Η πολιτική στάση του προέδρου και της τάσης του
Το τελευταίο διάστημα ο πρόεδρος και τα στελέχη της τάσης στην ηγεσία που συσπειρώνονται γύρω του, ανέδειξαν με τη στάση τους εντονότερα από ποτέ, το βασικό πρόβλημα που χαρακτηρίζει το κόμμα : απουσία μιας ξεκάθαρης αριστερής, ταξικής πολιτικής και της αντίστοιχης τακτικής, η οποία θα μπορούσε να την υπηρετήσει αποτελεσματικά. Η πολιτική της ηγετικής ομάδας θα έπρεπε να καθορίζεται από τα πολιτικά καθήκοντα που θέτει στο κόμμα και στην Αριστερά σαν σύνολο η βαθειά κρίση του καπιταλισμού και η άνοδος της ταξικής πάλης. Αντίθετα, αυτό που καθόρισε την πολιτική της, ήταν σε τελική ανάλυση η ανάγκη επιβολής της δικής της θέσης σαν κυρίαρχης μέσα στον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Ήταν σωστή η προσφυγή σε ένα έκτακτο συνέδριο στις παρούσες συνθήκες, από τη σκοπιά της ανάγκης να μιλήσει βάση του κόμματος σε μια περίοδο κρίσης και αυξημένων πολιτικών καθηκόντων και να ολοκληρωθεί ιδεολογικά, πολιτικά και προγραμματικά η αριστερή στροφή του. Όμως όπως αποδεδείχθηκε τελικά, η ηγεσία δεν είχε στο μυαλό της αυτούς τους λόγους. Διότι στο συνέδριο, σε πολιτικό επίπεδο, πρότεινε ένα κείμενο – αριστερή εκδοχή των παραδοσιακών σοσιαλδημοκρατικών απόψεων της ΑΠ (Ανανεωτική Πτέρυγα), ενώ σε οργανωτικό επίπεδο, αρνήθηκε την αλλαγή του καταστατικού στην κατεύθυνση της διασαφήνισης της ταξικής και ιδεολογικής φυσιογνωμίας του κόμματος, όπως αυτή προτάθηκε από τους «30» της ΚΠΕ. Έτσι η αύξηση της εκπροσώπησης της προεδρικής τάσης στην ΚΠΕ από 36 σε 65 μέλη, ήταν το μόνο νέο στοιχείο από τα αποτελέσματα του συνεδρίου που μπορεί να αποδοθεί εξολοκλήρου στις προθέσεις και τις επιδιώξεις της ηγεσίας της.
Έναντι της ΑΠ, η ηγετική ομάδα όσο πλησίαζε το συνέδριο υιοθετούσε μια όλο και πιο παθητική στάση. Στο στόχαστρό της βρίσκονταν εντονότερα, συγκριτικά με την ΑΠ, κατά σειρά τόσο το «Μέτωπο» Αλαβάνου, όσο και οι απόψεις των «30», τις οποίες επιχείρησε να διαστρεβλώσει με την καλλιέργεια της φιλολογίας για «διάσπαση» του Αριστερού Ρεύματος και «εθνικιστική αναδίπλωση».
Το αποκορύφωμα αυτής της λαθεμένης πολιτικής πορείας, ήρθε μια βδομάδα πριν το συνέδριο, όταν ο πρόεδρος παραχώρησε συνέντευξη στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» με την οποία – κατά τα πρότυπα της ΑΠ – έθεσε αφηρημένα το ζήτημα μιας «προοδευτικής κυβέρνησης», χωρίς αριστερό πολιτικό ή ταξικό προσδιορισμό.
Στην ίδια κατεύθυνση δυστυχώς κινήθηκε ο Α. Τσίπρας και στην ομιλία του στο συνέδριο. Μια ανάγνωση της ομιλίας αυτής (www.syn.gr) αρκεί για να διαπιστωθεί ότι αντί να έχει σαν έμφαση την απάντηση στις δεξιές θέσεις και τις υπονομευτικές πρακτικές της ΑΠ, για μεν τις πρώτες δεν αφιέρωσε ούτε μια αράδα, για δε τις δεύτερες επεφύλασσε μόνο 2 υπονοούμενα στο τμήμα που αφορούσε το «Δεκέμβρη» και σε εκείνο που έκανε αφηρημένα αναφορά σε ένα «κόμμα Βαβυλωνία» και σε λογικές «αρνησικυρίας». Τα βέλη της ομιλίας ήταν έμμεσα στραμμένα κατά κύριο λόγο στους «αντι-ευρωπαϊστές» του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ και στις «αριστερές παραδοξότητες» του «Μετώπου» και του Αλαβάνου. Ειδικά στο σημείο που η ομιλία σαφώς υπαινίχθηκε μια χαμένη ευκαιρία για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ με «όρους ηγεμονίας» κατά την δημοσκοπική άνοδο του 2008, ήταν εμφανές το πολιτικό άνοιγμα με αυτοκριτική διάθεση προς την Α.Π.
Η αγωνιώδης προσπάθεια του προέδρου στην ομιλία του να μείνει στο κόμμα με έναν τεχνητό τρόπο, η εδώ και καιρό διασπασμένη στην πράξη ΑΠ, έφθασε στο σημείο του πολιτικά απαράδεκτου εκθειασμού του «πυρήνα σκέψης του ιδεολογικού ρεύματος τους ανανέωσης», κάνοντας μάλιστα έναν ειρωνικό υπαινιγμό για την Οχτωβριανή επανάσταση, μιλώντας με θετικό τόνο για την απόρριψη από την «ανανεωτική αντίληψη» των λογικών «για κατάληψη τους εξουσίας με έφοδο στα ανάκτορα»…
Το επιστέγασμα αυτών των απανωτών ανοιγμάτων χωρίς αρχές στην ΑΠ ήρθε στο κλείσιμο του προέδρου (βλέπε επίσης www.syn.gr), με την έμμεση πλην σαφή ανάληψη της δέσμευσης για ένα ξεκαθάρισμα με τα πολλαπλά πολιτικά σχέδια στον ΣΥΡΙΖΑ – δηλαδή με το «Μέτωπο» Αλαβάνου – «από τη Δευτέρα», σαν ένα έμμεσο μήνυμα προς την ηγεσία της ΑΠ, ότι για χάρη της η ηγετική ομάδα είναι έτοιμη να εξαλείψει «εδώ και τώρα» μια από τις σημαντικότερες πηγές «αριστερισμού», κατά την αγαπημένη έκφραση των «ανανεωτικών».
Δυστυχώς, η παθητική στάση της ηγετικής ομάδας έναντι της προκλητικής ηγεσίας της ΑΠ συνεχίζεται και όλες αυτές τις μέρες μετά το συνέδριο, όπου η διάσπαση έχει πια συντελεστεί. Έτσι αντί με έναν πολιτικά αξιοπρεπή και αποφασιστικό τρόπο η ηγεσία του ΣΥΝ να καταγγείλει απερίφραστα τη διάσπαση του κόμματος, να ζητήσει ευθέως από τους ηγέτες της ΑΠ να παραιτηθούν από τις βουλευτικές έδρες που απέκτησαν εμπαίζοντας χιλιάδες αριστερούς και να αποχαιρετίσει με τον αυστηρό και ψυχρό τρόπο που τους αξίζει αυτούς τους υπονομευτές της αριστερής στροφής, καλώντας τα καλύτερα στοιχεία της βάσης τους σε ανυπακοή στους ηγέτες, επιδόθηκε σε ένα μπαράζ συναντήσεων κορυφής, που έδωσαν την εικόνα πολιτικού παζαρέματος χωρίς αρχές. Με αυτό τον τρόπο ευνούχισε και μετρίασε τον εύλογο ενθουσιασμό που δημιούργησε στις τάξεις των καλύτερων στοιχείων του κόμματος η εθελοντική αποχώρηση των υπονομευτών του, έσπειρε σύγχυση και μείωσε την πολιτική αυτοπεποίθηση στις γραμμές τους.
Μια γνήσια αριστερή ηγεσία, εδώ και καιρό θα είχε απερίφραστα αποδοκιμάσει πολιτικά με έμφαση τις δεξιές απόψεις και μεθόδους των ηγετών της ΑΠ. Αντί να δανείζεται τις σοσιαλδημοκρατικές τους ιδέες για ζητήματα όπως η ΕΕ και το κράτος, θα άνοιγε μια ιδεολογική – πολιτική συζήτηση σε όλο το κόμμα εξηγώντας ένα – ένα τα αδιέξοδα των ιδεών της ΑΠ και επενεκπαιδεύοντας τη βάση στις θεμελιώδεις μαρξιστικές ιδέες.
Παράλληλα, θα είχε πάρει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για να σπάσει τη γραφειοκρατική ραθυμία που χαρακτηρίζει τη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ – με λίγες λαμπρές τοπικές εξαιρέσεις – βγάζοντας το κόμμα και το συμμαχικό του σχήμα «προς τα έξω», στην κατεύθυνση της δημιουργίας πλατειών επιτροπών αγώνα ενάντια στα μέτρα άγριας λιτότητας, σε κάθε χώρο δουλειάς και κάθε γειτονιά. Πάνω σε αυτή τη βάση θα έπρεπε ήδη να έχει λάβει μια συγκεκριμένη πρωτοβουλία για την ζωτική υπόθεση της ενότητας στη δράση με το ΚΚΕ, διακηρύσσοντας ταυτόχρονα τον στόχο για μια σοσιαλιστική λύση εξουσίας σε συνεργασία με τον άλλο μαζικό πόλο του κομμουνιστικού, αριστερού κινήματος στη χώρα.
Τέλος, ανταποκρινόμενη στα πολιτικά καθήκοντα που θέτει η κρίση, θα έπρεπε να ριζοσπαστικοποιήσει το πρόγραμμα του κόμματος και να θέσει στο επίκεντρό του, αντί για το φθαρμένο σοσιαλδημοκρατικό σχήμα διαχείρισης με τον εύηχο τίτλο «σοσιαλισμός με ελευθερία και δημοκρατία», την σοσιαλιστική δημοκρατικά σχεδιασμένη οικονομία, που θα στηρίζεται στην κοινωνικοποίηση των μοχλών της οικονομίας και σε ένα κράτος που θα υπηρετεί τους εργαζόμενους και θα ελέγχεται δημοκρατικά από τις μαζικές τους οργανώσεις.
Αντί για όλα αυτά όμως, ο πολιτικός λόγος της ηγετικής ομάδας συνεχίζει να είναι θολός και άτολμος, με αποκορύφωμα την πεισματική αντίθεση και μέσα στο συνέδριο από τα επίλεκτα θεωρητικά στελέχη της (Τσακαλώτος, Μπαλτάς κ.λ.π) στις στοιχειώδεις μαρξιστικές θέσεις που πρόβαλλαν με τη μορφή τροπολογιών στην Πολιτική Απόφαση οι «30» της ΚΠΕ υπό τον Π. Λαφαζάνη, για την ανάγκη ανατροπής της καπιταλιστικής ΕΕ και άμεσης κοινωνικοποίησης του τραπεζικού συστήματος. Παρά τον πρόχειρο και επιπόλαιο χαρακτήρα της προσυνεδριακής συζήτησης σε όλο το κόμμα, η θολή και άτολμη πολιτική γραμμή της ηγετικής ομάδας, εισέπραξε μια πρώτη ένδειξη αποδοκιμασίας στις τελικές ψηφοφορίες του συνεδρίου. Στις ψηφοφορίες για τις πολιτικές θέσεις η σχεδόν οριακή ήττα της τροπολογίας των «30» για την κοινωνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, έδειξε πως η κλασσικού ρεφορμιστικού τύπου προγραμματική αντίληψη της ηγετικής ομάδας θα τεθεί πολύ σύντομα σε έντονη αριστερή αμφισβήτηση από τη βάση. Η ίδια τάση προς τ’ αριστερά αναδείχθηκε επίσης και στο σχετικά μεγάλο αριθμό όσων δεν ψήφισαν τον Α. Τσίπρα στην ψηφοφορία για τον πρόεδρο – χωρίς μάλιστα μια απειλητική δεύτερη υποψηφιότητα πλην εκείνης της συμβολικής της τελευταίας στιγμής του σ. Βλαχογιώργου – αλλά και ιδιαίτερα στο υψηλό ποσοστό (30%) που τελικά απέσπασε η λίστα υποψηφίων του Αριστερού Ρεύματος (30 της ΚΠΕ υπό τον Π. Λαφαζάνη).
Ασφαλώς έστω και τώρα, δεν είναι αργά η ηγετική ομάδα να συνειδητοποιήσει τα πολιτικά της καθήκοντα και να κινηθεί σε μια πραγματικά αριστερή, μαρξιστική κατεύθυνση, όπως αυτή που περιγράψαμε πιο πάνω. Αυτή θα ήταν μια επιλογή που θα καλωσόριζε κάθε αγνός αριστερός αγωνιστής του κόμματος. Όμως ήδη, είναι η ίδια η ηγετική ομάδα του Αλέξη Τσίπρα που με τη στάση της έχει κάνει σοβαρά δύσπιστους και προβληματισμένους τους χιλιάδες αριστερούς αγωνιστές του ΣΥΝ. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να μπει σε αυτό τον δρόμο τώρα, χωρίς αργοπορίες. Αλλιώς, σε τελική ανάλυση είναι καταδικασμένη να ξεπεραστεί και να παραμεριστεί από την ίδια της τη βάση, η οποία παραμονές ακόμα μεγαλύτερων ταξικών μαχών, θα τείνει να αναζητά πολιτικές ηγεσίες αποφασιστικές, που διαθέτουν σχέδιο και θέσεις για ριζικές, επαναστατικές λύσεις και απαντήσεις.
Συνεχίζεται….
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
