Μαζικό κίνημα στις πλατείες : συμπεράσματα
Το μαζικό αυθόρμητο κίνημα στις πλατείες έχει υποχωρήσει. Αποτέλεσε ένα θεαματικό κίνημα που έβγαλε στους δρόμους πλατιά στρώματα των καταπιεσμένων και εκμεταλλευόμενων μαζών, αλλά δεν μπόρεσε να τους δώσει καμία προοπτική αποτελεσματικής κλιμάκωσης του αγώνα και πολιτικής διεξόδου.
Το κίνημα αυτό θα μπορούσε να αναπτυχθεί και να νικήσει μόνο με την καθοδήγηση του εργατικού κινήματος, τη δραστήρια συμμετοχή της Αριστεράς και τη αποφασιστική συμβολή της στη διόρθωση των αδυναμιών του. Όμως οι ηγεσίες των συνδικάτων δεν έκαναν τίποτα για να συνδεθεί το οργανωμένο εργατικό κίνημα με το μαζικό κίνημα στις πλατείες. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι απεργιακές συγκεντρώσεις των Ιούνιο οργανώθηκαν στο Πεδίο του Άρεως ακριβώς την ώρα που η Συνέλευση της Πλατείας Συντάγματος καλούσε το λαό σε αποκλεισμό της Βουλής.
Υπονομευτική για το μαζικό κίνημα στις πλατείες ήταν και η στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ. Δεν εκπλήρωσε το στοιχειώδες καθήκον της συμμετοχής και της προσπάθειας να προσανατολιστεί ο αγώνας στην κατάλληλη ταξική και πολιτική κατεύθυνση και έφθασε να αρνηθεί ακόμα και τον χαρακτηρισμό κίνημα, ειρωνευόμενη ανοιχτά όσους συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις. Αλλά και η στάση παθητικής συμμετοχής και «ουραγού» του κινήματος που υιοθέτησε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, δεν βοήθησε ούτε το κίνημα, ούτε το πολιτικό σχήμα. Η γραμμή για συμμετοχή των μελών και υποστηριχτών του ΣΥΡΙΖΑ ως «πολίτες», χωρίς συγκεκριμένες, ενιαίες προτάσεις για τις διεκδικήσεις και τις μεθόδους πάλης του κινήματος, βοήθησε ώστε να κυριαρχήσουν μέσα σ’ αυτό, από τη μία πλευρά οι απολίτικες και μικροαστικές φωνές της υποτιθέμενης «άμεσης δημοκρατίας», υπερασπιστικές ενός εφευρήματος χωρίς συγκεκριμένο ταξικό και πολιτικό περιεχόμενο και από την άλλη, εκείνες της πατριωτικής – εθνικιστικής άποψης, με κύριο εκφραστή τον Μίκη Θεοδωράκη και με έδρα την «πάνω πλατεία».
Το μαζικό κίνημα του καλοκαιριού είχε πολλές και χτυπητές αδυναμίες: μικροαστική ηγεσία, συγχυσμένες διεκδικήσεις, αναποτελεσματικές μεθόδους. Είχε όμως και εξαιρετικά στοιχεία που αποτελούν πολύτιμες παρακαταθήκες για το μέλλον και πρέπει να αναπτυχθούν σε ένα ανώτερο επίπεδο. Ορισμένα από αυτά, ήταν η μαχητικότητα και η τάση για πρωτοβουλίες από τις ίδιες τις αγωνιζόμενες μάζες, οι μαζικές συγκεντρώσεις στις μεγάλες πόλεις που τρομοκράτησαν την κυβέρνηση και την τρόικα και πάνω από όλα, οι λαϊκές συνελεύσεις, που πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν και να επεκταθούν σε κάθε γειτονιά, σαν ένα σημαντικό μέσο για την ενεργή συμμετοχή στον αγώνα «πλατύτερων» στρωμάτων της πόλης, καθώς και προετοιμασίας για την ίδια τη μελλοντική δημοκρατική άσκηση της εξουσίας από τις εργαζόμενες μάζες.
Το καθήκον που έχουν τώρα οι αγωνιστές που πρωτοστάτησαν στο μαζικό κίνημα στις πλατείες και στις λαϊκές συνελεύσεις, δεν είναι να προσπαθούν με έναν τεχνητό τρόπο να γυρίσουν το χρόνο πίσω στον Ιούνιο και να επαναλάβουν τις καθημερινές συγκεντρώσεις στο Σύνταγμα. Πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι αυτές οι μορφές δράσεις έφθασαν στα όρια τους. Τώρα οι εκκλήσεις για καθημερινές συγκεντρώσεις δεν δίνουν καμία προοπτική στις μάζες. Τεχνητά δεν μπορεί να δημιουργηθεί, ούτε να συντηρηθεί κανένα κίνημα. Η διάθεση των μαζών για αγώνα δεν είναι βρύση για να την ανοίγει όποτε επιθυμεί η οποιαδήποτε «πρωτοπορία».
Αυτό που πρέπει να κάνουν τώρα οι αγωνιστές που πρωτοστατούν στις λαϊκές συνελεύσεις στις γειτονιές είναι να προσπαθήσουν να τις κρατήσουν ζωντανές. Το πρώτο που πρέπει να εξασφαλίσουμε είναι ότι θα είναι πραγματικά λαϊκές συνελεύσεις και όχι συναθροίσεις περιορισμένης συμμετοχής «όσων ενδιαφέρονται», όπως εμφανίζονται σήμερα. Δεν αρκεί οι συνελεύσεις απλά να συγκαλούνται. Πρέπει πρώτα να γίνεται σοβαρή καμπάνια για να υπάρχει συμμετοχή σε αυτές. Πριν συγκληθεί μια λαϊκή συνέλευση πρέπει να διεξάγεται μια επαρκής εκστρατεία ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας (οι αναγγελίες στο facebook δεν φθάνουν), να επιδιώκεται η σύνδεση με τους εργατικούς χώρους και με το τοπικό μαθητικό και φοιτητικό κίνημα, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι η συνέλευση θα απαρτίζεται από έναν μεγάλο αριθμό αγωνιστών εργαζόμενων και νεολαίων.
Οι λαϊκές συνελεύσεις πρέπει να έχουν έναν και μοναδικό στόχο : να συζητούν και να αποφασίζουν πάνω στα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους και τη νεολαία και απαραίτητα, να καταλήγουν στη δημοκρατική λήψη αποφάσεων για την δράση. Δεν πρέπει να αποτελούν απλά «φόρουμ» συζήτησης ή μέσα για τη διεξαγωγή καμπάνιας για ένα συγκεκριμένο ζήτημα.
Οι λαϊκές συνελεύσεις αντιπροσωπεύουν αντικειμενικά, τα σημάδια μιας εμβρυακής μελλοντικής επαναστατικής εξουσίας. Πάνω σε αυτή τη βάση, είναι λαθεμένη σε ορισμένες γειτονιές η απόπειρα λειτουργίας των λαϊκών συνελεύσεων σα να αποτελούν ανοικτές κομματικές εκδηλώσεις, με ομιλητές «ειδικούς» (οικονομολόγους κλπ) και με τους εργαζόμενους και νέους απλά να τους ακούν. Επίσης, με αφορμή τα νέα χαράτσια, είναι λάθος η μετατροπή των λαϊκών συνελεύσεων σε ανοικτές συγκεντρώσεις μιας καμπάνιας στα πρότυπα του «δεν πληρώνω», γιατί το στένεμα του αντικειμένου των συνελεύσεων αποπροσανατολίζει όσους συμμετέχουν σχετικά με τον πολύ σοβαρό αντικειμενικό τους σκοπό και ρόλο, όπως τον αναπτύξαμε πιο πάνω.
Τις προηγούμενες βδομάδες έγιναν ορισμένα σημαντικά βήματα για τον πανελλαδικό συντονισμό των λαϊκών συνελεύσεων. Αυτά είναι ανάγκη να συνεχιστούν, έτσι ώστε η συνέλευση της Πλατείας Συντάγματος να αποκτήσει το χαρακτήρα ενός υπεύθυνου και ελεγχόμενου από τις λαϊκές συνελεύσεις σε όλη τη χώρα οργάνου, να γίνει δηλαδή η συνέλευση των εκλεγμένων και ανακλητών εκπροσώπων των λαϊκών συνελεύσεων σε όλη τη χώρα. Τον πιο αποφασιστικό ρόλο όμως στον πόλεμο με την κυβέρνηση και την τρόικα πρέπει να τον διαδραματίσει το εργατικό κίνημα.
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
Συνεχίζεται…
