Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ, έφερε στην επιφάνεια και όξυνε όλες τις αντιφάσεις και αντιθέσεις που υπάρχουν στο ευρύτερο πολιτικό φάσμα του σχήματος.
Με μια πρώτη ματιά, η κατάληξη της Συνδιάσκεψης οδήγησε στην εξής χτυπητή αντίφαση : ενώ όλες οι ηγεσίες των συνιστωσών μέχρι πρότινος αποκήρυσσαν την επιλογή ενός ενιαίου κόμματος, το τελικό πόρισμα – που πρέπει να τονιστεί ότι προέκυψε με έναν εντελώς αντιδημοκρατικό τρόπο – κατέληξε στην δημιουργία οργανωτικών δομών που έχουν όλα τα χαρακτηριστικά ενός ενιαίου κόμματος, με οργανώσεις βάσης, ενδιάμεσα και ανώτερα όργανα. Το σημαντικότερο ζήτημα όμως, είναι ότι οι δομές αυτές, αντικειμενικά έχουν μια βαθύτατα αντιδημοκρατική μορφή.
Η δύναμη που ανάγκασε τις ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ να συρθούν προς την κατεύθυνση ενός ενιαίου πολιτικού σχηματισμού, είναι η πίεση της αριστερής βάσης του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ. Το αίτημα της βάσης για τη μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο πολιτικό σχηματισμό, σε τελική ανάλυση εκφράζει με έναν οργανωτικό τρόπο μια πολιτική ανάγκη που συνειδητοποιεί κάθε αριστερός αγωνιστής: την ανάγκη για ένα μαζικό, αριστερό κόμμα, δημοκρατικά οργανωμένο, με ένα πρόγραμμα που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εργαζόμενων και της νεολαίας.
Τα κύρια στοιχεία που χαρακτήρισαν τη Συνδιάσκεψη ήταν τα ακόλουθα:
1. Οι αντιδημοκρατικές διαδικασίες που αποτυπώθηκαν στα ακόλουθα φαινόμενα : α) στην άρνηση να γίνουν ψηφοφορίες, της οποίας είχε προηγηθεί η έλλειψη πρόνοιας για ένα δημοκρατικά νομιμοποιημένο από τη βάση σώμα, β) στην επιβολή ενός κειμένου που συμφωνήθηκε στη Γραμματεία ως απόφαση της συνδιάσκεψης, γ) στην «άνωθεν» διαμόρφωση του καταλόγου ομιλητών από τη Γραμματεία και τις κορυφές των συνιστωσών, που αποτελούταν σχεδόν αποκλειστικά από προβεβλημένα «στελέχη» συνιστωσών ή «ανένταχτους», με αποτέλεσμα να αποκλειστούν δεκάδες ομιλητές από τη βάση του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ.
2. Η πλειοδοσία σε τοποθετήσεις και κριτικές πάνω στα οργανωτικά ζητήματα και η παντελής απουσία συζήτησης και ουσιαστικής κριτικής για τα πολιτικά και προγραμματικά ζητήματα του ΣΥΡΙΖΑ. Ένας απλός παρατηρητής της συνδιάσκεψης εισέπραττε σαν γενική εντύπωση από τις ομιλίες, τη διαπίστωση ότι το μοναδικό πρόβλημά του σχήματος είναι τα «οργανωτικά» και το κύριο ζητούμενο είναι η εύρεση του καλύτερου δυνατού διακανονισμού των σχέσεων και της ισχύος ανάμεσα στις ηγεσίες των συνιστωσών.
Ενδεικτικό για το πόσο απορροφημένο ήταν το σώμα της συνδιάσκεψης από μια ατμόσφαιρα προβληματισμού περιορισμένου αποκλειστικά στα «οργανωτικά», είναι το γεγονός ότι η συγκινητική τοποθέτηση ενός εργαζόμενου της «Ολυμπιακής» που μίλησε για τον αγώνα των απολυμένων συμβασιούχων συναδέλφων του, πέρασε ασχολίαστη από τους ομιλητές.
Σε μια περίοδο βαθειάς καπιταλιστής κρίσης και ολομέτωπης επίθεσης του κεφαλαίου στην εργατική τάξη, η έννοιες «τακτική και σχέδιο για τη νίκη των αγώνων», «πολιτικό πρόγραμμα», «σοσιαλισμός», είτε απουσίαζαν εντελώς, είτε αναφέρονταν σαν πυροτεχνήματα για να διανθίσουν «εύηχα», ομιλίες που εστίαζαν σε εσωτερικές, οργανωτικές φόρμουλες.
3. Η τελική «απόφαση» που προβλέπει οργανωτικές δομές – υπόδειγμα αντιδημοκρατικής λειτουργίας, που οδηγούν σε αυτό που εύστοχα είχε περιγράψει ο πρόεδρος του ΣΥΝ πριν από λίγες βδομάδες στην Πολιτική Γραμματεία του κόμματος ως «δημοκρατία στη βάση με συγκεντρωτισμό στην κορυφή».
Πιο αναλυτικά, ενώ η Γραμματεία προβλέπεται ότι θα έχει την ευθύνη για την λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα σε δύο Πανελλαδικές συνδιασκέψεις, η ίδια δεν θα εκλέγεται, δεν θα ελέγχεται και δεν θα ανακαλείται από κανέναν!
Παρόμοια, το «ενδιάμεσο όργανο», αυτό της Πανελλαδικής Συντονιστικής Επιτροπής, δεν θα εκλέγεται στο σύνολό του από τη βάση, αφού θα το συγκροτούν με διορισμό μεταξύ άλλων, τα μέλη της Γραμματείας και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.
Τέλος, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, το «ανώτατο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ», δεν διευκρινίζεται αν θα έχει το στοιχειώδες δικαίωμα ενός οργάνου, δηλαδή να αποφασίζει δημοκρατικά… Προφανώς στο μυαλό των συντακτών της «απόφασης» δεν πρέπει να το έχει.
Το μόνο θετικό που προέκυψε με αφορμή αυτή την εκτρωματική, οργανωτική μορφή στην οποία κατέληξε η Συνδιάσκεψη – ή μάλλον η Γραμματεία για λογαριασμό της Συνδιάσκεψης – είναι το γεγονός ότι αντικειμενικά, τίθεται πλέον πιο άμεσα στο προσκήνιο σαν διεκδίκηση για τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ, η μετεξέλιξή του σε ένα ενιαίο κόμμα με δημοκρατία, ενιαία δράση και κατοχυρωμένες τάσεις. Ήδη δεν είναι μόνο η «Μαρξιστική Φωνή» που υποστηρίζει αυτή τη θέση, που την έχει διατυπώσει εδώ και 2 χρόνια. Με αυτή την άποψη, έχει συνταχθεί πια ένα μεγάλο τμήμα των αγωνιστών της βάσης του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ, όπως χαρακτηριστικά έδειξε η πρωτοβουλία των 700 περίπου αριστερών αγωνιστών που συνυπέγραψαν και παρουσίασαν στη Συνδιάσκεψη ένα σχετικό κείμενο.
Διαβάστε αύριο στο μέρος β’ : Η στάση των βασικών πολιτικών μπλοκ και η τακτική τους.