Και το Ισραήλ στο δρόμο της επανάστασης
Τα γεγονότα που συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες στους δρόμους του Ισραήλ, αναμφισβήτητα μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε ως ιστορικής σημασίας. Τα βαθιά καταπιεσμένα και εκμεταλλευόμενα στρώματα του πληθυσμού της χώρας, οι μαθητές, οι φοιτητές, οι άνεργοι, οι γυναίκες, τα μικρομεσαία στρώματα της πόλης και της υπαίθρου και φυσικά οι εργάτες της βιομηχανίας, έχοντας νικήσει κάθε φόβο και κάθε αυταπάτη, και έχοντας «πιάσει» απ ό,τι φαίνεται το «επαναστατικό νήμα» από τον αραβικό κόσμο, ξεχύνονται καθημερινά στους δρόμους, με απεργίες και με διαδηλώσεις που στρέφονται πλέον ανοιχτά ενάντια στην ακροδεξιά εθνικιστική-Σιωνιστική κυβέρνηση Νετανιάχου.
Η ταχύτατη ανάπτυξη και η πρωτοφανής μαζικότητα του κινήματος έχει εκπλήξει ακόμα και τους διοργανωτές, οι οποίοι ενώ αρχικά είχαν καλέσει διαδηλώσεις σε πέντε πόλεις, καθημερινά διαδηλώνουν περίπου 150 χιλιάδες άνθρωποι (σε μια χώρα 7 εκατομμυρίων) σε πάνω από δέκα μεγάλες πόλεις της χώρας, μεταξύ των οποίων το Τελ Αβίβ, η Χάιφα, η Ιερουσαλήμ και άλλες. Ταυτόχρονα όλο και περισσότεροι κλάδοι εργαζομένων, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, κατεβαίνουν σε απεργία συμμετέχοντας με αυτόν τον τρόπο ανοιχτά στο κίνημα, ενώ είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι σε σχετικά γκάλοπ το 87% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι υποστηρίζει και συμμετέχει στο κίνημα.
Τα αιτήματα που κυριαρχούν αυτές τις μέρες στους δρόμους του Ισραήλ δεν διαφέρουν σε τίποτα από τα αιτήματα των επαναστατημένων λαών του Αραβικού κόσμου, αλλά και από αυτά που κυριαρχούν στη Ελλάδα, την Ισπανία και τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Ο λαός του Ισραήλ απαιτεί δραστική μείωση των τιμών των σπιτιών, των βασικών ειδών διατροφής, των καυσίμων, αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση, αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, «κοινωνική δικαιοσύνη», να μπουν φυλακή όλοι οι διεφθαρμένοι κρατικοί αξιωματούχοι, ενώ συνθήματα όπως το «Μουμπάρακ, Άσσαντ, Νετανιάχου είστε ίδιοι», δείχνει την αλληλένδετη μοίρα της Ισραηλινής με την Αραβική επανάσταση. Στο λαό του Ισραήλ δεν αρκεί απλά η απομάκρυνση αυτής της κυβέρνησης από την εξουσία. Η δήλωση μιας νεαρής διαδηλώτριας: «Δεν θέλουμε μόνο να φύγει η κυβέρνηση. Θέλουμε να αλλάξουμε συνολικά τους κανόνες του παιχνιδιού, να ξαναβρούμε την αξοπρέπειά μας και από δω και πέρα να αποφασίζουμε εμείς για ό,τι μας αφορά», είναι ενδεικτική για την ψυχολογία και για τις διαθέσεις που επικρατούν ανάμεσα στις επαναστατημένες μάζες.
Αυτό το επαναστατικό κύμα που έχει συνταράξει συθέμελα την ισραηλινή κοινωνία και που αντικειμενικά στρέφεται ενάντια στον ίδιο τον καπιταλισμό, έχει πανικοβάλει διεθνώς όλους τους στρατηγούς του κεφαλαίου. Για πολλούς ήρθε σαν «κεραυνός εν αιθρία». Κανείς δεν το περίμενε και κανείς δεν το είχε προβλέψει. Οι αστοί μιλούσαν για ένα «σταθερό κράτος». Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός θεωρούσε πως είχε ένα χωροφύλακα των συμφερόντων του στην περιοχή, ο οποίος δεν απειλούταν ούτε από εξωτερικούς ούτε από «εσωτερικούς» εχθρούς. Οι ηγεσίες της Αριστεράς από την άλλη, μη έχοντας καμία εμπιστοσύνη στον ισραηλινό λαό, μιλούσαν για «ευκατάστατους εργαζόμενους που δεν θα στρέφονταν ποτέ κατά των κυβερνήσεών τους, για όργανα των Αμερικάνων στην περιοχή, για εργαζόμενους τυφλωμένους με εθνικιστικό μίσος εναντίον των Αράβων…».
Η ίδια η επανάσταση όμως ήρθε να σαρώσει όλες αυτές τις απόψεις. Οι «τυφλωμένοι εθνικιστές εργαζόμενοι» τώρα στρέφονται με οργή και μίσος όχι εναντίον του παλαιστινιακού λαού, αλλά εναντίον της «δικής» τους άρχουσας τάξης, του «δικού» τους καπιταλισμού και της «δικής» τους κυβέρνησης. Η «σταθερή» ισραηλινή κυβέρνηση, ο «σταθερός» χωροφύλακας του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, τώρα κινδυνεύει να καταρρεύσει και αυτή, όπως οι κυβερνήσεις των Μπεν Αλί και Μουμπάρακ, «σαν πύργος από τραπουλόχαρτα». Πώς όμως φτάσαμε ως εδώ; Οι ρεφορμιστές διεθνώς αδυνατούν να δώσουν απάντηση.
Από την ίδρυση του ισραηλινού κράτους μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘70, η ισραηλινή άρχουσα τάξη είχε τη δυνατότητα, εξαιτίας της τεράστιας μεταπολεμικής οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και των τεράστιων επιδοτήσεων που δεχόταν από την Αμερική, να διατηρεί ένα σχετικά υψηλό βιοτικό επίπεδο στο λαό. Από το 1977 όμως μέχρι σήμερα, σαν αποτέλεσμα της κρίσης του καπιταλισμού, η ισραηλινή εργατική τάξη δέχεται απανωτές επιθέσεις στο βιοτικό της επίπεδο, οι μισθοί πέφτουν συνεχώς και η ανεργία βρίσκεται σε σταθερά υψηλά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1/6 του κρατικού προϋπολογισμού πηγαίνει σε αμυντικές δαπάνες και κυρίως για την αγορά όπλων, ενώ το σύστημα υγείας της χώρας καταρρέει λόγω έλλειψης χρηματοδότησης (όλο και περισσότερα νοσοκομεία κλείνουν, νοσηλευτικό προσωπικό απολύεται κλπ). Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση επιδοτεί με τεράστια ποσά τους καπιταλιστές, ενώ είναι ενδεικτικό ότι 16 μόνο οικογένειες στη χώρα κατέχουν το 20% των επιχειρήσεων.
Τα τελευταία 35 χρόνια, η ισραηλινή άρχουσα τάξη, όντας ανίκανη να κάνει παραχωρήσεις προκειμένου να εξασφαλίσει κοινωνική ειρήνη και θέλοντας να αποστρέψει την οργή του ισραηλινού λαού από το πρόσωπό της, ενέτεινε την εθνικιστική-σιωνιστική προπαγάνδα. Για να δημιουργηθεί κλίμα εθνικής ενότητας, ο λαός έπρεπε να πειστεί πως για τη φτώχεια και τη δυστυχία του φταίνε οι Παλαιστίνιοι και οι υπόλοιποι αραβικοί λαοί. Η σημερινή όμως βαθιά κρίση του καπιταλισμού και η απότομη ακόμα μεγαλύτερη φτώχεια και εξαθλίωση που χτύπησε τις ισραηλινές μάζες, της «χάλασε» τα σχέδια. Η ταξική πάλη άρχισε να οξύνεται «επικίνδυνα». Τον τελευταίο χρόνο το εργατικό κίνημα στο Ισραήλ έδωσε μια σειρά από πολύ σημαντικούς αγώνες (τους οποίους τα διεθνή μέσα ενημέρωσης εντέχνως αποσιώπησαν), με προεξάρχουσες τις απεργίες των λιμενεργατών, των νοσοκόμων και των εργαζομένων στο σιδηρόδρομο. Οι αγώνες αυτοί προμήνυαν την επερχόμενη επαναστατική έκρηξη που συγκλονίζει σήμερα την ισραηλινή κοινωνία από την κορφή ως τα νύχια.
Ποια είναι η λύση;
Γενικά, μια επανάσταση ξεσπάει όταν οι αντιφάσεις και οι ανταγωνισμοί της κοινωνίας φτάνουν στην αποκορύφωσή τους. Τότε, οι καταπιεζόμενοι δεν μπορούν και δεν θέλουν πια να κυβερνηθούν όπως πριν, συνειδητοποιούν τη δύναμή τους και θέλουν να πάρουν οι ίδιοι τις ζωές και τη μοίρα τους στα χέρια τους. Την ίδια στιγμή οι καταπιεστές δεν μπορούν να κυβερνήσουν όπως πριν, η κατάσταση ξεφεύγει από τον έλεγχό τους, οι διασπάσεις και οι έριδες στο εσωτερικό τους είναι αναπόφευκτες. Αυτά τα στοιχεία σήμερα υπάρχουν, σαν αποτέλεσμα της ιστορικής κρίσης του καπιταλισμού, όχι μόνο στο Ισραήλ, αλλά σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Η απότομη πτώση του επιπέδου ζωής τους, δρα σαν ένα τεράστιο σοκ στη συνείδηση των μαζών παγκοσμίως, τις κινητοποιεί και τις σπρώχνει στο δρόμο της επανάστασης.
Αυτή είναι η αιτία των μεγάλων επαναστάσεων στον αραβικό κόσμο και των μεγάλων ταξικών αγώνων που αρχίζουν να διαφαίνονται και στις υπόλοιπες χώρες συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Ελλάδας. Όλα αυτά τα κινήματα είναι ιστορικής σημασίας, γιατί μετά από πολλά χρόνια αμφισβητούν ανοιχτά και αντικειμενικά στρέφονται κατά του ίδιου του σάπιου και ιστορικά ξεπερασμένου καπιταλισμού, καταδεικνύοντάς τον σαν τον αποκλειστικό υπεύθυνο της εξαθλίωσης και της δυστυχίας των λαών. Μπροστά στα μάτια μας ξεδιπλώνεται ολοφάνερα η αρχή (απλά και μόνο η αρχή) της παγκόσμιας σοσιαλιστικής επανάστασης. Το Ισραήλ αποτελεί ένα ακόμα επεισόδιο της παγκόσμιας αυτής διαδικασίας που τώρα ξεκινάει, αλλά που θα αργήσει σίγουρα πολύ να τελειώσει.
Η εργατική τάξη και τα υπόλοιπα εκμεταλλευόμενα στρώματα του Ισραήλ, που τόση αντι-αραβική προπαγάνδα δέχτηκαν για δεκαετίες, αφού κατάλαβαν μέσα από τη σκληρή τους εμπειρία ποιος είναι ο πραγματικός εχθρός τους, φαίνεται να γοητεύτηκαν από τον ηρωισμό και την αυταπάρνηση των Αράβων αδελφών τους (οι οποίοι επίσης βρίσκονται απλά και μόνο στην αρχή της δικής τους επανάστασης), και αποφάσισαν να πάρουν τη σκυτάλη και να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.
Η λύση για τους λαούς του Ισραήλ και της Παλαιστίνης είναι κοινή και δεν μπορεί να βρίσκεται στα πλαίσια του σημερινού συστήματος που ευθύνεται για όλα τα δεινά της ανθρωπότητας, δηλαδή του καπιταλισμού. Πολύ δε περισσότερο δεν μπορεί να βρίσκεται στα πλαίσια των εθνικών τους κρατών, όπως αποδεικνύεται από τη γιγαντιαία ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων στην εποχή μας, αλλά και από την κατάρρευση των σταλινικών κρατών. Η εργατική τάξη του Ισραήλ, όμοια και αυτή της Παλαιστίνης, σε συμμαχία με τα υπόλοιπα καταπιεσμένα στρώματα του πληθυσμού, πρέπει να ανατρέψουν τις εθνικές αστικές τους τάξεις, να πάρουν την εξουσία, να ενώσουν τις παραγωγικές δυνάμεις των δύο χωρών και να εγκαθιδρύσουν έτσι μια σοσιαλιστική ομοσπονδία του Ισραήλ και της Παλαιστίνης, όπου την οικονομία θα τη διοικούν και θα τη σχεδιάζουν δημοκρατικά οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, με μόνο γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες, σαν ένα πρώτο βήμα για τις ενωμένες σοσιαλιστικές πολιτείες ολόκληρου του κόσμου.
Δημήτρης Κουμαρέλας