Η Ανατολική Αττική και μια σειρά δασικών εκτάσεων σε ολόκληρη τη χώρα, παραδίδονται τις τελευταίες ώρες στις φλόγες. Κι ενώ δεκάδες σπίτια καίγονται και εκατοντάδες ανθρώπινες ζωές απειλούνται, για μια ακόμα φορά, οι κυβερνητικοί «αρμόδιοι», που τσεπώνουν θρασύτατα παχυλούς μισθούς σε συνθήκες μαζικής εξαθλίωσης του λαού, «σηκώνουν τα χέρια ψηλά» και κρύβουν τις ευθύνες τις δικές τους, αλλά και του σαπισμένου συστήματος που υπηρετούν.
Στο δημοσίευμα αυτό, παραθέτουμε αποκαλυπτικά στοιχεία που αποδεικνύουν περίτρανα ότι ο πύρινος εφιάλτης που ζει αυτές τις ώρες η χώρα οφείλεται στην άγρια καπιταλιστική λιτότητα και στον άθλιο ρόλο που διαδραματίζουν οι κυβερνητικοί διαχειριστές και απολογητές της.
Οι πηγές μας είναι ένα πολύ πρόσφατο ρεπορτάζ που είδε τη δημοσιότητα στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος» στις 2/7/2017, βασισμένο σε μαρτυρίες αξιωματικών του Πυροσβεστικού Σώματος, αλλά και μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε στις 7/5/2017 στον «Κυριακάτικο Ριζοσπάστη», με τίτλο «Τραγικές ελλείψεις στην Πυροσβεστική με ευθύνη της κυβέρνησης».
Στην Ελλάδα, η Πυροσβεστική σήμερα έχει να αντιμετωπίσει έναν συνδυασμό προβλημάτων: Τη μειωμένη επιχειρησιακή ετοιμότητα λόγω οργανικών κενών σε προσωπικό, ελλείψεων σε εναέρια μέσα και εξοπλισμό, την ανεπαρκή συντήρηση των οχημάτων και την ελλιπέστατη δασοπροστασία από τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τον καύσωνα των τελευταίων ημερών μετατρέπουν τα δάση σε «πυριτιδαποθήκες». Ειδικά η Αττική, δέκα χρόνια μετά τον πύρινο όλεθρο στην Πάρνηθα, είναι πιο αποψιλωμένη σε πυροσβεστικό προσωπικό από οποιαδήποτε άλλη χρονιά.
Οργανικά κενά σε προσωπικό και άθλιες εργασιακές συνθήκες
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος που εκδόθηκε την 1/7 πάνω από 400 πυροσβέστες μετακινήθηκαν από τις πυροσβεστικές υπηρεσίες της Αττικής, παραμονές της έναρξης της αντιπυρικής περιόδου σε νέες πυροσβεστικές υπηρεσίες στους εθνικούς δρόμους και στα αεροδρόμια, αλλά δεν αντικαταστάθηκαν! Το αποτέλεσμα είναι η Πυροσβεστική να μην μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς, σε περίπτωση που υπάρξουν ταυτόχρονα δύο μεγάλα πύρινα μέτωπα σε Αττική και κάποιο άλλο σημείο της Ελλάδας (σημ. «Ε»: όπως συμβαίνει αυτές τις ώρες).
Συνολικά ο φετινός προϋπολογισμός παρουσιάζει συρρίκνωση των δαπανών για τις αμοιβές των εποχικών πυροσβεστών κατά 1.571.000 ευρώ, μείωση των δαπανών για υπερωρίες, νυχτερινή υπηρεσία, εργασία αργιών και εξαιρέσιμων ημερών για πενταετείς και εποχικούς πυροσβέστες 500.000 ευρώ. Επίσης, εμφανίζεται μείωση των δαπανών για προμήθεια ειδών συντήρησης 2.391.000 ευρώ, ιματισμού 1.417.000 ευρώ, υπόδησης 148.000 ευρώ, ελαστικών – ανταλλακτικών 981.000 ευρώ, αλλά και τηλεπικοινωνιακών μέσων 1.200.000 ευρώ.
Τα πραγματικά οργανικά κενά σε πυροσβέστες είναι σύμφωνα με τις εκτιμώμενες ανάγκες 4.000. Πρόκειται για θέσεις που «εξαφανίστηκαν» τα τελευταία χρόνια από την Πυροσβεστική!
Τραγική κατάσταση επικρατεί επίσης και στον ατομικό εξοπλισμό. Μεγάλες ελλείψεις σε άρβυλα, σύγχρονες ατομικές προσωπίδες και σύγχρονα μέσα ατομικής προστασίας. Οι ειδικές στολές είναι γερασμένες, ενώ αρκετοί πενταετείς δεν έχουν πάρει ακόμα κράνη αστικού τύπου.
Ολες οι κυβερνήσεις εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο το γεγονός ότι το μόνιμο προσωπικό δεν πληρώνεται υπερωρία και δουλεύει την υπερεργασία δωρεάν, με αντάλλαγμα ρεπό, που και αυτά σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορούν να δοθούν, λόγω της έλλειψης προσωπικού. Για το λόγο αυτό, καλούνται αρκετές φορές σωρηδόν σε επιφυλακή, ακόμα και όταν δεν υπάρχουν πυρκαγιές ή ακόμα και όταν οι πυρκαγιές εκδηλώνονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από την περιοχή ευθύνης των σταθμών που υπηρετούν.
Η ήδη μειωμένη σύνθεση των πληρωμάτων, που οδηγεί στην εντατικοποίηση των συνθηκών εκτέλεσης της Υπηρεσίας, εκθέτει σε άμεσο κίνδυνο την ασφάλεια των πυροσβεστών, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αύξηση των κινδύνων και των δυστυχημάτων, κάτι που επισημάνθηκε και κατά τον περσινό απολογισμό της αντιπυρικής περιόδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πυροσβεστών έχουν σωρευμένα δεκάδες ρεπό και άδειες ο καθένας, που δεν τους χορηγούνται γιατί δεν φτάνει το προσωπικό. Ετσι, στην πράξη συρρικνώνεται ο χρόνος ανάπαυσής τους.
Η κυβέρνηση, εξάλλου, με την κάλυψη των αναγκών πυρασφάλειας των ιδιωτικοποιημένων υποδομών μεταφοράς (περιφερειακά αεροδρόμια, οδικοί άξονες), αποδυνάμωσε το ήδη συρρικνωμένο προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος, αυξάνοντας τους κινδύνους για την πυρασφάλεια της χώρας και κατ’ επέκταση για την ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας του ελληνικού λαού.
Αξίζει να σημειωθεί πως η κυβέρνηση στις 3 Μάρτη 2017 δημοσίευσε το ΠΔ 13 (ΦΕΚ Α’ 27), που επιφέρει τροποποιήσεις και επιδεινώνει τον Κανονισμό Μεταθέσεων των πυροσβεστών. Είναι συνέχεια του ΠΔ 93/2014 που είχε δημοσιεύσει η κυβέρνηση της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Έτσι, άνοιξε ο δρόμος για σωρεία μεταθέσεων, χωρίς τη θέληση των πυροσβεστών, για την κάλυψη των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών στα περιφερειακά αεροδρόμια, στα πυροσβεστικά κλιμάκια των οδικών αξόνων, αλλά και των κενών θέσεων σε όλη τη χώρα απ’ όσους έχουν προσληφθεί μετά το έτος 2006. Η κατάσταση αυτή οδηγεί κάποιους πενταετείς σε παραιτήσεις, που αναμένεται να αυξηθούν. Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί ότι περίπου 50 κλιμάκια και υπηρεσίες, πλέον, δεν αποτελούν υπηρεσίες ενταγμένες στον κεντρικό σχεδιασμό, αφού με τον ένα ή άλλο τρόπο λειτουργούν ή θα λειτουργήσουν άμεσα σε ανταποδοτική βάση.
Πυροσβεστικά οχήματα γερασμένα και ακατάλληλα, καμία προσοχή στην πρόληψη
Πάνω από το 20% των υδροφόρων οχημάτων και το 30% των βοηθητικών οχημάτων βρίσκονται εκτός λειτουργίας. Η «ηλικιακή» τους κατάσταση βρίσκεται σε υπερώριμη φάση. Ταυτόχρονα, η εναέρια υποστήριξη των πυροσβεστικών επιχειρήσεων βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά. Περίπου το 50% των οχημάτων είναι πέραν της 15ετίας σε χρήση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αφού τα οχήματα αυτά δέχονται πολλές φθορές στο περιβάλλον και στις συνθήκες που λειτουργούν. Πέρσι, για παράδειγμα, από το σύνολο των 2.931 πυροσβεστικών οχημάτων, το 20,7% είχε ηλικία 0-8 χρόνια και το 25,5%, 8-13 χρόνια.
Λίγα οχήματα (περίπου 30) προστέθηκαν το 2017 από περιφερειακά προγράμματα. Φέτος θα διατεθούν 3189 οχήματα παντός τύπου (τα 1858 υδροφόρα). Τα οχήματα της Πυροσβεστικής διένυσαν πέρσι 13.518.341 χιλιόμετρα, κάνοντας 391.580 δρομολόγια. Ορισμένα παραμένουν ακινητοποιημένα ακόμα και σήμερα, λόγω βλαβών και φθαρμένων ελαστικών. Τα πυροσβεστικά οχήματα δεν ελέγχονται από τα κρατικά ΚΤΕΟ, όπως για παράδειγμα τα οχήματα του ΕΚΑΒ, των δήμων και των Περιφερειών. Ο έλεγχος αυτός κρίνεται απαραίτητος για τα πυροσβεστικά οχήματα που παρουσιάζουν χρόνια καταπόνηση, λόγω των πολλών χιλιομέτρων σε δύσβατες περιοχές που έχουν διανύσει, αλλά και των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούν κατά το χρόνο που λειτουργούν στις πυρκαγιές. Δεν υπάρχουν ούτε οι υποδομές σε αρκετές υπηρεσίες της χώρας, για να στεγαστούν αρκετά οχήματα ιδιαίτερα το χειμώνα, ώστε να προστατεύονται από την υγρασία και την παγωνιά τα ευαίσθητα σημεία τους, ιδιαίτερα στο συγκρότημα των αντλιών.
Και σαν να μην έφταναν αυτά, αρκετοί από τους προμηθευτές του Π.Σ. έχουν σταματήσει τις πιστώσεις, καθώς δεν έχουν άλλη υπομονή να περιμένουν την κάλυψη ανείσπρακτων χρηματικών ενταλμάτων. Το αποτέλεσμα είναι να μένουν παροπλισμένα πυροσβεστικά οχήματα ακόμα και για την έλλειψη μίας φλάντζας αντλίας, που κοστίζει μόλις 120 ευρώ!
Αντί να δοθεί έμφαση στη συντήρησή τον οχημάτων, οι υπεύθυνοι σπεύδουν να τους βάλουν gps για να βλέπει το κέντρο που βρίσκονται ανά πάσα στιγμή. Έτσι οι διοικητές αναγκάζονται να βγαίνουν «στη γύρα» για να πάρουν καμία χορηγία!
Καμία προσοχή δεν δίνεται στην πρόληψη. Προσλαμβάνονται 5μηνοι συμβασιούχοι, που αν προσλαμβάνονταν κανονικά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν όλο το χρόνο, προκειμένου να καθαρίζουν το χειμώνα τα δάση. Όσο για τις δαπάνες για την απασχόλησή τους, αρκεί κάποιος να σκεφτεί πόσο κοστίζει στο κράτος μία μεγάλη πυρκαγιά. Επίσης, κανένας έλεγχος δεν γίνεται για το που πηγαίνουν τα όποια χρήματα δίνονται στους Δήμους για δασοπροστασία, ενώ ασφαλώς στις ελλείψεις αποφασιστικό ρόλο διαδραματίζουν και οι άγριες μνημονιακές περικοπές λιτότητας που έχουν γίνει στις δαπάνες που δίνονται από τον κρατικό προϋπολογισμό στη λεγόμενη Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Αεροσκάφη 40 ετών
Για ακόμα μία χρονιά φέτος αεροσκάφη ακόμα και ηλικίας 40 ετών καλούνται να σβήσουν πυρκαγιές. Πρόκειται για τα «Καναντέρ CL-215», τα οποία θεωρούνται εντελώς γερασμένα με αποτέλεσμα τις συνεχείς βλάβες και τη μειωμένη επιχειρησιακή δυνατότητα. Μόνο εννιά από αυτά είναι φέτος διαθέσιμα. Δίπλα τους βρίσκονται τέσσερα ακόμα «Καναντέρ CL-415». Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια τέσσερα αεροσκάφη αυτού του τύπου έχουν συντριβεί.
Στη μάχη της πυρόσβεσης ακόμα βρίσκονται και 19 αεροσκάφη Pezetel, τα οποία, ωστόσο, έχουν σημαντικά μικρότερη δυνατότητα ρίψης νερού (1,5-2 τόνους), ενώ μειονέκτημα αποτελεί και το γεγονός ότι μπορούν να ανεφοδιαστούν μόνο από σταθερές εγκαταστάσεις.
Ο στρατός ενισχύει τη δασοπυρόσβεση με τη διάθεση τριών «Σινούκ», αλλά τα δύο Super Puma με δυνατότητα χρήσης πυροσβεστικού κάδου που είναι σήμερα αξιόμαχα βρίσκονται στο συνεργείο για βαριές συντηρήσεις και ενδεχομένως θα χρειαστεί η αντικατάστασή τους.
