ξεκάθαρα ο προγραμματισμός σύστασης ενός νέου υπερταμείου ιδιωτικοποιήσεων με στόχο τα 50 δις! Από αυτόν τον στόχο, κάποιο μέρος θα βρίσκεται, θεωρητικά πάντα, στη διάθεση της κυβέρνησης για «αξιοποίηση». Αν επίσης αναλογιστεί κανείς ότι τα ποσά που εισπράχτηκαν τα τελευταία 2 χρόνια δεν ξεπερνούν τα 2 δις, τότε είναι φανερό ότι όχι μόνο δεν μένουν χρήματα για «αξιοποίηση», αλλά το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας θα ενταθεί ακόμα περισσότερο. Δεύτερον, οι παραπάνω στόχοι μπήκαν σε μια δεδομένη πολιτική και οικονομική συγκυρία και είναι ευμετάβλητοι. Η είσοδος του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, η αποτυχία εκπλήρωσης των δημοσιονομικών στόχων της πρώτης αξιολόγησης καθώς και το πιθανό ενδεχόμενο μιας νέας βαθιάς ύφεσης της παγκόσμιας οικονομίας αποτελούν την καλύτερη συνταγή για αναπροσαρμογή των μέτρων σε αυστηρότερη κατεύθυνση.
Το παράδειγμα των 14 περιφερειακών αεροδρομίων
Το παράδειγμα της παραχώρησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων στη γερμανική εταιρία Fraport (ύψους περίπου 1.3 δις για 40+10 έτη) δείχνει το δρόμο που αναμένεται να ακολουθήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Σύμφωνα με υπολογισμούς για το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ιδιωτικοποίησης, η Fraport τα επόμενα 40 χρόνια αναμένεται να εισπράξει γύρω στα 22 δις και θα αποδώσει στο κράτος περίπου 8 δις, εκ των οποίων μόνο τα 4,5 δις θα καταλήξουν στα δημόσια ταμεία [5]. Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά αφορούν το καθεστώς που ήταν γνωστό πριν τη δημοσιοποίηση της σύμβασης που υπογράφηκε από την ελληνική κυβέρνηση. Οι λεπτομερείς όροι της συμφωνίας που γνωστοποιήθηκαν στην συνέχεια είναι αποκαλυπτικοί για το μέγεθος της ζημιάς για το κράτος και τους εργαζόμενους των αεροδρομίων [5]. Πιο αναλυτικά, η εταιρεία έχει το δικαίωμα να μειώσει το μίσθωμα που δίνει στο δημόσιο αν χρειαστούν βελτιωτικά έργα στα αεροδρόμια, απαλλάσσεται από ΕΝΦΙΑ, δημοτικά τέλη και έξοδα περιβαλλοντικών μελετών. Επιπλέον, δικαιούται αποζημείωση από το κράτος για τυχόν αλλαγές νομοθεσίας που θα πλήττουν τα κέρδη της, όπως για παράδειγμα μια αλλαγή στο καθεστώς του βασικού μισθού ή εργοδοτικών εισφορών. Ακόμα, η Fraport θα έχει το δικαίωμα να αλλάζει τα αεροναυτικά τέλη χωρίς την παρέμβαση καμίας κρατικής αρχής, να κλείνει καταστήματα που λειτουργούν στα αεροδρόμια με αποζημείωση σε αυτά από το ελληνικό κράτος, ενώ σε ότι αφορά τους εργαζόμενους δεν υπάρχει κάμία δέσμευση για διατήρησή τους και τυχόν αποζημιώσεις που θα προκύψουν από απολύσεις εργαζομένων, εργατικών ατυχημάτων κλπ, αφορούν αποκλειστικά το ελληνικό δημόσιο.
Σε όλα τα προηγούμενα δεν μπορεί να μην προστεθεί η αδιαφάνεια της όλης διαδικασίας – με συμβούλους του ΤΑΙΠΕΔ να συνδέονται με την προαναφερθείσα εταιρεία [6] – καθώς και η πρωτοφανής ενέργεια της δέσμευσης του κράτους να πουλήσει περιουσία του σε συγκεκριμένο ιδιώτη μέσα από την ψήφιση νόμου στη Βουλή.
Το ξεπούλημα του ΟΛΠ
Στο ίδιο πλαίσιο του αυστηρού χρονοδιαγράμματος των αποκρατικοποιήσεων, έρχεται να προστεθεί η πώληση του Οργανισμού Λιμένα Πειραιώς (ΟΛΠ) στην κινεζική Cosco. Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά ιδιωτικοποίηση στη λίστα με τα προαπαιτούμενα, μετά τα περιφερειακά αεροδρόμια και τον «Αστέρα Βουλιαγμένης», για τον οποίο αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ.
Το λιμάνι του Πειραιά είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης (και πρώτο στον τομέα της ακτοπλοϊας) με σημαντικές δραστηριότητες κρουαζιέρας, μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και επισκευών. Υπολογίζεται ότι διακινεί περίπου 2 εκ. επιβάτες το χρόνο με κρουαζιέρες, 16 εκ. επιβάτες και 5 εκ. οχήματα μέσω των ακτοπλοϊκών γραμμών, ενώ έχει το μεγαλύτερο τέρμιναλ αυτοκινήτων στην Αν. Μεσόγειο καθώς και 2 σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων [7].
Πριν προχωρήσουμε αναλυτικά στην εξέταση της νέας σύμβασης με την Cosco, έχει σημασία να σκιαγραφήσουμε το καθεστώς μέχρι σήμερα: η πρώτη παραχώρηση μέρους του Λιμανιού γίνεται το Δεκέμρη του 2009, όταν η θυγατρική της Cosco, ΣΕΠ Α.Ε., αγοράζει την προβλήτα 2 για 500 εκ. ευρώ, τα οποία θα καταβάλλει με δόσεις με τη μορφή ενοικίου για 35 χρόνια, μαζί με την οποία παίρνει «δώρο» το 60-70% του πελατολογίου του ΟΛΠ. Οι ορέξεις της εταιρείας φαίνονται από τη πρώτη στιγμή, αφού τα χρήματα αυτά δεν δίνονται με συνέπεια και συγχρόνως η επιχείρηση απαιτεί να μην καταβάλλει ΦΠΑ. Δεν είναι τυχαίο που ακόμα και η Κομισιόν κατήγγειλε την εταιρεία, τον Μάρτη του 2015, για τις φοροαπαλλαγές που απολαμβάνει από το ελληνικό κράτος. Τελικά, με την πρώτη μόνο συμφωνία, η Cosco υπολογίζει κέρδη 600 εκ. για όλα τα χρόνια αξιοποίησης του λιμένα μέχρι και το τέλος του χρόνου που μας πέρασε. Την ίδια στιγμή, ο Πειραιάς αναδεικνύεται σε δεύτερο σε διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων λιμάνι της Cosco εκτός Κίνας, σε «απόσταση αναπνοής» από το πρώτο (Σουέζ) [7], [8].
Η νέα σύμβαση έρχεται να συμπληρώσει το υπάρχον καθεστώς με ακόμα πιο εξευτελιστικούς όρους για το ελληνικό κράτος. Αρχικά, η αδιαφάνεια που χαρακτηρίζει κι αυτή την πώληση είναι πρωτοφανής. Τα μοναδικά στοιχεία που έχουν διαρρεύσει είναι από το τελικό προσχέδιο της σύμβασης του ΟΛΠ και την ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ, ενώ ο «διαγωνισμός» για την επενδύτρια εταιρεία ήταν τελείως προσχηματικός αφού η Cosco απολάμβανε ειδικά προνόμια με βάση την πρώτη συμφωνία. Οι «σκιώδεις» διαδικασίες φαίνεται ότι θα αποτελούν καθεστώς από εδώ και πέρα, παρά τις υποσχέσεις για «διαφάνεια» από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αφού με βάση το άρθρο 4 του δεύτερου πακέτου προαπαιτουμένων, η δημοσίευση τέτοιων συμβάσεων δεν θα είναι πλέον υποχρεωτική [8].
Από όσα έχουν γίνει γνωστά, η συναλλαγή με την Cosco για τον ΟΛΠ θα ολοκληρωθεί σε δύο στάδια: στο πρώτο, η εταιρεία θα καταβάλλει το ποσό των 280,5 εκ. για το 51% των μετοχών του ΟΛΠ, ενώ στο δεύτερο στάδιο, αναμένεται να εισπραχτούν άλλα 90 εκ. για τον τελικό έλεγχο του 67% του οργανισμού, μέσα στην επόμενη πενταετία. Η συνολική προσφορά όπως την υπολογίζει το ΤΑΙΠΕΔ, θα φτάσει τα 1,5 δις, με τα περίπου 370 εκ. να προέρχονται από την παραπάνω προσφορά, επιπλέον 350 εκ. από υποχρεωτικές επενδύσεις και άλλα 410 εκ. από τα μερίσματα που θα πάρει το ελληνικό δημόσιο μέχρι το 2052 που λήγει η συμφωνία παραχώρησης. Το συνολικό ποσό συμπληρώνεται με τη βοήθεια λίγης δημιουργικής λογιστικής και αισιοδοξίας ότι οι επενδύσεις θα είναι περισσότερες από τις υποχρεωτικές μέχρι το τέλος της σύβασης [7].
Τα στοιχεία όμως από μόνα τους δεν λένε όλη την αλήθεια. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2016, η κυβέρνηση οφείλει να πληρώσει 6 δις φέτος μόνο για τόκους του ελληνικού δημόσιου χρέους. Κι αν αναλογιστεί κανείς ότι ο βασικός ρόλος του ΤΑΙΠΕΔ, σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο, είναι η αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, καταλαβαίνει εύκολα ότι τα χρήματα που θα μπουν άμεσα στα ταμεία από τη συμφωνία για τον ΟΛΠ, θα κάνουν το ίδιο γρήγορα «φτερά», για να καλύψουν ένα (ελάχιστο) μέρος του παραπάνω ποσού. Επίσης, είναι συμφωνημένο ήδη από το 2013, ότι ένα μεγάλο μέρος των επενδύσεων που έχει αναλάβει να εκτελέσει υποχρεωτικά η Cosco θα χρηματοδοτηθεί κατευθείαν και κατά 95% από τα κοινοτικά ταμεία, δηλαδή θα προχωρούσε ανεξάρτητα από τη πώληση του ΟΛΠ. Κλείνοντας τη παράγραφο με τις οικονομικές «επιτυχίες» της επένδυσης, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι η ίδια εταιρεία, τον περασμένο Σεπτέμβριο αγόρασε το λιμάνι του Kumport στην Τουρκία, που θεωρείται τρεις φορές μικρότερο στο εμπορικό του τμήμα σύμφωνα με το ΤΑΙΠΕΔ, πληρώνοντας άμεσα σχεδόν 815 εκατ. για το 65% των μετοχών. Με άλλα λόγια, ο ΟΛΠ πουλήθηκε «κοψοχρονιά» κάτω από τις πιέσεις του ευρωπαϊκού και διεθνούς κεφαλαίου. Άλλη μία από τις «επιτυχίες» της πρώτης «αριστερής» κυβέρνησης [7].
Το καθεστώς που διαμορφώνεται στον ΟΛΠ μετά την εξαγορά του από τη κινεζική Cosco, θυμίζει πολύ την κατάσταση που θα ισχύει από εδώ και πέρα στα περιφερειακά αεροδρόμια. Η ιδιοκτήτρια εταιρεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του τελικού προσχεδίου, μπορεί να επεμβαίνει στο νομοθετικό έργο της κυβέρνησης, αν θεωρεί ότι αυτό ζημειώνει τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες, οδηγώντας μέχρι και σε απόσυρση νομοσχεδίων. Επίσης, μια σειρά από περιφερειακές υπηρεσίες (συντήρηση υποδομών, αστυνόμευση κλπ.) απαραίτητες για τη λειτουργία του λιμανιού, όπως κι όσες ενδεχομένως προκύψουν στο μέλλον (!) επιβαρύνουν αποκλειστικά το κράτος. Μάλιστα το ποιες υπηρεσίες είναι οι «απαραίτητες» δεν γίνεται πουθενά ξεκάθαρο και ουσιαστικά είναι στην αρμοδιότητα της επιχείρησης να τις ορίζει όπως νομίζει. Τέλος, μέσα στην συμφωνία, υπάρχει κι η εξωπραγματική διάταξη, ότι η Cosco χαίρει πλήρης «ασυλίας» τα πρώτα πέντε χρόνια της σύμβασης, δηλαδή δεν είναι υποχρεωμένη να τηρήσει τα συμφωνηθέντα «Ελάχιστα Επίπεδα Υπηρεσιών», ούτε και να καταβάλλει αποζημίωση για οποιαδήποτε παραβίαση των όρων της συμφωνίας! [8]
Κλείνοντας το ζήτημα του ΟΛΠ, οφείλουμε να ασχοληθούμε με το σημαντικότατο θέμα των συνθηκών εργασίας. Μέχρι τώρα, οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων είναι ημερήσιες (!), μέσω πέντε εργολαβικών εταιρειών και για 40 ευρώ/μέρα. Οι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται σαν ανειδίκευτοι εργάτες, ώστε η εταιρεία να μην έχει την υποχρέωση να πληρώνει έξτρα για «βαρέα και ανθυγιεινά» και να καλύπτει την όποια ιατρική περίθαλψη σε περίπτωση ατυχήματος! Μέσα σε όλα αυτά, οι εργαζόμενοι υποχρεούνται σε «όρκο σιωπής» για τις συνθήκες εργασίας που επικρατούν, αν θέλουν να καλεστούν και την επόμενη μέρα. Η νέα συμφωνία διαιωνίζει αυτήν την κατάσταση, αφού δεν υπάρχει καμία δέσμευση/πρόβλεψη για αλλαγή των συνθηκών [7], [8].
Προοπτικές και η απάντηση του κινήματος
Με τη πώληση του ΟΛΠ, ξεκινάει ένα νέο κύμα ιδιωτικοποιήσεων. Το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας φαίνεται να μην έχει τέλος. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2016, σειρά παίρνουν επιλεγμένα κτήρια του εξωτερικού, μαρίνες, το Ελληνικό, ο ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Φυσικού Αερίου) καθώς και διάφορα άλλα περιουσιακά στοιχεία του κράτους, όπως ακίνητα και μετοχές [9]. Τα χρήματα από τις αποκρατικοποιήσεις, όχι μόνο δεν θα προσανατολιστούν σε δημόσιες επενδύσεις, αλλά αντίθετα δεν φτάνουν να καλύψουν ούτες τις άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Το γεγονός αυτό, προμηνύει νέες προσθήκες στην περίφημη λίστα «φιλέτων» του δημοσίου και εντατικοποίηση των ιδιωτικοποιήσεων.
Στην πραγματικότητα, οι ιδιωτικοποιήσεις ποτέ δεν θα μπορούσαν να οφελήσουν το δημόσιο συμφέρον αφού για να επενδύσει κάπου ένας καπιταλιστής αναμένει να έχει σημαντικό κέρδος. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια δημόσιες επιχειρήσεις – οργανισμοί, που χαρίστηκαν στην πραγματικότητα σε ιδιώτες, ήταν εξαιρετικά κερδοφόρες (βλέπε ΟΠΑΠ, «Ολυμπιακή»). Επίσης, το μεγάλο διεθνές κεφάλαιο, μέσω των ιδιωτικοποιήσεων έχει ως στόχο, όχι να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας ή να συμβάλει στην ανάπτυξη, αλλά να κυριαρχήσει οικονομικά και γεωγραφικά σε τομείς στρατηγικής σημασίας.
Τα παλιότερα αλλά και τα πιο πρόσφατα παραδείγματα είναι ενδεικτικά. Τακτικά έσοδα χάνονται από τα δημόσια ταμεία, τα χρήματα που εισπράτοναι διοχετεύονται στη «μαύρη τρύπα» του χρέους, θέσεις εργασίας δεν δημιουργούνται ενώ οι συνθήκες εργασίας χειροτερέυουν και τελικά, πολύ συχνά, οι τιμές των παρεχόμενων υπηρεσιών αυξάνονται την ίδια στιγμή που η αντίστοιχη ποιότητα χειροτερεύει [10].
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ μπροστά σε όλα τα παραπάνω σφυρίζει αδιάφορα. Η μόνη «αντίδραση» ήρθε από τον υπουργό Ναυτιλίας Θ. Δρίτσα με την απαίτηση του για αναλυτική ενημέρωση (!) για τον ΟΛΠ [11]. Είναι φανερό πως η κυβέρνηση της «πρώτης φοράς Αριστερά», πιστή στις ρεφορμιστικές της αυταπάτες για δυνατότητα διαχείρησης του καπιταλισμού θα τρώει το ένα χαστούκι μετά το άλλο. Τηρώντας κατά γράμμα το μνημόνιο, τελείως υποδουλωμένη στις ορέξεις των δανειστών, θα κληθεί να προχωρήσει σε νέα αντιλαϊκά μέτρα και να υλοποιήσει τέτοια γενικευμένα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων που καμιά κυβέρνηση δεν τόλμησε να προτείνει μέχρι σήμερα.
Το εργατικό κίνημα πρέπει να αντισταθεί δυναμικά απέναντι στην πολιτική του ξεπουλήματος της κρατικής περιουσίας. Οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις που οδεύουν προς ιδιωτικοποίηση ή μόλις ιδιωτικοποιήθηκαν, πρέπει να συντονίσουν τη δράση τους και να προχωρήσουν σε κλιμακούμενες απεργίες που θα καταλήξουν σε μια απεργία διαρκείας μέχρι την ανάκληση όλων των ιδιωτικοποιήσεων. Ο κοινωνικός αναβρασμός που επικρατεί αυτή τη στιγμή εξαιτίας και των λοιπών μέτρων, όπως το «ασφαλιστικό» που προσπαθεί να περάσει η κυβέρνηση, δίνει την καλύτερη ευκαιρία για έναν ευρύτερο συντονισμό του εργατικού κινήματος και των αγωνιζόμενων φτωχών κοινωνικών στρωμάτων και για τη μετατροπή ενός τέτοιου αγώνα σε έναν γενικευμένο αντικυβερνητικό αγώνα διαρκείας.
Μπροστά σε αυτό το καθήκον, οι ηγεσίες των αριστερών κομμάτων, με προεξέχουσα αυτή του ΚΚΕ, έχουν την υποχρέσωση να πάρουν άμεσα πρωτοβουλίες. Ο αγώνας δεν μπορεί να αφεθεί στην «καλή διάθεση» της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας της ΓΣΕΕ. Η Αριστερά και τα Συνδικάτα οφείλουν να συγκροτήσουν ένα ενιαίο μέτωπο ενάντια στα μέτρα που φέρνει η κυβέρνηση. Παράλληλα, θα πρέπει να πάρουν την πρωτοβουλία για τη δημιουργία επιτροπών αγώνα σε κάθε εργασιακό χώρο, γειτονιά, πανεπιστήμιο κλπ. και να συντονίσουν τις κινητοποιήσεις, με προοπτική ένα νικηφόρο αγώνα διαρκείας.
Μάριος Καλομενόπουλος
Πηγές
[1] Σχέδιο Προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ Αύγουστος 2015
http://www.avgi.gr/documents/10179/0/%CE%A3%CE%A7%CE%95%CE%94%CE%99%CE%9F%20%CE%A0%CE%A1%CE%9F%CE%93%CE%A1%CE%91%CE%9C%CE%9C%CE%91%CE%A4%CE%9F%CE%A3%20%CE%A3%CE%A5%CE%A1%CE%99%CE%96%CE%91/b29e5a3e-41b8-4a17-b7cc-caba9d0e68af
[2] Σύγκριση των 3 προγραμμάτων
http://www.thepressproject.gr/article/79088/Sugkrinoume-ta-3-programmata-paragrafo—paragrafo
[3] Το συνολικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων όπως ψηφίστηκε από την Ολλανδική Βουλή
http://www.thepressproject.gr/article/80287/APOKALUPsI-Auto-einai-to-Programma-Idiotikopoiiseon-sto-opoio-desmeutike-i-Ellada
[4] Εφημερίδα της Κυβερνήσεως με την απόφαση του νέου μνημονίου
http://www.star.gr/PublishingImages/%CE%9C%CE%9D%CE%97%CE%9C%CE%9F%CE%9D%CE%99%CE%9F%203.pdf
[5] Στοιχεία για τη σύμβαση με την Fraport και την παραχώρηση των 14 περιφερειακών αεροδρομίων
https://rproject.gr/article/sto-fos-i-symvasi-parahorisis-ton-aerodromion-kolafos-gia-toys-ergazomenoys-kai-dimosio
http://www.thepressproject.gr/article/88058/Auti-einai-i-sumbasi-me-tin-Fraport
[6] Σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ, αγοραστές της δημόσιας περιουσίας
http://www.thepressproject.gr/article/86936/Aerodromia-lufthansa
[7] Στοιχεία για το λιμάνι του Πειραιά και την πώληση του ΟΛΠ
https://rproject.gr/article/limani-peiraia-exoysia-oikonomiki-kai-politiki
http://www.thepressproject.gr/article/87519/O-stimenos-diagonismos-gia-ton-OLP
http://www.thepressproject.gr/article/87990/Ti-pragmatika-prosferei-i-Cosco-gia-ton-OLP
[8] Οι παράνομες φοροαπαλλαγές και το νέο καθεστώς στον ΟΛΠ
http://www.thepressproject.gr/article/85979/SPECIAL-REPORT
[9] Ανάλυση προϋπολογισμού 2016
https://leonidasvatikiotis.wordpress.com/2015/11/22/%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%8B%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CE%BD%CE%AD%CE%B1%CF%82-%CE%BB%CE%B9%CF%84%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BD-22/
[10] Ιδιωτικοποιήσεις: το 3ο μνημόνιο γενικεύει το ξεπούλημα
https://marxismos.com/greece/economy/2498-idiotikopoiiseis-to-3-mnimonio-genikeyei-to-ksepoylima.html
[11] Δηλώσεις Δρίτσα για ΟΛΠ
http://www.avgi.gr/article/6206226/analutiki-enimerosi-gia-ton-olp-zitise-o-th-dritsas
