Την προηγούμενη εβδομάδα ανακοινώθηκαν οι κρατικοποιήσεις- ή αλλιώς- τα «σχέδια διάσωσης», δύο ακόμα τραπεζών. Η μία είναι η Proton BANK, μια μικρή σχετικά, ελληνική τράπεζα, ενώ η άλλη είναι η DEXIA, μια μεγάλη γαλλοβελγική τράπεζα, της οποίας μάλιστα το «ενεργητικό» είναι 4,7 φορές μεγαλύτερο από αυτό της Εθνικής.
Και οι δύο αυτές περιπτώσεις αποτελούν ταξικό σκάνδαλο, αφού για μία ακόμα φορά, τα υπερκέρδη των τραπεζιτών μετόχων θα διασωθούν, μετακυλώντας το βάρος της διάσωσης στους εργαζόμενους φορολογούμενους. Δηλαδή, κρατικό χρήμα θα εισρεύσει για μία ακόμα φορά άφθονο στα ταμεία των «προβληματικών» τραπεζών, προκειμένου αυτές να αποφύγουν την χρεωκοπία, και στη συνέχεια, αφού διασωθούν, θα ξαναπαραδοθούν πίσω σε ιδιώτες τραπεζίτες. Και στις δύο περιπτώσεις ακολουθείται το μοντέλο ενός « μεταβατικού πιστωτικού ιδρύματος », (bridge bank), που αποτελεί προθάλαμο επανιδιωτικοποίησης.
Η Proton Bank, θα «κρατικοποιηθεί» από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), το οποίο και θα αποτελεί τον μοναδικό της μέτοχο. Στόχος είναι η δημιουργία ενός μεταβατικού πιστωτικού ιδρύματος, μιας «καλής τράπεζας», (good bank, μη προβληματική δηλαδή), στην οποία θα μεταφερθούν όλες οι καταθέσεις (δημοσίου, τραπεζών και ιδιωτών) και το υγιές ενεργητικό από την «παλιά» Proton, η οποία θα τεθεί σε εκκαθάριση. Τελικός στόχος είναι η τράπεζα , αφού «εξυγιανθεί», να πουληθεί ξανά σε ιδιώτες τραπεζίτες (να ξεπουληθεί δηλαδή σε εξευτελιστική τιμή) μέσα σε διάστημα 2 ετών. Το ΤΧΣ θα βάλει 250 εκ. ευρώ στην «νέα» τράπεζα, ενώ άλλα 615 εκ. ευρώ θα δοθούν από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων (ΤΕΚΕ).
Συνολικά δηλαδή, αυτή η «εξυγίανση» θα κοστίσει στους πολύπαθους και εξαθλιωμένους εργαζόμενους άλλα 875 εκ. ευρώ, και ταυτόχρονα θα διογκώσει κι άλλο το ήδη μη βιώσιμο ελληνικό χρέος, φέρνοντας την ανεξέλεγκτη χρεωκοπία της χώρας ακόμα ένα βήμα πιο κοντά. Για λόγους σύγκρισης αρκεί να αναφέρουμε πως σύμφωνα με το Προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2012, η περικοπή των δαπανών για “κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη” θα φτάσει το €1,568 δις…
Την προηγούμενη Δευτέρα επίσης ανακοινώθηκε και η «κρατικοποίηση» της Dexia Bank Belgique – βελγική θυγατρική της Dexia- , για την οποία οι Βέλγοι εργαζόμενοι θα φεσωθούν με 5,4 δις ευρώ (τόσο είναι το κόστος της διάσωσης). Μάλιστα ο βέλγος πρωθυπουργός δήλωσε : « Δεν επιθυμούμε να κρατήσουμε επ αόριστον τον έλεγχο στην τράπεζα, ούτε να αποσυρθούμε γρήγορα. Θέλουμε απλά να εξασφαλίσουμε τη συνέχειά της ». Πρόκειται δηλαδή και εδώ για τη δημιουργία ενός «μεταβατικού πιστωτικού ιδρύματος» – προθάλαμο επανιδιωτικοποίησης. Προφανώς αυτή η κίνηση θα εκτινάξει ακόμα πιο πολύ στα ύψη το βελγικό χρέος και η επίθεση στη βελγική εργατική τάξη θα ενταθεί.
Το πιο προκλητικό είναι ότι η Dexia είχε ξαναδιασωθεί το 2008 με κόστος €150 δις…Συνολικά λοιπόν, έχουν διατεθεί €240 δις για τη διάσωση μιας και μόνο τράπεζας όταν ολόκληρο το ΑΕΠ τoυ Βελγίου είναι μόλις €220 δις!
Τα παραπάνω γεγονότα δείχνουν ξεκάθαρα και πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η κρατικοποίηση ζημιογόνων τραπεζών στα πλαίσια του καπιταλισμού έχει σαν μοναδικό σκοπό τη μετακύλιση των ζημιών στις πλάτες των φορολογουμένων εργαζομένων από τη μία και τη «διάσωση» των τραπεζιτών (των πραγματικών υπαίτιων της κρίσης ) και των υπερκερδών τους από την άλλη. Τα κρατικά χρήματα που θα δοθούν στις παραπάνω τράπεζες, αποτελούν στην κυριολεξία σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στα υπέρογκα ποσά που έχουν δοθεί τα τελευταία 3 χρόνια από τα κράτη προς τις τράπεζες.
Τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση εξαπολύει μια ανελέητη επίθεση σε όλα τα εργαζόμενα στρώματα της κοινωνίας, τη στιγμή που κλείνει νοσοκομεία, αφήνει τα σχολεία χωρίς βιβλία και χωρίς καθηγητές, κάνει μαζικές απολύσεις στο δημόσιο, κόβει συντάξεις και επιδόματα, και όλα αυτά με την πρόφαση της μείωσης του δημόσιου χρέους και την αποφυγή της χρεωκοπίας, την ίδια στιγμή δωρίζει απλόχερα χρήματα στους τραπεζίτες, (στους βασικούς ξυπαίτιους της σημερινής καπιταλιστικής κρίσης και σε αυτούς που μέχρι σήμερα δεν έχουν πληρώσει ούτε μια δεκάρα για αυτήν), χωρίς να νοιάζεται σε αυτήν την περίπτωση για την εκτόξευση του χρέους και για την προοπτική της χρεωκοπίας. Φαίνεται πως όταν οι τραπεζίτες διατάζουν, η κυβέρνηση οφείλει να υπακούει.
Γίνεται σαφές ότι μέσα στον καπιταλισμό οι τραπεζίτες δεν μπορούν «να ελεγχθούν, να υπακούσουν ή να περιοριστούν», όπως οι ρεφορμιστές ονειρεύονται, από καμία κυβέρνηση και από κανένα κράτος, γιατί ο ρόλος των κυβερνήσεων και των αστικών κρατών είναι να υπερασπίζονται τα συμφέροντα των τραπεζιτών και των υπόλοιπων παρασίτων της αστικής τάξης. Τα κράτη υπακούν στις εντολές των τραπεζιτών και όχι το αντίθετο. Το αίτημα «εθνικοποίηση των τραπεζών» που μπαίνει από ορισμένες ηγεσίες της Αριστεράς, είναι σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά αν το πάρουμε ξεκομμένα δεν μπορεί να δώσει καμία λύση. Πολλές τράπεζες έχουν «εθνικοποιηθεί» στα πλαίσια του καπιταλισμού, αλλά αυτές οι εθνικοποιήσεις πάντα σήμαιναν μεγαλύτερα βάρη για τους λαούς, «διάσωση» των τραπεζιτών, και επανιδιωτικοποίηση των τραπεζών όταν αυτές ξαναγίνονταν κερδοφόρες.
Οι τράπεζες μπορούν πραγματικά να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης και εργαλείο ανύψωσης του βιοτικού επιπέδου των λαών, μόνο αν εθνικοποιηθούν στα πλαίσια μιας συνολικά εθνικοποιημένης οικονομίας, που λειτουργεί, σχεδιάζεται και ελέγχεται δημοκρατικά από τους ίδιους τους εργαζομένους και μόνο από αυτούς. Δηλαδή οι τράπεζες, θα μετατραπούν από όπλο στα χέρια των καπιταλιστών σε όπλο στα χέρια του λαού μόνο με την ανατροπή του καπιταλισμού και του κράτους που τον υπηρετεί συνολικά, και την εγκαθίδρυση μιας σχεδιασμένης σοσιαλιστικής οικονομίας που θα λειτουργεί στα πλαίσια ενός κράτους εντολοδόχου των ίδιων των εργαζομένων.
Δημήτρης Κουμαρέλας
