Ταυτότητα

Θεμελιώδεις Ιδέες

Συχνές Ερωτήσεις

Επικοινωνία

ΑρχικήΕπικαιρότηταΔιεθνήΑραβική Επανάσταση: Μαρξιστική ανάλυση

Αγωνίσου μαζί μας!

Η Επαναστατική Κομμουνιστική Οργάνωση, το ελληνικό τμήμα της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Διεθνούς (RCI), χρειάζεται τη δική σου ενεργή στήριξη στον αγώνα της υπεράσπισης και διάδοσης των επαναστατικών σοσιαλιστικών ιδεών.

Ενίσχυσε οικονομικά τον αγώνα μας!

Αραβική Επανάσταση: Μαρξιστική ανάλυση

Το «Μανιφέστο της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης για την Αραβική Επανάσταση» μεταφρασμένο στα ελληνικά. Πρόκειται για μια σοβαρή απόπειρα μαρξιστικής ανάλυσης των γεγονότων στον αραβικό κόσμο, η οποία παρουσιάστηκε σε τρία μέρη στην ιστοσελίδα www.marxist.com.

[nextpage title=”Μέρος 1ο” ]

Η Αραβική Επανάσταση αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους εργάτες και τη νεολαία όπου γης! Έχει ταρακουνήσει συθέμελα κάθε χώρα της Μέσης Ανατολής και οι δονήσεις της έχουν γίνει αισθητές σε ολόκληρο τον κόσμο. Τα δραματικά γεγονότα στη Βόρεια Αφρική και την Αίγυπτο, δεν είναι μεμονωμένα επεισόδια πέρα από τη γενική πορεία της επανάστασης, όπως αυτή εκτυλίσσεται σε παγκόσμια κλίμακα, τουναντίον συνιστούν σημείο καμπής στην ανθρώπινη ιστορία.

Αυτό που βλέπουμε να ξανοίγεται μπροστά μας είναι, το δίχως άλλο, το πρώιμο στάδιο της σοσιαλιστικής επανάστασης. Η ίδια γενική διαδικασία θα ξετυλιχτεί, παρά τους διαφορετικούς ρυθμούς, σε όλη την υφήλιο. Θα υπάρξουν αναμφίβολα υφέσεις αλλά και εξάρσεις, ήττες όπως και νίκες, απογοητεύσεις αλλά και επιτυχίες, γι’ αυτό πρέπει να προετοιμαστούμε κατάλληλα. Η γενική όμως κατεύθυνση δείχνει προς μια συνεχή άνοδο της ταξικής πάλης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το υπέροχο κίνημα των μαζών στην Τυνησία και την Αίγυπτο είναι μόνο η αρχή. Επαναστατικές εξελίξεις βρίσκονται παντού στην ημερήσια διάταξη και καμιά χώρα δεν μπορεί να θεωρήσει τον εαυτό της απρόσβλητο από αυτές. Οι επαναστάσεις στον αραβικό κόσμο είναι μια εκδήλωση της κρίσης του παγκόσμιου καπιταλισμού. Τα γεγονότα στην Τυνησία και την Αίγυπτο καθρεφτίζουν το μέλλον των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών.

Τυνησία

Η Τυνησία ήταν φαινομενικά το πιο σταθερό αραβικό κράτος. Η οικονομία της  βρισκόταν σε άνθιση και οι ξένοι επενδυτές αποκόμιζαν παχυλά κέρδη. Ο πρόεδρος Ζιν Αλ Αμπιντίν Μπεν Αλί κυβερνούσε με σιδερένια πυγμή. Όλα έβαιναν καλώς στον καλύτερο δυνατό από τους καπιταλιστικούς κόσμους.

Οι αστοί αναλυτές κοιτάζουν μόνο την επιφάνεια και δεν αντιλαμβάνονται τις διαδικασίες που υποβόσκουν στα βάθη της κοινωνίας. Έτσι αποδείχτηκαν τυφλοί απέναντι στις ταραχές που μέλλονταν να ξεσπάσουν στη Βόρεια Αφρική. Αρνούνταν και την παραμικρή πιθανότητα για μια επανάσταση στην Τυνησία. Τώρα όλοι οι στρατηγοί του κεφαλαίου, οικονομολόγοι, ακαδημαϊκοί και ειδήμονες παντός είδους αδυνατούν να κρύψουν την αμηχανία τους.
Η χώρα «εξερράγη» μετά την αυτοπυρπόληση του Μοχάμεντ Μπουαζίζι. Ο Χέγκελ έλεγε ότι η αναγκαιότητα εκφράζεται μέσα από το τυχαίο. Δεν ήταν η πρώτη φορά που στην Τυνησία ένας απελπισμένος άνεργος νέος κατέφευγε στην αυτοκτονία. Τούτη τη φορά όμως είχε απρόβλεπτες συνέπειες. Οι μάζες ξεχύθηκαν στους δρόμους και πυροδότησαν την επανάσταση.

Το καθεστώς αντέδρασε αρχικά επιχειρώντας να καταστείλει με τη βία την εξέγερση. Όταν αυτό δεν λειτούργησε, κατέφυγε σε παραχωρήσεις που το μόνο στο οποίο χρησίμευσαν ήταν να ρίξουν λάδι στη φωτιά. Η αστυνομική βαναυσότητα δεν κατάφερε να σταματήσει τις μάζες. Ο στρατός δεν χρησιμοποιήθηκε γιατί απλούστατα δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Η πρώτη αιματηρή συμπλοκή θα επέφερε τη διάσπαση στις τάξεις του.

Η εργατική τάξη της Τυνησίας απάντησε ξεκινώντας μια σειρά διαδοχικών τοπικών απεργιών, που κορυφώθηκαν σε μια πανεθνική γενική απεργία. Ήταν η στιγμή που ο Μπεν Αλί αποφάσισε να διαφύγει στη Σαουδική Αραβία. Τα πάντα άλλαξαν.

Με τη φυγή του Μπεν Αλί δημιουργήθηκε ένα κενό εξουσίας, το οποίο κλήθηκαν να καλύψουν οι επαναστατικές επιτροπές. Έτσι άρχισαν να καταλαμβάνουν την εξουσία πρώτα σε τοπικό και σε ορισμένες περιπτώσεις και σε επαρχιακό επίπεδο. Στη Ρεντεγιέφ, στη λεκάνη εξόρυξης φωσφόρου της Γκάφσα, δεν υπάρχει πλέον άλλη εξουσία πέρα από αυτή των συνδικάτων. Το αστυνομικό τμήμα πυρπολήθηκε, ο δικαστής εγκατέλειψε την έδρα του και το δημαρχείο καταλήφθηκε από το τοπικό συνδικάτο, που εγκατέστησε εκεί το αρχηγείο του. Στην κεντρική πλατεία γίνονται μαζικές συνελεύσεις σε τακτική βάση, με ομιλητές συνδικαλιστές ηγέτες. Συγκροτήθηκαν επίσης επιτροπές για τη διαχείριση των μεταφορών, της δημόσιας τάξης, των τοπικών υπηρεσιών κτλ.

Οι μάζες δεν επαναπαύτηκαν ούτε αποσύρθηκαν μετά την αρχική τους νίκη. Ξεχύθηκαν και πάλι στους δρόμους, για να αποτρέψουν  κάθε πιθανή απόπειρα παλινόρθωσης του δικτατορικού καθεστώτος υπό άλλο όνομα. Όλα τα παλαιά κόμματα έχουν πλήρως δυσφημιστεί. Όταν ο Γκανούτσι -ο αντικαταστάτης του Μπεν Άλι – επιχείρησε να εγκαταστήσει νέους επαρχιακούς κυβερνήτες, ο λαός αντέδρασε. Έτσι, κάτω από την πίεση εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών υποχρεώθηκε να τους ανακαλέσει.

Στην Τυνησία η λάβα της επανάστασης δεν έχει ακόμη παγώσει. Οι εργάτες απαιτούν να δημευθεί η περιουσία της οικογένειας Μπεν Αλί. Από τη στιγμή που από μόνη της έλεγχε τους σημαντικότερους τομείς της οικονομίας της χώρας, το αίτημα συνιστά στην ουσία του μια άμεση αμφισβήτηση της καπιταλιστικής κυριαρχίας. Κατά συνέπεια, η απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας της κλίκας του Μπεν Αλί είναι σοσιαλιστική λύση.

Οι Τυνήσιοι εργάτες εκδίωξαν τα μισητά αφεντικά. Το αριστερό κίνημα της 14ης Ιανουαρίου απεύθυνε κάλεσμα για τη σύγκληση εθνικού συμβουλίου των επαναστατικών επιτροπών. Αυτό είναι ένα καίριο αίτημα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει τίποτα το χειροπιαστό για την εφαρμογή του. Παρά την έλλειψη ηγεσίας, η επανάσταση συνεχίζει να κάνει γιγάντια βήματα ανατρέποντας τον Γκανούτσι και οδηγώντας το κίνημα σε νέες κατακτήσεις. Το σύνθημά μας πρέπει να είναι: Thawra hatta’l nasr! –  Επανάσταση μέχρι την τελική νίκη!

Η Αιγυπτιακή Επανάσταση

Η Τυνησία εκκίνησε την Αραβική Επανάσταση, πρόκειται όμως για μια μικρή χώρα στις άκρες του Μαγκρέμπ. Η Αίγυπτος από την άλλη πλευρά είναι μια τεράστια χώρα 82 εκατομμυρίων και βρίσκεται στην καρδιά του αραβικού κόσμου. Το πολυάριθμο και μαχητικό της προλεταριάτο έχει επιδείξει το επαναστατικό του πνεύμα ουκ ολίγες φορές. Η Αιγυπτιακή Επανάσταση, στην οποία αναμφίβολα αντανακλάται η επιρροή της Τυνησίας, οφείλεται επιπρόσθετα και σε άλλους παράγοντες: την υψηλή ανεργία, το επιδεινούμενο βιοτικό επίπεδο και το μίσος απέναντι σε ένα διεφθαρμένο και καταπιεστικό καθεστώς.

http://gty.im/129397900

Η Τυνησία έδρασε ως καταλύτης, που επιτάχυνε τη μετάδοση της επανάστασης σε όλο τον αραβικό κόσμο. Η Τυνησιακή Επανάσταση έδειξε τι ήταν δυνατό να επιτευχθεί. Θα ήταν όμως εντελώς λανθασμένο, όπως προαναφέρθηκε, να συμπεράνουμε ότι αυτή ήταν η μοναδική ή έστω η κύρια αιτία. Οι συνθήκες για μια επαναστατική έκρηξη είχαν ήδη ωριμάσει σε όλες αυτές τις χώρες. Το μόνο που χρειαζόταν για να ανατιναχθεί η πυριτιδαποθήκη ήταν μια σπίθα.

Το κίνημα στην Αίγυπτο έδειξε τον ασύγκριτο ηρωισμό των μαζών. Οι δυνάμεις ασφαλείας απέφυγαν να ανοίξουν πυρ σε βάρος της μεγάλης μάζας των διαδηλωτών στην πλατεία Ταχρίρ, από φόβο μήπως επαναληφθούν τα γεγονότα της Τυνησίας. Το καθεστώς πίστεψε πως θα αρκούσε -όπως και στο παρελθόν- να «ανοίξουν» μερικά κεφάλια. Μάταια όμως. Τα πνεύματα είχαν μεταστραφεί. Ο παλιός φόβος είχε εξανεμιστεί. Σύμφωνα με τη χεγκελιανή αρχή η ποσότητα μετατράπηκε σε ποιότητα. Αυτή τη φορά ήταν η αστυνομία και όχι ο κόσμος που έπρεπε να υποχωρήσει.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η άμεση κατάληψη της πλατείας Ταχρίρ. Το καθεστώς έστειλε το στρατό, για να δει εν τέλει τους στρατιώτες να συναδελφώνονται με τις μάζες. Ο αιγυπτιακός στρατός απαρτίζεται από κληρωτούς, που ανήκουν στις τάξεις των εργατών και των φτωχών αγροτών. Από την άλλη, η ανώτερη διοίκησή του που αποτελεί στυλοβάτη του καθεστώτος, είναι άκρως διεφθαρμένη. Παράλληλα τα κατώτερα και μεσαία στελέχη του σώματος των αξιωματικών προέρχονται από τη μεσαία τάξη, όντας ανοιχτά στην επιρροή των μαζών.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζήτησαν μεταρρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων τη διάλυση του κοινοβουλίου, του εκλεγμένου τον περασμένο Δεκέμβριο αφού είχε προηγηθεί νοθεία, την προκήρυξη νέων εκλογών και μια δέσμευση από πλευράς Μουμπάρακ ότι ούτε ο ίδιος ούτε ο γιος του θα διεκδικούσαν την προεδρία στις εκλογές που αναμένονταν τον προσεχή Σεπτέμβριο. Στην πραγματικότητα η ηγεσία βρισκόταν πολύ πίσω από τα προωθημένα αιτήματα των μαζών. Ο επαναστατημένος λαός δεν δεχόταν τίποτε λιγότερο από την άμεση απομάκρυνση του Μουμπάρακ και την ολοκληρωτική διάλυση του καθεστώτος του.
Προβάλλοντας αρχικά στοιχειώδη αιτήματα όπως την κατάργηση των έκτακτων νόμων, την αποπομπή του υπουργού Εσωτερικών και μια αύξηση του κατώτατου μισθού, οι διαδηλωτές, που γίνονταν όλο και πιο τολμηροί, έκαναν τα συνθήματά τους ακόμη πιο επαναστατικά: «Κάτω ο Μουμπάρακ!», «Ο λαός απαιτεί να πέσει το καθεστώς!» ή απλά «Φύγε!». Με αυτό τον τρόπο η επαναστατική συνείδηση των μαζών αφυπνιζόταν με γοργούς ρυθμούς.

Το κράτος και η επανάσταση

Είναι μάταιο να προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε τα γεγονότα στην Αίγυπτο και την Τυνησία, αγνοώντας τον κεντρικό ρόλο των μαζών, που ήταν η κινητήρια δύναμη των αλλαγών απ’ αρχής μέχρι τέλους. Οι αστοί και μικροαστοί αναλυτές εκ των υστέρων επιχειρούν να υποτιμήσουν τη σπουδαιότητα του λαϊκού παράγοντα. Βλέπουν μόνο ό,τι συμβαίνει στις κορυφές. Γι’ αυτούς πρόκειται απλώς για ένα «πραξικόπημα», για «το στρατό που μεταβίβασε την εξουσία στον εαυτό του». Οι ίδιοι αστοί ιστορικοί μάς διαβεβαιώνουν ότι η Μπολσεβίκικη Επανάσταση του 1917 δεν ήταν τίποτε άλλο παρά «ένα πραξικόπημα». Είναι ανίκανοι να αντικρίσουν την ιστορία κατά πρόσωπο, αντίθετα γοητεύονται από την οπίσθια όψη της.

Η εμβριθής ανάλυσή τους είναι ψευδεπίγραφη με όλη τη σημασία της λέξης. Σύμφωνα με τους αστούς φιλοσόφους εν γένει όλα τα πράγματα υπάρχουν μόνο στις εξωτερικές τους εκδηλώσεις. Είναι σαν να προσπαθείς να συλλάβεις την κίνηση των κυμάτων, χωρίς να μπεις στον κόπο να μελετήσεις τα υποθαλάσσια ρεύματα. Ακόμη και μετά την κάθοδο των διαδηλωτών στους δρόμους του Καΐρου, η Χίλαρι Κλίντον επέμενε ότι το αιγυπτιακό κράτος ήταν σταθερό. Μέσα σε δύο μόλις εβδομάδες είχε μετατραπεί σε ένα σωρό ερειπίων.

Η ύπαρξη ενός πανίσχυρου μηχανισμού κρατικής καταπίεσης δεν αποτελεί εχέγγυο ενάντια σε μια επανάσταση, το αντίθετο. Στην αστική δημοκρατία η άρχουσα τάξη διαθέτει ορισμένες δικλείδες ασφαλείας που λειτουργούν προειδοποιητικά, όταν η κατάσταση ξεφεύγει από τον έλεγχό της. Σε ένα δικτατορικό ή ολοκληρωτικό καθεστώς ωστόσο, ο λαός δεν έχει τη δυνατότητα να εκφράσει τα πολιτικά του αισθήματα. Για το λόγο αυτό πολιτικές αναστατώσεις μπορεί να συμβούν χωρίς καμιά προειδοποίηση  και να πάρουν πολύ γρήγορα ριζοσπαστική μορφή.

Οι ένοπλες δυνάμεις συγκροτούσαν τη ραχοκοκαλιά του παλαιού καθεστώτος. Παρόλα αυτά, όπως κάθε κάθε άλλο κοινωνικό στρώμα ή θεσμός που συγκροτείται από ανθρώπους, αντικατόπτριζαν την ίδια την κοινωνία και εν τέλει βρέθηκαν υπό την επιρροή των επαναστατημένων μαζών. Στα χαρτιά ήταν μια ακατανίκητη δύναμη. Τη στιγμή όμως της αλήθειας ούτε ο Μουμπάρακ ούτε ο Μπεν Αλί μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν το στρατό ενάντια στο λαό τους.

Οι στρατοί πολλών αραβικών κρατών δε μοιάζουν με αυτούς του  ανεπτυγμένου δυτικού κόσμου. Σε τελευταία ανάλυση είναι κι αυτοί αστικοί στρατοί, σώματα οπλισμένων ανδρών στην υπεράσπιση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας, αλλά την ίδια στιγμή είναι το προϊόν της αποικιακής επανάστασης. Φυσικά οι στρατηγοί είναι αντιδραστικοί και διεφθαρμένοι. Οι κληρωτοί όμως προέρχονται από τους εργάτες και τους αγρότες. Στα χαμηλότερα και μεσαία στελέχη της στρατιωτικής κάστας αντανακλάται η πίεση των μαζών, όπως φάνηκε με το κίνημα του Νάσερ το 1952.

Η επανάσταση προκάλεσε μια κρίση μέσα στο ίδιο το κράτος. Εντάσεις αναπτύχθηκαν ανάμεσα στο στρατό και την αστυνομία,  ανάμεσα στην αστυνομία και τους διαδηλωτές. Έτσι εξηγείται γιατί το στρατιωτικό συμβούλιο αποφάσισε στο τέλος να εκπαραθυρώσει το Μουμπάρακ. Ο στρατός συγκλονίστηκε εμφανώς από τα γεγονότα και έδειξε σημάδια διάσπασης. Υπήρξαν περιπτώσεις αξιωματικών που πέταξαν τα όπλα τους και ενώθηκαν με τους διαδηλωτές στην πλατείας Ταχρίρ. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί να γίνει λόγος για χρησιμοποίηση του στρατού κατά του επαναστατημένου λαού.

Ο ρόλος του προλεταριάτου

Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων εβδομάδων η εξουσία ήταν στους δρόμους. Έχοντας κερδίσει σε αυτό το πεδίο οι ηγέτες του κινήματος δεν ήξεραν τι να κάνουν. Η αντίληψη ότι αρκούσε να συγκεντρωθεί ένας μεγάλος αριθμός πολιτών στην πλατεία Ταχρίρ υπήρξε, όπως ήταν επόμενο, ελλειμματική. Καταρχάς, άφηνε έξω από το λογαριασμό το ζήτημα της εξουσίας. Αυτό όμως είναι το κομβικό ζήτημα που αποφασίζει για όλα τ’ άλλα. Δεύτερον, ήταν μια παθητική στρατηγική, ενώ αυτό που απαιτούνταν ήταν μια δραστήρια και επιθετική στρατηγική.

Στην Τυνησία οι μαζικές διαδηλώσεις εξανάγκασαν τον Μπεν Αλί σε αυτοεξορία και ανέτρεψαν το κυβερνητικό κόμμα. Αυτό έκανε πολλούς Αιγύπτιους να πιστέψουν ότι και το δικό τους καθεστώς ήταν εξίσου εύθραυστο. Το πρόβλημα συνίστατο στο ότι ο Μουμπάρακ αρνούνταν να παραιτηθεί. Παρά το κουράγιο που επέδειξε ο επαναστατημένος λαός και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλε, οι διαδηλώσεις δεν κατάφεραν να ρίξουν το Μουμπάρακ. Οι μαζικές διαδηλώσεις είναι απαραίτητες, διότι είναι ο πιο σίγουρος τρόπος να κινητοποιήσεις τις μέχρι πρότινος αδρανείς μάζες δίνοντάς τους να καταλάβουν τη δύναμή τους. Το κίνημα ωστόσο δεν θα μπορούσε να πετύχει, αν δεν προχωρούσε σε ένα νέο και ανώτερο επίπεδο. Το τελευταίο έγινε εφικτό χάρη στην εργατική τάξη.

Η αφύπνιση του προλεταριάτου εκφράστηκε τα τελευταία χρόνια με ένα κύμα απεργιών και διαμαρτυριών. Ήταν ένας από τους κύριους παράγοντες που προετοίμασαν την επανάσταση. Αποτελεί ακόμα το κλειδί για τις μελλοντικές επιτυχίες. Η δραματική είσοδος του αιγυπτιακού προλεταριάτου στη σκηνή της ιστορίας, σημάδεψε ανεξίτηλα τη μοίρα της επανάστασης. Αυτή ήταν που συντέλεσε στη διάσωση της επανάστασης και οδήγησε στην ανατροπή του Μουμπάρακ. Στη μία πόλη μετά την άλλη οι εργάτες της Αιγύπτου οργάνωσαν απεργίες και καταλήψεις εργοστασίων, και εκδίωξαν τους μισητούς διευθυντές και τους διεφθαρμένους συνδικαλιστές.

Η επανάσταση πέρασε στην πιο ώριμη φάση της. Μετατράπηκε από μια διαμαρτυρία σε μια εθνική εξέγερση. Ποιο είναι το συμπέρασμα που πρέπει να εξαχθεί από όλα αυτά; Ότι ο αγώνας για την κατάκτηση της δημοκρατίας μπορεί να είναι νικηφόρος στο βαθμό που καθοδηγείται από το προλεταριάτο, τα εκατομμύρια των εργατών που παράγουν τον πλούτο της κοινωνίας και που χωρίς την άδειά τους  ούτε ένας λαμπτήρας δε φωτίζει ούτε ένα τηλέφωνο δε χτυπά ούτε μια ρόδα δε γυρίζει.

Η αφύπνιση του αιγυπτιακού έθνους

Ο μαρξισμός δεν έχει καμιά σχέση με τον οικονομικό ντετερμινισμό. Η μαζική ανεργία και η φτώχεια έχουν εκρηκτικά αποτελέσματα. Υπήρχε όμως ένας ακόμη παράγοντας στην επαναστατική εξίσωση: κάτι λιγότερο χειροπιαστό, που δεν μπορεί να μετρηθεί, μα δεν είναι γι’ αυτό λιγότερο ισχυρή αιτία δυσαρέσκειας από την υλική στέρηση. Είναι το έντονο αίσθημα της ταπείνωσης στις καρδιές και το μυαλό ενός πανάρχαιου και ευγενικού λαού, που κυριαρχήθηκε για δεκαετίες από τον ιμπεριαλισμό.

Το ίδιο αυτό αίσθημα ταπείνωσης υπάρχει διάχυτο σε όλο τον αραβικό κόσμο, σκλαβωμένο και καταπιεσμένο για περισσότερο από εκατό χρόνια, υποταγμένο στα κελεύσματα αρχικά των ευρωπαϊκών δυνάμεων και έπειτα του υπερατλαντικού γίγαντα. Συχνά καταλήγει να βρει μια στρεβλή έκφραση στον ισλαμικό φονταμενταλισμό, που απορρίπτει ως σατανικό καθετί το δυτικό. Η έξαρση του ισλαμισμού τα τελευταία χρόνια οφείλεται στην αποτυχία της Αριστεράς να προτείνει μία γνήσια σοσιαλιστική εναλλακτική λύση στα πιεστικά προβλήματα των αραβικών μαζών.

Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 το όραμα του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ για έναν παναραβικό σοσιαλισμό γέννησε ελπίδες σε όλο το αραβικό τόξο. Η Αίγυπτος έγινε φάρος για τις καταπιεσμένες και ταπεινωμένες αραβικές μάζες. Ο Νάσερ όμως δεν ολοκλήρωσε το πρόγραμμά του και υπό τον Ανουάρ Σαντάτ η πορεία ανεστράφη. Η Αίγυπτος έγινε πιόνι στα γεωστρατηγικά παιχνίδια των ΗΠΑ. Στις τρεις δεκαετίες της διακυβέρνησης του Μουμπάρακ αυτές οι τάσεις πολλαπλασιάστηκαν στο έπακρο. Ο Μουμπάρακ ήταν ένας πράκτορας των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ, που πρόδωσε χωρίς ίχνος ντροπής την παλαιστινιακή υπόθεση.

Τις τρεις ή τέσσερις τελευταίες δεκαετίες η αραβική ψυχή  στιγματίστηκε από την απογοήτευση, τις ήττες και την ταπείνωση. Τώρα όμως ο τροχός της ιστορίας γύρισε. Σήμερα στον αραβικό κόσμο, η ιδέα της επανάστασης έχει ένα πολύ συγκεκριμένο περιεχόμενο. Αιχμαλωτίζει το νου εκατομμυρίων και μετατρέπεται σε υλική δύναμη. Ιδέες που συνείχαν λίγους ανθρώπους, πλέον πείθουν και κινητοποιούν εκατομμύρια.

Οι επαναστάσεις είναι μεγάλοι «εξυγιαντές». Δοκιμάζουν όλες τις τάσεις. Μέσα σε μια μέρα οι ιδεολογίες της ατομικής τρομοκρατίας και του ισλαμικού φονταμενταλισμού σαρώθηκαν από τον επαναστατικό τυφώνα. Η επανάσταση έβγαλε ξανά στην επιφάνεια μισοξεχασμένες ιδέες. Υπόσχεται μια επιστροφή στις παλιές παραδόσεις του παναραβικού εθνικισμού και του σοσιαλισμού, που δεν είχαν ποτέ σβήσει από τη λαϊκή συνείδηση. Δεν είναι τυχαίο ότι αντιστασιακά τραγούδια του παρελθόντος αναβιώνουν. Εικόνες του Νάσερ έκαναν την εμφάνισή τους στις διαδηλώσεις.

Είμαστε μάρτυρες μιας αραβικής αναγέννησης. Μια νέα συνείδηση γεννιέται στον αχό της μάχης. Τα δημοκρατικά αιτήματα είναι θεμελιώδη για τον κόσμο υπό αυτές τις συνθήκες. Άνθρωποι που ζούσαν σκλαβωμένοι για πολύ καιρό, παραμερίζουν επιτέλους την παλιά φαταλιστική νοοτροπία και ορθώνουν εκ νέου το ανάστημά τους.

Μπορεί να δει κανείς την ίδια διαδικασία σε κάθε απεργία, γιατί η απεργία μοιάζει με μικρογραφία της επανάστασης και μια επανάσταση μοιάζει με τη σειρά της με μια απεργία ολόκληρης της κοινωνίας ενάντια στους καταπιεστές της. Μόλις γίνονται πολιτικά ενεργοί, γυναίκες και άνδρες αποκτούν και πάλι την αξιοπρέπειά τους. Παίρνουν τη μοίρα τους στα δικά τους χέρια και διεκδικούν τα δικαιώματά τους: απαιτούν να τους φέρονται με σεβασμό. Αυτή είναι η πεμπτουσία κάθε αληθινής επανάστασης.

Η επανάσταση εξυψώνει την πολιτική συνείδηση. Έτσι το έδαφος υποχωρεί κάτω από τα πόδια των αντιδραστικών, που είχαν συγχύσει τις μάζες και είχαν ναρκώσει τις αισθήσεις τους με τις δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις του θρησκευτικού φανατισμού. Παρά την ψευδή προπαγάνδα εκ μέρους των ιμπεριαλιστών οι φονταμενταλιστές έπαιξαν ασήμαντο ή και κανένα ρόλο στα κινήματα της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Η επανάσταση απεχθάνεται το σεχταρισμό. Ρίχνει όλες τις διαχωριστικές γραμμές και ενώνει γυναίκες και άνδρες, νέους και γέρους, Μουσουλμάνους και Χριστιανούς.

Το επαναστατικό κίνημα διαπερνά τη θρησκεία, αλλάζει τη σχέση των δυο φύλων. Φέρνει τις γυναίκες της Αραβίας στους δρόμους για να παλέψουν πλάι στους άντρες. Ρίχνει κάθε φυλετικό, εθνικό και γλωσσικό διαχωρισμό. Υπερασπίζεται τις καταπιεσμένες μειονότητες. Συνενώνει όλες τις ζωντανές δυνάμεις του αραβικού έθνους και τις κατευθύνει σε έναν κοινό αγώνα. Κάνει τους επαναστατημένους να ορθώσουν το ανάστημά τους, να ξαναβρούν την αξιοπρέπειά τους, να απολαύσουν την ελευθερία τους. Άντρες και γυναίκες μπορούν να σηκώσουν το κεφάλι και να πουν με υπερηφάνεια: «Δεν είμαστε πια σκλάβοι».

[/nextpage]

[nextpage title=”Μέρος 2ο” ]

Τα όρια του αυθόρμητου

Η επανάσταση στη Τυνησία και την Αίγυπτο ξεκίνησε από τα κάτω. Δεν οργανώθηκε από κανένα από τα ήδη υπάρχοντα πολιτικά κόμματα και ηγέτες. Όλοι τους ξεπεράστηκαν από το κίνημα που κανείς τους δεν είχε προβλέψει και για το οποίο, κανείς τους δεν είχε προετοιμαστεί. Αν μπορούμε να πάρουμε ένα μάθημα μόνο από την Αιγυπτιακή Επανάσταση, είναι αυτό: ο επαναστατημένος λαός δεν μπορεί να εμπιστευτεί κανέναν άλλο παρά τον εαυτό του – μπορεί να εμπιστευτεί μόνο τη δύναμη του, την αλληλεγγύη του, το θάρρος του και την οργάνωση του.Όταν κοιτάζουμε την κατάσταση στην Αίγυπτο, δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη σύγκριση με τη Βαρκελώνη του 1936. Χωρίς κόμμα, χωρίς ηγεσία και πρόγραμμα, χωρίς σχέδιο, οι εργάτες με θάρρος, κατέλαβαν τους στρατώνες και διέλυσαν τους φασίστες. Κατάφεραν να σώσουν την επανάσταση και θα μπορούσαν να καταλάβουν την εξουσία. Γιατί, όμως δεν το έκαναν; Η απάντηση βρίσκεται στην έλλειψη ηγεσίας. Πιο συγκεκριμένα, οι εργάτες εγκαταλείφτηκαν από τους αναρχικούς ηγέτες της CNT, τους οποίους εμπιστεύτηκαν. Όποιος έχει ψευδαισθήσεις για τον αναρχισμό, αρκεί να διαβάσει την ιστορία της Ισπανικής Επανάστασης,

Με την πρώτη ματιά, τα κινήματα σε Τυνησία και Αίγυπτο εμφανίστηκαν ως μια αυθόρμητη επανάσταση χωρίς οργάνωση και ηγεσία. Αλλά αυτό δεν είναι ακριβές. Το κίνημα ήταν μόνο εν μέρει αυθόρμητο. Υπήρξαν μεμονωμένα άτομα και ομάδες που το οργάνωσαν. Είχε ηγέτες που πήραν πρωτοβουλίες, που έθεσαν συνθήματα, που κάλεσαν σε απεργίες και διαδηλώσεις.

Παράλληλα, δόθηκε πολλή έμφαση στο ρόλο που διαδραμάτισαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook και το Twitter στην Αίγυπτο και την Τυνησία (και παλιότερα στο Ιράν). Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η τεχνολογία έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο και είναι εξαιρετικά χρήσιμη για τους επαναστάτες, καθώς και ότι έκανε αδύνατο το μονοπώλιο ενημέρωσης σε κράτη όπως η Αίγυπτος. Αλλά από την άλλη μεριά, όσοι υπερβάλλουν τον καθαρά τεχνολογικό χαρακτήρα της κατάστασης, διαστρεβλώνουν την αληθινή ουσία της Επανάστασης, δηλαδή το ρόλο των μαζών και πιο συγκεκριμένα, της εργατικής τάξης. Και αυτό το κάνουν επειδή θέλουν να παρουσιάσουν την Επανάσταση ως υπόθεση κυρίως της μεσαίας τάξης, μιας επανάστασης που καθοδηγήθηκε αποκλειστικά από διανοούμενους και χρήστες του Ίντερνετ. Αυτό είναι εντελώς  λάθος.

Σε πρώτη φάση, μόνο ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού είχε πρόσβαση στο ίντερνετ. Επιπλέον, το καθεστώς αποσύνδεσε το ίντερνετ και διέκοψε τις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας. Χωρίς, όμως αυτό να σταμάτησει το κίνημα ούτε για ένα λεπτό. Χωρίς το ίντερνετ και τα κινητά τηλέφωνα, ο λαός οργάνωσε διαδηλώσεις χρησιμοποιώντας την αρχαία τεχνολογία της ανθρώπινης ομιλίας. Την ίδια τεχνολογία που έκανε πραγματικότητα τη Γαλλική και τη Ρώσικη Επανάσταση, οι οποίες παρόλο που δεν χρησιμοποίησαν το Facebook ή το Twitter, έκαναν καλή δουλειά! Έναν ακόμα μεγαλύτερο ρόλο όμως, έπαιξε το Αλ Τζαζίρα. Εκατομμύρια ανθρώπων μπορούσαν να παρακολουθήσουν την εξέλιξη των γεγονότων, κάθε στιγμή.

Όπως είδαμε, δεν είναι αλήθεια ο ισχυρισμός, ότι η Αιγυπτιακή Επανάσταση δεν είχε ηγέτες. Υπήρχε από την αρχή ένα είδος ηγεσίας. Αποτελούταν από ένα χαλαρό συνασπισμό περισσότερων από δώδεκα μικρών κομμάτων και ομάδων ακτιβισμού. Αυτοί ανέβασαν στο Facebook το κάλεσμα για την «ημέρα οργής», την ίδια ημέρα που εορταζόταν η Ημέρα της Αστυνομίας, την 25η Ιανουαρίου. Περίπου 80.000 Αιγύπτιοι συμμετείχαν ηλεκτρονικά στη σελίδα αυτή, δηλώνοντας ότι θα βγουν στους δρόμους για να απαιτήσουν μεταρρυθμίσεις.

Και στην Τυνησία και την Αίγυπτο, αρχικά, οι διαδηλώσεις οργανώθηκαν από ομάδες, κυρίων νέων ανθρώπων, που έπαιξαν το ρόλο της ηγεσίας, τον οποίο απέτυχαν να παίξουν τα επίσημα «αντιπολιτευόμενα» κόμματα. Ο Economist αναφέρεται «στην εμφάνιση χαλαρά συνδεδεμένων ομάδων που απαιτούν μεταρρυθμίσεις, ομάδων που λειτουργούν, κυρίως μέσα από το ίντερνετ από νεολαίους κοσμικών απόψεων γενικά αλλά χωρίς μια συγκεκριμένη ιδεολογία. Κάποιοι ενώνονται γύρω από εργατικά ζητήματα. Άλλοι υποστηρίζουν ανθρώπινα δικαιώματα ή ακαδημαϊκές ελευθερίες.»

Όπως βλέπουμε, οι κινήσεις αυτές έγιναν από μια αποφασισμένη μειοψηφία και άρα δεν ήταν απόλυτα αυθόρμητες. Αλλά αυτό ήταν απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Ο λαός βρισκόταν με το μέρος των διαδηλωτών. Η πανεθνική διαδήλωση μετατράπηκε σε μια γενική εξέγερση ενάντια στο καθεστώς του Μουμπάρακ, με ταυτόχρονες μαζικές διαδηλώσεις σε ολόκληρη την Αίγυπτο. Επομένως, στην πραγματικότητα, υπήρχε ενός είδους ηγεσία, αν και η ηγεσία αυτή δεν πρέσβευε ξεκάθαρες ιδέες. Ωστόσο, και στην Τυνησία και την Αίγυπτο, η συμμετοχή των μαζών εξέπληξε τους διοργανωτές, που ποτέ δεν περίμεναν μια τόσο εκτεταμένη υποστήριξη. Λίγοι από τους διοργανωτές περίμεναν τόσες χιλιάδες διαδηλωτές να ξεχυθούν στους δρόμους, και πολλοί λιγότεροι περίμεναν την αρχική, σχετική «ανεκτικότητα» των δυνάμεων καταστολής.

Έτσι, είναι αλήθεια ότι ο «αυθόρμητος» χαρακτήρας της Επανάστασης προστάτεψε κατά κάποιο τρόπο τις διαδηλώσεις από το κράτος, και από αυτή την άποψη, λειτούργησε θετικά. Αλλά η έλλειψη μιας ικανής ηγεσίας ήταν επίσης μια σημαντική αδυναμία, που αργότερα είχε πολύ αρνητικά αποτελέσματα.

Το γεγονός ότι και στις δύο περιπτώσεις, οι μάζες κατάφεραν να ανατρέψουν τον Μπεν Αλί και το Μουμπάρακ, χωρίς τη βοήθεια μιας συνειδητής ηγεσίας αποτελεί απόδειξη για την κολοσσιαία επαναστατική δυναμική της εργατικής τάξης σε κάθε χώρα. Αλλά το ζήτημα δε σταματά εδώ: η αδυναμία ενός καθαρά αυθόρμητου κινήματος εμφανίστηκε στο Ιράν, όπου παρά τον ηρωισμό των μαζών, η Επανάσταση ηττήθηκε, προς το παρόν, τουλάχιστον.

Το επιχείρημα ότι «δε χρειάζεται η ηγεσία», δεν έχει καμία αξία. Ακόμα και σε μια στάση εργασίας μισής ώρας σε εργοστάσιο, υπάρχει ηγεσία. Οι εργάτες θα εκλέξουν ανθρώπους από τις δυνάμεις τους για να τους αντιπροσωπεύσουν και να οργανώσουν την απεργία. Αυτοί που θα εκλεγούν, δε θα είναι στοιχεία που θα εμφανιστούν αυθαίρετα ή τυχαία, αλλά, σε γενικές γραμμές, οι πιο θαρραλέοι, οι πιο έξυπνοι εργάτες, με τη μεγαλύτερη εμπειρία, και πάνω σε αυτή τη βάση, θα εκλεγούν.

Η ηγεσία και το κόμμα είναι σημαντικοί. Ένα εξάχρονο παιδί θα μπορούσε να καταλάβει αυτή την πρόταση, που είναι η αλφαβήτα του μαρξισμού. Αλλά δεν μπορούμε να μείνουμε μόνο σε αυτό. Υπάρχουν και κάποιοι αυτοαποκαλούμενοι μαρξιστές που υποστηρίζουν ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για επανάσταση, εκτός και αν ένα μαρξιστικό κόμμα βρεθεί επικεφαλής του προλεταριάτου. Μια τέτοια γελοία σχολαστικότητα δεν έχει καμία σχέση με το μαρξισμό. Η επανάσταση δε θα εκτυλιχθεί με μια προκαθορισμένη μορφή, όπου το επαναστατικό κόμμα καθοδηγεί τις μάζες, από την αρχή μέχρι το τέλος, χωρίς προβλήματα.

Το 1917, ο Λένιν έλεγε ότι η εργατική τάξη είναι πάντα πολύ πιο επαναστατική και από το πιο επαναστατικό κόμμα. Η εμπειρία της Ρωσικής Επανάστασης απέδειξε ότι είχε δίκιο. Τον Απρίλιο του 1917 ο Λένιν αναγκάστηκε να κάνει έκκληση στους εργάτες, παρακάμπτοντας την Κεντρική Επιτροπή των Μπολσεβίκων, που υιοθετούσε μια συντηρητική στάση στο ζήτημα της προλεταριακής επανάστασης στη Ρωσία.

Η ίδια συντηρητική σκέψη, η ίδια ελιτίστικη δυσπιστία απέναντι στις μάζες, γίνεται εμφανής σε πολλούς από εκείνους που θεωρούν τους εαυτούς τους ως την «πρωτοπορία» της εργατικής τάξης, αλλά που λειτουργούν ως φρένο του κινήματος σε μια αποφασιστική στιγμή. Αρκεί να αναφερθούμε στο λυπηρό ρόλο της παλιάς αυτοαποκαλούμενης «πρωτοπορίας» του Ιράν, που επιβίωσε της επανάστασης του 1979, αλλά έμεινε έκπληκτη από τις επαναστατημένες μάζες που το 2009, ξεχύθηκαν κατά εκατομμύρια στους δρόμους ενάντια στο καθεστώς.

Οι μαρξιστές πράγματι, υποστηρίζουν ότι εάν και έως ότου το επαναστατικό κόμμα χτιστεί και βρεθεί επικεφαλής της εργατικής τάξης, η επανάσταση είναι αδύνατη; Όχι, δεν έχουμε πει ποτέ τέτοιο πράγμα. Η επανάσταση προχωρά σύμφωνα με τους δικούς της νόμους, που εξελίσσονται ανεξάρτητα από τη θέληση των επαναστατών. Μια επανάσταση θα ξεκινήσει όταν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις υπάρχουν. Οι μάζες δεν μπορούν να περιμένουν έως ότου χτιστεί το επαναστατικό κόμμα. Ωστόσο, όταν όλες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις υπάρχουν, ο συντελεστής της ηγεσίας είναι πράγματι αποφασιστικής σημασίας. Πολύ συχνά, αυτό σημαίνει τη διαφορά μεταξύ νίκης και ήττας της επανάστασης.

Η επανάσταση είναι μια πάλη ζωντανών δυνάμεων. Η νίκη δεν είναι προκαθορισμένη. Στην πραγματικότητα, σε κάποιο σημείο, η αιγυπτιακή επανάσταση ήρθε πολύ κοντά στην ήττα. Μιλώντας από στρατηγική άποψη, η διαμονή στην πλατεία Tahrir δεν ήταν η καλύτερη επιλογή. Και αυτό έδειξε την περιορισμένη προοπτική των διοργανωτών. Ο Μουμπάρακ σχεδόν κατάφερε να ελιχθεί ενάντια στο κίνημα, εξαγοράζοντας μερικά κοινωνικά στρώματα, και κινητοποιώντας λούμπεν κακοποιούς σε βίαιες επιθέσεις κατά των διαδηλωτών. Θα μπορούσε να είχε πετύχει. Μόνο η αποφασιστική παρέμβαση των μαζών, και ιδιαίτερα η παρέμβαση της εργατικής τάξης, απέτρεψε την ήττα.

Το ζήτημα της ηγεσίας

Οι μάζες δεν έχουν ποτέ ένα τελικό σχέδιο στην αρχή μιας επανάστασης. Μαθαίνουν μέσα από τον αγώνα. Δεν μπορούν να ξέρουν ακριβώς τι θέλουν, αλλά ξέρουν πολύ καλά τι δεν θέλουν. Και αυτό είναι αρκετό για να ωθήσει το κίνημα προς τα εμπρός.

Η ηγεσία είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο στον πόλεμο. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι το μοναδικό στοιχείο. Ακόμα και οι πιο λαμπροί ηγέτες δεν μπορούν να εγγυηθούν την επιτυχία, αν οι αντικειμενικές συνθήκες είναι δυσμενείς. Και μερικές φορές είναι δυνατόν να κερδίσεις μια μάχη με κακούς στρατηγούς. Σε μια επανάσταση, η οποία είναι η ύψιστη έκφραση του πολέμου μεταξύ των τάξεων, η εργατική τάξη έχει το αριθμητικό πλεονέκτημα και το πλεονέκτημα του ελέγχου των βασικών τμημάτων του παραγωγικού μηχανισμού της κοινωνίας. Αλλά η άρχουσα τάξη διαθέτει πολλά άλλα πλεονεκτήματα.

Το κράτος είναι ο μηχανισμός για τη διατήρηση της δικτατορίας μιας μειοψηφίας εκμεταλλευτών επί της πλειοψηφίας των εκμεταλλευόμενων. Η άρχουσα τάξη έχει πολλούς άλλους ισχυρούς μοχλούς στα χέρια του: τον Τύπο, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, την κρατική γραφειοκρατία, αλλά και τη πνευματική γραφειοκρατία και αστυνομευόμενη σκέψη στα τζαμιά και τις εκκλησίες. Επιπλέον διαθέτει έναν στρατό επαγγελματιών συμβούλων, πολιτικών, οικονομολόγων και άλλων ειδικών, στρατευμένων στις τέχνες της χειραγώγησης και της εξαπάτησης.

Για την καταπολέμηση αυτού του μηχανισμού καταστολής, που έχει δημιουργηθεί και τελειοποιηθεί εδώ και πολλές δεκαετίες, η εργατική τάξη πρέπει να αναπτύξει τις δικές της οργανώσεις, με επικεφαλής μια έμπειρη και αποφασιστική ηγεσία που έχει απορροφήσει τα διδάγματα της ιστορίας και είναι έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα . Το να ισχυρίζονται ότι είναι δυνατό να νικήσουμε την άρχουσα τάξη και το κράτος της χωρίς οργάνωση και ηγεσία είναι σαν να καλείς ένα στρατό να πάει στη μάχη χωρίς την κατάλληλη εκπαίδευση και προετοιμασία, για να αντιμετωπίσει μια επαγγελματική δύναμη υπό την ηγεσία έμπειρων αξιωματικών.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, μια τέτοια σύγκρουση θα καταλήξει σε ήττα. Αλλά ακόμη και αν η επανάσταση πετύχει να νικήσει τον εχθρό αρχικά, δεν θα μπορέσει να εγγυηθεί την τελική νίκη. Ο εχθρός θα ανασυνταχθεί, θα αναδιοργανωθεί, θα τροποποιήσει την τακτική του, και θα προετοιμαστεί για την αντεπίθεση του, η οποία θα είναι ακόμη πιο επικίνδυνη, διότι θα βρει τις μάζες εφησυχασμένες με την πεποίθηση ότι ο πόλεμος έχει ήδη κερδηθεί. Αυτό που αρχικά φαινόταν να είναι μια στιγμή θριάμβου και χαράς, αποδεικνύεται ότι είναι η στιγμή του πιο ακραίου κινδύνου για την τύχη της επανάστασης, και η έλλειψη επαρκούς ηγεσίας σε τέτοιες περιπτώσεις θα αποδειχθεί η αχίλλειος πτέρνα της, μια μοιραία αδυναμία.

Η ηγεσία του κινήματος διαμαρτυρίας αποτελούταν από διαφορετικά στοιχεία και διαφορετικές ιδεολογικές τάσεις. Σε τελευταία ανάλυση, το γεγονός αυτό αντανακλά διαφορετικά ταξικά συμφέροντα. Στην αρχή το γεγονός αυτό αμβλύνεται από τη γενική έκκληση για «ενότητα». Όμως, η εξέλιξη της Επανάστασης, θα θέσει αναπόφευκτα σε κίνηση μια διαδικασία εσωτερικής διαφοροποίησης. Τα αστικά στοιχεία και οι «δημοκράτες» της μεσαίας τάξης θα δεχθούν τα ψίχουλα που προσφέρονται από το καθεστώς. Θα συμβιβαστούν και θα συνδιαλλαχθούν με το καθεστώς πίσω από τις πλάτες των μαζών. Σε κάποιο στάδιο θα εγκαταλείψουν την Επανάσταση και θα περάσουν στο στρατόπεδο της αντίδρασης. Αυτό ήδη αρχίζει να συμβαίνει.

Στο τέλος, τα πιο αποφασισμένα, επαναστατικά στοιχεία είναι αυτά που μπορούν να εγγυηθούν την τελική νίκη της επανάστασης: όσοι δεν είναι έτοιμοι να συμβιβαστούν και είναι πρόθυμοι να φτάσουν ως μέχρι το τέλος. Νέες εκρήξεις είναι αναπόφευκτες σε μια τέτοια κατάσταση. Στο τέλος η μία ή η άλλη πλευρά θα πρέπει να θριαμβεύσει. Η αντικειμενική κατάσταση είναι ώριμη για την ανάληψη της εξουσίας από την εργατική τάξη.

Μόνο η έλλειψη του υποκειμενικού παράγοντα – του επαναστατικού κόμματος και της ηγεσίας – έχει αποτρέψει αυτό από το να γίνει πραγματικότητα μέχρι σήμερα. Η αντιμετώπιση του προβλήματος της ηγεσίας είναι συνεπώς το κεντρικό πρόβλημα της Επανάστασης.

Δολοπλοκίες στην κορυφή

Η εθνική εξέγερση ήταν αυτή που έπεισε τους στρατηγούς ότι μόνο η αποχώρηση του Μουμπάρακ ήταν ικανή να ηρεμήσει τους δρόμους της Αιγύπτου και να φέρει την αποκατάσταση της «τάξης». Αυτό ήταν και παραμένει η πρωταρχική εμμονή τους. Όλη η συζήτηση για τη δημοκρατία αποτελεί απλώς φύλλο συκής για να συγκαλύψει αυτό το γεγονός. Οι στρατηγοί ήταν μέρος του παλαιού καθεστώτος και συμμετείχαν σε όλη τη βρώμικη δουλειά της διαφθοράς και της καταστολής. Φοβούνται την επανάσταση σαν την πανούκλα και θέλουν μόνο την επιστροφή στην «ομαλότητα» – δηλαδή, μια επιστροφή στο παλαιό καθεστώς με διαφορετικό όνομα.

Η άρχουσα τάξη έχει πολλές στρατηγικές για να νικήσει μια επανάσταση. Εάν δεν μπορέσει να το κάνει με τη βία, θα καταφύγει σε πονηριά. Όταν η άρχουσα τάξη αντιμετωπίζει το ενδεχόμενο να χάσει τα πάντα, θα προσφέρει κάθε παραχώρηση. Οι ανατροπές του Μπεν Αλί και του Μουμπάρακ ήταν μια μεγάλη νίκη, αλλά ήταν μόνο η πρώτη πράξη του επαναστατικού δράματος.

Οι εκπρόσωποι του παλαιού καθεστώτος παραμένουν σε θέσεις εξουσίας, ο παλιός κρατικός μηχανισμός, ο στρατός, η αστυνομία και η γραφειοκρατία, είναι ακόμα στη θέση τους. Οι ιμπεριαλιστές συναλλάσσονται με τις κορυφές του στρατού και τους παλιούς ηγέτες, ώστε να εξαπατήσουν τις μάζες για να χάσουν μακροπρόθεσμα όλα αυτά που έχουν κερδίσει. Προσφέρουν ένα συμβιβασμό, αλλά πρόκειται για έναν συμβιβασμό που θα διατηρήσει την ισχύ και τα προνόμιά τους.

Ηττημένο στους δρόμους, το παλαιό καθεστώς προσπαθεί να επιτύχει μια συμφωνία, δηλαδή, προσπαθεί να ξεγελάσει τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, ώστε να μπορέσει στη συνέχεια να ξεγελάσει τις μάζες. Η σκέψη τους ήταν ότι μόλις η πρωτοβουλία συνεννοήσεων ήταν στα χέρια των «διαπραγματευτών», οι μάζες θα γίνονταν απλοί παθητικοί θεατές. Οι πραγματικές αποφάσεις θα ληφθούν αλλού, πίσω από κλειδωμένες πόρτες, πίσω από τις πλάτες του λαού.

Τα στελέχη του παλαιού καθεστώτος έχουν σιγά-σιγά αρχίσει να ανακτούν την ψυχραιμία τους. Έχουν αρχίσει να αισθάνονται πιο σίγουροι και ενισχύουν τις κινήσεις και τις δολοπλοκίες τους, ξεκινώντας από τα πιο μετριοπαθή τμήματα της αντιπολίτευσης. Οι μάζες αισθάνονται άβολα. Δεν θέλουν το κίνημα να καπηλευθεί από επαγγελματίες πολιτικούς και καριερίστες που διαπραγματεύονται με τους στρατηγούς, όπως οι έμποροι παζαρεύουν σε ένα παζάρι. Αλλά το ερώτημα παραμένει: πώς θα προχωρήσει η Επανάσταση; Τι πρέπει να γίνει;

Όσο το κίνημα γίνεται πιο ριζοσπαστικό, ορισμένα από τα στοιχεία που διαδραμάτισαν ηγετικό ρόλο κατά τα πρώτα στάδια θα μείνουν πίσω. Κάποιοι θα το εγκαταλείψουν, άλλοι θα συνταχθούν με τον εχθρό. Αυτό αντιστοιχεί σε διαφορετικά ταξικά συμφέροντα. Οι φτωχοί, οι άνεργοι, οι εργαζόμενοι, οι «άνθρωποι χωρίς ιδιοκτησία» δεν έχουν κανένα συμφέρον να διατηρηθεί η παλαιά τάξη πραγμάτων. Θέλουν να νικήσουν όχι μόνο το Μουμπάρακ, αλλά ολόκληρο το καθεστώς της καταπίεσης, της εκμετάλλευσης και της ανισότητας. Αλλά οι αστοί φιλελεύθεροι βλέπουν τον αγώνα για τη δημοκρατία ως το μονοπάτι για μια άνετη καριέρα στο κοινοβούλιο. Δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον να υλοποιηθεί η Επανάσταση μέχρι το τέλος ή να διαταραχθούν οι υφιστάμενες σχέσεις ιδιοκτησίας.

Για τους αστούς φιλελεύθερους το μαζικό κίνημα είναι απλώς ένα βολικό διαπραγματευτικό χαρτί, κάτι με το οποίο μπορούν να απειλήσουν την κυβέρνηση ώστε να τους δώσει λίγα περισσότερα ψίχουλα. Θα προδίδουν πάντα την Επανάσταση. Δεν μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη σε αυτούς τους ανθρώπους. Ο Ελ Μπαραντέι λέει τώρα ότι αντιτάσσεται στις συνταγματικές τροποποιήσεις, αλλά αντί να απαιτήσει την άμεση σύγκληση μιας Συντακτικής Συνέλευσης, λέει ότι οι εκλογές πρέπει να αναβληθούν, ότι οι όροι δεν είναι παρόντες, ότι ο χρόνος δεν είναι σωστός, και ούτω καθεξής και ούτω καθεξής. Για αυτούς τους κυρίους ο χρόνος για τη δημοκρατία δεν είναι ποτέ σωστός. Για τις μάζες που έχυσαν το αίμα τους για την Επανάσταση, ο χρόνος για τη δημοκρατία είναι τώρα!

Οι θέσεις της ΔMT:

  • Καμιά εμπιστοσύνη στους στρατηγούς!
  • Καμιά εμπιστοσύνη σε αυτόκλητους «ηγέτες», που ζητούν την αποκατάσταση της «ομαλότητας»!
  • Διατήρηση του μαζικού κινήματος!
  • Οργάνωση και ενίσχυση των επαναστατικών επιτροπών!
  • Για ένα ξεκαθάρισμα από όλους τους υποστηρικτές του παλαιού καθεστώτος!
  • Καμία συναλλαγή με το παλαιό καθεστώς!
  • Το σημερινό «προσωρινό καθεστώς» δεν έχει καμία νομιμότητα και θα πρέπει να απομακρυνθεί αμέσως.
  • Σύγκληση Συντακτικής Συνέλευσης τώρα!

Η Μουσουλμανική Αδελφότητα

Ορισμένοι, μεταξύ τους και ο Αγιατολαχ Χαμενεΐ στο Ιράν, λένε ότι το επαναστατικό κίνημα που παρατηρούμε γίνεται για τη θρησκεία, ότι είναι «μια ισλαμική αναγέννηση». Αλλά αυτό σαφώς δεν συμβαίνει. Ακόμη και οι θρησκευτικοί ηγέτες στην Αίγυπτο αρνούνται να το παραδεχτούν. Φοβούνται ότι θα χάσουν την εξουσία τους αν προσπαθήσουν να απεικονίσουν την Επανάσταση ως θρησκευτικό κίνημα. Είναι ένα κίνημα όλων των θρησκειών, και κατά συνέπεια χωρίς θρησκεία. Δεν υπήρχε καμία εχθρότητα κατά των χριστιανών επί των διαδηλώσεων. Δεν υπήρχε ούτε ένα ίχνος αντισημιτισμού.Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός είναι ένα όπλο που χρησιμοποιείται από τους αντιδραστικούς για να συγχύσει το λαό. Οι επιθέσεις του Δεκεμβρίου ενάντια στους χριστιανούς κόπτες ήταν σαφώς κατασκευασμένες από τη μυστική αστυνομία, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα θρησκευτικό χάσμα και να εκτρέψουν την προσοχή από τα πραγματικά προβλήματα των μαζών. Καταφεύγουν στην ίδια βρώμικη τακτική τώρα για το διαχωρισμό  των μαζών βάσει θρησκευτικών διαφορών, υποθάλποντας συγκρούσεις μεταξύ Μουσουλμάνων και Κοπτών, σε μια προσπάθεια να διαχωρίσουν και να αποπροσανατολίσουν το λαό και να χτυπήσουν την επανάσταση.

Οι εξεγέρσεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο είναι σε μεγάλο βαθμό κοσμικές και δημοκρατικές, και συχνά άφησαν σκόπιμα εκτός τους ισλαμιστές. Η αντίληψη ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα ήταν η «μόνη πραγματική αντιπολίτευση» είναι λανθασμένη από την αρχή. Τα βασικά αιτήματα των διαδηλωτών της Αιγύπτου αφορούν θέσεις εργασίας, τρόφιμα και δημοκρατικά δικαιώματα. Αυτό δεν έχει τίποτα να κάνει με τους ισλαμιστές και είναι μια γέφυρα στο σοσιαλισμό, που έχει βαθιές ρίζες στην παράδοση της Αιγύπτου και των άλλων αραβικών χωρών.

Μερικοί μπερδεμένοι αριστεροί έχουν περιγράψει τα κινήματα στην Τυνησία και την Αίγυπτο ως  επαναστάσεις της «μεσαία τάξης». Αυτοί οι αυτοαποκαλούμενοι αριστεροί έχουν φλερτάρει με αντιδραστικές ομάδες όπως η Χεζμπολάχ, η Χαμάς και η Μουσουλμανική Αδελφότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Προσπαθούν να δικαιολογήσουν αυτή την προδοσία του μαρξισμού με τη λεγόμενη αντιιμπεριαλιστική στάση των ηγετών των ομάδων αυτών. Αυτό είναι λάθος από την αρχή ως το τέλος. Οι λεγόμενοι ισλαμιστές είναι αντί-ιμπεριαλιστές στα λόγια μόνο, αλλά στην πράξη αποτελούν μια αντιδραστική τάση. Πρόκειται, στην πραγματικότητα, για τον τελευταίο τροχό της αμάξης του παλαιού καθεστώτος.

Οι ιμπεριαλιστές προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν τους ισλαμιστές ως ενός είδους «μπαμπούλα» για να μπερδεύουν και να εκφοβίζουν τις μάζες, αποκρύπτοντας την πραγματική φύση της Αραβικής Επανάστασης. Λένε: «Κοιτάξτε! Αν φύγει ο Μουμπάρακ, η Αλ Κάιντα θα πάρει τη θέση του.» Ο ίδιος ο Μουμπάρακ δήλωσε στον αιγυπτιακό λαό ότι αν έφευγε, η χώρα θα γινόταν «όπως το Ιράκ». Αυτά ήταν όλα ψέματα. Ο ρόλος των φονταμενταλιστών και οργανώσεων όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει υπερβληθεί σε τεράστιο βαθμό. Οι οργανώσεις αυτές δεν αντιπροσωπεύουν μια προοδευτική δύναμη. Παρουσιάζονται ως αντί-ιμπεριαλιστές, αλλά υπερασπίζονται τα συμφέροντα των γαιοκτημόνων και των καπιταλιστών. Σε τελευταία ανάλυση, θα προδίδουν πάντα την υπόθεση των εργατών και των αγροτών.

Είναι ειλικρινά σκάνδαλο το γεγονός ότι ορισμένες ευρωπαϊκές αριστερές ομάδες, ακόμα και κάποιοι που αποκαλούν τους εαυτούς τους Μαρξιστές, στήριξαν τους ισλαμιστές. Αυτό δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια προδοσία της προλεταριακής επανάστασης. Είναι αλήθεια ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα μπορεί να διαιρεθεί με ταξικούς διαχωρισμούς. Η ηγεσία βρίσκεται στα χέρια των συντηρητικών στοιχείων, καπιταλιστών και πλούσιων επιχειρηματιών, ενώ ανάμεσα στα μέλη τους  υπάρχουν  και τμήματα από τα πιο μαχητικά στρώματα της νεολαίας και των εργαζομένων. Ωστόσο, ο τρόπος για να κερδίσουμε τους τελευταίους με το μέρος της επανάστασης δεν είναι με το να κάνουμε συμμαχίες με τις καπιταλιστικές ηγεσίες τους, αλλά να κάνουμε στις ηγεσίες αυτές αδυσώπητη κριτική, προκειμένου να εκθέσουμε τους σαθρούς ισχυρισμούς τους ότι είναι αντιιμπεριαλιστές και υπέρ των φτωχών .

Αυτό είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που έκαναν αυτές οι ομάδες όταν συμμάχησαν με τους ηγέτες των Αδελφών Μουσουλμάνων στη διοργάνωση της αντιπολεμικής Διάσκεψης του Καΐρου. Στην πραγματικότητα, οι αριστερές αυτές οργανώσεις παρείχαν στους ηγέτες της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ένα αριστερό άλλοθι, εγκρίνοντας τα ψευδή αντί-ιμπεριαλιστικά πιστοποιητικά τους και ενισχύοντας έτσι την επιρροή τους.

Στο παρελθόν, η Μουσουλμανική Αδελφότητα υποστηρίζονταν από τη CIA, για να υπονομεύσουν τον κινούμενο προς τα αριστερά εθνικισμό του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσσερ. Ο ισλαμικός φονταμενταλισμός ήταν μια δημιουργία του John Foster Dulles και του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, για να περιορίσει την αριστερά, μετά τον Πόλεμο του Σουέζ το 1956. Αλλά όταν ο Σαντάτ και ο Μουμπάρακ έγιναν τα νέα τσιράκια των Αμερικανών, οι υπηρεσίες τους δεν χρειάζονται πια. Η Χίλαρι Κλίντον και άλλοι είπαν, ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα δεν αποτελεί απειλή, ότι είναι άνθρωποι που μπορούν να συνεργαστούν. Αυτό αποτελεί σαφή ένδειξη ότι οι ιμπεριαλιστές για άλλη μια φορά θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν τους ισλαμιστές για να αποκεφαλίσουν την επανάσταση.

Ομοίως, η Χαμάς και η Χεζμπολάχ δημιουργήθηκαν αρχικά για να εμποδίσουν το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και άλλες αριστερές τάσεις στην περιοχή. Αργότερα, η CIA ενίσχυσε τον Οσάμα Μπιν Λάντεν ως αντίβαρο στις σοβιετικές δυνάμεις στο Αφγανιστάν. Και τώρα πάλι συζητούν με τους ηγέτες της Μουσουλμανικής Αδελφότητας ώστε να αποκεφαλίσουν την επανάσταση στην Αίγυπτο και να εξαπατήσουν το λαό. Αλλά η Μουσουλμανική Αδελφότητα δεν είναι ένα ομοιογενές κίνημα και τώρα διαιρείται σε διάφορες ομάδες με βάση τους ταξικούς διαχωρισμούς.

Οι φτωχοί άνθρωποι που υποστηρίζουν την Αδελφότητα είναι ένα πράγμα. Οι ηγέτες της είναι κάτι άλλο, τελείως διαφορετικό. Στη δεκαετία του 1980 οι ηγέτες της Αδελφότητας ήταν οι βασικοί ευνοημένοι από την απελευθέρωση της οικονομίας – το πρόγραμμα της infitah (το άνοιγμα) – σύμφωνα με το οποίο, ο Σαντάτ και στη συνέχεια ο Μουμπάρακ διέλυσαν τον κρατικό τομέα, ευνοώντας τα ιδιωτικά κεφάλαια. Μια μελέτη των επιχειρηματιών της Αδελφότητας δείχνει ότι σε αυτό το σημείο, έλεγχαν το 40 τοις εκατό, του συνόλου των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Οι ηγέτες της Αδελφότητας είναι μέρος του καπιταλιστικού συστήματος και έχουν κάθε συμφέρον να το υπερασπιστούν. Η συμπεριφορά τους δεν καθορίζεται από το Ιερό Κοράνι, αλλά από τα ταξικά τους συμφέροντα.

Οι «σκληροπυρηνικοί» ισλαμιστές φοβούνται τις επαναστατικές μάζες, όσο και το ίδιο το καθεστώς. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα δήλωσε ότι δεν θα διαπραγματευτεί με την κυβέρνηση ώσπου να παραιτηθεί ο Μουμπάρακ. Αλλά τη στιγμή που το καθεστώς κούνησε το μικρό δάχτυλο του, άλλαξαν τη θέση τους. Ένας από τους ηγέτες τους πήγε στην πλατεία Tahrir, όπου οι διαδηλωτές αντιστέκονταν σθεναρά, αποτρέποντας με τα σώματά τους τα τανκς του καθεστώτος  από το να καταλάβουν την πλατεία, για να τους πείσει να μην συγκρουστούν με το στρατό.

Η στάση μας προς αυτούς τους ανθρώπους εκπονήθηκε πολύ καιρό πριν, από τον Λένιν ο οποίος προειδοποίησε στο Δεύτερο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς:
«11) Όσον αφορά τις πιο οπισθοδρομικές χώρες και έθνη, όπου κυριαρχούν φεουδαρχικές ή πατριαρχικές και αγροτικές σχέσεις, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε κατά νου:
Πρώτον, ότι όλα τα κομμουνιστικά κόμματα πρέπει να βοηθήσουν το αστικό-δημοκρατικό κίνημα για την απελευθέρωση των χωρών αυτών, καθώς και ότι το καθήκον της πιο ενεργής συνδρομής ανήκει πρωτίστως στους εργαζόμενους της χώρας, από την οποία εξαρτάται οικονομικά ή αποικιακά το καθυστερημένο αυτό έθνος.
Δεύτερον, την ανάγκη για έναν αγώνα εναντίον του κλήρου και άλλων αντιδραστικών και μεσαιωνικών στοιχείων με επιρροή στις καθυστερημένες χώρες.
Τρίτον, την ανάγκη καταπολέμησης του Πανισλαμισμού και παρόμοιες τάσεις, οι οποίες προσπαθούν να συνδυάσουν το απελευθερωτικό κίνημα κατά του ευρωπαϊκού και αμερικάνικου ιμπεριαλισμού με μια προσπάθεια να ενισχύσει τις θέσεις των Χαν, των γαιοκτημόνων, των μουλάδων, κλπ.» (Λένιν, Προσχέδιο για το εθνικό και αποικιακό ζήτημα, 5 Ιουνίου 1920, η υπογράμμιση δική μας)

Αυτή είναι η πραγματική θέση του μαρξισμού απέναντι σε αντιδραστικές θρησκευτικές τάσεις. Είναι η θέση που η ΔMT υπερασπίζεται σταθερά.
Η ΔMT λέει:

  • Υπεράσπιση της ενότητας του επαναστατικού λαού!
  • Ενάντια στα πογκρόμ και το μίσος!
  • Να αντιταχθούμε σε όλες τις διακρίσεις λόγω θρησκείας!
  • Κανένας συμβιβασμός με αντιδραστικές και σκοταδιστικές τάσεις!
  • Κάθε άνδρας και γυναίκα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να κατέχει ή μη θρησκευτικές πεποιθήσεις!
  • Για τον πλήρη διαχωρισμό της θρησκείας από το κράτος!

[/nextpage]

[nextpage title=”Μέρος 3ο” ]

Τα δημοκρατικά αιτήματα

Κατά την πρώτη φάση μιας επανάστασης τα αιτήματα της είναι δημοκρατικά. Φυσικά! Μετά από 30 χρόνια βάρβαρης δικτατορίας, η νεολαία λαχταρά την ελευθερία. Όπως είναι αναμενόμενο, η επιθυμία τους για ελευθερία μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης αστών πολιτικών, οι οποίοι ενδιαφέρονται μόνο για την καριέρα τους στο «δημοκρατικό» κοινοβούλιο. Είμαστε υποχρεωμένοι να προβάλουμε όλα τα δημοκρατικά αιτήματα, δίνοντας τους όμως ένα επαναστατικό περιεχόμενο. Αυτό θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην ανάγκη για μια θεμελιώδη αλλαγή στην κοινωνία.

Κατά τη διάρκεια μιας απεργίας, ή μιας επανάστασης, οι συμμετέχοντες νιώθουν, ότι είναι ανθρώπινα όντα με αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Μετά από μια ολόκληρη ζωή επιβεβλημένης σιωπής, ανακαλύπτουν, ότι έχουν φωνή. Οι συνεντεύξεις των εξεγερμένων στους δρόμους, ήταν μια θαυμάσια έκφραση αυτού του γεγονότος. Φτωχοί, αμόρφωτοι άνθρωποι λένε: θα παλέψουμε, δεν θα φύγουμε από τους δρόμους, απαιτούμε να μας φερθούν με σεβασμό. Αυτό το γεγονός είναι εξαιρετικά προοδευτικό. Είναι η ουσία μιας πραγματικής επανάστασης.

Δεν χωράει καμιά αμφιβολία, ότι οι Μαρξιστές  υποτάσσουν τα δημοκρατικά αιτήματα στην ανάγκη για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Αλλά στην πράξη, τα πιο προχωρημένα επαναστατικά αιτήματα θα θέσουν αναπόφευκτα το ζήτημα της εργατικής εξουσίας και της σοσιαλιστικής επανάστασης. Η Ρωσική επανάσταση είναι το καλύτερο παράδειγμα αυτού του γεγονότος.  Το 1917 οι μπολσεβίκοι πήραν την εξουσία με το σύνθημα « Ειρήνη, ψωμί και γη», κανένα από αυτά δεν έχει σοσιαλιστικό περιεχόμενο. Θεωρητικά και τα τρία παραπάνω αιτήματα θα μπορούσαν να επιτευχθούν στον καπιταλισμό. Στην πράξη όμως, μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα μόνο με το πέρασμα της εξουσίας στην εργατική τάξη και με την οριστική ρήξη με τους καπιταλιστές.

Κάποιοι ισχυρίζονται, ότι αυτό που συμβαίνει στον Αραβικό κόσμο, δεν είναι τίποτα άλλο, από αστικοδημοκρατικό εθνικιστικό κίνημα, όχι μια πραγματική επανάσταση. Αυτό δείχνει πραγματική άγνοια για το ρόλο των δημοκρατικών διεκδικήσεων στις επαναστάσεις. Η εμπειρία της Ρωσικής επανάστασης δείχνει την σημασία που έχει η σωστή (επαναστατική) αξιοποίηση των δημοκρατικών αιτημάτων. Το αίτημα για μια Συντακτική Συνέλευση έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην κινητοποίηση των μαζών.

Ενώ παλεύουν για τα πιο προχωρημένα δημοκρατικά αιτήματα, οι μαρξιστές δεν θεωρούν αυτά τα αιτήματα τον τελικό τους σκοπό, αλλά μέρος του αγώνα για μια θεμελιώδη αλλαγή στην κοινωνία. Αυτό είναι που διαχωρίζει τους Μαρξιστές από τους μικροαστούς δημοκράτες.

Το άμεσο καθήκον στην Αίγυπτο ήταν η ανατροπή του Μουμπάρακ και του διεφθαρμένου δικτατορικού καθεστώτος. Όμως αυτό ήταν μόνο το πρώτο βήμα. Ένα βήμα που άνοιξε το δρόμο στο επαναστατικό κίνημα. Κάθε μέρα που περνά, οι επαναστατημένες μάζες συνειδητοποιούν όλο και πιο πολύ τη δύναμη τους, την σημασία της οργάνωσης και των μαζικών αγώνων. Αυτό από μόνο του είναι μια σπουδαία κατάκτηση. Έχοντας περάσει μέσα από 30 χρόνια δικτατορίας, δεν θα δεχτούν την επιβολή ενός νέου αυταρχικού καθεστώτος, ούτε τις ίντριγκες για την διατήρηση του παλιού καθεστώτος με άλλο όνομα. Η Τυνησία το αποδεικνύει αυτό λαμπρά.

Τώρα που έχουν γευτεί τη δύναμη τους, οι μάζες δεν πρόκειται να μείνουν ικανοποιημένες με ημίμετρα.  Γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτά που έχουν κατακτήσει, τα έχουν κατακτήσει με τις δικές τους δυνάμεις. Η πάλη για δημοκρατία θα επιτρέψει τη δημιουργία γνήσιων συνδικάτων και εργατικών κομμάτων. Όμως θα θέσει επίσης και το ζήτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης και της πάλης ενάντια στην ανισότητα.

Τα συνθήματα πρέπει να είναι συγκεκριμένα. Πρέπει να αντανακλούν την πραγματική κατάσταση και συνείδηση των μαζών. Τα αντικειμενικά καθήκοντα της Ρωσικής επανάστασης ήταν αστικοδημοκρατικά: η ανατροπή του Τσάρου, ο εκδημοκρατισμός , η απελευθέρωση από τα δεσμά του ιμπεριαλισμού, η ελευθερία του τύπου κτλ. Απαιτούμε απόλυτη δημοκρατία, άμεση κατάργηση των αντιδραστικών νόμων και τη σύγκληση συντακτικής συνέλευσης.

Ναι, πρέπει να ανατρέψουμε το παλιό καθεστώς, όχι μόνο τον Μπεν Αλί και τον Μουμπάρακ αλλά όλους τους «μικρούς Μπεν Αλί και Μουμπάρακ». Πρέπει να γίνει ένα ενδελεχές ξεκαθάρισμα του κράτους. Δεν πρέπει να μείνει ούτε ένας στην εξουσία από αυτούς που έπαιζαν κάποιο ρόλο στο παλιό καθεστώς. Γιατί πρέπει ο επαναστατημένος λαός, που θυσίασε τα πάντα στον αγώνα, να επιτρέψει σε όλους αυτούς να παραμείνουν στην εξουσία έστω και ως μια μεταβατική κυβέρνηση; Το πρώτο μας αίτημα πρέπει να είναι η εκδίωξη όλων αυτών των κυρίων. Δεν θα δεχτούμε τίποτα λιγότερο.

Όμως κάτι τέτοιο από μόνο του είναι ανεπαρκές. Για δεκαετίες αυτοί οι άνθρωποι λήστευαν τον πλούτο της κοινωνίας. Ζούσαν μέσα στην πολυτέλεια ενώ ο λαός ζούσε στην ανέχεια. Τώρα πρέπει να πάρουμε πίσω και το τελευταίο σεντ που έκλεψαν από το λαό. Απαιτούμε την άμεση απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας και του πλούτου όλων αυτών των παρασίτων, Καθώς και την απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας των ιμπεριαλιστών που τους στήριξαν.

Αυτά τα αιτήματα δείχνουν πώς ο δημοκρατικός αγώνας μπορεί να συνδεθεί με τον αγώνα για το σοσιαλισμό. Όποιος είναι ανίκανος να χρησιμοποιεί τα δημοκρατικά αιτήματα με έναν επαναστατικό τρόπο θα παραμένει ένας καταδικασμένος σεχταριστής και δεν θα μπορέσει ποτέ να συνδεθεί με το κίνημα των μαζών.

Η δημοκρατία βέβαια, σημαίνει διαφορετικά πράγματα για τον καθένα. Οι φτωχοί της Αιγύπτου δεν παλεύουν για τη δημοκρατία για να κάτσουν στις υπουργικές καρέκλες οι κάθε λογής καριερίστες πολιτικοί  αλλά για να λύσουν τα πιεστικά τους προβλήματα: την ανεργία, το υψηλό κόστος ζωής, τη φτώχεια. Αυτά τα κοινωνικά προβλήματα είναι αδύνατο να λυθούν από μια αστική κυβέρνησης στα πλαίσια του καπιταλισμού.

Η δημοκρατία θα ήταν άδεια φράση, αν αρνούνταν να θίξει το χυδαίο πλούτο της άρχουσας ελίτ.  Απαλλοτριώστε την ιδιοκτησία της  άρχουσας κλίκας.  Απαλλοτριώστε την ιδιοκτησία των ιμπεριαλιστών που στήριξαν το παλιό καθεστώς και εκμεταλλεύτηκαν το λαό της Αιγύπτου! Η πάλη για τη δημοκρατία, αν φτάσει μέχρι το τέλος πρέπει αναπόφευκτα να οδηγήσει στην απαλλοτρίωση των τραπεζιτών και των καπιταλιστών, πρέπει να οδηγήσει σε μια κυβέρνηση εργατών και αγροτών. Υπό το καθεστώς του Μουμπάρακ οι Αιγύπτιοι καπιταλιστές ενθάρρυναν τις ξένες επενδύσεις και βοήθησαν τους ιμπεριαλιστές στη ληστεία του πλούτου της χώρας. Απαιτούμε την εθνικοποίηση της ιδιοκτησίας των μονοπωλίων προς όφελος του λαού.

Η Διεθνής Μαρξιστική τάση παλεύει:

  • Για την άμεση κατάργηση των αντιδραστικών νόμων!
  • Για πλήρη ελευθερία συνάθροισης, οργάνωσης και διαδήλωσης!
  • Για μια επαναστατική συντακτική συνέλευση!
  • Για την απαλλοτρίωση του πλούτου που κλάπηκε από το παλιό καθεστώς!
  • Για την  απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας των ιμπεριαλιστών!

Το σύνθημα για μια Συντακτική Συνέλευση

Αν υπήρχε στην Αίγυπτο ένα κόμμα αντίστοιχο του μπολσεβίκικου κόμματος, το ζήτημα της κατάκτησης της εξουσίας από τις μάζες θα ήταν στην ημερήσια διάταξη. Η απουσία όμως επαναστατικής ηγεσίας με ένα ξεκάθαρο σχέδιο σημαίνει ότι η επανάσταση μπορεί να περάσει από όλων των ειδών τις αλλαγές.  Προς το παρόν το επαναστατικό κύμα δεν έχει υποχωρήσει. Αλλά οι μάζες δεν μπορούν να μείνουν για πάντα σε κατάσταση αναβρασμού. Πρέπει να δουλέψουν για να ζήσουν. Η επαναστατική λάβα αναπόφευκτα θα κρυώσει για ένα διάστημα. Στο τέλος η επανάσταση θα οδηγηθεί σε κάποιας μορφής αστική δημοκρατία.

Σε αυτές τις συνθήκες τα δημοκρατικά αιτήματα έχουν σπουδαία σημασία. Μετά από χρόνια δικτατορίας τα δημοκρατικά συνθήματα είναι ένα ισχυρό κίνητρο για την κινητοποίηση των πιο πλατιών λαϊκών μαζών. Πρέπει να παλέψουμε για το μάξιμουμ των δημοκρατικών δικαιωμάτων- το δικαίωμα στην ψήφο, στη διαδήλωση κλπ- γιατί είναι προς όφελος των εργαζομένων η όσο το δυνατό πιο ελεύθερη ανάπτυξη της ταξικής πάλης.  Δεν είναι αδιάφορο για τους εργαζόμενους το αν θα ζουν σε είναι απολυταρχικό καθεστώς ή θα έχουν τα στοιχειώδη δικαιώματα. Τα δημοκρατικά αιτήματα λοιπόν πρέπει να έχουν κεντρικό ρόλο στο πρόγραμμα μας.

Κάποιοι αναρωτιούνται γιατί τώρα προβάλουμε το ζήτημα της Συντακτικής Συνέλευσης για αυτές τις χώρες, ενώ εναντιωθήκαμε στην περίπτωση της Βολιβίας και της Αργεντινής. Η απάντηση είναι πολύ απλή. Τα συνθήματα δεν υπάρχουν έξω από τον τόπο και το χρόνο. Πρέπει να αντανακλούν τις συγκεκριμένες συνθήκες της ταξικής πάλης σε ένα δοσμένο επίπεδο ανάπτυξης μιας χώρας.

Στη Βολιβία, κατά τη διάρκεια των επαναστατικών εγέρσεων τον Οκτώβρη του 2003 και το Μάιο του 2005 το σύνθημα για μια συντακτική εθνοσυνέλευση ήταν αντιδραστικό. Γιατί; Εκείνη την περίοδο, οι βολιβιανοί εργαζόμενοι είχαν οργανώσει δύο γενικές απεργίες και δύο εξεγέρσεις. Είχαν ιδρύσει συμβούλια σοβιετικού τύπου με τη μορφή επιτροπών γειτονιάς , τις  λαϊκές  Συνελεύσεις και τα abiertos cabildos (μαζικές συνεδριάσεις).

Οι Βολιβιανοί εργαζόμενοι θα μπορούσαν είχαν πάρει εύκολα την  εξουσία. Θα ήταν εύκολο για τους ηγέτες του COB  (των συνδικάτων) να ανακηρυχθούν  κυβέρνηση. Υπό αυτούς τους συγκεκριμένους όρους, το να προωθεί κανείς το σύνθημα της Συντακτικής Συνέλευσης είναι προδοσία. Θα έστρεφε την προσοχή των μαζών από το κεντρικό καθήκον – την κατάληψη της εξουσίας- σε κοινοβουλευτικά μονοπάτια.

Η αντεπαναστατική φύση του συγκεκριμένου συνθήματος επιβεβαιώθηκε από το γεγονός ότι η Παγκόσμια Τράπεζα και το Γραφείο για Μεταβατικές Πρωτοβουλίες (που χρηματοδοτείται από τις ΗΠΑ) προώθησαν την ιδέα για μία συντακτική συνέλευση. Θα μπορούσαμε να προσθέσουμε μία λεπτομέρεια, πως εκείνη την στιγμή η Βολιβία είχε ήδη αστική δημοκρατία. Στην περίπτωση της Αργεντινής, το σύνθημα υψώθηκε από συγκεκριμένες αριστερές ομάδες μετά την εξέγερση Argentinazo τον Δεκέμβρη του 2001. Μέσα στο πλαίσιο της ήδη υπάρχουσας αστικής δημοκρατίας, το σύνθημα της συντακτικής συνέλευσης ήταν εντελώς λανθασμένο και ήταν σαν να έλεγαν: «δεν μας αρέσει το αστικό κοινοβούλιο που έχουμε. Αντί για αυτό, θέλουμε ένα άλλο αστικό κοινοβούλιο.»

Πρέπει κάποιος να είναι τυφλός για να μην μπορεί να καταλάβει πως αυτές οι περιπτώσεις δεν έχουν τίποτα κοινό με την κατάσταση στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Μετά από δεκαετίες υπό δικτατορικό καθεστώς, θα υπάρχουν αναπόφευκτα αυταπάτες για την δημοκρατία, όχι μόνο στους μικροαστούς αλλά και ανάμεσα στις μάζες. Αυτό επηρεάζει την τακτική μας. Υποστηρίζουμε την δημοκρατία, αλλά πρέπει να είναι ολοκληρωμένη δημοκρατία. Ένα από τα δημοκρατικά αιτήματα είναι ότι «χρειαζόμαστε ένα καινούριο σύνταγμα, επομένως και μία συντακτική συνέλευση, αλλά δεν εμπιστευόμαστε τον Αιγυπτιακό στρατό να το συγκαλέσει και γι’ αυτό ο αγώνας πρέπει να γίνει στους δρόμους.»

Φυσικά, οι Μαρξιστές δεν μπορούν να έχουν μια μηχανιστική προσέγγιση στα δημοκρατικά συνθήματα, τα οποία είναι πάντα κατώτερα των γενικών συμφερόντων της σοσιαλιστικής επανάστασης. Δεν μοιραζόμαστε την δεισιδαιμονία που διακατέχει τους μικροαστούς προς την κλασσική δημοκρατία. Η εμβάθυνση της επανάστασης θα εκθέσει τα όρια της αστικής δημοκρατίας. Μέσα από την εμπειρία οι εργάτες θα καταλάβουν την ανάγκη να πάρουν την εξουσία στα χέρια τους. Αλλά για να καταλάβουν τα όρια της αστικής δημοκρατίας, οι εργάτες πρέπει πρώτα να περάσουν μέσα από το «σχολείο» της δημοκρατίας. Αυτό προϋποθέτει ένα σοβαρό αγώνα για τα πιο προοδευτικά δημοκρατικά συνθήματα.

Μετά από δεκαετίες αυταρχικής διακυβέρνησης στην Αίγυπτο, δεν μπορούμε να μείνουμε απαθείς στο ζήτημα του Συντάγματος. Η πρόσφατη πρόταση του Στρατιωτικού Συμβουλίου είναι η προσθήκη κάποιων συνταγματικών άρθρων, τα οποία έχουν προταθεί από ειδικούς, διορισμένους από το στρατό, τα οποία θα τεθούν σε δημοψήφισμα. Αυτό είναι εντελώς αντιδημοκρατικό. Το σύνταγμα του Μουμπάρακ δεν πρέπει να διορθωθεί, πρέπει να καταργηθεί και να συγκληθεί μια δημοκρατική και επαναστατική Συντακτική Συνέλευση η οποία θα συζητήσει για την δημιουργία του νέου συντάγματος. Ο αντιδραστικός ρόλος των στρατηγών αποκαλύφθηκε από την βίαιη διάλυση των συγκεντρωμένων στην πλατεία Ταχρίρ.

Έχοντας ανατρέψει την δικτατορία μέσω πάλης, οι επαναστατημένοι άνθρωποι δεν μπορούν να παραδώσουν την εξουσία στους ίδιους τους στρατηγούς που υποστήριζαν τον Μουμπάρακ μέχρι την τελευταία στιγμή. Οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να εμπιστεύονται τους στρατιωτικούς, ή οποιοδήποτε συμβούλιο «ειδικών» διορισμένων από αυτούς να γράψουν ένα γνήσια δημοκρατικό σύνταγμα. Υποστηρίζουμε την συντακτική συνέλευση: ένα δημοκρατικά εκλεγμένο σώμα που θα γράψει το σύνταγμα. Αυτό είναι στοιχειώδες δημοκρατικό αίτημα.

Όμως το ερώτημα παραμένει. Ποιος θα συγκαλέσει την Συντακτική Συνέλευση; Δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε από την άλλη αυτό το έργο ούτε στον Αιγυπτιακό Στρατό. Γι’ αυτό η πάλη πρέπει να συνεχιστεί στους δρόμους, στα εργοστάσια, στην νεολαία, στους ανέργους, μέχρι η μάχη για την δημοκρατία να ολοκληρωθεί.

Η κατάσταση στην Αίγυπτο είναι ανάλογη, όχι με αυτή της Βολιβίας το 2003 και το 2006 ή της Αργεντινής το 2001, αλλά με αυτή της Ρωσίας το 1905 ή το 1917. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα ποιο προωθημένα δημοκρατικά αιτήματα για να θέσουμε το κεντρικό ερώτημα της εργατικής εξουσίας. Πρέπει να πούμε στους εργαζομένους και στην νεολαία: «θέλετε δημοκρατία; και εμείς! Αλλά δεν εμπιστευόμαστε τον Στρατό ή τον Ελ Μπαραντέι – ας αγωνιστούμε για την πραγματική δημοκρατία!». Στην Αίγυπτο, την Τυνησία και στο Ιράν σήμερα, το σύνθημα για Συντακτική Συνέλευση είναι πολύ ουσιώδες.

Οι εργαζόμενοι στην Αίγυπτο έχουν ήδη καταλήξει στο σωστό συμπέρασμα. Αυτό αποκαλύφθηκε με έναν εντυπωσιακό τρόπο στις δηλώσεις των εργατών σιδήρου και χάλυβα στην πόλη Χέλβαν, οι οποίοι κατά την διάρκεια του αγώνα, προώθησαν τα εξής αιτήματα:

  1. την άμεση παραίτηση του Μουμπάρακ και όλων των αντιπροσώπων του καθεστώτος και των συμβόλων του
  2. η δήμευση του πλούτου και της ιδιοκτησίας όλων των καθεστωτικών συμβόλων και όλων αυτών που αποδεδειγμένα είναι διεφθαρμένοι, προς το συμφέρον των μαζών.
  3. Την άμεση παραίτηση όλων των ηγετών των συνδικάτων που ελέγχονται, ή είναι διορισμένοι από το καθεστώς και την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας των συνδικάτων, προετοιμάζοντας την γενική συνέλευση για να εκλέξουν και να συγκροτήσουν το συνδικάτο.
  4. Την ανάκτηση των εταιριών του δημόσιου τομέα, που έχουν πουληθεί ή κλείσει και την εθνικοποίηση τους προς όφελος των μαζών και τον σχηματισμό νέων διοικήσεων, στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται εργάτες και τεχνικοί.
  5. Το σχηματισμό επιτροπών οι οποίες θα επιβλέπουν τους εργαζομένους σε κάθε τομέα της εργασίας και θα ελέγχουν την παραγωγή και την κατανομή τιμών και μισθών.
  6. Το κάλεσμα για μια συντακτική συνέλευση στους ανθρώπους όλων των τάξεων και τάσεων για την δημιουργία νέου συντάγματος και την εκλογή συμβουλίων χωρίς διαπραγματεύσεις με το παλιό καθεστώς.

Αυτά τα αιτήματα είναι απόλυτα σωστά. Δείχνουν ένα πολύ υψηλό επίπεδο επαναστατικής συνείδησης και συμπίπτουν απόλυτα με το πρόγραμμα που προωθούν οι Μαρξιστές.  Αυτό το πρόγραμμα παρέχει στην Αιγυπτιακή Επανάσταση ό,τι χρειάζεται για να είναι επιτυχής.

Τα συνδικάτα

Η επανάσταση θέτει την ανάγκη για οργάνωση. Τα συνδικάτα είναι η πιο βασική μορφή οργάνωσης των εργαζομένων σε κάθε χώρα, ανά πάσα στιγμή. Χωρίς οργάνωση η εργατική τάξη θα είναι απλώς πρώτη ύλη προς εκμετάλλευση. Το καθήκον για χτίσιμο και ενδυνάμωση των συνδικάτων είναι σε προτεραιότητα.

Στην Αίγυπτο και στην Τυνησία τα συνδικάτα ήταν στενά συνδεδεμένα με το παλιό καταπιεστικό καθεστώς. Σε κάθε στόχο και πρόθεση ήταν μέρος του κράτους. Τα ανώτερα στελέχη ήταν διεφθαρμένα και σε πολλές περιπτώσεις μέλη του κυβερνώντος κόμματος. ο κύριος ρόλος τους ήταν να αστυνομεύουν τους εργαζομένους. Παρ’όλ’αυτά, η βάση τους αποτελείται από εργάτες και πραγματικούς αγωνιστές.

Ακόμα και στις αστικές δημοκρατίες υπάρχει μία οργανική τάση αυτών που βρίσκονται στην κορυφή των συνδικάτων να συνδέονται στενά  με το κράτος. Αλλά η ιστορία δείχνει πως η κίνηση της εργατικής τάξης, μπορεί να μετατρέψει κάτω από την πίεσή της, ακόμα και τα πιο διεφθαρμένα και γραφειοκρατικά συνδικάτα σε αξιόμαχες οργανώσεις . Είτε οι παλιοί ηγέτες θα αλλάξουν και θα αρχίσουν να αντανακλούν τις διαθέσεις των εργατών, είτε θα αντικατασταθούν από άλλους οι οποίοι είναι προετοιμασμένοι να μπουν την πρώτη γραμμή του κινήματος.

Στην Τυνησία οι ηγέτες της UGTT  είχαν συμβιβαστεί με το καθεστώς του Μπεν Αλί. Οι παλιοί ηγέτες ήταν προετοιμασμένοι να συμμετέχουν σε μία προσωρινή κυβέρνηση σχηματισμένη από τον Γκανούτσι αλλά αναγκάστηκαν να παραιτηθούν υπό την πίεση των εργαζομένων. Αλλά σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, η UGTT έπαιξε ηγετικό ρόλο στην επανάσταση. Σε κάποιες περιοχές, όπως στην Ρεντέγιεφ, η UGTT στην πραγματικότητα πήρε στα χέρια της την κοινωνική διαχείριση. Σε άλλες περιοχές, τα τοπικά συνδικάτα έπαιξαν ρόλο κλειδί στην οργάνωση του επαναστατικού κινήματος μέσω επαναστατικών επιτροπών. Αυτό δείχνει τον ζωτικό ρόλο των συνδικάτων ως όργανο της επανάστασης.

Αυτό που χρειάζεται είναι ένα καλό ξεκαθάρισμα της  UGTT σε όλα τα επίπεδα, η μετακίνηση όλων των γραφειοκρατών οι οποίοι είναι συνδεδεμένοι με το παλιό καθεστώς, και πρώτος από όλους ο γενικός γραμματέας Αμπντεσσαλέμ Ντεράντ ο οποίος παίζει ανοιχτά τον ρόλο του απεργοσπάστη. Οι περιφερειακές οργανώσεις και οι εθνικές συνδικαλιστικές ομοσπονδίες, οι οποίες βρίσκονται κάτω από την ηγεσία των αριστερών και δημοκρατικών ακτιβιστών και οι οποίες αποτελούν την πλειοψηφία των μελών του συνδικάτου, πρέπει να συγκαλέσουν αμέσως ένα έκτακτο εθνικό συνέδριο. Ένα βήμα για τον εκδημοκρατισμό  των συνδικάτων και την συμπόρευσή τους με το επαναστατικό κίνημα, θα βρει μαζική υποστήριξη ανάμεσα στους εργάτες. Αν οι εργαζόμενοι και η νεολαία μπόρεσαν να καθαιρέσουν τον Μπεν Αλί και στη συνέχεια τον Γκανούτσι, είναι πολύ ευκολότερο για αυτούς, να απομακρύνουν και τους διεφθαρμένους ηγέτες των συνδικάτων που τους υποστηρίζουν.

Στην Αίγυπτο οι διεφθαρμένοι ηγέτες ήταν ανίκανοι να αποτρέψουν το απεργιακό κύμα που ήταν το στάδιο προετοιμασίας για την επανάσταση. Οι Αιγύπτιοι εργάτες κινήθηκαν ενάντια στους ηγέτες αυτούς και αγωνίζονται για την δημιουργία πραγματικά δημοκρατικών συνδικάτων και επαναστατικών οργανώσεων της τάξης. Στην κίνηση αυτή έχουν δείξει το αλάνθαστο επαναστατικό ταξικό ένστικτο. Ο αγώνας για δημοκρατία έχει θέσει τα όρια στην πολιτική αρένα. Πρέπει να επεκταθεί όμως στα συνδικάτα και στους χώρους δουλειάς.

Η πάλη φαίνεται να κινείται στην κατεύθυνση της δημιουργίας μίας νέας αιγυπτιακής ομοσπονδίας από ανεξάρτητα συνδικάτα. Σε επαναστατικές συνθήκες, όπως αυτές σήμερα, αυτή μπορεί να είναι η βασική οργάνωση των αιγύπτιων εργαζομένων. Όμως θα ήταν λάθος να εγκαταλειφθεί η πάλη στα παλιά καθιερωμένα συνδικάτα, τα οποία ακόμα αντιπροσωπεύουν εκατομμύρια εργαζομένων. Σε κάποιες περιπτώσεις, ολόκληροι χώροι δουλειάς και ολόκληροι τομείς θα οργανωθούν από το μηδέν. Σε άλλες περιπτώσεις, δημοκρατικά και αγωνιστικά συνδικάτα θα αναδυθούν αφού οι εργάτες πάρουν στα χέρια τους τον έλεγχο των επίσημων συνδικάτων και δομών.

Οι αστοί και οι ιμπεριαλιστές κατανοούν τη θεμελιώδη σημασία των συνδικάτων. Με σκοπό να εμποδίσουν τους εργάτες να οδηγηθούν σε επαναστατικές και σοσιαλιστικές ιδέες, θα στείλουν τους πληρωμένους τους πράκτορες, να τους διαφθείρουν και να τους εξαπατήσουν. Η CIA έχει στενούς δεσμούς με τους ηγέτες της AFL-CIO (ομοσπονδία των αμερικάνικων εργατικών οργανώσεων) και τα αποκαλούμενα Διεθνή Συνδικαλιστικά όργανα. Θα προσπαθήσουν να φέρουν κάτω από το έλεγχό τους το μαχητικό συνδικαλιστικό κίνημα.

Οι εργάτες πρέπει να προσέχουν τέτοιου είδους «φίλους» που έρχονται να τους διαφθείρουν και να υπονομεύσουν την επανάσταση από τα μέσα. Πρέπει επίσης να προσέχουν τις αποκαλούμενες ΜΚΟ (μη κυβερνητικές οργανώσεις) , που είναι ένα μεταμφιεσμένο πρακτορείο του ιμπεριαλισμού. Ο ρόλος των ΜΚΟ είναι να εκτρέψουν τους εργάτες από το μονοπάτι της επανάστασης, εμπλέκοντάς τους με χιλιάδες ασήμαντα καθήκοντα, όπως φιλανθρωπίες, μετατρέποντας πρώην επαναστάτες και μαχητικούς εργάτες σε πληρωμένους λακέδες, γραφειοκράτες και υπαλλήλους. Πρόκειται για δηλητήριο που μπορεί να διαβρώσει το εργατικό κίνημα.

Το καθήκον των συνδικάτων δεν είναι να βελτιώσουν τον καπιταλισμό αλλά να τον ανατρέψουν. Ο πρώτος στόχος μας είναι να παλέψουμε για βελτιωμένους όρους ζωής, μισθούς και συνθήκες. Πρέπει να παλέψουμε για κάθε είδους βελτίωση, όσο μικρή κι αν είναι. Όμως ταυτόχρονα πρέπει να καταλάβουμε ότι θα είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν τα βασικά μας αιτήματα όσο η γη, οι τράπεζες και οι βιομηχανία ανήκουν σε μια παρασιτική ολιγαρχία.

Στον αγώνα ενάντια στο παλιό καθεστώς, τα συνδικάτα έχουν συνδεθεί με άλλα στρώματα της κοινωνίας: τους ανέργους, τις γυναίκες, τη νεολαία, τους αγρότες, τους διανοούμενους. Αυτό είναι απολύτως απαραίτητο. Η εργατική τάξη πρέπει να προσβλέπει στο να ηγηθεί της κοινωνίας και του αγώνα ενάντια σε όλες τις μορφές αδικίας και καταπίεσης.

Ο επαναστατημένος λαός ιδρύει λαϊκές επιτροπές κάθε είδους. Αυτό είναι ένα απαραίτητο βήμα για να αποκτήσει το επαναστατικό κίνημα μια συνεκτική και οργανωμένη μορφή. Τέτοιες πλατιές επιτροπές δεν αντικαθιστούν, ωστόσο, τα συνδικάτα, που πρέπει να παραμείνουν η βασική οργανωτική μορφή του εργατικού κινήματος.

Τα συνδικάτα είναι ένα σχολείο της επανάστασης που θα παίξει ένα ρόλο-κλειδί στην ανατροπή του παλιού καθεστώτος και στην εγκαθίδρυση μιας νέας, σοσιαλιστικής κοινωνίας, στην οποία ο ρόλος των συνδικάτων θα εξαπλωθεί χίλιες φορές, έχοντας μια σημαντική συμμετοχή στη διαχείριση των εθνικοποιημένων βιομηχανιών, στο σχεδιασμό της παραγωγής και την οργάνωση της κοινωνίας.

Η θέση της ΔΜΤ είναι:

  • Χτίστε τα συνδικάτα και μετατρέψτε τα σε αυθεντικές μαχητικές οργανώσεις!
  • Καθαρίστε τα συνδικάτα από όλα τα διεφθαρμένα στοιχεία και τους γραφειοκράτες!
  • Για δημοκρατικά συνδικάτα: εκλογές σε όλα τα επίπεδα και δικαίωμα ανάκλησης όλων των στελεχών!
  • Ενάντια στη διαφθορά! Κανένα στέλεχος συνδικάτου δεν πρέπει να λαμβάνει μισθό μεγαλύτερο από αυτόν ενός ειδικευμένου εργάτη!
  • Όχι στον κρατικό έλεγχο των συνδικάτων! Τα συνδικάτα πρέπει να είναι στα χέρια των εργατών!
  • Για τον εργατικό έλεγχο της βιομηχανίας! Για την απαλλοτρίωση των τραπεζιτών, ιδιοκτητών γης και των καπιταλιστών!
  • Για ένα δημοκρατικό σοσιαλιστικό σχεδιασμό της παραγωγής!

Ο ρόλος της νεολαίας

Ο Καρλ Λημπκνεχτ, ο σπουδαίος γερμανός επαναστάτης και μάρτυρας, είπε κάποτε: «η νεολαία είναι η φλόγα της σοσιαλιστικής επανάστασης». Αυτές οι λέξεις θα μπορούσα να χαραχτούν στη σημαία της αραβικής επανάστασης. Σε κάθε στάδιο, η νεολαία έχει παίξει ένα ρόλο-κλειδί. Οι διαδηλωτές που ξεχύθηκαν στους δρόμους της Τυνησίας και της Αιγύπτου ήταν κυρίως νέοι άνθρωποι, άνεργοι και χωρίς μέλλον. Μερικοί ήταν απόφοιτοι πανεπιστημίου, άλλοι άνθρωποι από τις φτωχογειτονιές.

Σε όλες τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι νέοι άνθρωποι, που υποφέρουν τις χειρότερες από τις επιπτώσεις της κρίσης του καπιταλισμού. 70% των νέων κάτω από 25 στην Τυνησία είναι άνεργοι. Η στατιστική στην Αλγερία είναι 75% και στην Αίγυπτο 76%. Μια παρόμοια κατάσταση υπάρχει και σε άλλες χώρες.

Απόφοιτοι πανεπιστημίου δεν έχουν δουλειά και επομένως δεν έχουν προοπτική για γάμο, σπίτι και μέλλον. Αυτά τα γεγονότα δείχνουν το αδιέξοδο του καπιταλισμού. Οι χώρες αυτές χρειάζονται γιατρούς, δασκάλους, μηχανικούς αλλά δουλειές δεν υπάρχουν. Εκατομμύρια νέοι άνθρωποι αδυνατούν να βρουν δουλειά κι επομένως αδυνατούν να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια. Αυτό που τους κινητοποιεί είναι ένα βαθύ αίσθημα αδικίας και ο θυμός και η απέχθεια απέναντι σε ένα σύστημα που τους αρνείται το μέλλον, και ένα διεφθαρμένο καθεστώς που έχει πλουτίσει εις βάρος του λαού.

Η μόνη ελπίδα αυτών των ανθρώπων είναι να παλέψουν για μια θεμελιώδη αλλαγή της κοινωνίας. έχουν παραμερίσει κάθε φόβο και είναι προετοιμασμένοι να ρισκάρουν τις ζωές τους στον αγώνα για ελευθερία και δικαιοσύνη. Στην Τυνησία η επαναστατημένη νεολαία αυτοοργανώθηκε και κάλεσε σε μαζική διαδήλωση στην Τύνιδα, που προχώρησε προς το γραφείο του πρωθυπουργού και κατασκήνωσε μπροστά του, στην λεωφόρο Kasbah. Μαζικά κινήματα των μαθητών έθεσαν το αίτημα της Συντακτικής Συνέλευσης, και διαδήλωσαν φωνάζοντας «Κάτω η κυβέρνηση!». Αυτά παρείχαν τον καταλύτη για ένα κίνημα που τελικά έριξε την κυβέρνηση του Γκανούτσι στα τέλη Φεβρουαρίου. Στην Αίγυπτο βλέπουμε πάλι το ίδιο πράγμα. Οι διαδηλωτές που έδειξαν το δρόμο ήταν κυρίως νέοι Αιγύπτιοι, άνεργοι και χωρίς κανένα μέλλον.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Το 1917, οι Μενσεβίκοι κατηγορούσαν τους Μπολσεβίκους ότι ήταν «ένα μάτσο παιδιά», και δεν είχαν τελείως άδικο. Η μέση ηλικία των Μπολσεβίκων ακτιβιστών ήταν πολύ χαμηλή. Το πρώτο κομμάτι που κινείται είναι πάντα η νεολαία, που είναι ελεύθερη από τις προκαταλήψεις, τους φόβους και το σκεπτικισμό της παλιότερης γενιάς.
Οι νέοι κάθε χώρας είναι ανοιχτοί στις επαναστατικές ιδέες. πρέπει να στραφούμε στους νέους! Αν πάμε στους νέους με τις ιδέες του επαναστατικού Μαρξισμού και του προλεταριακού διεθνισμού, θα βρούμε ενθουσιώδη ανταπόκριση.

Οι θέσεις της ΔMT:

  • Θέσεις εργασίας για όλους!
  • Σε κάθε νέο άνθρωπο πρέπει να εγγυηθεί είτε μια πλήρης απασχόληση είτε πλήρης δωρεάν εκπαίδευση.
  • Ίσοι μισθοί για εργασίες ίσης αξίας!
  • Τέλος στις αστυνομικές διώξεις!
  • Πλήρη δημοκρατικά δικαιώματα και δικαίωμα ψήφου στα 16!

Ο ρόλος των γυναικών

Ο αποφασιστικός παράγοντας είναι ότι οι μάζες έχουν αποκτήσει αίσθηση της συλλογικής τους δύναμης και χάνουν το φόβο τους. Ξεκινώντας από τα νεότερα, πιο ενεργητικά και αποφασιστικά στοιχεία, η διάθεση ανυπακοής έχει μεταδοθεί στα παλιότερα, πιο προσεκτικά κι εσωστρεφή στρώματα του πληθυσμού.

Μια από τις πιο εμψυχωτικές πλευρές της Επανάστασης στην Τυνησία και την Αίγυπτο ήταν, ωστόσο, η ενεργή συμμετοχή των γυναικών. Η παλιά υποτακτικότητα εξαφανίζεται. Στην Αλεξάνδρεια, ηλικιωμένες νοικοκυρές έριχναν κατσαρόλες και τηγάνια πάνω στην αστυνομία από τα μπαλκόνια των διαμερισμάτων τους. Στις διαδηλώσεις νεαρές φοιτήτριες με τζιν μάχονταν στην ίδια γραμμή με άλλες γυναίκες που φορούσαν μπούργκες. Ήταν οι εργάτριες που έπαιξαν ρόλο-κλειδί στις μαζικές απεργίες των εργατών στην υφαντουργία στο Mahalla al Kubra  τα πρόσφατα χρόνια, απεργίες που προετοίμασαν τον επαναστατικό ξεσηκωμό σήμερα.

Οι γυναίκες έχουν υπάρξει στο προσκήνιο κάθε επανάστασης στην ιστορία. Οι φωτογραφίες των γυναικών στο Μπαχρέιν, που διαδήλωναν χωρίς φόβο, μερικές με φερετζέ, άλλες χωρίς, είναι μια εμψυχωτική εικόνα της Επανάστασης σε δράση. Αυτές επαναλαμβάνουν την εμπειρία των ηρωικών γυναικών στο Παρίσι τον Οκτώβρη του 1789 και στην Πετρούπολη το Φλεβάρη του 1917.

Ο ξεσηκωμός των γυναικών είναι ένα σίγουρο σημάδι μιας Επανάστασης. Η κοινωνία δεν μπορεί να προοδεύσει και να ευημερήσει όσο οι γυναίκες είναι υποδουλωμένες. Δεν είναι τυχαίο που οι αντιδραστικοί στην Αίγυπτο, εκτός από το να υποδαυλίζουν θρησκευτικά πογκρόμ, επιτέθηκαν στη διαδήλωση της 8ης Μάρτη στην πλατεία Tahrir. Η αραβική επανάσταση θα στρατολογήσει τους πιο αποφασισμένους και θαρραλέους μαχητές από τις γραμμές των γυναικών, και η γυναικεία χειραφέτηση είναι το πρώτο της καθήκον. Η θέση των γυναικών δεν είναι στην κουζίνα αλλά στους δρόμους, να παλεύουν δίπλα στους άνδρες. Αυτές είναι τα πιο ατρόμητα στοιχεία. Και έχουν πάρα πολλά για τα οποία πρέπει να παλέψουν.

Οι θέσεις της ΔMT:

  • Κάτω η ανισότητα και οι διακρίσεις!
  • Πλήρης αναγνώριση των γυναικών σαν ίσοι πολίτες και ανθρώπινα όντα!
  • Πλήρης κοινωνική, πολιτική και οικονομική ισότητα των γυναικών!
  • Τέλος σε όλους τους νόμους που δημιουργούν διακρίσεις!
  • Οργανώστε τις γυναίκες σε ελεύθερα και δημοκρατικά συνδικάτα, ανεξάρτητα από το κράτος!
  • Ίσοι μισθοί για εργασία ίσης αξίας!

[/nextpage]

[nextpage title=”Μέρος 4ο” ]

Η επανάσταση δεν έχει ολοκληρωθεί

Το να πούμε ότι μια επανάσταση ξεκίνησε, δεν σημαίνει, ότι έχει κιόλας ολοκληρωθεί· πολύ περισσότερο δεν μπορούμε να πούμε ότι η νίκη είναι εξασφαλισμένη. Είναι ένας αγώνας ζωντανών δυνάμεων. Η επανάσταση δεν είναι ένα δράμα που παίζεται σε μια πράξη. Είναι μια περίπλοκη διαδικασία με πολλές ανόδους και υφέσεις. Η ανατροπή του Μουμπάρακ, του Μπεν Αλί και του Γκανουτσί σηματοδοτούν το τέλος της πρώτης φάσης της. Η επανάσταση δεν έχει πετύχει να ανατρέψει εξολοκλήρου το παλαιό καθεστώς, ούτε όμως το τελευταίο έχει κατορθώσει με τη σειρά του να επανακτήσει τον έλεγχο.

Στη Ρωσία του 1917 η επανάσταση κράτησε εννέα μήνες, από το Φλεβάρη ως τον Οκτώβρη, όταν τελικά οι εργάτες πήραν την εξουσία υπό την ηγεσία των μπολσεβίκων. Παρόλα αυτά η Ρωσική Επανάσταση δεν ήταν μια ευθύγραμμη διαδικασία, καθώς εξελίχθηκε μέσα από αντιξοότητες και αντιφάσεις. Υπήρχε μια περίοδος ανοιχτής αντίδρασης από τον Ιούλιο ως τον Αύγουστο. Ο Λένιν αναγκάστηκε να καταφύγει στη Φινλανδία και το κόμμα των Μπολσεβίκων βρέθηκε κυριολεκτικά στην παρανομία. Έτσι όμως προετοιμάστηκε το πέρασμα σε μια νέα φάση της επανάστασης, που αποκορυφώθηκε με την εξέγερση του Οκτώβρη.

Στην Ισπανία είδαμε μια παρόμοια εξέλιξη, με απαρχή την πτώση της μοναρχίας το 1931, που ακολουθήθηκε από μια ραγδαία άνοδο της ταξικής πάλης. Η ήττα όμως της κομμούνας της Αστούριας τον Οκτώβριο του 1934 οδήγησε σε μια περίοδο αντίδρασης, τη μαύρη διετία του 1935-36, που ονομάστηκε Bienno Negro. Αποδείχτηκε όμως ότι ήταν το πρελούδιο μιας νέας ανόδου της επανάστασης, που άρχισε με τη νίκη του Λαϊκού Μετώπου στις εκλογές του ’36, πέρασε στον εμφύλιο πόλεμο και κατέληξε στην ήττα και την επικράτηση του φασισμού.

Μετά την πτώση του Μουμπάρακ, η Αιγυπτιακή Επανάσταση μοιάζει με ένα ξέφρενο καρναβάλι. Οι μάζες ωστόσο παλεύουν για κατακτήσεις που καμιά αστική κυβέρνηση δεν μπορεί να τους εξασφαλίσει. Όπως οι Ρώσοι εργάτες το Φεβρουάριο του 1917 έτσι και οι Αιγύπτιοι κατόρθωσαν να ανατρέψουν έναν τύραννο, αλλά δεν πέτυχαν ακόμη τους κύριους στόχους τους. Η πραγματική μάχη βρίσκεται ακόμα μπροστά τους. Τι κερδήθηκε λοιπόν με την ανατροπή του Μουμπάρακ και τι με την απόδραση του Μπεν Αλί στη Σαουδική Αραβία; Κανένα από τα θεμελιώδη κοινωνικά προβλήματα δεν βρήκε τη λύση του. Οι εργάτες παλεύουν για ψωμί, σπίτι και δουλειά και όχι για κάποια γριφώδη μορφή αστικής δημοκρατίας, στην οποία όλα αλλάζουν έτσι που τα πάντα στο τέλος να παραμένουν τα ίδια.

Μέσα από τις επώδυνες εμπειρίες τους, οι μάζες πήραν μερικά σοβαρά μαθήματα. Αργά ή γρήγορα θα καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι η ίδια η εργατική τάξη οφείλει να καταλάβει την εξουσία. Θα υπάρξει μια μακρά δοκιμαστική περίοδος, μια διαδικασία εσωτερικής διαφοροποίησης. Τούτη έχει ήδη ξεκινήσει. Στις επαναστατικές επιτροπές τα πιο μετριοπαθή στοιχεία που βρέθηκαν επικεφαλής του κινήματος στα πρώτα του στάδια και που τρέφουν ψευδαισθήσεις αναφορικά με το ρόλο του στρατού, αμφισβητούνται από τα νεοεισερχόμενα στρώματα των εργατών και της νεολαίας, που αντιτίθενται σε κάθε συμβιβασμό. Υπάρχει ο φόβος πως ό,τι έχουν κατακτήσει με το αίμα τους κινδυνεύουν να τους το πάρουν πίσω εξαπατώντας τους. Αυτή η καχυποψία είναι καθόλα βάσιμη.

Με την πτώση του Μουμπάρακ η Αιγυπτιακή Επανάσταση κατέκτησε την πρώτη της μεγάλη νίκη. Όπως προείπαμε όμως, κανένα από τα θεμελιώδη προβλήματα της αιγυπτιακής κοινωνίας δεν έχει λυθεί ως τώρα. Οι τιμές συνεχίζουν να ανεβαίνουν, οι άστεγοι κοιμούνται στα νεκροταφεία, ενώ 10% περίπου του εργατικού δυναμικού είναι άνεργο, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές -το πραγματικό ποσοστό είναι ακόμα υψηλότερο.

Η οργή ξεχειλίζει εξαιτίας της ανισότητας και της πανταχού παρούσας διαφθοράς, που συνιστούν τα κύρια χαρακτηριστικά του παλαιού καθεστώτος. Δισεκατομμύρια δολάρια του δημόσιο πλούτου έκαναν φτερά. Τα ποσά που υπεξαιρέθηκαν μόνο από την οικογένεια Μουμπάρακ, υπολογίζονται μεταξύ 40 και 80 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό γιγάντωσε την αποστροφή και την αγανάκτηση σε μια χώρα όπου το 40% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.

Είναι αδύνατο να πει κανείς με σιγουριά τι θα επακολουθήσει. Εντούτοις, μπορούμε να πούμε ότι η επανάσταση θα τραβήξει σε μάκρος και αναμένεται να γνωρίσει όλων των ειδών τις μεταμορφώσεις. Επί του παρόντος, οι μάζες είναι συνεπαρμένες με την ιδέα της δημοκρατίας. Τούτο το αίσθημα ευφορίας επηρεάζει ακόμη και την πιο προωθημένη επαναστατική πτέρυγα. Η περίοδος των δημοκρατικών και συνταγματικών ψευδαισθήσεων είναι ένα αναπόφευκτο στάδιο, που δεν πρόκειται όμως να διαρκέσει αιωνίως. Η επανάσταση σείει εκ θεμελίων την κοινωνία. Αφυπνίζει νέα, προηγουμένως αδρανή, και καθυστερημένα στρώματα και τα εισάγει στην πολιτική ζωή· αρχίζουν πλέον να διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Όταν αυτοί οι άνθρωποι φωνάζουν «thawra hatta’l nasr» (επανάσταση μέχρι την τελική νίκη), το εννοούν.

Όλες οι απόπειρες να αποκατασταθεί η πολιτική ισορροπία δεν πρόκειται να έχουν κανένα αποτέλεσμα, γιατί η κρίση του καπιταλισμού δεν επιτρέπει την ικανοποίηση των ζωτικότερων αναγκών του πληθυσμού. Θα μεσολαβήσει μια σειρά ασταθών αστικών καθεστώτων· η μια κυβέρνηση θα διαδέχεται την άλλη. Αυτό ενέχει έναν κίνδυνο: όταν η ταξική πάλη φτάσει στα ακρότατα όριά της, το κράτος τείνει να αρθεί υπεράνω της κοινωνίας και να αποκτήσει μια σχετική αυτονομία. Το αποτέλεσμα είναι μία αμφιταλαντευόμενη στρατιωτική δικτατορία ή επί το ορθότερον ένα βοναπαρτιστικό καθεστώς. Το γεγονός και μόνο της ύπαρξης ενός τέτοιου καθεστώτος αποδεικνύει ότι η επανάσταση, που ξεκίνησε στις 25 Φεβρουαρίου, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Θα γνωρίσει πολλές μεταστροφές προτού δούμε να γράφεται η τελική λέξη του δράματος.

Παρ’ όλες τις εκκλήσεις για εθνική ενότητα, η αιγυπτιακή κοινωνία έχει πολωθεί στο έπακρο. Η επανάσταση διαθέτει ακόμα σημαντικά αποθέματα υποστήριξης μέσα στον πληθυσμό. Οι φοιτητές κάνουν αγκιτάτσια στα πανεπιστήμια· οι εργάτες προχωρούν σε απεργίες και καταλήψεις εργοστασίων εκδιώκοντας τους μισητούς διοικητές και τους διεφθαρμένους συνδικαλιστικούς ηγέτες. Οι απεργοί εργάτες πετρελαίου πέτυχαν να ικανοποιήσουν όλα τους τα αιτήματα, συμπεριλαμβανομένης της παραίτησης του υπουργού Πετρελαίου, μέσα σε τρεις μόνο μέρες. Αυτό φανερώνει σε τίνος τα χέρια βρίσκεται πραγματικά η  δύναμη.

Το μιλιταριστικό καθεστώς στην Αίγυπτο δεν μπορεί να διατηρηθεί για πολύ ακόμη. Όλες οι απόπειρες να αποκατασταθεί η τάξη (δηλαδή η εξουσία των πλούσιων και των ισχυρών) έπεσαν στο κενό. Ο στρατός προσπάθησε να σταματήσει τις απεργίες, όμως αυτές αδιάπτωτα συνεχίζονται. Μακράν του να υποχωρεί, το κίνημα των εργατών αποκτά όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Τι μπορούν να κάνουν λοιπόν οι στρατηγοί; Από τη στιγμή που στάθηκαν ανίκανοι να χρησιμοποιήσουν τα τανκς για να συντρίψουν την εξέγερση, ακόμη λιγότερο μπορούν τώρα να καταφύγουν σε μια τέτοια λύση για να καταστείλουν τις απεργίες, στα πλαίσια ενός υποτιθέμενου δημοκρατικού καθεστώτος.

Οι στρατηγοί θα υποχρεωθούν να παραδώσουν την εξουσία σε μια πολιτική, δηλαδή αστική, κυβέρνηση. Έτσι θα έχουμε μια αντεπανάσταση με δημοκρατικό προσωπείο. Δεν θα είναι όμως τόσο εύκολο γι’ αυτήν να αποκαταστήσει τη σταθερότητα. Η δημοκρατία δεν είναι για τους εργάτες μια λέξη κενή περιεχομένου. Εάν δεν οδηγήσει σε μια καλυτέρευση του επιπέδου ζωής, εάν δεν προσφέρει στέγη και εργασία, τότε ποιο το νόημα του αγώνα τους;

Αν όλα αυτά είχαν συμβεί δέκα χρόνια νωρίτερα, ίσως να είχαν συμβάλει στο να εγκαθιδρυθούν μιας μορφής αστικά δημοκρατικά καθεστώτα. Η άνοδος του διεθνούς καπιταλισμού θα τους είχε παράσχει κάποια περιθώρια ελιγμών. Τώρα όμως υπάρχει μια βαθύτατη κρίση σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτή είναι η αιτία του επαναστατικού αναβρασμού και ταυτόχρονα της αδυναμίας κατασίγασής του. Το καπιταλιστικό σύστημα δεν έχει τίποτα να προσφέρει στις μάζες. Δεν μπορεί να εξασφαλίσει τις θέσεις εργασίας και ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο, ούτε καν στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Πώς μπορούν να ελπίζουν ότι θα επιτύχουν κάτι τέτοιο στην Αίγυπτο;

Οι εκ μέρους των εργατών απεργίες, καταλήψεις εργοστασίων και η εκδίωξη των διευθυντών των επιχειρήσεων είναι εξαιρετικής σπουδαιότητας. Σηματοδοτούν την είσοδο της επανάστασης στα εργοστάσια και τους χώρους δουλειάς. Καταδεικνύουν το γεγονός ότι οι εργάτες της Αιγύπτου προχωρούν από τον αγώνα για πολιτική δημοκρατία στην πάλη για οικονομική δημοκρατία. Η αιγυπτιακή εργατική τάξη αρχίζει πλέον να συμμετέχει στην επανάσταση κάτω από τη δική της σημαία, παλεύοντας για τις δικές της ταξικές διεκδικήσεις. Αυτός είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για το μέλλον της επανάστασης.

Οι εργάτες διαμαρτύρονται ενάντια στη διαφθορά και τους χαμηλούς μισθούς. Εξεγείρονται ενάντια στους διορισμένους από το κράτος διοικητές επιχειρήσεων και συγκροτούν επαναστατικά συμβούλια, με σκοπό να λειτουργήσουν οι ίδιοι τα εργοστάσια και άλλες επιχειρήσεις. Αυτή είναι η σωστή γραμμή που πρέπει να ακολουθηθεί.

Οι αστοί αναλυτές υπογραμμίζουν σκοπίμως τον αποκλειστικά οικονομικό χαρακτήρα σε πολλές από αυτές τις απεργίες. Βεβαίως, οι εργάτες πιέζουν για την ικανοποίηση των άμεσων αιτημάτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι βλέπουν την επανάσταση όχι μόνο ως μέσο επιβολής μιας τυπικής δημοκρατίας, αλλά πάνω απ’ όλα για την επίτευξη καλύτερων μισθών, καλύτερων συνθηκών εργασίας· με λίγα λόγια αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή. Αυτός ο ταξικός αγώνας δεν μπορεί λοιπόν να σταματήσει μόνο και μόνο επειδή ο Χόσνι Μουμπάρακ δεν βρίσκεται πλέον στο προεδρικό μέγαρο.

Για μια εργατική δημοκρατία!

Στο Σουέζ, ο κρατικός μηχανισμός κατέρρευσε πλήρως για διάστημα τεσσάρων με πέντε ημερών. Όπως νωρίτερα στην Τυνησία, επαναστατικές επιτροπές και ένοπλα σώματα ελέγχου συστήθηκαν για να υπερασπιστούν το λαό. Τα γεγονότα αυτά καταδεικνύουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι τα σοβιέτ, δηλαδή τα εργατικά συμβούλια, δεν αποτελούν μια τεχνητή επινόηση των μαρξιστών, αλλά αναφαίνονται αυθόρμητα σε κάθε αληθινή επανάσταση.

Έτσι φτάνουμε στο καίριο ζήτημα που είναι αυτό του κράτους. Η παλιά κρατική εξουσία υποτάχθηκε μπροστά στην επανάσταση. Τώρα πρέπει να αντικατασταθεί από μια νέα. Υπάρχει μια δύναμη μέσα στην κοινωνία που είναι ισχυρότερη από κάθε κράτος: αυτή του επαναστατημένου λαού. Θα πρέπει όμως να οργανωθεί. Και στις δυο χώρες, Αίγυπτο και Τυνησία, υπάρχουν στοιχεία δυαδικής εξουσίας από τη στιγμή που συγκροτήθηκαν οι επαναστατικές επιτροπές. Ολόκληρες πόλεις και περιοχές διευθύνονται από αυτές τις επιτροπές.

Στην Τυνησία η επαναστατική αυτοοργάνωση του λαού προχώρησε ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι στην Αίγυπτο. Αυτά τα σώματα, σε πολλές περιπτώσεις ανεπτυγμένα γύρω από τις τοπικές δομές των συνδικάτων της UGTT, πήραν υπό τον έλεγχό τους τη διεύθυνση κάθε κοινωνικής λειτουργίας στις πόλεις και στα χωριά, ακόμη και σε ολόκληρες περιοχές, αφού πρώτα εκδίωξαν τις παλιές αρχές του καθεστώτος του Μπεν Αλί. Παρά την ατέρμονη αυτή συζήτηση από την πλευρά της άρχουσας τάξης περί χάους και έλλειψης ασφαλείας, το γεγονός παραμένει ότι ο εργαζόμενος πληθυσμός κατόρθωσε να επιβάλει αποκλειστικά με τα δικά του μέσα την ασφάλεια και την τάξη· εδώ όμως επρόκειτο για ένα διαφορετικό είδος τάξης: της επαναστατικής τάξης.

Στην Αίγυπτο, ύστερα από την κατάρρευση της αστυνομικής εξουσίας στις 28 Ιανουαρίου, οι μάζες ανέλαβαν δράση στις λαϊκές γειτονιές. Έστησαν ομάδες ελέγχου οπλισμένες με μαχαίρια, ξίφη και λοστούς, για να ελέγχουν τα αυτοκίνητα που εισέρχονταν και εξέρχονταν από την περιοχή τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι λαϊκές επιτροπές πήραν κυριολεκτικά στα χέρια τους τη διεύθυνση μιας ολόκληρης πόλης, αναλαμβάνοντας ακόμη και τη ρύθμιση της κυκλοφορίας. Εδώ έχουμε μια εμβρυακή μορφή λαϊκής πολιτοφυλακής, μια εναλλακτική μορφή κρατικής εξουσίας.

Όπως ακριβώς ο λαός συγκρότησε επιτροπές για να προστατεύσει τις γειτονιές του από τα εγκληματικά στοιχεία -όταν η αστυνομία αποσύρθηκε εσκεμμένα από τους δρόμους, ώστε να προκαλέσει χάος και αταξία- έτσι και τώρα, για να οργανωθεί η επανάσταση με τον πλέον αποτελεσματικό τρόπο, η ίδια τακτική πρέπει να υιοθετηθεί και να γενικευθεί. Για να μπορέσουμε να υπερασπιστούμε και να επεκτείνουμε την επανάσταση πρέπει να σχηματίσουμε παντού επιτροπές άμυνας!

Οι εκλεγμένες επιτροπές για την άμυνα της επανάστασης, που ήδη υπάρχουν σε ορισμένες περιοχές, πρέπει να επεκταθούν σε κάθε δρόμο, σε κάθε εργοστάσιο, σε κάθε χωριό· πρέπει να συνδεθούν μεταξύ τους σε τοπικό, περιφερειακό και τελικά εθνικό επίπεδο. Αυτό θα αποτελέσει τον πυρήνα για μια μελλοντική δημοκρατική κυβέρνηση εργατών και χωρικών, τη μόνη εναλλακτική λύση στο σάπιο δικτατορικό καθεστώς.

Η ΔΜΤ υποστηρίζει:

  • Την πλήρη εκκαθάριση και τον εκδημοκρατισμό του στρατού
  • Το σχηματισμό στρατιωτικών επιτροπών και επιτροπών των κατώτερων αξιωματικών που έχουν περάσει με το μέρος της επανάστασης
  • Έξω οι διεφθαρμένοι και αντιδραστικοί στρατηγοί
  • Άμεση διάλυση όλων των σωμάτων καταστολής
  • Όλοι όσοι είναι ένοχοι πράξεων τρομοκρατίας ενάντια στο λαό πρέπει να προσαχθούν σε δίκη και να τιμωρηθούν
  • Γενικός εξοπλισμός του λαού
  • Συγκρότηση λαϊκής πολιτοφυλακής
  • Για μια κυβέρνηση εργατών και χωρικών

Η επανάσταση δε γνωρίζει σύνορα

Ο διεθνής χαρακτήρας της επανάστασης έγινε εξαρχής φανερός. Άλλες αραβικές χώρες αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα με αυτά της Τυνησίας και της Αιγύπτου: αύξηση των τιμών στα είδη διατροφής, διαρκώς επιδεινούμενες οικονομικές συνθήκες, ανεργία και αχαλίνωτη κρατική διαφθορά. Εκατομμύρια άνθρωποι αγωνίζονται να επιβιώσουν. Όπως στη φύση έτσι και στην κοινωνία παρόμοιες συνθήκες παράγουν παρόμοια αποτελέσματα. Ό,τι συνέβη στην Τυνησία και την Αίγυπτο μπορεί να συμβεί σε πολλές άλλες χώρες, και όχι μόνο στον αραβικό κόσμο.

Οι ιμπεριαλιστές προσπαθούν να καθησυχάσουν τους εαυτούς τους με τη σκέψη ότι δεν θα υπάρξει μια διαδικασία ντόμινο, αλλά τα ντόμινο έχουν ήδη αρχίσει να πέφτουν: Λιβύη, Μαρόκο, Σουδάν, Ιράκ, Τζιμπουτί, Υεμένη, Μπαχρέιν και Ομάν, όλα τα αραβικά κράτη εισέρχονται στην επαναστατική δίνη. Όπως στην Τυνησία και την Αίγυπτο, οι λαοί της Αλγερίας, της Ιορδανίας και της Υεμένης ζουν σε συνθήκες φτώχειας υπό το ζυγό δικτατορικών ελίτ, που διάγουν πολυτελή βίο απομυζώντας το έθνος.

Στην περίπτωση του Ιράκ η επανάσταση συνυφαίνεται με την πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και την ξένη κατοχή, καθώς και με το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του κουρδικού λαού. Την ίδια στιγμή, ένα χαρακτηριστικό του κινήματος διαμαρτυρίας στο Ιράκ είναι ότι έχει εξαλείψει κάθε σεχταριστικό διαχωρισμό ανάμεσα σε σιίτες και σουνίτες, ανάμεσα σε Άραβες, Κούρδους και Τουρκμένιους, οι οποίοι αποτέλεσαν στο παρελθόν τη βάση για την κυριαρχία αντιδραστικών πολιτικών.

Ένα από τα φλέγοντα ζητήματα που έθεσαν τα κινήματα διαμαρτυρίας είναι η αύξηση του κόστους διαβίωσης, που οφείλεται μερικώς στην απόσυρση από την πλευρά των κυβερνήσεων των επιδομάτων πετρελαίου και ζάχαρης -ένας  παράγοντας της εξέγερσης σε όλο τον αραβικό κόσμο. Οι ηγέτες της Ιορδανίας, της Αλγερίας και της Λιβύης, όλοι τους μείωσαν τους φόρους στα εισαγόμενα είδη διατροφής ή χαμήλωσαν τις τιμές στα είδη πρώτης ανάγκης σε μια προσπάθεια να κατασιγάσουν τις ταραχές. Στην Αλγερία το καθεστώς προχώρησε σε παραχωρήσεις προκειμένου να εμποδίσει μια πιθανή έκρηξη, που θα ήταν ακόμη ισχυρότερη από την εξέγερση στις επαρχίες των Βερβέρων το 2001.

Ακόμη και οι πλούσιες σε πετρέλαιο μοναρχίες του Περσικού κόλπου έχουν αναστατωθεί. Το Κουβέιτ διένειμε 4.000 στερλίνες (4.600 ευρώ ή 4.600 δολάρια) σε όλους τους πολίτες του, ώστε να καθησυχάσει τον πληθυσμό. Τέτοιου είδους μέτρα στην καλύτερη περίπτωση μπορούν να δώσουν μια πρόσκαιρη αναβολή στον αναπόφευκτο επαναστατικό ξεσηκωμό.

Τα Δυτικά ΜΜΕ παρουσίασαν τεχνηέντως το κίνημα στο Μπαχρέιν σαν ένα σεχταριστικό αγώνα θρησκευτικού τύπου ανάμεσα στη σιιτική πλειονότητα και τους σουνίτες. Αυτό είναι ένα ψέμα. Οι πολίτες του Μπαχρέιν παλεύουν ενάντια στη διαφθορά, ενάντια στην ανεργία, ενάντια στις διακρίσεις και υπέρ των δικαιωμάτων των μεταναστών και των γυναικών, για ελεύθερες εκλογές και μια ίση διανομή του πλούτου. Παντού βλέπουμε τις μάζες να δείχνουν το ίδιο απαράμιλλο θάρρος απέναντι σε πραγματικά πυρά. Στο Μπαχρέιν ο στρατός αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την πλατεία του Μαργαριταριού. Ο ρόλος της εργατικής τάξης για μια ακόμα φορά υπήρξε κομβικής σημασίας, καθώς ήταν η απειλή μιας γενικής απεργίας από την πλευρά των εργατικών συνδικάτων που ανάγκασε το καθεστώς να προβεί σε ορισμένες παραχωρήσεις.

Σε όλα τα κράτη του Κόλπου υπάρχει στυγνή εκμετάλλευση της εργασίας, κυρίως των μεταναστών. Μόνο στη Σαουδική Αραβία εργάζονται 1.100.000 Πακιστανοί. Στην περιοχή υπήρξαν στο παρελθόν απεργίες και εξεγέρσεις, που δεν έγιναν ευρέως γνωστές, όπως αυτή των 8.000 οικοδόμων στο Ντουμπάι.

Το ίδιο το σαουδαραβικό καθεστώς, αυτό το προπύργιο της αντίδρασης στη Μέση Ανατολή, μοιάζει με ένα καζάνι που βράζει. Σε ένα τέτοιο καθεστώς, όταν ξεσπά η λαϊκή αγανάκτηση, γίνεται χωρίς προειδοποίηση και συνοδεύεται από ανεξέλεγκτη βία. Ο σαουδαραβικός βασιλικός οίκος είναι διεφθαρμένος και παρηκμασμένος. Διαιρέσεις έχουν προκύψει, όσον αφορά τη διαδοχή και η δυσαρέσκεια του πληθυσμού διαρκώς εντείνεται. Όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου, όλο το πετρέλαιο του βασιλείου δεν θα είναι αρκετό για να τους σώσει. Είναι ενδεικτικό ότι πλέον ακόμη και το ουαχαμπιτικό ιερατείο στρέφεται εναντίον τους.

Η Αραβική Επανάσταση αναβίωσε το επαναστατικό κίνημα στο Ιράν, όπου αξιωματικοί της Επαναστατικής Φρουράς δήλωσαν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να πυροβολήσουν εναντίον συμπατριωτών τους, ενώ προειδοποίησαν τα μέλη της πολιτοφυλακής Μπασίτζ να αφήσουν τα ρόπαλα στο σπίτι τους. Τα ρήγματα στον κρατικό μηχανισμό αποκαλύπτουν τη βαθιά κρίση του καθεστώτος, που έχει διασπαστεί από την κορυφή έως τη βάση.

Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες ποιας μορφής πολιτικές τάσεις και καθεστώτα θα αναδυθούν κάθε φορά και είναι φυσικό να διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι εξελίξεις στην Τυνησία και την Αίγυπτο υπήρξαν σχεδόν πανομοιότυπες. Στη Λιβύη όμως η κατάσταση ήταν διαφορετική. Το καθεστώς είχε τη βάση του κυρίως στην περιοχή της Τρίπολης. Η εξέγερση περιορίστηκε σε μεγάλο βαθμό στο ανατολικό τμήμα της χώρας και η επανάσταση μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο, η έκβαση του οποίου είναι ακόμα αβέβαιη.

Ο Καντάφι αδιαφορεί για το αν ολόκληρη η χώρα καταποντιστεί μαζί του. Έχοντας χάσει τον έλεγχο των ανατολικών επαρχιών και της δεύτερης σε έκταση πόλης της Βεγγάζης, αποφάσισε να πολεμήσει μέχρις εσχάτων, βυθίζοντας τη Λιβύη σε ένα λουτρό αίματος. Έχουν σημειωθεί ευρείας κλίμακας αποσκιρτήσεις στο λιβυκό στρατό ακόμα και στα ανώτερα κλιμάκια. Δεν πρόκειται όμως να έχουν τα ίδια αποτελέσματα όπως στην περίπτωση της Αιγύπτου, εξαιτίας της διαφορετικής φύσης του στρατού και του καθεστώτος.

Όλα τα αραβικά καθεστώτα βρίσκονται σε έναν κυκεώνα. Ούτε ένα από αυτά δεν πρόκειται στο τέλος να επιβιώσει. Υπάρχει μια σειρά από πιθανά σενάρια, που εξαρτώνται από το συσχετισμό των ταξικών δυνάμεων και μια σειρά από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, τους οποίους είναι αδύνατον να προβλέψει κανείς. Ένα πράγμα όμως είναι ξεκάθαρο: όποιο κι αν είναι η μορφή της μεταπολίτευσης, δεν θα μπορέσει να ικανοποιήσει ούτε καν τα πιο στοιχειώδη αιτήματα των μαζών.

[/nextpage]

[nextpage title=”Μέρος 5ο” ]

Η αδυναμία του ιμπεριαλισμού

Οι ιμπεριαλιστές ανησυχούν για το ποια θα είναι η κατάληξη. Δεν ανέμεναν αυτά τα γεγονότα και δεν ξέρουν πώς να αντιδράσουν. Ο Ομπάμα δεν τόλμησε να καλέσει δημόσια τον Μουμπάρακ να παραιτηθεί, εξαιτίας της επίδρασης που θα είχε κάτι τέτοιο στα άλλα αραβικά κράτη. Υποχρεώθηκε να μιλήσει σε μια προσεχτικά υπολογισμένη διπλωματική γλώσσα. Οι λέξεις δημοκρατία και ανθρώπινα δικαιώματα, από το στόμα του Ομπάμα και των Ευρωπαίων ομολόγων του, ακούγονται ως η επιτομή της υποκρισίας.

Ο κυνισμός των δυτικών κυβερνήσεων παρουσιάζεται έτσι σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια. Αφού για δεκαετίες στήριξαν τη φαύλη δικτατορία στην Τυνησία, ξαφνικά όλοι τάσσονται υπέρ της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκφραστής αυτής της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήταν κατά τον Σαρκοζί ο ίδιος ο Μπεν Αλί, ακόμη κι όταν βασάνιζε τους εγκλεισμένους στις φυλακές πολιτικούς του αντιπάλους. Από την πλευρά της, η Ουάσινγκτον κάλυψε τις βαρβαρότητες όλων των φιλοδυτικών δικτατόρων. Τώρα εισπράττουν τα επίχειρα των πράξεών τους.

Η πολιτική επιδρά πάνω στην οικονομία και το αντίστροφο. Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν, εξαιτίας του φόβου ότι οι αναταραχές μπορεί να εξαπλωθούν και σε άλλα αραβικά κράτη, αποσταθεροποιώντας ως και τον πετρελαϊκό γίγαντα που λέγεται Σαουδική Αραβία, ή ακόμη να επηρεάσουν τη ροή του πετρελαίου από την Ερυθρά Θάλασσα στη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Το αργό μπρεντ  έφτασε να ξεπεράσει τα 120 δολάρια το βαρέλι και κινείται πλέον πάνω από το επίπεδο των 110 δολαρίων. Αυτό απειλεί να υπονομεύσει την ασθενική ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας.

Για οικονομικούς, πολιτικούς και στρατιωτικούς λόγους οι ιμπεριαλιστές έχουν ανάγκη από τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Το ερώτημα είναι όμως, πώς θα τη διατηρήσουν. Οι ΗΠΑ από την πρώτη στιγμή αναζητούν εναγωνίως μια συνεκτική απάντηση στα γεγονότα που αλλάζουν μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα. Στην πραγματικότητα, η μεγαλύτερη δύναμη του πλανήτη περιορίστηκε στο ρόλο του ανήμπορου παρατηρητή. Ένα άρθρο του Ρούπερτ Κόρνγουελ, ανταποκριτή της εφημερίδας Independent στην Ουάσινγκτον, έφερε τον ενδιαφέροντα τίτλο Η αυστηρή γλώσσα της Ουάσινγκτον υποκρύπτει την αδυναμία της, που συνοψίζει ρεαλιστικά τη δυσχερή θέση των ιμπεριαλιστών.

Ορισμένοι «έξυπνοι» αναλυτές πιστεύουν ότι η Αραβική Επανάσταση είναι μέρος μιας ιμπεριαλιστικής συνωμοσίας. Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την αλήθεια. Οι εξελίξεις έπιασαν εντελώς απροετοίμαστη την άρχουσα τάξη. Αυτές οι επαναστάσεις αποσταθεροποιούν εξολοκλήρου μια από τις πιο σημαντικές γι’ αυτούς περιοχές, ενώ ο αντίκτυπός τους ξεπερνά τα όρια του αραβικού κόσμου. Όλα αυτά δεν τους είναι καθόλου ευχάριστα.

Η Μέση Ανατολή είναι κομβικής σημασίας για τους ιμπεριαλιστές. Οι Αμερικανοί έχουν ξοδέψει τέσσερις δεκαετίες για να εδραιώσουν τη θέση τους εκεί. Η Αίγυπτος έχει ρόλο κλειδί στους σχεδιασμούς τους. Τώρα, όλα αυτά σαρώθηκαν μπροστά στα μάτια τους μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ο Ομπάμα αδυνατούσε να επέμβει και απέφυγε να αναφερθεί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, φοβούμενος μήπως προσβάλει τους Σαουδάραβες συμμάχους του.

Το 8% του παγκόσμιου εμπορίου διεξάγεται μέσω της διώρυγας του Σουέζ και οι Αμερικανοί τρομοκρατήθηκαν με την προοπτική του αποκλεισμού του, αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν το παραμικρό. Ο Ομπάμα περιορίστηκε να δηλώσει πως επρόκειτο για μια επιλογή του αιγυπτιακού λαού. Οι Αμερικανοί δεν διακήρυξαν κάτι ανάλογο στην περίπτωση του Ιράκ και του Αφγανιστάν, όπου δεν δίστασαν ούτε στιγμή να εισβάλουν.

Αμερικανικά πολεμικά πλοία στάλθηκαν βέβαια στο Σουέζ, χωρίς όμως να προχωρήσουν σε οποιαδήποτε δράση. Η κίνηση αυτή αποσκοπούσε στο να φανερώσει το αληθινό πρόσωπο της δημοκρατίας που πρεσβεύει ο Ομπάμα. Στην πράξη όμως ήταν απλώς μια χειρονομία επίδειξης. Οι ΗΠΑ πήραν το μάθημά τους στο Ιράκ. Μια νέα στρατιωτική περιπέτεια στην Αίγυπτο θα προξενούσε μια καταιγίδα στο εσωτερικό της υπερδύναμης, αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Ούτε μια αμερικανική πρεσβεία δεν θα έμενε όρθια σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή και τα εναπομείναντα φιλοαμερικανικά αραβικά καθεστώτα θα κινδύνευαν με ανατροπή.

Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται ιδιαιτέρως για το Μπαχρέιν, εξαιτίας της στρατηγικής θέσης που κατέχει πλησίον της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν. Είναι η βάση του Πέμπτου Στόλου, της πιο σημαντικής ναυτικής βάσης σε όλη την περιοχή. Παρόλα αυτά, στάθηκαν ανίκανοι να παρέμβουν ενάντια στο επαναστατικό κίνημα που εκδηλώθηκε στο Μπαχρέιν. Καμιά λοιπόν φανταστική συνωμοσία των ιμπεριαλιστών δεν μπορεί να εξηγήσει αυτή τους την αδυναμία.

Στην περίπτωση της Λιβύης δεν δίστασαν να αποκηρύξουν τον Καντάφι και να καλέσουν στην ανατροπή του -πράγμα που απέφυγαν ευσχήμως όσον αφορά τον Μουμπάρακ. Αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα της διπροσωπίας και του κυνισμού που τους διακρίνει. Παρά το γεγονός πως υπαινίχθηκαν, ότι δεν αποκλείεται η ανάληψη στρατιωτικής δράσης εκ μέρους τους, τη στιγμή της αλήθειας δεν βρήκαν το θάρρος που χρειαζόταν για να επέμβουν. Η Χίλαρι Κλίντον δήλωσε πως μια Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων θα έπρεπε να έχει την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας – γνωρίζοντας πολύ καλά εκ των προτέρων ότι η Ρωσία θα ασκούσε βέτο. Αυτό έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με τη στάση των ΗΠΑ στο Ιράκ.

Εντέλει, υπό την πίεση των Γάλλων και των Βρετανών, οι ΗΠΑ συμφώνησαν σε μια Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων. Έτσι, τώρα έχουμε μια ανοικτή ιμπεριαλιστική παρέμβαση στη Λιβύη. Αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση με την υπεράσπιση του λαού της Λιβύης και πολύ περισσότερο, με την υπεράσπιση της επανάστασης στη χώρα αυτή. Είναι ακριβώς το αντίθετο. Οι ιμπεριαλιστές θέλουν να κάνουν τη Λιβύη οχυρό τους, ώστε να καταπνίξουν τις επαναστάσεις, που έχουν ξεκινήσει στην περιοχή.

Είμαστε ενάντια σε κάθε παρέμβαση των ιμπεριαλιστών. Το καθήκον της ανατροπής του Καντάφι ανήκει μόνο στο λιβυκό λαό. Αλλά η αλήθεια είναι ότι η αρχική επαναστατική ορμή αποπροσανατολίστηκε, και βρέθηκε υπό τον έλεγχο αντεπαναστατικών στοιχείων του Προσωρινού Συμβουλίου, οι οποίοι τώρα παρέδωσαν τη μοίρα του λιβυκού λαού, στα χέρια των ιμπεριαλιστών της Δύσης.

Η ΔΜΤ υποστηρίζει:

  • Όχι στην επέμβαση των ξένων δυνάμεων!
  • Τέλος στην κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν!
  • Όχι στο βομβαρδισμό της Λιβύης!
  • Κάτω ο ιμπεριαλισμός!
  • Κάτω τα χέρια από τη Αραβική Επανάσταση!

Το Ισραήλ και οι Παλαιστίνιοι

Πουθενά αλλού δεν έχει δημιουργήσει η αραβική επανάσταση τόσο πανικό, όσο στο Ισραήλ. Ακόμη και η σκληρότερη στρατιωτική δύναμη παρέλυσε μπροστά στα γεγονότα της Αιγύπτου. Οι ισραηλινοί κυβερνώντες πρόσεχαν ακόμη και τα λόγια τους σε σχέση με τα γεγονότα στην Αίγυπτο. Ο Βενιαμίν Νετανιάχου διέταξε τους υπουργούς του να μην μιλούν γι’αυτά δημοσίως. Το Ισραήλ παρακάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες και μια σειρά από χώρες της Ευρώπης να περιορίσουν την κριτική τους για τον Μουμπάρακ. Η Ιερουσαλήμ προσπάθησε απεγνωσμένα να πείσει τους συμμάχους της, ότι η Δύση είναι αυτή που ενδιαφέρεται να «ρίξει» τον Μουμπάρακ με σκοπό να διατηρηθεί η σταθερότητα στο Αιγυπτιακό καθεστώς. Αυτό κρέμασε τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης να τον απομακρύνουν ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση και να αποφευχθεί η επανάσταση.

Ο Μαρξ ανέλυε πως κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να είναι ελεύθερος, όταν σκλαβώνει άλλον άνθρωπο. Το Ισραήλ ελέγχει ένα μεγάλο αριθμό δυσανασχετούντων Παλαιστίνιων που πληροφορούνται από την τηλεόραση πώς μπορούν να ανατρέψουν την τυραννία. Στη Δυτική Όχθη οι Παλαιστίνιοι συγκρατούνται από τις δυνάμεις της αστυνομίας. Είναι όμως άξιο απορίας το κατά πόσο η αστυνομία και ο στρατός της Παλαιστίνης θα καταφέρουν να τιθασεύσουν τη δημοκρατική κινητοποίηση του πλήθους, όταν στην Αίγυπτο πριν από λίγο καιρό η εκεί στρατιωτική δύναμη αρνήθηκε να ανοίξει πυρ κατά των πολιτών.

Η συνθήκη ειρήνης που υπογράφτηκε το 1979 μεταξύ του Ισραήλ και της Αιγύπτου ήταν μια προδοσία απέναντι στον λαό της Παλαιστίνης και είναι εντελώς αντιδημοτική στον αραβικό κόσμο. Η υποστήριξη της Αιγύπτου βοήθησε σημαντικά τις ισραηλινές επιχειρήσεις για την κατάκτηση των παλαιστινιακών περιοχών το 1967.

Η συμφωνία του Όσλο το 1993 ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, ήταν επίσης μια συμφωνία προδοσίας. Οι αποκαλούμενες παλαιστινιακές περιοχές δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια εκδοχή των νότιο-αφρικανών Bantustans (οικισμοί με αμιγώς μαύρο πληθυσμό). Ήταν μια παρωδία γεμάτη βία και κανένα από τα αιτήματα των παλαιστίνιων δεν ικανοποιήθηκε. Το Ισραήλ συνέχισε να έχει το μεγαλύτερο κομμάτι στην πίτα. Από τότε τα πράγματα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο.
Τώρα η πτώση των πιο δυναμικών τοπικών συμμάχων του Ισραήλ, έχει ριζικά αλλάξει ολόκληρη την ισορροπία αυτή. Έχει ταρακουνήσει την ισραηλινή κυβέρνηση και έθεσε ζήτημα για τη βαθιά ριζωμένη αντίληψη ότι η κατάληψη των παλαιστινιακών εδαφών μπορεί να συνεχίζεται επ’αόριστον. Από το προηγούμενο βράδυ, τα προσεκτικά προετοιμασμένα σχέδια των εξουσιαστών καταστράφηκαν.

Δεκαετίες από τους λεγόμενους ένοπλους αγώνες και τις διαπραγματεύσεις δεν έχουν οδηγήσει πουθενά. Αλλά η επαναστατική κίνηση θέτει το Παλαιστινιακό θέμα σε εντελώς διαφορετική σκοπιά. Η κυβερνητική κλίκα στο Ισραήλ δεν ανησυχεί καθόλου για τους πυραύλους της Χαμάς και τους αυτόχειρες βομβιστές. Αντίθετα, κάθε πύραυλος που πέφτει σε κάποιο ισραηλινό χωριό εξυπηρετεί στο να οδηγήσει την ισραηλινή κοινή γνώμη να ακολουθεί την κυβέρνηση. Αλλά η Παλαιστινιακή Intifada, συνδυασμένη με την Αραβική επανάσταση στην Αίγυπτο και την Ιορδανία, είναι ένα εντελώς άλλο θέμα.

Όσον αφορά την στρατιωτική δύναμη, το Ισραήλ μπορεί να είναι αήττητο. Σε περίπτωση πολέμου με την Αίγυπτο, το Ισραήλ ίσως να κέρδιζε ξανά. Αλλά θα μπορούσε να κερδίσει ενάντια στις μάζες των διαμαρτυρόμενων σε πλατείες στη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και το Ισραήλ επίσης, απαιτώντας πολιτικά δικαιώματα για τους Παλαιστίνιους; Αυτό είναι ένα ερώτημα που θα πρέπει να κρατήσει τους Ισραηλινούς στρατηγούς και πολιτικούς άγρυπνους.

Η πτώση του Μουμπάρακ έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για το Ισραήλ. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, ο προϋπολογισμός για την άμυνα του Ισραήλ θα πρέπει να αυξηθεί ακόμα περισσότερο, καθώς οι κυβερνήτες του φοβούνται την απειλή ενός πολέμου από το νότο. Αυτό θα θέσει περαιτέρω πιέσεις σε μία οικονομία που ήδη ήταν σε κρίση. Το αποτέλεσμα θα είναι νέα πλήγματα και επιθέσεις στο βιοτικό επίπεδο, δίνοντας ένταση στους ταξικούς αγώνες και στο Ισραήλ.

Ο Νετανιάχου φανταζόταν, ότι η χώρα του ήταν ένα νησί σταθερότητας και δημοκρατίας, που δεν θα μπορούσε να επηρεαστεί από την επανάσταση. Αλλά ουσιαστικά, το Ισραήλ είναι άλλη μια χώρα της Μέσης Ανατολής που απειλείται από το επαναστατικό κύμα που προέρχεται από την Τυνησία και την Αίγυπτο. Νέες αντιθέσεις εμφανίζονται μέσα στο Ισραήλ. Η αύξηση των καυσίμων και του νερού έχει κάνει το Ισραήλ μία από τις ακριβότερες χώρες στον κόσμο, ως προς το κόστος διαβίωσης. Η ηγεσία της Histadrut (η εργατική ομοσπονδία) σκέφτεται το ενδεχόμενο μιας εθνικής απεργίας.

Τα γεγονότα στην Τυνησία και στην Αίγυπτο θα έχουν βαθιές συνέπειες για τους Παλαιστίνιους. Οι Παλαιστίνιοι έχουν εξαπατηθεί απ’ όλους όσους έχουν εμπιστευθεί, ξεκινώντας από την υποθετική φιλία των αραβικών καθεστώτων και τελειώνοντας με τους δικούς τους αρχηγούς. Οι τελευταίες αποκαλύψεις από τα Wikileaks αποκάλυψαν την σκανδαλώδη συμπαιγνία του Αμπάς με τους Ισραηλινούς και τους Αμερικάνους. Αυτό θα έχει μεγάλη επίδραση στην ψυχολογία των παλαιστινιακών μαζών.

Για 40 χρόνια, η ηγεσία του PLO, έχει εξαπατήσει τον παλαιστινιακό αγώνα. Το PLO θα μπορούσε να έχει κατακτήσει την εξουσία στην Ιορδανία το 1970. Έτσι, όλη η ιστορία του τόπου θα ήταν διαφορετική. Αλλά η ηγεσία των εθνικιστών μικροαστών αρνήθηκε να επιτεθεί στους «Άραβες αδερφούς» τους. Συνεπώς, η μοναρχία της Ιορδανίας κινητοποίησε τους Βεδουίνους οι οποίοι (με τη βοήθεια του Πακιστανικού στρατού) σκότωσαν χιλιάδες Παλαιστίνιους. Είναι γεγονός πως περισσότεροι Παλαιστίνιοι απ’ ότι Ισραηλινοί έχουν σκοτωθεί από τους Άραβες «αδερφούς» τους.

Οι ίδιοι Βεδουίνοι που επιτέθηκαν στους Παλαιστίνιους το 1970 διαμαρτύρονται τώρα εναντίον του βασιλιά. Προηγούμενοι αξιωματικοί του στρατού προειδοποιούν την κυβέρνηση πως αν δεν κάνει παραχωρήσεις θα αντιμετωπίσει την ίδια καταδίκη όπως ο Μπεν Αλί και ο Μουμπάρακ. Αυτό δείχνει πως η μοναρχία των Χασιμιτών χάνει γρήγορα τη βάση της και αρχίζει να απειλείται. Η κίνηση αυτή έχει ξεκινήσει από τις περιοχές των Βεδουίνων μέχρι το Αμμάν και τους Παλαιστίνιους, που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της Ιορδανίας.

Είναι ώρα να επανεκτιμήσουμε τις τακτικές και την στρατηγική του Παλαιστινιακού αγώνα. Οι αποκαλύψεις των Wikileaks έχουν εκθέσει την Παλαιστινιακή ηγεσία ως κάτι παραπάνω από ισραηλινά τσιράκια. Η διάθεση των Παλαιστινίων χαρακτηρίζεται από θυμό και πίκρα. ‘Έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες για να οργανωθούν κινητοποιήσεις ενάντια στον Αμπάς στη Δυτική Όχθη και ενάντια στη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, που αντιμετωπίστηκαν με καταστολή. Ακόμα και διαδηλώσεις αλληλεγγύης με την αιγυπτιακή και την τυνησιακή επανάσταση, απαγορεύθηκαν και από τη Χαμάς και από την Παλαιστινιακή Αρχή.

Πλέον, έχει τεθεί το ζήτημα μιας ενωμένης κίνησης ενάντια στην παρούσα ηγεσία του Παλαιστινιακού κινήματος, ενάντια στην ισραηλινή κατοχή και υπέρ της ενότητας του παλαιστινιακού αγώνα, προσελκύοντας και την στήριξη δεκάδων χιλιάδων χρηστών του Facebook και καλώντας σε διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες. Για τους Παλαιστίνιους, μία Intifada στην Αίγυπτο ήταν ένα μέρος των ονείρων τους για δεκαετίες. Τώρα γίνεται πραγματικότητα. Η καταστροφή των αντιδραστικών αραβικών καθεστώτων από τις μάζες θα αποτελέσει ένα σοβαρό χτύπημα ενάντια στο Ισραήλ και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και θα μεταμορφώσει την όλη κατάσταση. Τώρα για πρώτη φορά οι Παλαιστίνιοι μπορούν να δουν ποιοί είναι οι μοναδικοί πραγματικοί φίλοι τους: οι εργάτες και οι αγρότες όλου του Αραβικού κόσμου.

Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα θεμελιώδες κομβικό σημείο. Οι Παλαιστίνιοι έχουν δει πώς είναι να πολεμάς ενάντια των τυράννων, όχι με βόμβες και πυραύλους, αλλά με μαζική επαναστατική κινητοποίηση. Όλη η διάθεση θα είναι διαφορετική τώρα. Θα υπάρχουν νέοι ξεσηκωμοί στη νεολαία, κινητοποιήσεις ενάντια στη Χαμάς στη Γάζα και ενάντια στην ηγεσία του PLO στην Δυτική Όχθη. Υπάρχει αναπτυσσόμενη πίεση για κάτι διαφορετικό σε σχέση με αυτό που προϋπήρχε. Η ιδέα μιας νέας Intifada πολύ γρήγορα θα κερδίσει έδαφος στους Παλαιστίνιους, και αυτό θα τ’ αλλάξει όλα.

Για μια σοσιαλιστική ομοσπονδία

Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δημιουργήθηκαν τεχνητά τα λεγόμενα Αραβικά Ενωμένα έθνη από τον ιμπεριαλισμό. Αυτός ο διαχωρισμός δεν βασιζόταν σε κανένα φυσικό ή ιστορικό κριτήριο αλλά καθαρά στα ενδιαφέροντα του ιμπεριαλισμού. H συμφωνία Sykes- Picot διαχώρισε το Ιράκ, το Λίβανο, τη Συρία και την Ιορδανία ανάμεσα σε Βρετανία και Γαλλία. Κάτω από την διακήρυξη Balfour το 1918, οι Βρετανοί επέτρεψαν την εγκατάσταση των Εβραίων στη γενέτειρά τους την Παλαιστίνη.

Στον Περσικό Κόλπο, δημιουργήθηκαν μικρά κράτη με τεράστια αποθέματα πετρελαίου ούτως ώστε να μπορούν να ελέγχονται πιο εύκολα από τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος δεν ήθελε να χάσει την πρόσβαση στις πετρελαιοπηγές. Οι Σαουδάραβες μονάρχες, ήταν ληστές της ερήμου, μέχρι  που αυξήθηκε η επιρροή τους και η εξουσία τους από το Βρετανό πράκτορα Wilson Cox. Ο ιμπεριαλισμός έχει κομματιάσει το σώμα του μεγάλου αραβικού έθνους.

Η αραβική επανάσταση δε θα μπορέσει ποτέ να πετύχει ολοκληρωτικά, μέχρι να βάλει ένα τέλος στην επαίσχυντη βαλκανιοποίηση του αραβικού κόσμου. Ο μόνος τρόπος για να σπάσουν οι αλυσίδες που έχουν σφυρηλατηθεί από τον ιμπεριαλισμό, είναι να τοποθετηθεί στο πανό μας το σύνθημα της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας του Αραβικού κόσμου. Αυτό θα μπορούσε πιθανόν να δημιουργήσει ένα σοσιαλιστικό κράτος, ξεκινώντας από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέχρι τον Ευφράτη.

Στη βάση μια εθνικοποιημένης σχεδιασμένης οικονομίας, η ανεργία θα μπορούσε να καταπολεμηθεί αμέσως. Ένα τεράστιο απόθεμα αχρησιμοποίητης εργατικής δύναμης θα κινητοποιούνταν προκειμένου να λυθούν τα προβλήματα της στέγασης, της υγείας, της εκπαίδευσης και των υποδομών. Απαλλοτριώνοντας τις τεράστιες πηγές όλων αυτών των χωρών, στη βάση ενός κοινού σχεδίου παραγωγής, οι αραβικές έρημοι θα μπορούσαν να ακμάσουν και μια νέα πολιτιστική επανάσταση θα υποσκίαζε όλες τις κατακτήσεις του παρελθόντος.

Μια σοσιαλιστική ομοσπονδία, με πλήρη δικαιώματα για όλο τον πληθυσμό, είναι ο μόνος τρόπος για να λυθούν τα εθνικά και θρησκευτικά ζητήματα, που έχουν δηλητηριάσει τις ζωές των ανθρώπων για δεκαετίες, οδηγώντας από τον έναν πόλεμο στον άλλον. Μουσουλμάνοι και Κόπτες, Σουνίτες και Σιίτες, Παλαιστίνιοι και Εβραίοι, Άραβες, Βέρβεροι Αμαζίχ, Μαρονίτες, Κούρδοι, Τούρκοι, Αρμένιοι, Δρουζίτες- όλοι θα βρουν μέρος σε αυτή την ομοσπονδία, βασισμένη στην αρχή της απόλυτης ισότητας.

Η ΔΜΤ λέει:

  • Υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και όλων των καταπιεσμένων εθνοτήτων στον αυτοπροσδιορισμό!
  • Κάτω ο ιμπεριαλισμός και οι Ισραηλινοί εισβολείς! Τέλος στην κατοχή του Ιράκ, του Αφγανιστάν και της Παλαιστίνης!
  • Να διωχθούν οι συνεργάτες του ιμπεριαλισμού! Για μια επαναστατική διάλυση όλων των αραβικών μαριονέτων του ιμπεριαλισμού!
  • Απαλλοτρίωση της ιδιοκτησίας των ιμπεριαλιστών και των Αράβων συνεργατών τους! Ο πλούτος των αραβικών εδαφών πρέπει να επιστρέψει στο λαό!
  • Για μια επαναστατική ενότητα του λαού! Για μια Σοσιαλιστική Ομοσπονδία της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, στην βάση μιας ελεύθερης, ισότιμης και αδερφικής ενότητας, με αυτονομία σε όλα τα έθνη!

Άλματα στη συνείδηση

Η Αιγυπτιακή Επανάσταση είναι η τελική απάντηση σε όλους τους σκεπτικιστές και διανοούμενους που συνεχώς τονίζουν το «χαμηλό επίπεδο συνείδησης» των μαζών. Αυτοί οι ειδήμονες της Δύσης που μίλαγαν υποτιμητικά για την απάθεια και την παθητικότητα των Αιγύπτιων όπως και για την «αδιαφορία τους για την πολιτική», τώρα δαγκώνουν τη γλώσσα τους.

Οι μαρξιστές κατανοούν την φύση της ανθρώπινης συνείδησης και γνωρίζουν πως αυτή δεν είναι προοδευτική ή επαναστατική αλλά συντηρητική στη βάση της. Η αντίθεση στην αλλαγή είναι βαθιά ριζωμένη στο ανθρώπινο μυαλό ως ένας μηχανισμός επιβίωσης, προερχόμενος από τις απαρχές τις ανθρώπινης καταγωγής. Σαν γενικός κανόνας, η συνείδηση υπολείπεται των συνθηκών. Δεν αλλάζει όμως σταδιακά, κάθε μέρα και πιο επαναστατική από χθες, όπως και το νερό δεν παγώνει από τους 100 βαθμούς στους 0, χωρίς πρώτα να αλλάξει πολλές, διαφορετικές μορφές.  .

Αυτή η άποψη για την ανθρώπινη συνείδηση (της σταδιακής δηλαδή αλλαγής) είναι μεταφυσική και μηχανιστική και όχι υλική και διαλεκτική. Η διαλεκτικής μας διδάσκει πως τα πράγματα μετατρέπονται στο αντίθετο τους, και πως μικρές και φαινομενικά ασήμαντες αλλαγές μπορούν σε μια δεδομένη στιγμή, που στην φυσική ονομάζεται κρίσιμη κατάσταση, να παράγουν εκρηκτικές αλλαγές σε γιγαντιαία κλίμακα. Η αλλαγή στην συνείδηση συμβαίνει ξαφνικά όταν εξωθείται στην αλλαγή από σημαντικά γεγονότα. Όταν αυτό συμβαίνει η συνείδηση ευθυγραμμίζεται με την πραγματικότητα. Αυτό το άλμα συνείδησης είναι στην ουσία η επανάσταση.

Οι μάζες είτε στην Αίγυπτο, το Ιράν, τη Βρετανία είτε στις ΗΠΑ, δεν μαθαίνουν από τα βιβλία αλλά από την εμπειρία.. Σε μια επανάσταση, μαθαίνουν πολύ πιο γρήγορα από ότι σε άλλες συνθήκες. Οι Αιγύπτιοι εργαζόμενοι και η νεολαία έμαθε πολλά περισσότερα σε μερικές μέρες αγώνα, παρά σε 30 χρόνια «φυσιολογικών συνθηκών». Στους δρόμους οι μάζες αποκτούν την αντίληψη της δικής τους δύναμης. Με τις νίκες στον δρόμο, οι μάζες χάνουν τον φόβο τους για την αστυνομία και την παραστρατιωτική αλητεία.

Σε μια επανάσταση η διαδικασία μάθησης επιταχύνεται. Αυτό παρατηρούμε στην Αίγυπτο και την Τυνησία. Στους δρόμους οι μάζες αποφασίζουν ποια συνθήματα είναι κατάλληλα και ποια όχι. Θα δούμε να επαναλαμβάνονται οι ίδιες διαδικασίας ξανά και ξανά όχι μόνο στην Μ.Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική αλλά παντού.

Από το Κάιρο στο Μάντισον

Το 1917 χρειάστηκε περίπου μια εβδομάδα για να μεταδοθούν τα νέα της επανάστασης στην Ινδία. Σήμερα όμως ο καθένας έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί στην τηλεόραση ζωντανά τα επαναστατικά γεγονότα. Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή έχει σημαντικό αντίκτυπο παγκοσμίως. Για πρώτη φορά εδώ και 32 χρόνια στην Ινδία, τα συνδικάτα και αριστερά κόμματα προκήρυξαν γενική απεργία με αιτήματα για τους χαμηλούς μισθούς και το υψηλό κόστος ζωής. Στο Νέο Δελχί συγκεντρώθηκαν πάνω από 200.000 άτομα, απαιτώντας τη μείωση τιμών των τροφίμων. Παρόλο που η Ινδία αναπτύσσεται με ρυθμό 9% ετησίως , υπάρχει τεράστια συγκέντρωση πλούτου σε λίγους και κοινωνική ανισότητα.

Στην Τυνησία και την Αίγυπτο ο καπιταλισμός έσπασε στον πιο αδύναμο κρίκο. Η αστοί θα προσπαθήσουν να μας πείσουν πως τέτοια γεγονότα δεν συμβαίνουν στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες, πως η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική σε αυτές κλπ. Όντως η κατάσταση είναι διαφορετική μόνο όμως σε ένα βαθμό. Παντού, η εργατική τάξη και η νεολαία αντιμετωπίζει το ίδιο δίλλημα: ή αποδεχόμαστε τη συστηματική καταβαράθρωση της ποιότητας ζωής και των δικαιωμάτων – ή παλεύουμε!

Το επιχείρημα ότι «αυτό δεν μπορεί να συμβεί εδώ» δεν έχει καμία επιστημονική ή λογική βάση. Το ίδιο λεγόταν και στην Τυνησία μόλις μερικούς μήνες πριν το ξέσπασμα της εξέγερσης, καθώς το καθεστώς της Τυνησίας ήταν φαινομενικά το πιο σταθερό της Β. Αφρικής. Και το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποιήθηκε για την Αίγυπτο ακόμη και μετά τη πτώση του Μπεν Αλί. Μόλις μερικές εβδομάδες χρειάστηκαν για να αποδειχθεί η σαθρότητα των ισχυρισμών των αστών. Τέτοια είναι η ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται τα γεγονότα στην εποχή μας. Αργά ή γρήγορα το ίδιο ζήτημα θα τίθεται σε κάθε χώρα στην Ευρώπη, την Ιαπωνία, τον Καναδά και τις ΗΠΑ .

Ο πληθωρισμός αυξάνεται. Οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται. Αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις παντού, ιδίως στις φτωχότερες χώρες. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, 44 εκατομμύρια άνθρωποι επιπλέον θα οδηγηθούν σε ακραία φτώχεια, ο συνολικός τους αριθμός δε, θα φτάσει το 1 δις. Εκατομμύρια κόσμος παλεύει για ένα κομμάτι ψωμί , για δουλειά και ένα σπίτι – δηλαδή για τις πιο βασικές συνθήκες μιας ημί-πολιτισμένης ύπαρξης. Αυτές οι συνθήκες θα έπρεπε να είναι προσβάσιμες σε όλους, την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα. Αλλά το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί τις βασικές αυτές παροχές, ακόμα και στην ανεπτυγμένη Ευρώπη και Βόρεια Αμερική.Για αυτό το λόγο συμβαίνουν εξεγέρσεις και επαναστάσεις, διότι είναι ζήτημα επιβίωσης ή αφανισμού.

Η παρούσα κρίση δεν είναι μια απλή κυκλική κρίση του καπιταλισμού. Η ανάκαμψη επίσης δεν είναι φυσιολογική. Οι καπιταλιστές θα προσπαθήσουν να πιέσουν τους εργαζόμενους όλο και περισσότερο σε μια προσπάθεια να επαναφέρουν μια οικονομική ισορροπία: να αποπληρώσουν τα χρέη τους, να μειώσουν το κόστος εργασίας κλπ. Πράττοντας όμως έτσι αποσταθεροποιούν ολόκληρη την κατάσταση. Αυτό μερικώς εξηγεί την Αραβική Επανάσταση και την άνοδο της ταξικής πάλης στην Ευρώπη.

Κάθε χώρα στον κόσμο πλήττεται από την οικονομική κρίση. Δεν είναι τυχαίο γεγονός πως η Κίνα καλούσε για «αποκατάσταση της τάξης» στην Αίγυπτο. Εν μέρει έχει οικονομικό ενδιαφέρον. Το καθεστώς της Κίνας ενδιαφέρεται για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα διότι επιθυμεί να συνεχίσει να κερδίζει από τις εξαγωγές. Αλλά πάνω από όλα, το Πεκίνο φοβάται πως η κατάσταση στην Β. Αφρική θα προκαλέσει απεργιακά κύματα στη Κίνα. Για αυτό και μπλόκαρε όλες τις εισερχόμενες πληροφορίες από το διαδίκτυο σχετικά με την Αίγυπτο.

Αντίθετα, κάθε συνειδητοποιημένος εργαζόμενος στον κόσμο θα αγκαλιάσει το θαυμαστό κίνημα των εργαζομένων στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Οι ψυχολογικοί παράγοντες αυτής της κινητοποίησης δεν δύναται να υποτιμηθούν. Για πολλούς, ιδίως στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, η ιδέα της επανάστασης μπορεί να φαίνεται σαν κάτι αυθαίρετο και απομονωμένο. Τώρα τα γεγονότα εκτυλίσσονται ενώπιον τους και αποδεικνύεται πως η επανάσταση δεν είναι μόνο πιθανή αλλά αναγκαία.

Στην Ευρώπη και την Αμερική υπάρχει έντονο μίσος για τους τραπεζίτες και τα golden boys που πριμοδοτούν τους εαυτούς τους με παχυλά μπόνους, ενώ η υπόλοιπη κοινωνία υποφέρει από τις επιθέσεις στο επίπεδο ζωής. Αυτό το γεγονός αντανακλάται έντονα στα δραματικά γεγονότα του Ουισκόνσιν. Δεν είναι τυχαίο πως οι εργαζόμενοι στην πρωτεύουσα του Ουισκόνσιν, το Μάντισον, φώναζαν το σύνθημα: «παλέψτε όπως οι Αιγύπτιοι». Αυτό το αποτέλεσμα έχουν οι σκληρές πολιτικές που επιβάλλονται στην εργατική τάξη σε μια περίοδο ανάκαμψης της οικονομίας της Αμερικής.

Ξαφνικά ο κόσμος βρέθηκε ενώπιον μιας έκρηξης της ταξικής πάλης στο Ουισκόνσιν με 100.000 εργαζομένους και νεολαίους στους δρόμου. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό με συνθήματα ονομάζοντας τον κυβερνήτη «Χοσνί» (από το Μουμπάρακ) Γουόκερ. Οι Αιγύπτιοι εργαζόμενοι έστελναν συνθήματα αλληλεγγύης στους διαδηλωτές του Ουισκόνσιν, που έκαναν καθιστική διαμαρτυρία στο Καπιτώλιο. Η αστυνομία στάλθηκε να διαλύσει τα πλήθη, ωστόσο συμμετείχε στην διαδήλωση με σύνθημα: «εργατική αστυνομία». Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη.

Στην Ευρώπη έχουμε δει μεγάλα κινήματα των εργαζομένων και της νεολαίας: οκτώ γενικές απεργίες στην Ελλάδα τους τελευταίους δώδεκα μήνες, ένα τεράστιο απεργιακό κίνημα στη Γαλλία, που κατέβασε τριάμισι εκατομμύρια εργάτες στους δρόμους, την κίνηση των Βρετανών φοιτητών, μια γενική απεργία στην Ισπανία και στην Ιταλία το κίνημα των εργατών μετάλλου. Πρόσφατα έγινε η μεγαλύτερη γενική απεργία στην Πορτογαλία, μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974. Ακόμα και στην Ολλανδία, 15.000 φοιτητές διαδήλωσαν στη Χάγη. Στην Ανατολική Ευρώπη έχουμε δει μεγάλες κινήσεις , κυρίως στην Αλβανία και τη Ρουμανία. Στη Βουλγαρία, ακόμη και η αστυνομία συμμετείχε στην απεργία.

Πριν από είκοσι χρόνια, η αστική τάξη ήταν περιχαρής για την ανατροπή του «κομμουνισμού». Αλλά η χαρά τους ήταν πρόωρη. Εκ των υστέρων, η πτώση του σταλινισμού θα συνιστά απλώς το προοίμιο για μια πολύ πιο δραματική εξέλιξη: την επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού. Παντού, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, το σύστημα βρίσκεται σε κρίση. Παντού η άρχουσα τάξη προσπαθεί να ρίξει το πλήρες βάρος της κρίσης του συστήματός της στους ώμους των φτωχότερων στρωμάτων της κοινωνίας.

Οι κινήσεις αυτές έχουν εντυπωσιακές ομοιότητες με τα μαζικά κινήματα που οδήγησαν στην ανατροπή των καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη. Στα χαρτιά, αυτές οι κυβερνήσεις είχαν ένα ισχυρό κρατικό μηχανισμό, μεγάλο στρατό, αστυνομία, και μυστική αστυνομία. Αλλά αυτό δεν τους έσωσε. Επίσης, ούτε τα λεφτά, η αστυνομία και ο στρατός που θα μπορέσουν να σώσουν τις κυβερνήσεις της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών, όταν οι εργαζόμενοι κινητοποιηθούν για να αλλάξουν την κοινωνία.

Οι μάζες έχουν δείξει ξανά και ξανά την αποφασιστικότητα και προθυμία να αγωνιστούν. Προκειμένου να επιτευχθεί η νίκη πρέπει να είναι οπλισμένες με ένα σαφές πρόγραμμα και ηγεσία. Οι ιδέες του μαρξισμού είναι οι μόνες που μπορούν να την παρέχουν. Το μέλλον είναι δικό μας.

Ζήτω η Αραβική Επανάσταση!

Εργάτες όλου του κόσμου ενωθείτε!

Ζήτω ο σοσιαλισμός, η μόνη ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας!

Thawra hatta’l Nasr!

[/nextpage]

Πρόσφατα Άρθρα

Σχετικά άρθρα