«Η σύγχρονη κρατική εξουσία δεν είναι παρά μια επιτροπή που διαχειρίζεται τις κοινές υποθέσεις της αστικής τάξης στο σύνολό της». Καρλ Μαρξ – Φρίντριχ Ένγκελς, Κομμουνιστικό Μανιφέστο
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ), όπως όλοι γνωρίζουμε, έχει «αποψιλωθεί» τα τελευταία 10 χρόνια, δηλαδή την περίοδο των Μνημονίων, πληρώνοντας κι αυτό, όπως και τα υπόλοιπα κομμάτια, που απαρτίζουν το λεγόμενο «κοινωνικό κράτος», ένα βαρύ τίμημα για τη βαθιά κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και τις τεράστιες περικοπές και τη λιτότητα, που τη συνοδεύουν. Την ώρα που τα δημόσια νοσοκομεία στερούνται βασικών υλικών – είναι γνωστές, για παράδειγμα, οι ελλείψεις ακόμα και σε ενέσεις και τσιρότα – εξοπλισμού, καθώς και ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, ακόμα και για να καλύψουν τις ανάγκες των πολιτών σε «φυσιολογικές» περιόδους, τώρα καλούνται να προστατεύσουν τη δημόσια υγεία από μια πανδημία. Δε θα σταθούμε περισσότερο στα στοιχεία, που αποδεικνύουν τον προηγούμενο ισχυρισμό, καθώς σε αυτά αναφερθήκαμε εκτενώς σε πρόσφατη ανάλυσή μας.
Παρά τις ήδη τραγικές συνθήκες, που κουβαλάει από το παρελθόν το ΕΣΥ και για τις οποίες η ΝΔ και η κυβέρνησή της φέρει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης, κυρίως από την προηγούμενη κυβερνητική θητεία της την περίοδο 2012-15, όπως θα δούμε αναλυτικά, το αυτί των κυβερνώντων φαίνεται να μην «ιδρώνει» ούτε από τις έκτακτες συνθήκες και ανάγκες, που δημιουργεί η πανδημία του κορονοϊού. Για παράδειγμα, τις τελευταίες μέρες έχει γίνει μια σειρά από αποκαλύψεις και καταγγελίες ότι το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό δεν έχει στη διάθεσή του ούτε τα απαραίτητα (μάσκες, γάντια κ.α.) για την προστασία από τη μετάδοση του ιού.
Επίσης, συνολικά στο ΕΣΥ υπάρχουν 557 πλήρως λειτουργικές κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), ωστόσο υπάρχουν και άλλες τουλάχιστον 80 κλίνες ΜΕΘ, όπως υπολογίζεται, οι οποίες παραμένουν κλειστές, επειδή δεν υπάρχει το απαραίτητο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Αυτό, εν τέλει, σημαίνει ότι αντιστοιχούν 6 κλίνες ΜΕΘ ανά 100.000 κατοίκους στη χώρα – ή, αλλιώς, 1 κλίνη ανά σχεδόν 17.000 κατοίκους. Προφανώς, τα νούμερα αυτά είναι τραγικά χαμηλά, για να αντιμετωπίσουν το πιθανό ενδεχόμενο μιας ταχείας εξάπλωσης του ιού στη χωρά. Αρκεί μόνο να αναλογιστούμε ότι στη γειτονική Ιταλία, που ήδη απαριθμεί μερικές χιλιάδες νεκρούς, υπάρχουν 12,5 κλίνες ΜΕΘ ανά 100.000 κατοίκους – δηλαδή λίγο περισσότερες από διπλάσιες σε σχέση με την Ελλάδα. Ποια είναι η «λύση» που βρήκε η κυβέρνηση, για να αυξήσει τις διαθέσιμες κλίνες ΜΕΘ του ΕΣΥ; Αντί να προχωρήσει σε επίταξη των ιδιωτικών νοσοκομείων, ώστε να χρησιμοποιηθούν οι υποδομές τους για την υπεράσπιση της δημόσιας υγείας, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου την Τρίτη 24/03, αποφάσισε το διπλασιασμό του «ενοικίου», που πληρώνει το κράτος σε ιδιωτικά νοσοκομεία, για να κάνει χρήση των κλινών ΜΕΘ τους. Πιο συγκεκριμένα, το χρηματικό αντίτιμο στις εν λόγω κλίνες εκτοξεύεται από τα 800€ σε 1.600€ το βράδυ.
Επίσης, όπως έγινε γνωστό κατά τη διάρκεια της περασμένης βδομάδας, εξαντλήθηκαν τα διαθέσιμα αντιδραστήρια του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), με αποτέλεσμα να γίνονται ελάχιστα τεστ, σε πλήρη αναντιστοιχία με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Πώς επέλεξε να χειριστεί το ζήτημα αυτό η κυβέρνηση; Με επιχορήγηση 30 εκατομμυρίων ευρώ στον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), με σκοπό να διατεθούν σε ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, που θα αναλάβουν τη διενέργεια των εξετάσεων για τον ιό. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του “tvxs”, το κόστος των εξετάσεων στα ιδιωτικά εργαστήρια είναι περίπου το πενταπλάσιο σε σχέση με το αντίστοιχο κόστος, σε περίπτωση που αυτές γίνονταν σε δημόσια πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, αρκετά εκ των οποίων, σύμφωνα με νέο ρεπορτάζ, ζήτησαν με δική τους πρωτοβουλία να συνεισφέρουν στη διενέργεια εξετάσεων, αλλά αγνοήθηκαν από την κυβέρνηση. Αυτά πράττει η κυβέρνηση, τα στελέχη της οποίας, καθώς και γενικότερα του κυβερνώντος κόμματος, εδώ και χρόνια, σε κάθε ευκαιρία, προσπαθούν να πείσουν την κοινή γνώμη για την ανάγκη ιδιωτικοποίησης του Συστήματος Υγείας, με το «επιχείρημα» ότι «το κράτος είναι πολύ σπάταλο, ενώ τα ιδιωτικά νοσοκομεία παρέχουν καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες σε χαμηλότερο κόστος» και ότι γενικά «ο ιδιωτικός τομέας έχει μεγαλύτερη τεχνογνωσία στη διοίκηση και τη διεύθυνση». Αξίζει, ακόμα, να υπενθυμίσουμε τις προκλητικές δηλώσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος φρόντισε να καλύψει και να παρουσιάσει ως «φυσιολογικές» τις περιπτώσεις ακραίας αισχροκέρδειας, που εμφανίστηκαν το τελευταίο διάστημα σε απαραίτητα είδη ατομικής προστασίας από τον ιό, επικαλούμενος τον «νόμο της προσφοράς και της ζήτησης».
Όλα τα παραπάνω δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αμφισβήτησης για την παράθεση στην αρχή του άρθρου από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο. Όπως αποδεικνύεται στην πράξη, η κερδοφορία του κεφαλαίου είναι ιερότερη από την ίδια την ανθρώπινη ζωή για το αστικό κράτος. Η απειλή της δημόσιας υγείας όχι μόνο δεν είναι αρκετή, για να μπει ένα φρένο στα υπέρογκα κέρδη των καπιταλιστών, αλλά, αντίθετα, μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για νέα, μεγαλύτερα κέρδη, την οποία η σημερινή κυβέρνηση της αστικής τάξης σπεύδει να μην αφήσει να πάει χαμένη.
Όλη η κυβερνητική προπαγάνδα των τελευταίων εβδομάδων στηρίζεται στην απόκρυψη της σκανδαλώδους κρατικής ευθύνης για τις τραγελαφικές καταστάσεις στο ΕΣΥ και τη μετατροπή της προστασίας της δημόσιας υγείας σε «ατομική υπόθεση». Στον αντίποδα, όμως, υπάρχουν και παραδείγματα προς μίμηση, που δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας, της νεολαίας και του ιατρικού και επιστημονικού προσωπικού στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, σε αντίθεση με την κυβέρνηση. Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η απόφαση του ΔΣ του Συλλόγου Φοιτητών Ιατρικής Αθήνας «Γρηγόρης Λαμπράκης», η οποία κινείται σε σωστή κατεύθυνση. Πιο συγκεκριμένα, ο Σύλλογος καλεί τους τελειόφοιτους, επί πτυχίω και πρόσφατα αποφοιτήσαντες φοιτητές να συνδράμουν εθελοντικά στο ΕΣΥ, χωρίς να παραλείπουν να προτείνουν μια δέσμη μέτρων για την αποφασιστική ενίσχυση του ΕΣΥ, όπως επιτάξεις ιδιωτικών νοσοκομείων και διαγνωστικών κέντρων, ένταξη ιδιωτών γιατρών στο ΕΣΥ, προσλήψεις του αναγκαίου προσωπικού, στελέχωση των κλειστών κλινών ΜΕΘ, αλλά και άνοιγμα νέων, επιπρόσθετων, αλλά και την παροχή των απαραίτητων υλικών για την ατομική προστασία του προσωπικού των νοσοκομείων. Αποφάσεις, που κινούνται σε παρόμοιο μήκος κύματος, πήραν και οι Σύλλογοι Φοιτητών Ιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και των πανεπιστημίων των Ιωαννίνων και της Κρήτης.
Σε εξίσου σωστή κατεύθυνση κινείται και η στάση της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ), η οποία, με μια σειρά ανακοινώσεων το τελευταίο διάστημα, αφενός ζητάει κι εκείνη αποφασιστική ενίσχυση του ΕΣΥ, προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα και αφετέρου, σε κάθε ευκαιρία, αποκαλύπτει τον ολέθριο ρόλο της κυβέρνησης και των κρατικών θεσμών στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Συγκεκριμένα, έχει ασκήσει έντονη κριτική στον ΕΟΔΥ για τους χειρισμούς σε ό,τι έχει να κάνει με τον έλεγχο ύποπτων κρουσμάτων, καθώς και για τις απαράδεκτες συστάσεις του για τη λήψη ατομικών μέτρων προστασίας από το νοσοκομειακό προσωπικό. Επίσης, η ΟΕΝΓΕ απάντησε πολύ αναλυτικά στο διάγγελμα του πρωθυπουργού στις 18/03, στο οποίο έκανε λόγο για «πόλεμο» με έναν «αόρατο εχθρό». Σε άλλη ανακοίνωσή της, η ΟΕΝΓΕ δεν παρέλειψε να καταγγείλει την κυβέρνηση για εμπαιγμό, αφού, παρότι ανακοίνωσε ότι θα προσλάβει ιατρικό προσωπικό, από τις 2.000 θέσεις που προκηρύχθηκαν καμία δεν αφορούσε επικουρικό ιατρικό προσωπικό, αλλά νοσηλευτές. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε κάτι, που δείχνει πολύ γλαφυρά την υποκρισία της αστικής τάξης και της κυβέρνησής της. Ενώ τα κυβερνητικά στελέχη επικαλούνται στις δημόσιες δηλώσεις τους τον «ηρωισμό» των γιατρών, ενώ η σύζυγος του πρωθυπουργού, Μαρέβα Μητσοτάκη, καλεί, «κάθε τρεις και λίγο», τους πολίτες να βγουν στα μπαλκόνια να χειροκροτήσουν τους γιατρούς – κι ενώ, παράλληλα, σε επίπεδο πραγματικών, και όχι συμβολικών, κινήσεων η κυβέρνηση δεν κάνει απολύτως τίποτα, για να τους βοηθήσει – το κάλεσμα της ΟΕΝΓΕ για συνάντηση με κυβερνητικούς εκπροσώπους συνάντησε την απόρριψη του υπουργού Υγείας, Β. Κικίλια. Εν τέλει, μετά «κόπων και βασάνων», επετεύχθη να γίνει τηλεδιάσκεψη μεταξύ της Εκτελεστικής Γραμματείας της ΟΕΝΓΕ με τον υπουργό και τον υφυπουργό Υγείας. Σύμφωνα, με το Δελτίο Τύπου, που εξέδωσε όμως η ΟΕΝΓΕ, σχετικά με την προαναφερθείσα τηλεδιάσκεψη, το υπουργείο Υγείας δεν ανέλαβε καμία πραγματική δέσμευση για την ουσιαστική ενίσχυση του ΕΣΥ.
Στην αντίθετη κατεύθυνση της κυβέρνησης, αυτήν των απόλυτα ανεπαρκών μέτρων και της θυσίας μεγάλων ποσών των κρατικών ταμείων στο βωμό της ιδιωτικής-καπιταλιστικής κερδοσκοπίας, το εργατικό κίνημα και η αγωνιζόμενη νεολαία της χώρας πρέπει να σχηματίσουν ένα Ενιαίο Μέτωπο Δράσης όλων των μαζικών πολιτικών και συνδικαλιστικών τους οργανώσεων, το οποίο θα εξαντλήσει όλες τις υπάρχουσες δυνατότητες με τον τρόπο που εξηγήσαμε στην αναλυτική μας Δήλωση, για να διεκδικήσει πραγματικά μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας.. Συγκεκριμένα, ένα τέτοιο Μέτωπο θα πρέπει να διεκδικήσει ένα αποφασιστικό έκτακτο σχέδιο ενίσχυσης και θωράκισης του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, που θα περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:
– Επίταξη-απαλλοτρίωση και πλήρης ένταξη των υποδομών, των χώρων, των κλινών και του εξοπλισμού των ιδιωτικών-κερδοσκοπικών μονάδων παροχής υπηρεσιών Υγείας στο Δημόσιο σύστημα Υγείας. Δωρεάν περίθαλψη και θεραπεία σε όλους τους νοσούντες.
– Πρέπει να γίνονται εκτεταμένα τεστ στον πληθυσμό για τον κορονοϊό, σύμφωνα με τις υποδείξεις του ΠΟΥ, για την πρόληψη εξάπλωσης της πανδημίας. Για να καταστεί εφικτό αυτό, πρέπει να γίνει επίταξη-απαλλοτρίωση των ιδιωτικών εργαστηρίων, που διαθέτουν τη δυνατότητα διενέργειας εξέτασης για τον ιό, και χρήση όλων των σχετικών αντιδραστηρίων των δημόσιων ιδρυμάτων της χώρας (πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων κ.α.). Οι διαγνωστικές εξετάσεις πρέπει να γίνονται δωρεάν.
– Επίταξη-απαλλοτρίωση όλων των εταιριών παρασκευής των απαραίτητων υλικών ατομικής προστασίας για το νοσοκομειακό προσωπικό. Αγορά και διάθεση από το κράτος στο ΕΣΥ του επιπρόσθετου αναγκαίου αριθμού τέτοιων υλικών, σε περίπτωση που το υπάρχον απόθεμα των απαλλοτριωμένων εταιριών δεν επαρκεί. Κανένας γιατρός και νοσηλευτής χωρίς προστατευτική μάσκα, γάντια και ειδική προστατευτική φόρμα μιας χρήσης!
– Άμεση χορήγηση της απαραίτητης χρηματοδότησης και εντατικές ενέργειες σε 24ωρη βάση, και για να ανοίξουν τις επόμενες μέρες όλες οι κλειστές κλίνες ΜΕΘ, και για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη δυνατή αύξηση του αριθμού των κλινών, με μίμηση των σχετικών προτύπων ταχείας επίτευξης αυτού του στόχου, που ακολουθήθηκαν στην Κίνα. Να γίνει 24ωρη η λειτουργία όλων των μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
– Άμεση πρόσληψη 30.000 γιατρών και νοσηλευτών με αξιοπρεπείς μισθούς για την κάλυψη όλων των οργανικών κενών στα δημόσια νοσοκομεία.
– Άμεση ένταξη όλων των ιδιωτών γιατρών, με ειδικότητα χρήσιμη για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, στο ΕΣΥ.
– ΟΧΙ στις αλόγιστες σπατάλες των δημόσιων ταμείων για τα κέρδη του κεφαλαίου! Αντ’ αυτού, να γίνουν οι αναγκαίες δαπάνες για την ενίσχυση του ΕΣΥ, αφού καταρτιστούν οι ανάγκες σε εξοπλισμό μετά από πόρισμα των συλλογικών οργάνων των γιατρών.
– Επίταξη από το κράτος όλων των διαθέσιμων ιδιωτικών αποθεμάτων σε αναγκαία είδη και φάρμακα για την προφύλαξη και τη θεραπεία από τον κορονοϊό, με σκοπό χρησιμοποίησή τους από το ΕΣΥ.
– Απαλλοτρίωση της βιομηχανίας παρασκευής φαρμάκων και των εταιριών που τα διανέμουν στο ΕΣΥ, στα φαρμακεία και σε άλλα καταστήματα. Να απαλλοτριωθούν όλες οι εταιρείες που παράγουν ιατρικό εξοπλισμό και χρήσιμα είδη προσωπικής απολύμανσης και προφύλαξης από τον κορονοϊό. Όλες οι απαλλοτριωμένες βιομηχανίες και εταιρίες να ενταχθούν σε έναν ενιαίο φορέα με κεντρικό δημοκρατικό σχεδιασμό, με τη συμμετοχή εκλεγμένων επιτροπών εργαζομένων από τις εταιρείες αυτές και τα συνδικάτα.
Νίκος Σέντης
